na me thymassai 2

Για την παράσταση Να με θυμάσαι, σε σκηνοθεσία Βάνας Πεφάνη, η οποία παρουσιάστηκε στο θέατρο Underground.

Του Νίκου Ξένιου

Στο θέατρο Underground, δίπλα στο Άστυ (Κοραή) η Βάνα Πεφάνη μάς εξέπληξε πάλι, με τη σκηνική σύλληψη, τη σκηνοθεσία και το κείμενο που συνεισέφερε στην παράσταση Να με θυμάσαι, μια σκηνική σύνθεση έξι κειμένων για έξι διαφορετικούς γυναικείους χαρακτήρες.

Συμμετέχουν, με κείμενά τους, πλην της ίδιας της κας Πεφάνη, η Σοφία Βασιλαντωνάκη, ο Γιάννης Καρκανέβατος, η Ελευθερία Κόμη, η Ελενα Κοσμά και ο Παναγιώτης Μπαρμπαγιάννης. Ερμηνεύουν, αντίστοιχα, η Σοφία Μανωλάκου, η Σιμόνη Γιαννάτου, η Νικολίνα Μουαίμη, η Μαρία Καβουκίδη, η Βάνα Πεφάνη και η Aurore Marion. Παίζει πιάνο και τραγουδά η Έλενα Κοσμά. Βοηθός σκηνοθέτης ο Βασίλης Αφεντούλης, κοστούμια η Άννα Μαχαιριανάκη και μακιγιάζ ο Αχιλλέας Χαρίτος. Μια παράσταση σε συνεργασία της ΓΓΙΦ, του Κέντρου Ερευνών για Θέματα Ισότητας και του Πολιτιστικού Σωματείου ΠΕΤΡΑ.

Προσωπικές ιστορίες που άλλαξαν τον κόσμο

Υπάρχουν δυο διαφορετικές «διαδρομές» των θεατών προς τις απομονωμένες αίθουσες των δρωμένων, που αλλάζουν το θεατρικό βίωμα με αλλαγή της σειράς των έξι μονόπρακτων. Η δική μας ομάδα ξεκίνησε, ακολουθώντας την «οδηγό» της, από την ιστορική προσωπικότητα της Καλλιρόης Παρρέν, στην οποία η Σοφία Μανωλάκου προσδίδει συγκίνηση και μυστήριο, παράγοντας μια μάλλον υστερική θεατρική περσόνα. Η αμεσότητα και η έντονη αισθαντικότητα της ηθοποιού διασώζουν το μάλλον αδιάφορο και παραγεμισμένο με πληροφορίες κείμενο της Σοφίας Βασιλαντωνάκη. Η μεταγωγή μας στην επόμενη υπο-αίθουσα μάς αποκάλυψε μιαν εκπληκτικά μακιγιαρισμένη Μαρία Κιουρί, κάτι μεταξύ ιστορικής παρουσίας και φαντάσματος, αποδοσμένη με αρκετή επιτήδευση από τη Σιμόνη Γιαννάτου. Ευτυχώς το πολύ καλό κείμενο του Γιάννη Καρκανέβατου αξιοποίησε την πληθώρα πληροφοριών αναβαθμίζοντας τον ρόλο του συναισθήματος και προσθέτοντας αρκετό μυστήριο στην εκμυστήρευση της τόσο σημαντικής αυτής προσωπικότητας.

Το εξαιρετικό κείμενο της Ελευθερίας Κόμη για τη Ρόζα Λούξεμπουργκ ερμήνευσε ασθμαίνοντας, με τρόπο κλειστοφοβικό και ξέχειλη από απόγνωση η Νικολίνα Μουαίμη. «Λές ο κόσμος να ‘ταν αλλιώς σήμερα αν ο Σπάρτακος ήταν γυναίκα;»: το απολεσθέν ίνδαλμα μιας επανάστασης που καταπνίγεται στο ξεκίνημά της, η υγρασία του κελιού, το ανυποχώρητο της ερωτικής φύσης έναντι της ιδεολογίας, το πλανώμενο φάσμα του Καρλ Λίμπκνεχτ, όλα υποβλητικότατα.

