zarkadoula360

Στην Αναστασία Καμβύση

φωτ. Κατερίνα Μαυράκη 

Η Λίνα Ζαρκαδούλα σκηνοθετεί την Αθηνά Μαξίμου στη Βασιλική, ένα συγκλονιστικό μονόλογο που ανατρέχει σε 25 χρόνια ζωής, στη σκιά ενός κρυφού έρωτα. Όταν η απόλυτη -αν και σαφώς καταστροφική για την ηρωίδα- αγάπη προδοθεί, που θα οδηγηθεί η γυναίκα που την υπερασπίστηκε μέχρι το μεδούλι της ύπαρξής της;

Η σκηνοθέτης, που στο πρόσφατο παρελθόν έκανε αίσθηση με την παράσταση Υπό το μηδέν του Άμπελ Θαμόρα, διάλεξε αυτή τη φορά μία ελληνική νουβέλα, τη Βασιλική της Βάσως Νικολοπούλου (εκδ. Πόλις).

H σχέση σκηνοθέτη - θεατρικού έργου είναι εκ προοιμίου ενδιαφέρουσα. Γιατί στράφηκες σε ένα λογοτεχνικό έργο; Τι σου κίνησε το ενδιαφέρον στη Βασιλική;

Ήταν ένας άρτιος, ολοκληρωμένος και υπέροχος γυναικείος μονόλογος. Δεν είναι ότι πήρα ένα διήγημα π.χ. του αγαπημένου μου Τσβάιχ και το διασκεύασα για το θεατρικό σανίδι. Η γλώσσα που χρησιμοποιεί η Βάσω Νικολοπούλου, ήταν αυτή που με μαγνήτισε. Το κείμενο έχει διττό χαρακτήρα, είναι γραμμένο με κανονικά γράμματα και πλάγια γράμματα. Τα πρώτα αφορούν κυρίως στην εξομολόγηση-αφήγηση της ηρωίδας και τα πλάγια σ΄ένα ιδιότυπο και ποιητικό τρόπο έκφρασής της. Αυτός ο διχασμός του κειμένου και της Βασιλικής είναι τρομακτικά γοητευτικός και συγχρόνως αποτέλεσε ένα μεγάλο ερωτηματικό ως προς ποιο θα είναι το όριο ανάμεσα στους δύο αυτούς κόσμους.

Αρχικά για τα ποιητικά κομμάτια είχα οδηγηθεί σε μια φόρμα, η οποία κράτησε σε βάθος αρκετών προβών. Ώσπου συνέβη κάτι μαγικό: μια μέρα το σύνορο των δύο κόσμων χάθηκε, είχαν εισδύσει ο ένας μέσα στον άλλον και μετεβλήθησαν σ’ ένα ομοιογενές, συμπαγές κράμα. Έτσι αναιρέθηκε η φόρμα και χαίρομαι πολύ, γιατί το θεωρώ σκηνικά πολύ πιο ενδιαφέρον και πιο αληθινό από την λύση της όποιας πετυχημένης ή και μη φόρμας! Επιπλέον η Βασιλική δεν μονολογεί γραμμικά, αλλά συνειρμικά. Η σκέψης της πηδάει από σκέψη σε ανάμνηση, από πρόσωπο σε πρόσωπο με πολλά fast forward, rewind και pause δίνοντάς μας κομματάκια του παζλ της ζωής της που μόνο στο τέλος του έργου ολοκληρώνεται. Δεν σας κρύβω ότι με συγκίνησε πολύ σαν ιστορία. Είτε η Βασιλική μιλούσε για την σχέση της με την μητέρα της, είτε για τον άνδρα που αγάπησε τόσο και στον οποίο παραδόθηκε χωρίς επιστροφή, είτε για το πώς αναλύει τον διαρρηγμένο δεσμό με τον αδελφό της. Ή τη μικρή ωδή στην καλύτερή της φίλη, την Δέσποινα, σ’ ένα ίσως από τα πιο όμορφα κομμάτια που έχω διαβάσει ποτέ για τη φιλία! Είτε εξομολογείται τους φόβους, είτε τις μικρές και μεγάλες της αλήθειες, νομίζω πως δεν γίνεται να μην σ’ αγγίξει κάπου αυτό το πλούσιο σε «ορυκτά» έργο!

