«Τουραντότ» του Τζάκομο Πουτσίνι σε σκηνοθεσία Αντρέι Σερμπάν (κριτική) – Ασυγκράτητο πάθος, ρομαντισμός, στοιχειωμένη ατμόσφαιρα

Την «Turandot», την τελευταία όπερα (μοναδικό δείγμα ιμπρεσιονισμού στο λυρικό θέατρο) του Τζάκομο Πουτσίνι (1858-1924), ανεβάζει η Εθνική Λυρική Σκηνή στο Ηρώδειο για πέντε μεγαλοπρεπείς παραστάσεις διάρκειας δύο ωρών και σαράντα λεπτών, με διευθυντή ορχήστρας τον Πιερ Τζόρτζιο Μοράντι¹. Η πρωτοποριακή σκηνοθεσία είναι του Αντρέι Σερμπάν (γεν. Βουκουρέστι, 1943²), που επιχειρεί κάτι τελείως διαφορετικό από την παλαιότερη, μνημειώδη σκηνοθεσία του της «Τουραντότ» στο Κόβεντ Γκάρντεν του Λονδίνου, το 1984.

Η σκηνογραφία είναι της Χλόης Ομπολένσκι³, η δραματουργία της Ντανιέλα Βιολέτα Ντίμα, οι πολύ ευφάνταστες χορογραφίες της Κέιτ Φλατ και της Γεωργίας Τέγου, οι φωτισμοί του Ζαν Καλμάν και του Σιμόν Τροττέ⁴. Η χορωδία της Ε.Λ.Σκηνής είναι τοποθετημένη στις πρώτες σειρές του κοίλου, χωρίς θεατρική ενδυμασία.

Ασυγκράτητο πάθος, ρομαντισμός, στοιχειωμένο περιβάλλον του θρύλου και απωανατολίτικη ατμόσφαιρα, που αποδίδεται με σύνθεση κινέζικων μελωδιών και πεντατονικών (ασιατικής καταγωγής) κλιμάκων από τον Πουτσίνι, καθώς και με τη συνοδεία ασυνήθιστων μερών για κρουστά.

Στην πρώτη πράξη: Ένα βαλτώδες τοπίο «πριν» από την Απαγορευμένη Πόλη

Η υπόθεση είναι παραμυθένια και ζοφερή ταυτόχρονα: η Τουραντότ, κόρη του κινέζου αυτοκράτορα, θέτει τρία αινίγματα προς επίλυση στους μνηστήρες που διεκδικούν το χέρι της, με τον κίνδυνο, εάν αποτύχουν, να αποκεφαλιστούν. Έτσι εκδικείται το ανδρικό φύλο για τον βιασμό/δολοφονία της προγιαγιάς της, Λο ου Λινγκ, από έναν ξένο κατακτητή, γεγονός που την έχει στοιχειώσει. Ο ιππότης Κάλαφ, γιος του Τιμούρ, βασιλιά των Τατάρων, σαγηνεύεται από την ομορφιά της Τουραντότ και αποφασίζει να λύσει τα τρία αινίγματα, αγνοώντας τη σκληρή εκτέλεση του Πρίγκιπα της Περσίας μπροστά στα μάτια του και διατηρώντας, παράλληλα, την ανωνυμία του.

(...) η πρωταγωνιστική φιγούρα θα παραμείνει σκιώδης στην πρώτη πράξη, για να μπει δυναμικά στη δεύτερη, με μια πολύ απαιτητική άρια («In questa reggia»).

Τον εκθρονισμένο και τυφλό Τιμούρ⁵ φροντίζει η σκλάβα Λιου, που είναι ερωτευμένη με τον Κάλαφ. Ακούγεται το νανούρισμα «Sian chok» ως βάση της άριας «Signore ascolta» της Λιου. Στην πρώτη πράξη, η Τουραντότ δεν τραγουδά, είναι παρούσα-απούσα. Υπάρχει στο λιμπρέτο μια φράση, όπου ο Πανγκ προσπαθεί να μεταπείσει τον Κάλαφ να μην αναμετρηθεί με την παγωμένη πριγκίπισσα γιατί θα χάσει τη ζωή του, λέγοντάς του: «Turandot non esiste» – όντως, η πρωταγωνιστική φιγούρα θα παραμείνει σκιώδης στην πρώτη πράξη, για να μπει δυναμικά στη δεύτερη, με μια πολύ απαιτητική άρια («In questa reggia»).

