christos chrysopoulos

Ζητήσαμε από πεζογράφους, ποιητές, μεταφραστές και επιμελητές να μας στείλουν μια καλοκαιρινή φωτογραφία από το προσωπικό τους αρχείο και να την πλαισιώσουν με μια ανάμνηση. Σήμερα, ο Χρήστος Χρυσόπουλος.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός
Εικονογράφηση: Πάρις Κούτσικος - parisko.com

ΨΥΧΡΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ

Λένε πως ο χρόνος έχει μεγάλη εξουσία στη Μόσχα. Ίσως να είναι κι έτσι, γιατί εκεί όλες οι εποχές συγκατοικούν μέσα στα όρια μερικών οικοδομικών τετραγώνων. Κάποτε έναν Αύγουστο έμεινα σε ένα διαμέρισμα στο Τσίστυ Προυντύ. Το σκοτεινό τετραώροφο μέγαρο της παρόδου Καζάρμενι Περεούλοκ είχε χτιστεί στα τέλη του 19ου αιώνα. Ήταν η έπαυλη κάποιου ευγενή ή μεγαλοαστού στο κέντρο του βουλεβάρτου, που κυκλώνει την πόλη σαν κοζάκικο ζωνάρι. Ήταν ένα σπίτι στραγγαλισμένο σε βρόχο από δασύφυλλα αιωνόβια δέντρα. Ένα σπίτι δαιδαλώδες και ετοιμόρροπο. Ποια τύχη να περίμενε –άραγε– τους πρώτους ιδιοκτήτες του; Στα χρόνια της επανάστασης τεμαχίστηκε σε ψηλοτάβανα λαϊκά διαμερίσματα του ενός δωματίου. Μια κομμουνάλκα, όπως αυτές που συναντά κανείς στη Μαργαρίτα του Μπουλγκάκωφ. Όπως η ίδια η κομμουνάλκα του μυθιστορήματος, που βρίσκεται στη λεωφόρο Μπολσάγια Σαντόβαγια στην αντικρινή πλευρά του βουλεβάρτου.

Η σκάλα που οδηγούσε στον δεύτερο όροφο έμοιαζε με κλιμακοστάσιο μεσαιωνικού πύργου. Ήταν σκοτεινή και υγρή. Τα πέτρινα σκαλιά ήταν παραμορφωμένα από τον καιρό, και φαφούτικα. Στις γωνιές συσσωρεύονταν σκουπίδια και αδειανά μπουκάλια μπίρας Μπάλτικα, σαν αυτά που βλέπει κανείς πεταμένα παντού στη Μόσχα και φέρνουν στο μυαλό μυρωδιά από κάτουρο. Δίπλα μου έμενε μια αινιγματική γριά που ο σκύλος της κοιμόταν στο πλατύσκαλο, δεμένος στο κάγκελο του διαδρόμου. Μου είχαν πει να αποφεύγω αυτή τη γειτόνισσα και να μην δίνω αφορμές στην πολυκατοικία. Ο σκύλος της με αγαπούσε και γρύλιζε με παράπονο κάθε φορά που διαισθανόταν την παρουσία μου. Δεν κατάλαβα ποτέ γιατί θα έπρεπε να φοβάμαι εκείνη την αμίλητη ηλικιωμένη γυναίκα. Στη Μόσχα συναντάς παντού έναν παράλογο φόβο που παίρνει τη μορφή υπερβολικής καχυποψίας. Τίποτα δεν είναι εύκολο στη Μόσχα. Τίποτα δεν είναι προφανές στη Μόσχα. Στη Μόσχα δεν υπάρχουν δεδομένα, εκεί υπάρχει πάντα κάποιος από τον οποίο θα πρέπει να φυλάγεσαι, είτε είναι η διεφθαρμένη Μιλίτσια που περιπολεί στους κεντρικούς δρόμους, είτε οι μαφιόζοι με τις λιμουζίνες στη λεωφόρο Τβερσκάγια, είτε οι κάμερες γύρω από τη Λιουμπιάνκα – έστω και αν ο ανδριάντας του Ντζερζίνσκυ βρίσκεται πια πεταμένος στο νεκροταφείο αγαλμάτων κοντά στο πάρκο Γκόρκυ.