Ποιες στιγμές αισθάνθηκες ότι η Βασιλική είναι η μέση γυναίκα και ποιες ένα πλάσμα διαφορετικό, ίσως, ένας «σπασμένος» άνθρωπος;

Νομίζω πως όλοι είμαστε «μέσοι» άνθρωποι μέχρι να συναντηθούμε με το μοιραίο, με το πεπρωμένο! Αυτό μας ωθεί στο να γίνουμε κάτι άλλο, ή αν θέλετε τραγικοί ήρωες. Φυσικά και γιατί αρχικά διακυβεύεται η επιβίωσή σου, αγνοείς εάν θα έχει καλή ή όχι έκβαση η περιπέτειά σου αλλά και γιατί εγκλωβίζεσαι με ό,τι κουβαλάς μέσα σου και κάθε ανείπωτο πρέπει να ειπωθεί για να επέλθει η κάθαρση!

Η Βασιλική είναι μια γυναίκα που δεν φοβάται ν’ αγαπήσει, να υπηρετήσει, να ποθήσει, να ζήσει κι ας σπάσει σε χίλια κομμάτια! Εγώ δεν μπορώ παρά να υποκλιθώ μπροστά της, είναι κάτι για το οποίο τη θαυμάζω! Είναι ένας σπασμένος άνθρωπος γιατί έχει δοθεί - δώσει σε κάθε άνθρωπο της ζωής της είτε ένα μικρότερο είτε ένα μεγαλύτερο της κομμάτι κι απέμεινε ένα άδειο κουφάρι με συντροφιά, μαζί κι αγκάθι αιχμηρό, την μνήμη της. Ενώ είναι μια πραγματική γυναίκα κάποιες φορές αισθάνεσαι ότι είναι βγαλμένη από παραμύθι… ότι είναι ένα ξωτικό, μια νεράιδα ή ίσως μια μάγισσα.

athinamaximouvassiliki250Τι προσέθεσε η Αθηνά Μαξίμου στον τρόπο που προσέγγισες τη Βασιλική;

Αρχικά την αγάπη που κι η ίδια ένιωσε για το έργο, τη συγκινητικά ολοκληρωτική της αυτοδιάθεση και αφοσίωση. Κυρίως όμως την εκ των προτέρων εμπιστοσύνη της σε μένα. Ακόμα και στις όποιες διαφωνίες μας καταλήγανε πάντα δημιουργικά. Ο στόχος ήταν εξ αρχής ξεκάθαρος και κοινός, δεν υπήρξαν παιχνίδια εξουσίας και ασκήσεις εγωισμού ή ναρκισσισμού. Και κάτι που θέλω να τονίσω είναι ότι δεν διέθεσε στις πρόβες μόνο την φωνή της, το σώμα της αλλά και την ψυχή της, γιατί μόνον έτσι «μπολιάζεις» έναν χαρακτήρα αληθινά, όταν αφήνεις το έργο να μπει μέσα σου από κάθε πόρο της ύπαρξης σου! Ήταν μια από κάθε άποψη άψογη συνεργασία σ΄ένα εξαιρετικά δύσκολο έργο, ήταν άλλωστε ο πρώτος μονόλογος και για τις δυο μας. Την ευχαριστώ θερμά. Θέλω πολύ να κάνω μαζί της μια ταινία και της έχω προτείνει μάλιστα να γράψουμε από κοινού το σενάριο γιατί γράφει εξαιρετικά!

