prodimosieysi anuti

Προδημοσίευση από την ανθολογία «Ἀνύτη, ἡ Τεγεᾶτις, Τὰ ποιήματα», που επιμελήθηκε η Τασούλα Καραγεωργίου, γράφοντας τον πρόλογο, μεταφράζοντας και υποσημειώνοντας την ποίηση της Τεγεάτιδος Ἀνύτης (3ος αἰ. π.Χ.). Το βιβλίο θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Η Ανύτη, σημαντική λυρική ποιήτρια, έζησε τον τρίτο αιώνα προ Χριστού και καταγόταν από την Τεγέα της Αρκαδίας, πόλη την οποία εξυμνεί με περηφάνια στα επιγράμματά της. Το ποιητικό έργο της Ανύτης εκτιμήθηκε ιδιαίτερα ήδη κατά την ύστερη αρχαιότητα, ενώ η ίδια χαρακτηρίστηκε ως θῆλυς Ὅμηρος (θηλυκός, δηλαδή, Όμηρος) και παράλληλα εντάχθηκε στον κανόνα των εννέα ποιητριών της ελληνικής αρχαιότητας, που ήταν ισάριθμες με τις Μούσες. Είναι η πρώτη λυρική ποιήτρια που έχει παραδώσει επιτύμβια επιγράμματα για αγαπημένα οικόσιτα ζώα (όπως λ.χ., ο πετεινός και η μικρή σκυλίτσα), ενώ παράλληλα έχει ζωντανέψει σκηνές της καθημερινής ζωής – στοιχείο που το συναντάμε ακόμα και όταν θρηνεί για τον πρόωρο θάνατο νέων γυναικών τη νύχτα του γάμου. Στην Ανύτη οφείλουμε ειδυλλιακές περιγραφές της φύσης, δροσερών πηγών με κελαρυστά νερά ή ιερών και τόπων λατρείας.

Είναι η πρώτη λυρική ποιήτρια που έχει παραδώσει επιτύμβια επιγράμματα για αγαπημένα οικόσιτα ζώα (όπως λ.χ., ο πετεινός και η μικρή σκυλίτσα), ενώ παράλληλα έχει ζωντανέψει σκηνές της καθημερινής ζωής.

Αξίζει επίσης να σημειωθεί πως είναι η αρχαία ποιήτρια από το έργο της οποίας σώζονται τα περισσότερα ολοκληρωμένα (άρτια και όχι σπαραγμένα) ποιήματα – όλα ανήκοντα στο ποιητικό είδος των επιγραμμάτων. Πρόκειται για ένα είδος στο οποίο η Ανύτη εισάγει πρώιμα, αλλά ιδιαίτερα ευπρόσδεκτα για την εποχή μας, ένα οικολογικό αίτημα που συνίσταται στην προστασία και στη στοργή την οποία δικαιούται το ζωικό και φυτικό βασίλειο.

Η Ανύτη υπήρξε μια διανοούμενη ποιήτρια· από στοιχεία του έργου της προκύπτει ότι ταξίδεψε αρκετά και γνώρισε πολλῶν ἀνθρώπων ἄστεα. Το έργο της σφραγίζεται από μια σαφή γυναικεία οπτική, ενώ είναι η πρώτη λυρική ποιήτρια της αρχαιότητας που διαμαρτύρεται για την κακοποίηση των γυναικών σε συνθήκες πολέμου.

Παρατίθενται ενδεικτικά δύο επιγράμματα:

Α. Ένα επιτύμβιο επίγραμμα στο οποίο η ποιήτρια θρηνεί τον άδικο θάνατο του οικόσιτου πετεινού, θύματος της πονηρής αλεπούς:

[στον πετεινό]
Τώρα πιά, όπως πρώτα, δεν θα με ξυπνάς,
με το χάραμα πάντα λαλώντας
και χτυπώντας σαν να ’ταν κουπιά
τις πυκνές σου φτερούγες˙
μες στον ύπνο σου ήρθε κρυφά ο πανούργος ληστής
και σε σκότωσε μπήγοντας
στον λαιμό το γαμψό του το νύχι.