Κάθε βράδυ, γυρνώντας στο διαμέρισμα της παρόδου Καζάρμενι με το απαρχαιωμένο ηλεκτρικό λεωφορείο, στεκόμουν για λίγο έξω από την αντικρινή μονοκατοικία. Ένα θεόκλειστο παλιό οίκημα, σκοτεινό σαν κενοτάφιο. Κι όμως, από τα παράθυρά του μπορούσες να διακρίνεις πλήθος πολύχρωμα λαμπιόνια να αναβοσβήνουν σαν χριστουγεννιάτικη διακόσμηση. Μου είπαν ότι ήταν ένας κρυφός σταθμός ελέγχου για τις πυρηνικές κεφάλες που βρίσκονται φυτεμένες βαθιά στην πόλη, έτοιμες να εκτοξευτούν μέσα από τα έγκατα της μοσχοβίτικης γης.

Είναι δύσκολη πόλη η Μόσχα. Αντιστέκεται στον επισκέπτη και ταλαιπωρεί τους ανθρώπους που της ανήκουν. Η πραγματική Μόσχα βρίσκεται μέσα στη γη. Στις δαιδαλώδεις υπόγειες διαβάσεις που διασχίζουν τις απάνθρωπες –πλατιές σαν ποτάμια– λεωφόρους. Στα μικροσκοπικά καταστήματα των υπόγειων στοών. Τα ασθενικά σκουριασμένα φώτα δεν σβήνουν ποτέ μέσα σε αυτά τα θλιβερά καφενεία. Ετούτες οι μικροσκοπικές κακοφωτισμένες φωλιές που μυρίζουν τηγανισμένο κρέας και χλωρίνη, μένουν ανοιχτές όλο το εικοσιτετράωρο και γύρω τους συγκεντρώνονται μελαψοί άντρες από τη Γεωργία και την Αρμενία. Άνεργοι Μοσχοβίτες νεαροί. Ταξιδιώτες από την Κιργιζία και τη Μογγολία.

Αργότερα εκείνο το καλοκαίρι έμεινα στον δέκατο όροφο ενός τερατώδους οικοδομικού συγκροτήματος από τα χρόνια του Μπρέζνιεφ. Ήταν πολύπλοκο σαν διαστημόπλοιο. Η διεύθυνσή μου ήταν: «Πρόσπεκτ Μίρα, Σπίτι Ν173, Σώμα Ν2, Διαμέρισμα Ν174, 10ος όροφος, 2η είσοδος». Όταν άνοιγα το παράθυρο της κουζίνας, έβλεπα απέναντί μου το μεγαλειώδες άγαλμα της Βέρας Μούχινα με τον Εργάτη και την Κολχόζνιτσα. Το αγάπησα αυτό το άγαλμα και το χάζευα κάθε νύχτα, λουσμένο στα πορτοκαλιά φώτα του δρόμου. Καταλάβαινα πολύ καλά γιατί ο Στάλιν ζητούσε τα βράδια να τον οδηγούν εκεί, έξω από το Πάρκο της Οικονομικής Ευημερίας, για να θαυμάζει μέσα από το αυτοκίνητο, το πιο όμορφο άγαλμα που έφτιαξε η ανθρωπότητα το έτος 1937.