Στη δεύτερη πράξη: Όλες οι μουσικές της Ανατολής

Στη Δεύτερη Πράξη («Olà Pang! Olà Pong!») εμφανίζονται τρεις κινέζοι αξιωματούχοι: ο Λόρδος-Καγγελάριος Πινγκ, ο μαγιορδόμος Πανγκ και ο Αρχιμάγειρος Πονγκ, σαν «vecchi» -γερο-σοφοί- της Commedia dell’Arte, που στο σύγχρονο κοινό φαντάζουν κάπως μπουφόνικοι χαρακτήρες, και αποδοκιμάζουν τη σκληρότητα της Τουραντότ. Η Τουραντότ υποβάλλει τον πρώτο γρίφο: («Straniero, ascolta!») «Τι γεννιέται κάθε βράδυ και πεθαίνει κάθε πρωί;» «Η ελπίδα», απαντά σωστά ο Κάλαφ. Η Τουραντότ συνεχίζει: «Τι είναι κόκκινο και ζεστό, αλλά δεν είναι φωτιά;» «Το αίμα», απαντάει ο Κάλαφ. Νιώθοντας πως απειλείται, η Τουραντότ λέει τον τελευταίο γρίφο: «Τι είναι σαν πάγος, αλλά καίει;» Απλώνεται απόλυτη σιωπή μέχρι που ο Κάλαφ φωνάζει θριαμβευτικά: «Η Τουραντότ!».

Ο πάγος θα λιώσει και στο τέλος η «παγερή» πριγκίπισσα θα ανακαλύψει μέσα από τον έρωτα την ανθρωπιά.

Η ηττημένη Τουραντότ, αρνείται να δοθεί στον ξένο, παραβαίνοντας τους όρους που η ίδια έχει θέσει. Ικετεύει, χωρίς αποτέλεσμα, τον πατέρα της, ο οποίος απαιτεί να σεβαστεί τον λόγο της. Ο πρίγκιπας Κάλαφ της προσφέρει μια νέα συμφωνία: αν ανακαλύψει πριν το χάραμα την ταυτότητά του, αυτός θα δεχτεί να πεθάνει. Στη δεύτερη πράξη η Τουραντότ εμφανίζεται αποκρουστική, καθώς προσπαθεί να τρομοκρατήσει τον Κάλαφ, που, όμως, απαντώντας στα αινίγματά της, κερδίζει τον θαυμασμό της. Ο πάγος θα λιώσει και στο τέλος η «παγερή» πριγκίπισσα θα ανακαλύψει μέσα από τον έρωτα την ανθρωπιά.

Στην τρίτη πράξη: Η αιμοσταγής Τουραντότ κάμπτεται από τον έρωτα

Στην Τρίτη Πράξη σε όλο το Πεκίνο δίνεται η διαταγή να μην κοιμηθεί κανείς, στην αναζήτηση της ταυτότητας του μυστηριώδους πρίγκιπα Κάλαφ, που επίσης ξαγρυπνά, βέβαιος για την επιτυχία του (η αγαπημένη άρια «Nessun dorma» σε μια εκπληκτική ερμηνεία, δίνει το μουσικό στίγμα της όπερας μέσα στις δεκαετίες), ενώ οι αυλικοί βασανίζουν τη Λιού ώστε να αποκαλύψει το όνομά του Κάλαφ. Η Τουραντότ ρωτά τη Λιου από πού αντλεί τη δύναμη να αντέχει τα βασανιστήρια και η Λιού απαντά πως ο έρωτας μπορεί να λιώσει την καρδιά «από πάγο» της Τουραντότ («Tu che di gel sei cinta»), και μετά αυτοκτονεί.

Αυτή η τελική έκρηξη αγάπης θα τη μεταμορφώσει από σκληρή, άκαρδη ηγεμόνα σε ευαίσθητη, ερωτευμένη γυναίκα.

Στη σύνθεσή του ο Πουτσίνι έχει χρησιμοποιήσει τον Αυτοκρατορικό Ύμνο της Κίνας. Επίσης, είχε επιστρατεύσει το λαϊκό κινεζικό τραγούδι «Moh-li-hua» («΄Άνθος του Γιασεμιού») στη σύνθεση της άριας «Là sui monti dell'est», που εδραιώνει την αντίθεση προς το «παγερό» πορτραίτο της Τουραντότ. Στο φινάλε δίνεται μουσική κορύφωση με τη γνωστή έντονη ερωτική σκηνή μεταξύ της Τουραντότ και του Κάλαφ, όπου η πριγκίπισσα θα καμφθεί και θα του δώσει την προσωνυμία «Έρωτας». Αυτή η τελική έκρηξη αγάπης θα τη μεταμορφώσει από σκληρή, άκαρδη ηγεμόνα σε ευαίσθητη, ερωτευμένη γυναίκα.