Πως έγινε η επιλογή των λίγων αντικειμένων που υπάρχουν στη σκηνή, ποια είναι η σημειολογία τους; Γιατί δε βλέπουμε ποτέ επί σκηνής την περίφημη πράσινη κουρτίνα στην οποία η ηρωίδα κατ’ επανάληψη αναφέρεται;

Η αφίσα είναι η «βιτρίνα» ενός έργου, εκεί λοιπόν θα δείτε την Βασιλική να κρυφοκοιτάζει πίσω από την περίφημη πράσινη κουρτίνα που είναι ουσιαστικά η πύλη του μυστικού, προσωπικού της σύμπαντος. Αυτός δεν είναι άλλωστε και ο στόχος της αφίσας; Να προ(ς)καλέσει κάποιον στο να αναρωτηθεί ποια είναι αυτή η γυναίκα και γιατί κρυφοκοιτάζει πίσω από μια πράσινη κουρτίνα; Τι έργο είναι αυτό; Αν λοιπόν του κεντρίσει το ενδιαφέρον, θα έρθει να την δει. Και παρακολουθώντας την παράσταση θα αποκρυπτογραφήσει το γιατί της αφίσας σαν ένα κομμάτι πάζλ που ενώνεται κατά την διάρκεια της θέασης! Δεν αισθάνθηκα ποτέ την ανάγκη να εντάξω αυτό το στοιχείο στην παράσταση, όχι για να μην καταφύγω σε μια ρεαλιστική, περιγραφική απεικόνιση με την οποία φυσικά διαφωνώ τόσο ιδεολογικά όσο και αισθητικά. Αλλά κυρίως γιατί μέσα από τον λόγο της η Βασιλική σου μεταφέρει τόσο γλαφυρά όχι μόνο την κουρτίνα αλλά και όλον της τον κόσμο μπροστά και πίσω από εκείνη, που το θεώρησα εντελώς περιττό. Ο χώρος του μπάνιου έχει μια απομόνωση είναι ο πιο προσωπικός και ιδιωτικός χώρος του κάθε σπιτιού νομίζω περισσότερο και από την ίδια την κρεβατοκάμαρα. Χώρος στον οποίο ως ενήλικας μπαίνεις συνήθως μόνος σου… εάν εισέλθει και κάποιος άλλος είναι δείγμα άλλης «οικειότητας». Είναι επίσης ο χώρος όπου θα κοιταχτείς το πρωί στον καθρέφτη, όπου θα περιποιηθείς το σώμα σου, που αποτελεί για κάποιους κατάλοιπο παιδικής τιμωρίας… όπου έρχεσαι σε επαφή με το νερό και συνήθως με την «γύμνια» σου…

Τι σε οδήγησε στο στοιχείο του νερού;

athinamaximouvassiliki360Ο ανθρώπινος πολιτισμός άνθισε γύρω απ το νερό ποτάμια, θάλασσα, λίμνες, μέσα από υδάτινους δρόμους… Το νερό είναι πηγή ζωής! Και όλες οι θρησκείες το έχουν αφομοιώσει και εντάξει σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό στις τελετουργίες του αγιασμός, βάφτιση, πλύσιμο του νεκρού πριν την ταφή… Η αρχαία ελληνική φιλοσοφία που αναζήτησε την αρχή και την ουσία του κόσμου κατέταξε το νερό ως ένα απ’ τα τέσσερα βασικά στοιχεία μαζί με τον αέρα, τη γη και τη φωτιά. Η σχέση-σύνδεση του νερού με τη σελήνη, τη γυναικεία φύση, τη διαίσθηση, το χρόνο, τη βαρύτητα ή την άνωση, το υποσυνείδητο και το μεταφυσικό. Το γεγονός ότι το ανθρώπινο σώμα αποτελείται κυρίως από νερό. Η ευεργετική του επίδραση αλλά και η καταστροφική του όψη του… Από μια ήρεμη επιφάνεια π.χ μιας λίμνης όπου το νερό μετατρέπεται σ΄έναν καθρέφτη πάνω στον οποίο καθρεφτίζεται κάποιος όπως ο Νάρκισσος. Οι άπειρες μορφές του πηγές, ρυάκια, ποτάμια, ο κύκλος της ζωής του υδρατμοί, σύννεφα, βροχή, χιόνι… Για κάποιον απροσδιόριστο λόγο διαβάζοντας το έργο είχα μια εικόνα ότι η Βασιλική είναι σαν να γεννάει τον Φάνη, ένιωθα ότι παρίσταμαι μπροστά σε δύο μεγάλα μυστήρια την γέννα και τον θάνατο… Κατά την διάρκεια των προβών η εικόνα έγινε τελικά ένα σπίτι κλειστό για χρόνια, ψίθυροι να χουν πλέξει τους ιστούς τους στις γωνιές του, με τους νεκρούς να αναδύονται και να περιφέρονται ανενόχλητο… Αλλά ας μην συνεχίσω, τα υπόλοιπα επί σκηνής.