Β. Και ένα δεύτερο επίγραμμα της Ανύτης στο οποίο εγγράφεται ο σπρακτικός θρήνος της μάνας Κλεινώς για τον πρόωρο θάνατο της μικρής της κόρης:

[η μάνα Κλεινώ]
Μ’ οδυρμούς και με θρήνους πάνω απ’ της κόρης το μνήμα
συνέχεια η μάνα Κλεινώ το λιγόζωο κορίτσι της φώναζε,
την ψυχή της μικρής Φιλαινίδος καλώντας, που αντί γάμου
είχε πλέον διαβεί το θολό του Αχέροντα ρεύμα.

Σήμερα που η οικολογική καταστροφή αποτελεί πραγματική απειλή για τη μητέρα Γη, η χαμηλόφωνη ποίηση της Ανύτης, που μας καλεί να απολαύσουμε τον ίσκιο της φτελιάς και να θρηνήσουμε για το δελφίνι που κείτεται νεκρό στην αμμουδιά, είναι εξαιρετικά επίκαιρη.

nikas anyti ta poiimata

Λίγα λόγια για το βιβλίο

Στὸν κόσμο τῆς Ἀνύτης ὅλα ἔχουν ὄνομα: τὰ μικρὰ ἢ μεγάλα ἀναθηματικὰ ἀντικείμενα, οἱ δωρητές τους καὶ αὐτοὶ ποὺ τὰ φιλοτέχνησαν, τὰ ἀγαπημένα οἰκόσιτα ζῶα, τὰ νεκρὰ δελφίνια, οἱ νέες γυναῖκες ποὺ φεύγουν ἀπ’ τὸν κόσμο προτοῦ χαροῦν τὸν ἔγγαμο βίο, οἱ γονεῖς ποὺ θρηνοῦν γιὰ τὴν ἀπώλεια, οἱ ἄνδρες ποὺ ἀριστεύουν στὴ μάχη, οἱ βρύσες ποὺ προσφέρουν τὴ δροσιά τους στοὺς ὁδοιπόρους, οἱ τόποι λατρείας καὶ οἱ θεότητες ποὺ τοὺς κατοικοῦν. Ὅ,τι ἀντιστέκεται στὸν θάνατο ἐξασφαλίζει θέση στὴν αἰωνιότητα χαραγμένο στὰ ἐπιγράμματα τῆς Ἀνύτης. Τὸ ἔργο της σφραγίζεται ἀπὸ μιὰ σαφὴ γυναικεία ὀπτική, ἐνῷ εἶναι ἡ πρώτη λυρικὴ ποιήτρια τῆς ἀρχαιότητας ποὺ διαμαρτύρεται γιὰ τὴν κακοποίηση τῶν γυναικῶν σὲ συνθῆκες πολέμου.

Λίγα λόγια για την μεταφράστρια

Ἡ Τασούλα Καραγεωργίου γεννήθηκε στὴν Ἀλεξάνδρεια τῆς Αἰγύπτου τὸ 1954. Ἐργάσθηκε ὡς φιλόλογος καὶ σύμβουλος φιλολόγων στὴ Δημόσια Μέση Ἐκπαίδευση. Εἶναι κάτοχος διδακτορικοῦ διπλώματος στὴν Κλασικὴ Φιλολογία. Ἔχει ἐκδώσει δέκα ποιητικὰ βιβλία, μεταφράσεις ἀρχαίας ἑλληνικῆς λυρικῆς ποίησης (Σαπφώ, Ἤριννα καὶ ἐπιγράμματα τῆς Παλατινῆς Ἀνθολογίας), ἕνα βιβλίο μὲ λυρικὰ ἀφηγήματα, μία συλλογὴ δοκιμίων γιὰ τὴν ποίηση καὶ δύο μελέτες γιὰ τὴν ποίηση τοῦ Ἀνδρέα Κάλβου καὶ τοῦ Μίλτου Σαχτούρη, ἀντίστοιχα. Ὑπῆρξε μέλος τῆς συγγραφικῆς ὁμάδας τοῦ σχολικοῦ βιβλίου Νεοελληνικὴ Λογοτεχνία Θεωρητικῆς Κατεύθυνσης, (ΟΕΔΒ 1999). Γιὰ τὴ συλλογὴ Τὸ μετρὸ (2004) τῆς ἀπονεμήθηκε τὸ βραβεῖο Γεωργίου Ἀθάνα τῆς Ἀκαδημίας Ἀθηνῶν καὶ γιὰ τὴ συλλογὴ Ἡ πήλινη χορεύτρια (2019) τὸ βραβεῖο Λάμπρου Πορφύρα τῆς Ἀκαδημίας Ἀθηνῶν. Ποιήματά της ἔχουν μεταφραστεῖ στὰ ἀγγλικά, ἱσπανικά, ἀραβικά, γερμανικὰ καὶ ρουμάνικα. Ἡ συλλογὴ Τὸ μετρὸ (2004) μεταφράστηκε στὰ ἰταλικὰ ἀπὸ τὴν Gilda Tentorio. Εἶναι μέλος τῆς Ἑταιρείας Συγγραφέων, τοῦ Κύκλου τῶν Ποιητῶν, καὶ τῆς Ἑταιρείας Παπαδιαμαντικῶν Σπουδῶν. Ἔχει διατελέσει πρόεδρος τῆς Πανελλήνιας Ἕνωσης Φιλολόγων γιὰ δύο θητεῖες. Ἀπὸ τὸ 2007 ἕως σήμερα διδάσκει ἑλληνικὴ ποίηση στὸ Ἐργαστήρι Ποίησης τοῦ Ἱδρύματος Τάκης Σινόπουλος.

