Προδημοσίευση ποιημάτων του Μουρατχάν Μουνγκάν [Murathan Mungan] από την ποιητική συλλογή «Περνάει το καλοκαίρι» (μτφρ. Αριστοτέλης Μητράρας), η οποία θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Βακχικόν.
Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός
ΕΠΤΑ ΚΥΜΑΤΑ
ο άνθρακας της θάλασσας
το λυχνάρι του νερού
ο ύπνος της σελήνης
η ζωγραφισμένη απορία στο σμίξιμο των ματιών μας
είμαστε πολύ κοντά και στον θάνατο
και παραδίπλα στη ζωή
πλάι πλάι με τα μανιασμένα δέντρα
πλάι πλάι με τις ματωμένες κληματίδες
πλάι πλάι με τα μαχαίρια του σκοταδιού
γυρίζουμε περνώντας πάνω από τον εαυτό μας
ως επτά κύματα
ύστερα γυρνάμε και προσπερνάμε από πάνω μας
ως άλλα επτά κύματα
ο ύπνος του λυχναριού του άνθρακα
το σκοτάδι των μανιασμένων κληματίδων
αναλλοίωτο παραμένει το πάθος για ζωή καταμεσής του θανάτου
27 Μαΐου 1992
❉
ΤΑ ΜΑΣΤΙΓΙΑ
βυθίζεται στη θάλασσα η τρίχρονη γαλέρα
αναδύεται από τη θάλασσα η τρίχρονη γαλέρα
προβάλλει άλλη μια
στην ακτή τα χνάρια των ποδιών σου
προβάλλουν σε άλλη ακτή
όπου κοιμούνται οι νωχελικοί θεοί
το φεγγάρι σβήνει τον εαυτό του στον βυθό
όνειρα του πάρε δώσε
μαύρο μαργαριτάρι στην ασημένια νύχτα
η δική μου αγάπη
ένα χαμένο κομμάτι κάποιου χάρτη θησαυρού
ανάμεσα σε μαστίγια και κανναβούρια
βρέθηκε σε μένα
οι άλλες τρίχρονες
μέσα σε μαστίγια
Ιούνιος 1992
❉
ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΟΥ
φθίνει το καλοκαίρι, φθινόπωρο
ενώ εμείς ρωσικές κούκλες που δεν μεγαλώνουνε ποτέ
σμίξαμε σ’ ένα όνειρο και σ’ ένα όνειρο χαθήκαμε
άντε, ας ξυπνήσει ο ένας από τους δυο τον άλλο
που έχει φυλακιστεί ο ένας στο σκοτάδι του άλλου
που έχει παρασυρθεί ο ένας στη χιονοθύελλα του άλλου
από τους παρατεταμένους χειμώνες που βιώνει ο καθένας
άντε, ας ξυπνήσει ο ένας από τους δυο τον άλλο
τελείωσαν τα γραπτά της πρώτης νιότης. Τώρα εγκαταλελειμμένα
αγροκτήματα
φωλιές των πελαργών που ερήμωσαν με τα πρωτοβρόχια
ερωτηματικά στα χέρια μας, η μέρα μοιράζει και πάλι
τα γραφόμενα για όσους έμειναν
τέλος του καλοκαιριού τέλος του καλοκαιριού τέλος του καλοκαιριού
Ναι το ξέρω
πάλι Ιούνιος πάλι Ιούλιος πάλι Αύγουστος
Ιούνιος 1991, Ludwigshafen
Λίγα λόγια για το βιβλίο
H ποιητική συλλογή Περνάει το καλοκαίρι αποτελεί ίσως τη σημαντικότερη και πιο πολυδιαβασμένη ποιητική συλλογή του Μουρατχάν Μουνγκάν. Ο αναγνώστης, διαβάζοντας τα ποιήματα της συλλογής, ταυτίζεται με τον αφηγητή/ποιητή, ο οποίος βιώνει έντονα καταστάσεις στα ενδότερα της ψυχής του. Ήδη από τον πρώτο στίχο του πρώτου ποιήματος «Μια μοναχική όπερα», ο ποιητής μάς εισάγει αμέσως στον λαβύρινθο των συναισθημάτων που νιώθει. Όμως, η έκφραση που βαρύνει περισσότερο και ξετυλίγει το κουβάρι όλης της ποιητικής συλλογής, είναι ο τελευταίος στίχος του ίδιου ποιήματος: Μ’ εγκατέλειψες, και κατ’ επέκταση η αίσθηση της απόλυτης μοναξιάς. Έτσι, ο αναγνώστης, από ποίημα σε ποίημα, εισέρχεται προοδευτικά στο καλοκαίρι, σε μία εποχή η οποία θεωρείται από όλο τον κόσμο η ομορφότερη, αλλά ο αφηγητής, ζώντας σε μια εποχή που χαρίζει αισιοδοξία, νιώθει την τέλεια απαισιοδοξία, δηλαδή το συναίσθημα της εγκατάλειψης και τις μαύρες σκέψεις να ζώνουν το μυαλό και την ψυχή του που έχασε το αγαπημένο του πρόσωπο.
Ο Μουρατχάν Μουνγκάν (Murathan Mungan) θεωρείται μία από τις σημαντικότερες λογοτεχνικές μορφές της σύγχρονης Τουρκίας. Γεννήθηκε το 1955 στην Κωνσταντινούπολη, όμως κατάγεται από την πόλη Μαρντίν, η οποία βρίσκεται στη νοτιοανατολική Τουρκία, και στην οποία έζησε τα παιδικά και νεανικά του χρόνια. Μετά την ολοκλήρωση των βασικών σπουδών του στην πόλη Μαρντίν, ο Μουρατχάν μετακόμισε στην Άγκυρα, όπου το 1972 σπούδασε στο Τμήμα Θεατρικών της Σχολής Γλώσσα και Ιστορία - Γεωγραφία. Επίσης, για εννέα συναπτά έτη εργάστηκε ως δραματουργός στα κρατικά θέατρα της Άγκυρας και της Κωνσταντινούπολης, και από το 1988 αφοσιώθηκε στη συγγραφή ποιητικών και πεζών έργων. Το 1985 εγκαταστάθηκε οριστικά στην Κωνσταντινούπολη, ενώ το 1991 και για έναν περίπου χρόνο έζησε στην πόλη Ludwigshafen της Γερμανίας.
Ο Μουνγκάν δημοσίευσε τα πρώτα ποιητικά και πεζά κείμενά του το 1975 σε διάφορα περιοδικά, και από τότε έως και σήμερα ασχολείται αδιαλείπτως με τη συγγραφή ποιημάτων (εξέδωσε συγκεκριμένα 21 ποιητικές συλλογές), διηγημάτων, μυθιστορημάτων, στίχων για τραγούδια, θεατρικών έργων, κινηματογραφικών σεναρίων και δοκιμίων.