Το libretto και η παρτιτούρα έως την εποχή του Πουτσίνι

Το 1710 ο Γάλλος λόγιος François Pétis de La Croix (1653–1713) πρωτοδημοσίευσε την ιστορία της πριγκίπισσας Χουτουλούν από τη Μογγολία, αποκαλώντας την «Turandot». Το 1762 ο Βενετός Κάρλο Γκότσι διασκεύασε τον μύθο σε αντιπροσωπευτικό έργο της Commedia dell’arte, ενώ στα Γερμανικά το μετέφερε ο Friedrich Schiller ως «Turandot, Prinzessin von China» (το σκηνοθέτησε ο ίδιος ο Γκαίτε⁶). Το μελοποίησαν ο Καρλ Μαρία φον Βέμπερ το 1809, και ο Φερούτσιο Μπουζόνι το 1917. Μάλιστα, το 1867, ο δάσκαλος του Πουτσίνι Antonio Bazzini είχε συνθέσει την όπερα «Turanda».

Πάντως, φαίνεται πως ο Πουτσίνι εμπνεύσθηκε την όπερα κυρίως από τη «Σουίτα της Τουραντότ» του Μπουζόνι. Ουσιαστικά αδιάφορος προς τον νεοκλασικισμό, τον φουτουρισμό, την πολυτονικότητα και τη δωδεκαφωνική μουσική, ο Πουτσίνι θαύμαζε τον «Πελλέα και Μελισσάνθη» του Ντεμπισί και τον «Σεληνιακό Πιερό» του Σένμπεργκ. Τον Μάρτιο του 1920 συναντήθηκε, στο Μιλάνο, με τους λιμπρετίστες Τζιουζέπε Αντάμι και Ρενάτο Σιμόνι, ενώ τις κινεζικές μελωδίες που ενέταξε στην παρτιτούρα του τις εμπνεύστηκε από ένα μουσικό κουτί. Μελοποιώντας την «Τουραντότ», ακολούθησε, σε ώριμη δημιουργική φάση, την εποχή του: υιοθέτησε ολότελα νέες τάσεις, διέσπασε την παραδοσιακή αρμονία και ανέμειξε πολλούς μουσικούς «δρόμους». Όμως, λόγω του πρόωρου θανάτου του, το 1924, τη σύνθεση συμπλήρωσε ο συνθέτης Φράνκο Αλφάνο για την παράσταση του 1926, ενώ μια δεύτερη εκδοχή στο φινάλε πρότεινε το 2001 ο Λιουτσιάνο Μπέριο. Η «Turandot», στο λιμπρέτο των Τζουζέπε Αντάμι και Ρενάτο Σιμόνι, πρωτοπαρουσιάστηκε στη Scala του Μιλάνου το 1926, με μαέστρο τον Αρτούρο Τοσκανίνι.

Η εξαίσια παράσταση του Αντρέι Σερμπάν

Η Χλόη Ομπολένσκι δημιούργησε ένα υψηλής αισθητικής «υβρίδιο» σκηνικών και κοστουμιών για ν’ αναπαραστήσει τον χώρο έξω από την πύλη της αρχαίας πόλης, αφήνοντας τον θεατή να συμπληρώσει τα υπόλοιπα με τη φαντασία του. Ένα κεντρικό ικρίωμα πάνω από την ορχήστρα και δύο πλάγιες καταπακτές με γέφυρες από μπαμπού και έντονη βλάστηση, ενώ στο υψηλότερο σημείο του Ηρωδείου εμφανίζονται, εναλλάξ, ως από μηχανής θεοί, η ίδια η Τουραντότ, ο Αυτοκράτορας Αλτούμ, ο Μανδαρίνος και, στο τέλος, το φάντασμα της Λο ου Λινγκ. Ένα αποτροπαϊκό πρόσωπο σ’ ένα από τα κεντρικά παράθυρα του Ηρωδείου θα μπορούσε να είναι μια αρχαιοελληνική Γοργώ ή και μια μορφή από σιντοϊστικό ναό: μια ευφάνταστη απόπειρα «παντρέματος» πολιτισμών.

