skaragkas kentriki

Συνέντευξη με τον Γιάννη Σκαραγκά με αφορμή το μυθιστόρημά του «Πριν κοιμηθείς με τον διάβολο» (εκδ. Κριτική).

Του Κώστα Αγοραστού

Το καινούργιο σας βιβλίο Πριν κοιμηθείς με τον διάβολο (εκδ. Κριτική) είναι ιστορικό την ίδια στιγμή κι ένα αστυνομικό μυθιστόρημα. Πώς δουλεύετε με τους κανόνες των «είδους»; Σας περιορίζουν ή σας απελευθερώνουν;

Τα τελευταία είκοσι χρόνια έχω περάσει και από τα δύο άκρα – την αυστηρή τήρηση των κανόνων και την ολοκληρωτική αμφισβήτησή τους. Έρχεται κάποια στιγμή, που το ένα συμπληρώνει το άλλο και ανανεώνονται.

Το προηγούμενο μυθιστόρημά σας Λαχτάρα που περίσσεψε από χθες εκτυλισσόταν από το 1880/90 μέχρι και τα πρώτα χρόνια του 1900, ενώ το τελευταίο ξεκινά από την Αθήνα του 1930. Προηγήθηκε έρευνα ιστορικών και πραγματολογικών στοιχείων της κάθε εποχής, πριν ξεκινήσετε να γράφετε την κάθε ιστορία ή κατά της διάρκεια της συγγραφής λύνατε τέτοιου είδους ζητήματα;

Είναι βασική προϋπόθεση η έρευνα – όχι μόνο για το θέμα της συνέπειας, αλλά και για το πώς θα ζωντανέψεις έναν κόσμο πληροφοριών και κυρίως την αίσθησή του. Έχω πολύ συγκεκριμένη άποψη για το ιστορικό μυθιστόρημα και αδιαφορώ τελείως για τις «ορθές» προσεγγίσεις στο είδος· η έρευνα σε βάθος και η ενσυναίσθηση μπορούν να σε απελευθερώσουν από αφέλειες για το πώς εξιστορείται το παρελθόν. Πέρα από τη δύναμη της αφήγησης, δύσκολα δημιουργείς ατμόσφαιρα χωρίς τις ιστορικές λεπτομέρειες και τα πρίσματα που γεννούν.

H έρευνα σε βάθος και η ενσυναίσθηση μπορούν να σε απελευθερώσουν από αφέλειες για το πώς εξιστορείται το παρελθόν. Πέρα από τη δύναμη της αφήγησης, δύσκολα δημιουργείς ατμόσφαιρα χωρίς τις ιστορικές λεπτομέρειες και τα πρίσματα που γεννούν.

Στο μυθιστόρημά σας γίνεται λόγος για «δίκτυο αντρικής πορνογραφίας» στις οποίες εμπλέκονται ισχυροί παράγοντες της εποχής. Υπήρχαν όντως τέτοια δίκτυα εκείνη την εποχή στην Αθήνα ή πρόκειται για μυθοπλαστική ελευθερία;

Πρόκειται για επινόηση, σαν έμμεση αναφορά σε συγκεκριμένα περιοδικά αντρικής σωματικής διάπλασης που θα εμφανιστούν αργότερα στην Ευρώπη και στην Αμερική – και που απευθύνονται σε ειδικό κοινό με βιτρίνα την άθληση. Εκείνη την εποχή βέβαια υπάρχουν διάφοροι που εκμεταλλεύονται τη φιλοδοξία κάποιων νέων αντρών για καριέρα στη νεοσύστατη κινηματογραφική παραγωγή. Η Αθήνα του 1930 δεν είναι μια ήσυχη, καθώς πρέπει πόλη. Προσπαθεί να αφομοιώσει τις κοινότητες και τα γκέτο των προσφύγων και να υδροδοτήσει το καινούργιο της σώμα. Ο χάρτης της είναι ένα ψηφιδωτό προνομίων και απόγνωσης. Σε αυτές τις συνθήκες όλα είναι πάντα θέμα προσφοράς και ζήτησης – και αυτό ακριβώς ήθελα να δραματοποιήσω.