Προσωπικές ιστορίες που προβλημάτισαν

Το εξαιρετικό κείμενο της Ελευθερίας Κόμη για τη Ρόζα Λούξεμπουργκ ερμήνευσε ασθμαίνοντας, με τρόπο κλειστοφοβικό και ξέχειλη από απόγνωση η Νικολίνα Μουαίμη. «Λές ο κόσμος να ‘ταν αλλιώς σήμερα αν ο Σπάρτακος ήταν γυναίκα;»: το απολεσθέν ίνδαλμα μιας επανάστασης που καταπνίγεται στο ξεκίνημά της, η υγρασία του κελιού, το ανυποχώρητο της ερωτικής φύσης έναντι της ιδεολογίας, το πλανώμενο φάσμα του Καρλ Λίμπκνεχτ, όλα υποβλητικότατα. Ακολούθησε το αρκετά πρωτότυπο, αντισυμβατικό και κατά τόπους σοκαριστικό κείμενο της (εξαιρετικής τραγουδίστριας) Έλενας Κοσμά για τη συγγραφέα του «Δεύτερου Φύλου» Σιμόν ντε Μπωβουάρ. Η Μαρία Καβουκίδη καθιέρωσε ένα νέο θεατρικό τύπο ερμητικής και ρηξικέλευθης, αιρετικής και αντικομφορμίστριας, πάνω απ’ όλα όμως μεθυσμένης συντρόφου του Σαρτρ, που ανακαλεί τις στιγμές της προσωπικής της χειραφέτησης σε ένα σκοτεινό δωμάτιο, παραπατώντας μεταξύ κηροπηγίων και υποφωτισμένων κλουβιών. Ο βαθμός συμμετοχής του κοινού ποίκιλλε σε αυτήν την παράσταση, καθώς η εγγύτητα με τις έξι ηθοποιούς και το άγγιγμά τους μείωνε την απόκλιση ανάμεσα στην πραγματικότητα και την ψευδαίσθηση και σε καθιστούσε συμμέτοχο στο δρώμενο.

Προσωπικές ιστορίες που απογείωσαν το κοινό

Ακολούθησε η συνένωση των δύο γκρουπ θεατών στον κεντρικό χώρο του Underground, όπου κυριολεκτικά καθηλωθήκαμε από την ερμηνεία της Βάνας Πεφάνη στο ασύλληπτης έμπνευσης και υποδειγματικής δραματουργικής δομής κείμενο του Παναγιώτη Μπαρμπαγιάννη για την Ίντιρα Γκάντι. «Φοβάμαι την συμπόνια. Τη δική μου συμπόνια»: η Ίντιρα προσπαθεί να μην θρηνήσει την απώλεια του πρώτου της γιου, προβάλλοντας τη σκληρή, πετρωμένη μορφή της μάνας εκείνης που υπήρξε γόνος της οικογένειας Νεχρού και που διέταξε την εκτέλεση είκοσι χιλιάδων μουσουλμάνων. «Με το μυαλό μου θα φτιάχνω ψεύτικες εικόνες και κάποια στιγμή θα πιστέψω ότι αφού είσαι παιδί δικό μου, ζεις αφού ζω κι εγώ. Υπάρχεις αφού υπάρχω», παραδέχεται συντετριμμένη πάνω από τη σποδό του γιου της η γυναίκα που τόσο αγαπήθηκε από τον ινδουϊστικό κόσμο και τόσο μισήθηκε από τον ισλαμικό, που κατέληξε διάτρητη από σφαίρες δια χειρός της προσωπικής της φρουράς.

Μια ρευστή κειμενική σύνθεση που αναβαθμίζει τα αρχετυπικά στοιχεία του νερού, της μητρότητας, της γυναικείας σύλληψης του έρωτα, επαγγελλόμενη τη σύνθεση των απροσμέτρητων θηλυκών στοιχείων σε μιαν άρτια, απαλλαγμένη από τους κοινωνικούς ρόλους και τις επιταγές γυναικεία παρουσία στην ανθρώπινη ιστορία.