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Ανάσα Κτέρισμα» της Αουρέλας Βίντου (προδημοσίευση)

«Ανάσα Κτέρισμα» της Αουρέλας Βίντου (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση από την ποιητική συλλογή της Αουρέλας Βίντου «Ανάσα Κτέρισμα», η οποία κυκλοφορεί τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Συζήτηση με τον εαυτό μου


Σ...

«Ιστορία του Στρατιώτη» του Σαρλ-Φερντινάν Ραμύ (προδημοσίευση)

«Ιστορία του Στρατιώτη» του Σαρλ-Φερντινάν Ραμύ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από την ποιητική σύνθεση του Σαρλ-Φερντινάν Ραμύ [Charles Ferdinand Ramuz] «Ιστορία του Στρατιώτη» (μτφρ. Χριστόφορος Χριστοφής, εισαγωγή Νικόλαος Νίκας, επίμετρο Κωνσταντίνος Μπούρας), η οποία θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: ...

«Καύση Τελεία και παύλα» του Γιώργου Ζησιμόπουλου (προδημοσίευση)

«Καύση Τελεία και παύλα» του Γιώργου Ζησιμόπουλου (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση από την ποιητική συλλογή του Γιώργου Ζησιμόπουλου «Καύση Τελεία και παύλα» η οποία κυκλοφορεί τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Εις άτοπον απαγωγή


Είχε κάνει μεγάλη πληγή. Είχ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Βίος και Πολιτεία»: Ο ποιητής και φιλόσοφος Νίκος Ερηνάκης έρχεται στο Υπόγειο

«Βίος και Πολιτεία»: Ο ποιητής και φιλόσοφος Νίκος Ερηνάκης έρχεται στο Υπόγειο

Στο 65ο επεισόδιο της σειράς συζητήσεων στο Βιβλιοπωλείο της Πολιτείας με ανθρώπους από το χώρο του βιβλίου και των ιδεών, o Κώστας Κατσουλάρης συνομιλεί με τον ποιητή και φιλόσοφο Νίκο Ερηνάκη. Η συζήτηση θα μεταδοθεί ζωντανά την Πέμπτη, 6 Φεβρουαρίου, στις 7.00μμ.

Επιμέλεια: Book Press

...
Αθηνόδωρος Μεταλλίδης: «Το βιβλίο μου αποβλέπει στη δημιουργία ενός ηθικού πλαισίου για τη δράση των υπηρεσιών πληροφοριών»

Αθηνόδωρος Μεταλλίδης: «Το βιβλίο μου αποβλέπει στη δημιουργία ενός ηθικού πλαισίου για τη δράση των υπηρεσιών πληροφοριών»

Μια επίκαιρη συνέντευξη με τον Αθηνόδωρο Μεταλλίδη, με αφορμή το βιβλίο του «Intelligence: το ηθικό δίλημμα», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ποιότητα. «Οι φιλελεύθερες δημοκρατίες, στην προσπάθειά τους να αντιμετωπίσουν τις απειλές, καταλήγουν να βλάπτουν το αξιακό τους σύστημα».