Ο ήρωάς σας, με το δηλωτικό ψευδώνυμο Φιλότιμος Βάκχος, είναι μια μορφή που κινείται στον αφρό της κοινωνίας παίζοντας ένα πολλαπλό παιχνίδι αποκρύψεων, και που αίφνης αναγκάζεται να μετατραπεί σε ντετέκτιβ. Τι σας γοητεύει σε αυτόν τον ήρωα και πόσο κοντά του αισθάνεστε ο ίδιος;

Δεν συνδέομαι με τους ήρωές μου και αυτός είναι ο μόνος τρόπος για να μπορώ να τους δουλεύω δραματουργικά σε περισσότερα επίπεδα από αυτό της οικειότητας. Είχα την ιστορία πολλά χρόνια, αλλά μόνο όταν προέκυψε ο Φιλότιμος Βάκχος, με τη συναισθηματική του περιπλοκότητα, την ολοκλήρωσα. Ο ήρωάς μου είναι ένα σχόλιο στο είδος της δραματουργίας, που θέλει τους κουήρ ήρωες να βλάπτονται έμμεσα ή κυριολεκτικά από την αποκλίνουσα συμπεριφορά τους και τον απόκρυφο κόσμο των επιθυμιών τους. Ο Φιλότιμος Βάκχος δεν κινδυνεύει από τον αμφίφυλο ερωτισμό του, αλλά από την επιλογή του να κρύψει το παρελθόν της κακοποίησής του στο ορφανοτροφείο.

Πιστεύω πολύ στην «προπαραγωγή» της μυθοπλασίας. Μόνο μια λεπτομερής δομή και δραματουργία σού αφήνει το περιθώριο να αυτοσχεδιάσεις με επιτυχία και σε βάθος.

Είστε συγγραφέας που ελέγχετε το υλικό σας ή που αφήνεστε σε αυτό περισσότερο; Π.χ. μια ανατροπή, σας κι αυτές που σας αρέσει να βάζετε στα βιβλία σας, είναι αποτέλεσμα σχεδιασμού ή σας έρχεται τη στιγμή που γράφετε;

Αυτό είναι μια ανεξάντλητη συζήτηση, που μας απασχολεί συνέχεια και με τους μαθητές μου στα μαθήματα δημιουργικής γραφής. Θα έλεγα ότι είναι θέμα μέτρου και αποτελέσματος. Πιστεύω πολύ στην «προπαραγωγή» της μυθοπλασίας. Μόνο μια λεπτομερής δομή και δραματουργία σού αφήνει το περιθώριο να αυτοσχεδιάσεις με επιτυχία και σε βάθος.

Υπάρχει ένα μοτίβο που σας ακολουθεί από βιβλίο σε βιβλίο στον τρόπο που το ξεκινάτε και το δουλεύετε; Για παράδειγμα, σας εμπνέει περισσότερο μια περίοδος, μια ιστορία ή ένας χαρακτήρας;

Δεν εμπιστεύομαι τα μοτίβα, ούτε ακόμα και στην δουλειά μου στο θέατρο και στο σενάριο. Με κάθε νέα μου δουλειά συστήνομαι ξανά και στον κόσμο αλλά και στον εαυτό μου. Δεν μπορείς να αφαιρέσεις τον τελετουργικό χαρακτήρα της μυθοπλασίας και να την περιορίσεις σε συνταγές. Πέρα από τα μοτίβα και τις εμμονές σηματοδοτείς από την αρχή έναν κόσμο που σε περικλείει και σε προσδιορίζει – άρα βαπτίζεις και τον εαυτό σου μέσα από τους μύθους που δημιουργείς.

* Ο ΚΩΣΤΑΣ ΑΓΟΡΑΣΤΟΣ είναι δημοσιογράφος.


skaragkas Πριν κοιμηθείς με τον διάβολο
Η τριλογία του Βάκχου
Γιάννης Σκαραγκάς
Κριτική 2020
Σελ. 344, τιμή εκδότη €15,00

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΣΚΑΡΑΓΚΑ

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Μανώλης Ανδριωτάκης: «Αν τα ρομπότ αποκτήσουν ψυχή, τότε θα έχουμε αποκτήσει έναν πιο ευκρινή καθρέφτη της δικής μας ψυχής»

Μανώλης Ανδριωτάκης: «Αν τα ρομπότ αποκτήσουν ψυχή, τότε θα έχουμε αποκτήσει έναν πιο ευκρινή καθρέφτη της δικής μας ψυχής»

Συνέντευξη με τον δημοσιογράφο και συγγραφέα Μανώλη Ανδριωτάκη με αφορμή το πρόσφατο μυθιστόρημά του «Ο θάνατος του συγγραφέα» (εκδ. Ψυχογιός). Όπως σημειώνει ο ίδιος, «η λογοτεχνία μπορεί να γίνει μια υπερδύναμη κατανόησης και μια εξαιρετική άσκηση στην ταπεινοφροσύνη».