Και η μοναδική αυτή θεατρική εμπειρία ολοκληρώθηκε με το κείμενο της Βάνας Πεφάνη για τη βιογραφική, τρόπον τινά, παρουσίαση του προσώπου της ηθοποιού Aurore Marion, που συγκέντρωνε όλα τα παραπάνω χαρακτηριστικά, παρά το νεαρόν της ηλικίας της και παρά το γεγονός ότι είναι ο μόνος ζων χαρακτήρας. Μια ρευστή κειμενική σύνθεση που αναβαθμίζει τα αρχετυπικά στοιχεία του νερού, της μητρότητας, της γυναικείας σύλληψης του έρωτα, επαγγελλόμενη τη σύνθεση των απροσμέτρητων θηλυκών στοιχείων σε μιαν άρτια, απαλλαγμένη από τους κοινωνικούς ρόλους και τις επιταγές γυναικεία παρουσία στην ανθρώπινη ιστορία.

alt
   Η Βάνα Πεφάνη

«Με λεν Μαριάνθη κι είμαι από τρελή γενιά»

Η αντίθεση ανάμεσα στους ρόλους σε αυτήν την παράσταση παρουσιάζεται διαλεκτικά ως αντιπρόταση ιστορικής μνήμης. Διαπνέεται από ένα ρομαντισμό μοναδικό και δυσεύρετο στις μέρες μας, με ένα κρυφό μίτο να διατρέχει τις έξι εκμυστηρεύσεις, που περνούσε από την ευαισθησία της κυρίας Πεφάνη και μεταστοιχειωνόταν σε ανοικτά ερωτήματα σχετικά με το «αν πράγματι κάτι έχει κατακτηθεί». Σε κάθε περίπτωση, ουδείς έφυγε από το θέατρο χωρίς να έχει προβληματιστεί βαθύτατα σε σχέση με τον επαναπροσδιορισμό του ρόλου της γυναίκας σε ένα κόσμο που αλλάζει, μετακινείται, μεταναστεύει, αναμειγνύεται ως προς τις πεποιθήσεις, την κουλτούρα, την κοινωνική τάξη, μετασχηματίζεται σε ένα νέο μόρφωμα, απροσδιόριστης ακόμη σύστασης.

Επτά γυναίκες μαζί ενώνουν τις φωνές τους ως «Μαριάνθη» στο τραγούδι του τέλους, αποκαλύπτοντας την αρμονία στη σύλληψη, την ευφυή επιλογή των έξι συγκεκριμένων προσωπικοτήτων, τον λυρισμό και τη στράτευση σε κάποια ιδεώδη αρκετά παραγνωρισμένα, διανοίγοντας, παράλληλα, στον θεατή ένα σωρό προσωπικούς ορίζοντες προβληματισμού απέναντι σε ένα θέατρο πολλά υποσχόμενο.

Είναι δύσκολο να προκρίνει κανείς γυναικείες φιγούρες που να έχουν διαπρέψει στον χώρο της κουλτούρας, των γραμμάτων, των τεχνών, των επιστημών και της πολιτικής. Αναπόφευκτα αναζητά τις ποιότητες αυτές συμπυκνωμένες στο ολόφρεσκο, ονειροπόλο πρόσωπο μιας διαπολιτισμικών καταβολών νέας κοπέλας, που προέρχεται από τη διακεκαυμένη ζώνη της Αφρικής, έχει ανατραφεί στο φλεγματικό, παγερό Βέλγιο, όμως το μόνο που πραγματικά επιθυμεί είναι να βουτήξει τα πόδια της στη θάλασσα της Μεσογείου. Επτά γυναίκες μαζί ενώνουν τις φωνές τους ως «Μαριάνθη» στο τραγούδι του τέλους, αποκαλύπτοντας την αρμονία στη σύλληψη, την ευφυή επιλογή των έξι συγκεκριμένων προσωπικοτήτων, τον λυρισμό και τη στράτευση σε κάποια ιδεώδη αρκετά παραγνωρισμένα, διανοίγοντας, παράλληλα, στον θεατή ένα σωρό προσωπικούς ορίζοντες προβληματισμού απέναντι σε ένα θέατρο πολλά υποσχόμενο.

* Ο ΝΙΚΟΣ ΞΕΝΙΟΣ είναι εκπαιδευτικός και συγγραφέας.