Είναι δύσκολο να διακρίνεις το μικροσκοπικό άνοιγμα που βρίσκεται κρυμμένο μέσα σε μια πτύχωση της φούστας του κοριτσιού. Οι άστεγοι όμως το γνώριζαν και τα βράδια στριμώχνονταν μέσα του, βρίσκοντας καταφύγιο στα σπλάχνα του κολοσσιαίου ατσαλένιου ζευγαριού. Το καλοκαίρι του 2003 έμοιαζε λίγο με χειμώνα.

christos chrysopoulos mnimi

 


ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ ΧΡΥΣΟΠΟΥΛΟΥ

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Μίλησε, μνήμη» με τις λέξεις του Θάνου Κάππα

«Μίλησε, μνήμη» με τις λέξεις του Θάνου Κάππα

Ζητήσαμε από πεζογράφους, ποιητές, μεταφραστές και επιμελητές να μας στείλουν μια καλοκαιρινή φωτογραφία από το προσωπικό τους αρχείο και να την πλαισιώσουν με μια ανάμνηση. Σήμερα, ο Θάνος Κάππας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός
Εικονογράφηση: Πάρις Κούτσικος - parisko.com...

«Μίλησε, μνήμη» με τις λέξεις του Γιώργου-Ίκαρου Μπαμπασάκη

«Μίλησε, μνήμη» με τις λέξεις του Γιώργου-Ίκαρου Μπαμπασάκη

Ζητήσαμε από πεζογράφους, ποιητές, μεταφραστές και επιμελητές να μας στείλουν μια καλοκαιρινή φωτογραφία από το προσωπικό τους αρχείο και να την πλαισιώσουν με μια ανάμνηση. Σήμερα, ο Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός ...

«Μίλησε, μνήμη» με τις λέξεις της Ελιάνας Χουρμουζιάδου

«Μίλησε, μνήμη» με τις λέξεις της Ελιάνας Χουρμουζιάδου

Ζητήσαμε από πεζογράφους, ποιητές, μεταφραστές και επιμελητές να μας στείλουν μια καλοκαιρινή φωτογραφία από το προσωπικό τους αρχείο και να την πλαισιώσουν με μια ανάμνηση. Σήμερα, η Ελιάνα Χουρμουζιάδου.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός
Εικονογράφηση: Πάρις Κούτσικος - par...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Ροζ γλίτσα» της Φερνάντα Τρίας – Νερά κόκκινα, ψάρια νεκρά, ζωή αφόρητη

«Ροζ γλίτσα» της Φερνάντα Τρίας – Νερά κόκκινα, ψάρια νεκρά, ζωή αφόρητη

Για το μυθιστόρημα της Φερνάντα Τρίας (Fernanda Trías) «Ροζ γλίτσα», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Carnívora, σε μετάφραση Ιφιγένειας Ντούμη. 

Γράφει η Ιωάννα Φωτοπούλου

«Ο Μωυσής με τον Ααρών έκαναν όπως ακριβώς του...

«Το αίνιγμα της Γενέσεως» του Άντριου Πάρκερ (κριτική) – Μια «Εξαήμερος» για τον 21ο αιώνα;

«Το αίνιγμα της Γενέσεως» του Άντριου Πάρκερ (κριτική) – Μια «Εξαήμερος» για τον 21ο αιώνα;

Για το θεολογικό δοκίμιο του Άντριου Πάρκερ (Andrew Parker) «Το αίνιγμα της Γενέσεως», που κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Ουρανός, σε μετάφραση Μαρτίνας Κόφφα. 

Γράφει ο Μύρων Ζαχαράκης

Ο Βρετανός συγγρα...

«Οι απαντήσεις» – ένα ποίημα της Νίκης-Ρεβέκκας Παπαγεωργίου (1948-2000)

«Οι απαντήσεις» – ένα ποίημα της Νίκης-Ρεβέκκας Παπαγεωργίου (1948-2000)

«Απαντήσεις», από τη συλλογή «Του λιναριού τα πάθη – Ο Μέγας Μυρμηκοφάγος», εκδ. Άγρα, της Νίκης-Ρεβέκκας Παπαγεωργίου (1948-2000). Κεντρική εικόνα, «Ρόδια» του Γεώργιου Ιακωβίδη.