Συνέντευξη στον Κ.Β. Κατσουλά...

5 λεπτά με τον Τάσο Αλεξιάδη

5 λεπτά με τον Τάσο Αλεξιάδη

Πέντε λεπτά με έναν συγγραφέα. Σήμερα, ο Τάσος Αλεξιάδης, για τη δεύτερη συλλογή διηγημάτων του, «Στο χέρι αστέρια», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Εστία.

Επιμέλεια: Book Press

Είκοσι πέντε ιστορίες σε περίπου 100 σελίδες. Αγάπη στις «ιστορίες...

Χρήστος Μπήτσικας: «Η επιθυμία είναι κάτι που μας απογυμνώνει, μέσα σε ένα κοινωνικό σύνολο ευπρέπειας και κανόνων»

Χρήστος Μπήτσικας: «Η επιθυμία είναι κάτι που μας απογυμνώνει, μέσα σε ένα κοινωνικό σύνολο ευπρέπειας και κανόνων»

Σύντομη συζήτηση με τον Χρήστο Μπήτσικα με αφορμή το βιβλίο του «Σχιζοφρένεια & νόημα» (εκδ. Παπαζήση). 

Συνέντευξη στον Κ.Β. Κατσουλάρη

Στο μυαλό των πολλών, και των μη ειδικών, η σχιζοφρένεια είναι όρος α...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Στα κάτεργα του θανάτου» του Ανδρέα Ασσαέλ (κριτική) – Καρυά Φθιώτιδας, το ελληνικό Μαουτχάουζεν

«Στα κάτεργα του θανάτου» του Ανδρέα Ασσαέλ (κριτική) – Καρυά Φθιώτιδας, το ελληνικό Μαουτχάουζεν

Για το βιβλίο του Ανδρέα Ασσαέλ «Στα κάτεργα του θανάτου – Ένα οδοιπορικό στα καταναγκαστικά ναζιστικά έργα Χριστιανών και Εβραίων στην Ελλάδα με 350 ανέκδοτες εικόνες» (εκδ. University Studio Press). Κεντρική εικόνα: © Συλλογή Ανδρέα Ασσαέλ, στην Καρυά Φθιώτιδας, όπου διακρίνεται Έλληνας χωροφύλακας.

...
Από το βιβλίο στο σινεμά: Δύο σημαντικά μυθιστορήματα έγιναν ταινίες

Από το βιβλίο στο σινεμά: Δύο σημαντικά μυθιστορήματα έγιναν ταινίες

Δύο σημαντικά και πολυδιαβασμένα μυθιστορήματα έγιναν ταινίες σε παραγωγή Netflix. Πρόκειται για τα: «Πέδρο Παράμο» (μτφρ. Έφη Γιαννοπούλου, Πατάκης) του Χουάν Ρούλφο και «Το τρένο των παιδιών» (μτφρ. Φωτεινή Ζερβού, Πατάκης) της Βιόλα Αρντόνε, από όπου και η κεντρική φωτογραφία.

...
«Το σπίτι του Οδυσσέα Ελύτη»:  Εγκαινιάστηκε στην Πλάκα μουσείο αφιερωμένο στον νομπελίστα ποιητή

«Το σπίτι του Οδυσσέα Ελύτη»: Εγκαινιάστηκε στην Πλάκα μουσείο αφιερωμένο στον νομπελίστα ποιητή

Το μουσείο «Το σπίτι του Ελύτη» εγκαινιάστηκε στην Πλάκα. Ένας μικρός και λιτός χώρος σε νεοκλασικό σπίτι που παραχωρήθηκε από το υπουργείο Πολιτισμού, στεγάζει και περικλείει το ποικίλο αρχειακό υλικό από την ιδιωτική συλλογή της Ιουλίτας Ηλιοπούλου. 