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Ο αδελφός μου ο Αμαντέους» του Μηνά Βιντιάδη, σε σκηνοθεσία Βάνας Πεφάνη, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών (κριτική)

«Ο αδελφός μου ο Αμαντέους» του Μηνά Βιντιάδη, σε σκηνοθεσία Βάνας Πεφάνη, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών (κριτική)

Για την παράσταση «Ο αδελφός μου ο Αμαντέους» του Μηνά Βιντιάδη, σε σκηνοθεσία Βάνας Πεφάνη, που παρουσιάζεται στη Μουσική Βιβλιοθήκη «Λίλιαν Βουδούρη» του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών. Φωτογραφίες: Γιώτα Εφραιμίδου.

Γράφει ο Νίκος Ξένιος

...
«Η ελευθερία στη Βρέμη» του Φασμπίντερ, σε σκηνοθεσία Νίκου Μαστοράκη, στο Θέατρο Τέχνης (κριτική)

«Η ελευθερία στη Βρέμη» του Φασμπίντερ, σε σκηνοθεσία Νίκου Μαστοράκη, στο Θέατρο Τέχνης (κριτική)

«Η ελευθερία στη Βρέμη» του Ράινερ Βέρνερ Φασμπίντερ –μια σύμπραξη του Θεάτρου Τέχνης Κάρολος Κουν με το ΔΗΠΕΘΕ Κρήτης– παρουσιάζεται στο Θέατρο Τέχνης, Υπόγειο (Πεσμαζόγλου 5), σε σκηνοθεσία Νίκου Μαστοράκη. Φωτογραφίες © Γιώργος Αναστασάκης.

Γράφει ο Νίκος Ξένιος ...

«Παρεξήγηση» του Καμύ, σε σκηνοθεσία Γιάννη Χουβαρδά, στο Θέατρο Τέχνης (κριτική)

«Παρεξήγηση» του Καμύ, σε σκηνοθεσία Γιάννη Χουβαρδά, στο Θέατρο Τέχνης (κριτική)

Η «Παρεξήγηση» του Αλμπέρ Καμύ παρουσιάζεται στο Θέατρο Τέχνης της οδού Φρυνίχου, σε σκηνοθεσία Γιάννη Χουβαρδά. Βιβλική παραβολή, αστείο ή εφιάλτης; [Φωτογραφίες: Ελευθερία Νικολαΐδου].

Γράφει ο Νίκος Ξένιος

...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Ημερίδα για την «Κασέτα» της Λούλας Αναγνωστάκη, στα Χανιά

Ημερίδα για την «Κασέτα» της Λούλας Αναγνωστάκη, στα Χανιά

Ο Πανελλήνιος Όμιλος Φίλων του ποιητή Μανόλη Αναγνωστάκη διοργανώνει στις 27 Μαρτίου 2023 στο θέατρο ΚΥΔΩΝΙΑ στα Χανιά, ημερίδα με θέμα: Νοούμενα και υπονοούμενα στο θεατρικό έργο «Η Κασέτα» της Λούλας Αναγνωστάκη. Στην κεντρική εικόνα, φωτογραφία της Λούλας Αναγνωστάκη από τον Σπύρο Στάβερη.

...
«Παράδεισος» του Αμπντουλραζάκ Γκούρνα (προδημοσίευση)

«Παράδεισος» του Αμπντουλραζάκ Γκούρνα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Αμπντουλραζάκ Γκούρνα [Abdulrazak Gurnah] «Παράδεισος» (μτφρ. Κατερίνα Σχινά), το οποίο θα κυκλοφορήσει αυτές τις μέρες από τις εκδόσεις Ψυχογιός.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Πρώτα το αγόρι. Το λέγανε Γ...

Συζήτηση για τον πόλεμο στην Ουκρανία – Με αφορμή το βιβλίο «Μια σύντομη ιστορία της Ρωσίας» του Rodric Braithwaite

Συζήτηση για τον πόλεμο στην Ουκρανία – Με αφορμή το βιβλίο «Μια σύντομη ιστορία της Ρωσίας» του Rodric Braithwaite

Οι εκδόσεις Ψυχογιός διοργανώνουν συζήτηση για τον πόλεμο στην Ουκρανία, με αφορμή το βιβλίο του Rodric Braithwaite «Μια Σύντομη Ιστορία της Ρωσίας», απόψε, Πέμπτη 23 Μαρτίου, στο βιβλιοπωλείο LIBER.