Αισθάνεσαι ότι ζεις σε μια χώρα που σέβεται και τιμά τις γυναίκες; Που υπάρχει κοινωνική και πολιτική ισότητα ανάμεσα στα 2 φύλα; Τι εύχεσαι να αλλάξει άμεσα;

Αισθάνομαι γενικά ότι ζω σε μια χώρα που εκλείπει ο σεβασμός και η ευγένεια, τολμώ να πω πολλές φορές ακόμα και η δημοκρατία. Δεν εστιάζω φυσικά μόνο στις γυναίκες, υπάρχει σεβασμός στους ηλικιωμένους, στους αδύναμους γενικότερα, στις μειοψηφίες; Στους μετανάστες; Στα ζώα; Στη φύση; Εγώ δεν βλέπω να τιμάμε πια τίποτε, βλέπω μόνο ένα θολό τοπίο με πολλή βία κάθε είδους. Με ευχές δεν «λύνονται» τόσο μεγάλα κοινωνικό-πολιτικά βάραθρα. Δεν ξέρω καν εάν είμαι απαισιόδοξη, θεωρώ πως είμαι. Μακάρι να βγάζαμε όλοι το πέπλο μπροστά απ’ τα μάτια μας, αυτό που μας εμποδίζει να δούμε την κατάσταση όπως πραγματικά είναι, να ξεκινούσε ο καθένας από το δικό του! Και όχι όπως σε όλα τα πράγματα σ’ αυτήν την χώρα, να βγάλει ο ένας το πέπλο του διπλανού του…! Θέλει θάρρος για να αντικρίσεις την αλήθεια, άμα δεν είσαι έτοιμος ή εκπαιδευμένος μπορεί και να τυφλωθείς. Όλοι κρύβουμε έναν Οιδίποδα και πάσχουμε από επιλεκτική κώφωση, επιλεκτική μνήμη... Ένας σοφός είπε: ακούμε μόνο τις ερωτήσεις στις οποίες είμαστε ικανοί ν’ απαντήσουμε!

vasiliki-theatro-armeni300* Η παράσταση Βασιλική, παίζεται στο Νέο Ελληνικό Θέατρο του Γιώργου Αρμένη, Σπύρου Τρικούπη 34 & Κουντουριώτου, Εξάρχεια. Κάθε Δευτέρα και Τρίτη. Έως 28/5/2013. Οι φωτογραφίες από την παράσταση είναι του Γιάννη Βασταρδή.

 

 

 

 

Η νουβέλα Βασιλική της Βάσως Νικολοπούλου κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πόλις.

vassilikiΒασιλική
Βάσω Νικολοπούλου
Εκδόσεις Πόλις, 2010
Τιμή € 8,08, σελ. 39

politeia_order

 

 

 

 

 

 

 

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Η δύναμη της συνήθειας» του Τόμας Μπέρνχαρντ, σε σκηνοθεσία Γιάννου Περλέγκα

«Η δύναμη της συνήθειας» του Τόμας Μπέρνχαρντ, σε σκηνοθεσία Γιάννου Περλέγκα

Για την παράσταση «Η δύναμη της συνήθειας» του Τόμας Μπέρνχαρντ, σε σκηνοθεσία Γιάννου Περλέγκα, στο Θέατρο Ροές. Μαζί με τον Περλέγκα παίζουν τα μέλη της ομάδας «κι όμΩς κινείται».