Επιμέλεια Book Press

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Σου γράφω από την κοιλιά του κτήνους» του Μίνου Ευσταθιάδη (προδημοσίευση)

«Σου γράφω από την κοιλιά του κτήνους» του Μίνου Ευσταθιάδη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Μίνου Ευσταθιάδη «Σου γράφω από την κοιλιά του κτήνους», το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 5 Νοεμβρίου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΤΑ ΤΥΜΠΑΝΑ

...
«Το Τέλος. Και Ξανά» του Ντίνο Μπάουκ (προδημοσίευση)

«Το Τέλος. Και Ξανά» του Ντίνο Μπάουκ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Σλοβένου συγγραφέα Ντίνο Μπάουκ (Dino Bauk) «Το Τέλος. Και Ξανά» (μτφρ. Γιούλη Σταματίου) το οποίο θα κυκλοφορήσει αρχές Νοεμβρίου από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Αγαπητή μητέρα, ...

«Η κωμωδία του θανάτου 
ή Ο μακαρίτης Μαύσωλος», ανέκδοτο θεατρικό του Γρηγορίου Ξενόπουλου (προδημοσίευση)

«Η κωμωδία του θανάτου 
ή Ο μακαρίτης Μαύσωλος», ανέκδοτο θεατρικό του Γρηγορίου Ξενόπουλου (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το ανέκδοτο θεατρικό έργο του Γρηγορίου Ξενόπουλου «Η κωμωδία του θανάτου 
ή Ο μακαρίτης Μαύσωλος», σε επιμέλεια & εισαγωγή της Κυριακής Πετράκου, το οποίο θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Νίκας το επόμενο διάστημα. 

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός ...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

  «Η δική μου Αμερική»: 25 Έλληνες συγγραφείς και μεταφραστές γράφουν για το μυθιστόρημα που τους αποκάλυψε τη Χώρα

«Η δική μου Αμερική»: 25 Έλληνες συγγραφείς και μεταφραστές γράφουν για το μυθιστόρημα που τους αποκάλυψε τη Χώρα

«Η δική μου Αμερική»: 25 Έλληνες και Ελληνίδες συγγραφείς και μεταφραστές μας αποκαλύπτουν το μυθιστόρημα που τους μύησε στην αχανή χώρα. Οι επιλογές τους κυμαίνονται από εφηβικά αναγνώσματα μέχρι ένα πολύ επίκαιρο (και μη λογοτεχνικό) βιβλί...

Κατασκοπικά μυθιστορήματα: Οι πρωτοπόροι, οι συνεχιστές, οι κορυφαίοι – Ένας συνοπτικός οδηγός με τα καλύτερα του τότε και του σήμερα

Κατασκοπικά μυθιστορήματα: Οι πρωτοπόροι, οι συνεχιστές, οι κορυφαίοι – Ένας συνοπτικός οδηγός με τα καλύτερα του τότε και του σήμερα

Επιλογή από τα καλύτερα κατασκοπευτικά μυθιστορήματα που έχουν κυκλοφορήσει τελευταία, συν λίγα παλαιότερα, από τα κορυφαία του είδους. Ταυτόχρονα, μια ευσύνοπτη μα πλήρης παρουσίαση της ιστορίας του είδους, μαζί με έναν αναστοχασμό πάνω στα όρια και τις συντεταγμένες του.

Γράφει η Χίλντα Παπαδημητρί...

Τι διαβάζουμε τώρα; 25 βιβλία λογοτεχνίας που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ή… μόλις

Τι διαβάζουμε τώρα; 25 βιβλία λογοτεχνίας που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ή… μόλις

Ο Οκτώβριος οδεύει προς το τέλος του, οι εκδότες έχουν ήδη βγάλει, ή βγάζουν αυτές τις μέρες, σημαντικά βιβλία που θα διαβαστούν και θα συζητηθούν τους μήνες που έρχονται. Επιλέξαμε ορισμένα από αυτά, ελληνικής και ξένης πεζογραφίας, κυρίως. Θα ακολουθήσουν, το επόμενο διάστημα, πολλά περισσότερα. 

Γράφ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

15 Δεκεμβρίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2023

Mυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα, ποιήματα: Επιλογή 100 βιβλίων, ελληνικών και μεταφρασμένων, από τη βιβλιοπαραγωγή του 2023. Επιλογή: Συντακτική ομάδα της Book

ΦΑΚΕΛΟΙ