Επιμέλεια: Book Press

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Παράδεισος» του Αμπντουλραζάκ Γκούρνα (προδημοσίευση)

«Παράδεισος» του Αμπντουλραζάκ Γκούρνα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Αμπντουλραζάκ Γκούρνα [Abdulrazak Gurnah] «Παράδεισος» (μτφρ. Κατερίνα Σχινά), το οποίο θα κυκλοφορήσει αυτές τις μέρες από τις εκδόσεις Ψυχογιός.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Πρώτα το αγόρι. Το λέγανε Γ...

«Σε πρώτο ενικό» του Χαρούκι Μουρακάμι (προδημοσίευση)

«Σε πρώτο ενικό» του Χαρούκι Μουρακάμι (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση μέρους διηγήματος από τη συλλογή διηγημάτων του Χαρούκι Μουρακάμι [Haruki Murakami] «Σε πρώτο ενικό» (μτφρ. Βασίλης Κιμούλης), η οποία θα κυκλοφορήσει αυτές τις μέρες από τις εκδόσεις Ψυχογιός.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

With the ...

«Η νοσταλγία κι εγώ» της Μάρως Βαμβουνάκη (προδημοσίευση)

«Η νοσταλγία κι εγώ» της Μάρως Βαμβουνάκη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Μάρως Βαμβουνάκη «Η νοσταλγία κι εγώ», που θα κυκλοφορήσει στις 24 Μαρτίου από τις εκδόσεις Αρμός.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

— Αναρωτιέμαι τι νοσταλγείς;
— …
— Νοσταλγείς κάτι που συνέβη ή κάτι πο...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Στίβεν Κινγκ: 10 αγαπημένα του βιβλία

Στίβεν Κινγκ: 10 αγαπημένα του βιβλία

Σε ανάρτησή του στο Goodreads, με αφορμή τα δέκα χρόνια λειτουργίας της ιστοσελίδας, ο Στίβεν Κινγκ ξεχώρισε δέκα αγαπημένα του βιβλία. Τα έργα του συγγραφέα κυκλοφορούν στα ελληνικά από τις εκδόσεις Κλειδάριθμος.

Επιμέλεια: Book Press

...
Ένας χρόνος πόλεμος στην Ουκρανία: Τα βιβλία για να κατανοήσουμε την Ιστορία καθώς γράφεται

Ένας χρόνος πόλεμος στην Ουκρανία: Τα βιβλία για να κατανοήσουμε την Ιστορία καθώς γράφεται

Σήμερα, 24 Φεβρουαρίου 2023, συμπληρώνεται ένας χρόνος από την έναρξη του πολέμου που διεξάγει η Ρωσία στην Ουκρανία. Η ελληνική βιβλιογραφία αναπόφευκτα εμπλουτίστηκε από μελέτες και συλλογικούς τόμους, βιβλία στα οποία οι συγγραφείς των κειμένων επιχειρούν να δώσουν απαντήσεις και ερμηνείες σε γεγονότα και εξελίξε...

Κάρσον ΜακΚάλερς: Τα 10 αγαπημένα της βιβλία

Κάρσον ΜακΚάλερς: Τα 10 αγαπημένα της βιβλία

Η Αμερικανίδα πεζογράφος Κάρσον ΜακΚάλερς [Carson McCullers] είναι μία από τις σημαντικότερες εκπροσώπους του λογοτεχνικού «southern gothic». Τα μυθιστορήματά της εκτυλίσσονται στον αμερικανικό Νότο και παρουσιάζουν μοναχικούς, εκκεντρικούς χαρακτήρες που πασχίζουν να συνυπάρξουν με τους υπόλοιπους ανθρώπους.

...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

13 Δεκεμβρίου 2022 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2022

Έφτασε η στιγμή και φέτος για την καθιερωμένη εδώ και χρόνια επιλογή των εκατό από τα καλύτερα βιβλία λογοτεχνίας της χρονιάς που φτάνει σε λίγες μέρες στο τέλος της. Ε

ΦΑΚΕΛΟΙ