...
Εκδήλωση για το βιβλίο του Τεύκρου Μιχαηλίδη «Πίσω από το πέπλο – Οι μαθηματικοί του 20ού αιώνα» στο Βιβλιοπωλείο ΠΕΚ

Εκδήλωση για το βιβλίο του Τεύκρου Μιχαηλίδη «Πίσω από το πέπλο – Οι μαθηματικοί του 20ού αιώνα» στο Βιβλιοπωλείο ΠΕΚ

Οι Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης σας προσκαλούν στην παρουσίαση του βιβλίου του Τεύκρου Μιχαηλίδη «Πίσω από το πέπλο – Οι μαθηματικοί του 20ού αιώνα» την Παρασκευή 7 Φεβρουαρίου στο Βιβλιοπωλείο ΠΕΚ. ...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Ψυχή ντυμένη αέρα» της Έλενας Χουζούρη (προδημοσίευση)

«Ψυχή ντυμένη αέρα» της Έλενας Χουζούρη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη μελέτη της Έλενας Χουζούρη «Ψυχή ντυμένη αέρα – Ανθούλα Σταθοπούλου - Βαφοπούλου: Η μούσα της μεσοπολεμικής Θεσσαλονίκης», η οποία θα κυκλοφορήσει το επόμενο διάστημα από τις εκδόσεις Επίκεντρο.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Η Μάγε...

«(Α)Κατάλληλο Timing» της Ελένης Αλεξανδροπούλου (προδημοσίευση)

«(Α)Κατάλληλο Timing» της Ελένης Αλεξανδροπούλου (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη συλλογή διηγημάτων της Ελένης Αλεξανδροπούλου «(Α)Κατάλληλο Timing», η οποία θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Ο Αύγουστος, όσο μεγαλώνεις, μοιάζει πικρός. Οι περισ...

«Mind the gap» του Λάζαρου Αλεξάκη (προδημοσίευση)

«Mind the gap» του Λάζαρου Αλεξάκη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη συλλογή διηγημάτων του Λάζαρου Αλεξάκη «Mind the gap», η οποία θα κυκλοφορήσει στις 5 Φεβρουαρίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Είχε φτάσει σε μικρή απόσταση από τη βιτρίνα, και το νυχτεριν...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

«Τι να διαβάσω;» – 15 βιβλία ελληνικής πεζογραφίας που κυκλοφορούν το επόμενο διάστημα

«Τι να διαβάσω;» – 15 βιβλία ελληνικής πεζογραφίας που κυκλοφορούν το επόμενο διάστημα

Δεκαπέντε βιβλία ελληνικής πεζογραφίας (μυθιστορήματα, νουβέλες και διηγήματα) που αναμένουμε τις επόμενες μέρες ή εβδομάδες. Στην κεντρική εικόνα, ο Αλέξης Πανσέληνος, η Μάρω Βαμβουνάκη και ο Μιχάλης Μοδινός.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστός

Μυθιστ...

Σίρλεϊ Τζάκσον (1916-1965): Η ευαίσθητη μάγισσα των αμερικανικών γραμμάτων

Σίρλεϊ Τζάκσον (1916-1965): Η ευαίσθητη μάγισσα των αμερικανικών γραμμάτων

Η Σίρλεϊ Τζάκσον [Shirley Jackson, 1916-1965] ήταν πολλά περισσότερα από μια συγγραφέας ιστοριών τρόμου. Με άξονα δύο βιβλία της που κυκλοφόρησαν ή επανακυκλοφόρησαν πρόσφατα «Η λοταρία και άλλες ιστορίες» (μτφρ. Χρυσόστομος Τσαπραΐλης) και «Ζούσαμε πάντα σε ένα κάστρο» (μτφρ. Βάσια Τζανακάρη) από τις εκδόσεις ...

Έξι ποιητικές συλλογές από τις εκδόσεις Ιωλκός  – Τρεις δημιουργοί καταθέτουν νέο έργο και τρεις εμφανίζονται για πρώτη φορά

Έξι ποιητικές συλλογές από τις εκδόσεις Ιωλκός  – Τρεις δημιουργοί καταθέτουν νέο έργο και τρεις εμφανίζονται για πρώτη φορά

Έξι ποιητικές συλλογές που κυκλοφόρησαν από τις εκδόσεις Ιωλκός. Τρεις δημιουργοί καταθέτουν τα νέα τους έργα και τρεις εμφανίζονται για πρώτη φορά.

Επιμέλεια: Book Press

Δημήτρης Βασιλάκης,  ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

ΦΑΚΕΛΟΙ