Επιμέλεια: Οράτιος

Οι απαντήσεις

Σ’ αυτό που ρω...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Η χλωμή κυρία» του Αλέξανδρου Δουμά (προδημοσίευση)

«Η χλωμή κυρία» του Αλέξανδρου Δουμά (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από την νουβέλα του Αλέξανδρου Δουμά [Alexandre Dumas], «Η χλωμή κυρία» (εισαγωγή – μτφρ. – επίμετρο: Γιώργος Θάνος), η οποία θα κυκλοφορήσει στις 28 Απριλίου στη σειρά «microMEGA/Λογοτεχνία», των εκδόσεων Ροές.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...
«Αυτό έκανες πάντα» του Νίκου Ιατρού (προδημοσίευση)

«Αυτό έκανες πάντα» του Νίκου Ιατρού (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη νουβέλα του Νίκου Ιατρού «Αυτό έκανες πάντα», η οποία θα κυκλοφορήσει στις 28 Απριλίου από τις εκδόσεις Ίκαρος.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Περπατώ κάτω από τον δυνατό ήλιο. Το δέρμα μου αντιστέκεται, τα πνευμόνια...

«Η λάθος πλευρά» του Νταβίντε Κόπο (προδημοσίευση)

«Η λάθος πλευρά» του Νταβίντε Κόπο (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Νταβίντε Κόπο [Davide Coppo] «Η λάθος πλευρά» (μτφρ. Μαρία Οικονομίδου), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 24 Απριλίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Στην αρχή του ντοκιμαντ...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Πέντε αξιοπρόσεκτες συλλογές από γυναίκες συγγραφείς – Διηγήματα μεταξύ υπογείωσης και απογείωσης

Πέντε αξιοπρόσεκτες συλλογές από γυναίκες συγγραφείς – Διηγήματα μεταξύ υπογείωσης και απογείωσης

Πέντε αξιοπρόσεκτες συλλογές διηγημάτων από γυναίκες συγγραφείς, που κυκλοφόρησαν μέσα στο 2024 και ενδεχομένως πέρασαν κάτω από το ραντάρ μας. 

Γράφει ο Γιώργος Ν. Περαντωνάκης

Το διήγημα μένει συνήθως χαμηλόφωνο...

«Εις οσμήν ευωδίας πνευματικής» – Τρεις εκδόσεις με θεολογική αφετηρία και ανοιχτούς ορίζοντες

«Εις οσμήν ευωδίας πνευματικής» – Τρεις εκδόσεις με θεολογική αφετηρία και ανοιχτούς ορίζοντες

Για τα βιβλία «Ο παράδεισος και η κόλαση στη γη. Προσωπικές εμπειρίες του Βασιλείου Καισαρείας, του Γρηγορίου Νύσσης και του Ιωάννου Κωνσταντινουπόλεως» (εκδ. ΠΕΚ), «Αυγούστας Ευδοκίας, Βίος Κυπριανού» (εκδ. Αρμός) και για το λεύκωμα «Εις οσμήν ευωδίας πνευματικής. Φώτη Κόντογλου, διαχρονικές δημιουργίες» (εκδ....

Τι διαβάζουμε τώρα; 12 επιλεγμένα βιβλία ψυχολογίας, αυτοβοήθειας και αυτογνωσίας

Τι διαβάζουμε τώρα; 12 επιλεγμένα βιβλία ψυχολογίας, αυτοβοήθειας και αυτογνωσίας

Δώδεκα βιβλία ψυχολογίας, αυτοβοήθειας και αυτογνωσίας διαλεγμένα από τις πρόσφατες εκδόσεις στους πάγκους των βιβλιοπωλείων.  

Γράφει ο Σόλωνας Παπαγεωργίου

Αρκετοί θεωρούν πως οι οδηγοί αυτοβοήθειας κι αυτογνωσίας είναι μόδα που θα περ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

12 Δεκεμβρίου 2024 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2024

Mυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα: Εκατό καλά λογοτεχνικά βιβλία που κυκλοφόρησαν το 2024 από τα πολλά περισσότερα που έπεσαν στα χέρια μας, με τη μεταφρασμένη πεζογρα

ΦΑΚΕΛΟΙ