Γράφει ο Νίκος Ξένιος

Στο θέατρο «Ροές» ο ...

«Φλάι» της Στέλλας Ζαφειροπούλου, σε σκηνοθεσία Πέπης Μοσχοβάκου – Η μύγα που μας μεταφορφώνει σε ανθρώπους

«Φλάι» της Στέλλας Ζαφειροπούλου, σε σκηνοθεσία Πέπης Μοσχοβάκου – Η μύγα που μας μεταφορφώνει σε ανθρώπους

«Φλάι» της Στέλλας Ζαφειροπούλου, σε σκηνοθεσία Πέπης Μοσχοβάκου, στο Θέατρο Όλβιο, με πρωταγωνίστρια τη Λίλη Τσεσματζόγλου.

Γράφει ο Νίκος Ξένιος

Ο μονόλογος «Φλάι» της Στέλλας Ζαφειροπούλου ανέδειξε τη συγγραφέα πριν από εννέα χρόνια, παράλληλα ...

Ταξιδεύοντας νοερά σε εβδομήντα θεατρικά φεστιβάλ του κόσμου

Ταξιδεύοντας νοερά σε εβδομήντα θεατρικά φεστιβάλ του κόσμου

Μια απόπειρα χαρτογράφησης των σημαντικότερων θεατρικών φεστιβάλ του κόσμου, καθώς και προσδιορισμού των κοινών σταθερών που τα ορίζουν. Στην κεντρική εικόνα, στιγμιότυπο από το Φεστιβάλ της Αβινιόν.

Γράφει ο Νίκος Ξένιος

...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Κώστας Λογαράς: «Πρώτη φορά ταξίδεψα πέρα απ’ τα όρια της γειτονιάς μου με τον Ιούλιο Βερν»

Κώστας Λογαράς: «Πρώτη φορά ταξίδεψα πέρα απ’ τα όρια της γειτονιάς μου με τον Ιούλιο Βερν»

«Ο έφηβος» και «Ο νεαρός Τέρλες» τον ώθησαν στην ενδοσκόπιση και τη γραφή, ενώ επανέρχεται στην «Ιστορία ενός αιχμαλώτου» ως πρότυπο γλώσσας και ύφους. Αυτά είναι κάποια από τα βιβλία της ζωής του Κώστα Λογαρά.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...
«Η δύναμη της συνήθειας» του Τόμας Μπέρνχαρντ, σε σκηνοθεσία Γιάννου Περλέγκα

«Η δύναμη της συνήθειας» του Τόμας Μπέρνχαρντ, σε σκηνοθεσία Γιάννου Περλέγκα

Για την παράσταση «Η δύναμη της συνήθειας» του Τόμας Μπέρνχαρντ, σε σκηνοθεσία Γιάννου Περλέγκα, στο Θέατρο Ροές. Μαζί με τον Περλέγκα παίζουν τα μέλη της ομάδας «κι όμΩς κινείται».

Γράφει ο Νίκος Ξένιος

Στο θέατρο «Ροές» ο ...

«Τι να διαβάσω;» – 15 επανεκδόσεις ελληνικής πεζογραφίας που έρχονται στα βιβλιοπωλεία το επόμενο διάστημα

«Τι να διαβάσω;» – 15 επανεκδόσεις ελληνικής πεζογραφίας που έρχονται στα βιβλιοπωλεία το επόμενο διάστημα

Δεκαπέντε βιβλία πεζογραφίας, εξαντλημένα (τα περισσότερα), επανεκδίδονται και διεκδικούν νέους αναγνώστες.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστός

Νίκος Καζαντζάκης, Ταξιδεύοντας: Αγγλία (εκδ. Διόπτρα)

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Ψυχή ντυμένη αέρα» της Έλενας Χουζούρη (προδημοσίευση)

«Ψυχή ντυμένη αέρα» της Έλενας Χουζούρη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη μελέτη της Έλενας Χουζούρη «Ψυχή ντυμένη αέρα – Ανθούλα Σταθοπούλου - Βαφοπούλου: Η μούσα της μεσοπολεμικής Θεσσαλονίκης», η οποία θα κυκλοφορήσει το επόμενο διάστημα από τις εκδόσεις Επίκεντρο.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Η Μάγε...

«(Α)Κατάλληλο Timing» της Ελένης Αλεξανδροπούλου (προδημοσίευση)

«(Α)Κατάλληλο Timing» της Ελένης Αλεξανδροπούλου (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη συλλογή διηγημάτων της Ελένης Αλεξανδροπούλου «(Α)Κατάλληλο Timing», η οποία θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Ο Αύγουστος, όσο μεγαλώνεις, μοιάζει πικρός. Οι περισ...

«Mind the gap» του Λάζαρου Αλεξάκη (προδημοσίευση)

«Mind the gap» του Λάζαρου Αλεξάκη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη συλλογή διηγημάτων του Λάζαρου Αλεξάκη «Mind the gap», η οποία θα κυκλοφορήσει στις 5 Φεβρουαρίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Είχε φτάσει σε μικρή απόσταση από τη βιτρίνα, και το νυχτεριν...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

«Τι να διαβάσω;» – 15 επανεκδόσεις ελληνικής πεζογραφίας που έρχονται στα βιβλιοπωλεία το επόμενο διάστημα

«Τι να διαβάσω;» – 15 επανεκδόσεις ελληνικής πεζογραφίας που έρχονται στα βιβλιοπωλεία το επόμενο διάστημα

Δεκαπέντε βιβλία πεζογραφίας, εξαντλημένα (τα περισσότερα), επανεκδίδονται και διεκδικούν νέους αναγνώστες.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστός

Νίκος Καζαντζάκης, Ταξιδεύοντας: Αγγλία (εκδ. Διόπτρα)

...
«Τι να διαβάσω;» – 15 βιβλία ελληνικής πεζογραφίας που κυκλοφορούν το επόμενο διάστημα

«Τι να διαβάσω;» – 15 βιβλία ελληνικής πεζογραφίας που κυκλοφορούν το επόμενο διάστημα

Δεκαπέντε βιβλία ελληνικής πεζογραφίας (μυθιστορήματα, νουβέλες και διηγήματα) που αναμένουμε τις επόμενες μέρες ή εβδομάδες. Στην κεντρική εικόνα, ο Αλέξης Πανσέληνος, η Μάρω Βαμβουνάκη και ο Μιχάλης Μοδινός.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστός

Μυθιστ...

Σίρλεϊ Τζάκσον (1916-1965): Η ευαίσθητη μάγισσα των αμερικανικών γραμμάτων

Σίρλεϊ Τζάκσον (1916-1965): Η ευαίσθητη μάγισσα των αμερικανικών γραμμάτων

Η Σίρλεϊ Τζάκσον [Shirley Jackson, 1916-1965] ήταν πολλά περισσότερα από μια συγγραφέας ιστοριών τρόμου. Με άξονα δύο βιβλία της που κυκλοφόρησαν ή επανακυκλοφόρησαν πρόσφατα «Η λοταρία και άλλες ιστορίες» (μτφρ. Χρυσόστομος Τσαπραΐλης) και «Ζούσαμε πάντα σε ένα κάστρο» (μτφρ. Βάσια Τζανακάρη) από τις εκδόσεις ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

ΦΑΚΕΛΟΙ