Αποθεώθηκε η δραματική υψίφωνος Λιζ Λίντστρομ⁷, που με τον ρόλο της σκληρής κινέζας πριγκίπισσας είχε κάνει το ντεμπούτο της το 2003 κι έκτοτε τον ερμήνευσε καμιά διακοσαριά φορές, με αποκορύφωμα το 2009, όταν υποδύθηκε την Τουραντότ στη Μητροπολιτική Οπερα της Νέας Υόρκης. Στον ρόλο του Κάλαφ ο τενόρος Φραντσέσκο Πίο Γκαλάσσο⁸ κέρδισε το μεγαλύτερο χειροκρότημα, ενώ ως Λιου η υπέροχη σοπράνο Τσέλια Κοστέα9 ενσάρκωσε έναν από τους πιο ευαίσθητους ρόλους του διεθνούς λυρικού ρεπερτορίου.

Ο Σερμπάν τοποθετεί, λοιπόν, τη Λο ου Λινγκ επί σκηνής ως φάντασμα και σκιά της Τουραντότ, καθ’ όλη τη διάρκεια της παράστασης, μετριάζοντας το παγερό πορτραίτο της πριγκίπισσας με μια φεμινιστικού τύπου δικαίωση.

Στην παράσταση του Αντρέι Σερμπάν δεν ακολουθήθηκε η εθιμική διακοπή που συνήθως υπενθυμίζει στο κοινό μέχρι ποιο σημείο η όπερα είναι σύνθεση του Πουτσίνι. Εκτός από τον σινικού τύπου εξωτισμό, που περιλαμβάνει ηρωικά, συναισθηματικά, κωμικά και γκροτέσκα στοιχεία και απόηχους της Commedia dell’Arte, και πέρα από τα μοτίβα της αγάπης, της αυτοθυσίας και της συγχώρησης, η δική του «Turandot» προσλαμβάνει κοινωνικοπολιτικές προεκτάσεις, καθώς υπογραμμίζει το γεγονός ότι η Λο ου Λινγκ, πρόγονος της Τουραντότ είχε αιχμαλωτιστεί, βιαστεί και ταπεινωθεί από έναν ξένο πρίγκιπα. Ο Σερμπάν τοποθετεί, λοιπόν, τη Λο ου Λινγκ επί σκηνής ως φάντασμα και σκιά της Τουραντότ, καθ’ όλη τη διάρκεια της παράστασης, μετριάζοντας το παγερό πορτραίτο της πριγκίπισσας με μια φεμινιστικού τύπου δικαίωση.

* Ο ΝΙΚΟΣ ΞΕΝΙΟΣ είναι εκπαιδευτικός, συγγραφέας και κριτικός θεάτρου.

¹Ο αρχιμουσικός Πιερ Τζόρτζιο Μοράντι επιστρέφει στην Εθνική Λυρική Σκηνή μετά τη θριαμβευτική Τραβιάτα το καλοκαίρι του 2024 στο Ηρώδειο. Ο Μοράντι έχει διακριθεί στο ιταλικό ρεπερτόριο με εκατοντάδες παραστάσεις στα σημαντικότερα λυρικά θέατρα και φεστιβάλ όπερας παγκοσμίως, όπως στην Όπερα της Ρώμης, τη Σκάλα του Μιλάνου, την Εθνική Όπερα Παρισιού, στο θέατρο Λα Μονναί των Βρυξελλών, στη Μητροπολιτική Όπερα της Νέας Υόρκης, στο Θέατρο Σαν Κάρλο της Νάπολης, στην Κρατική Όπερα της Βιέννης κ.α.
²Ο Αντρέι Σερμπάν αποφοίτησε από το Ινστιτούτο Θεάτρου και Κινηματογραφικών Τεχνών και το 1969 βρέθηκε με υποτροφία του ιδρύματος Φορντ στη Νέα Υόρκη. Από τότε η Αμερική έγινε η δεύτερη πατρίδα του. Δούλεψε δίπλα στον θρυλικό Άγγλο σκηνοθέτη Πίτερ Μπρουκ, απέσπασε διεθνή αναγνώριση με την «Ελληνική τριλογία» (Ηλέκτρα, Μήδεια, Τρωάδες στα αρχαία ελληνικά) που σκηνοθέτησε για το La MaMa Experimental Theatre Club, ενώ η παραγωγή του «Βυσσινόκηπου» στο Lincoln Center το 1977, με πρωταγωνίστρια τη Μέριλ Στριπ, ήταν υποψήφια για βραβείο Tony. Παράλληλα με το θέατρο, σκηνοθέτησε όπερα στα κορυφαία λυρικά θέατρα του πλανήτη. Η ιστορική πλέον «Τουραντότ», που υπέγραψε το 1984 για τη Βασιλική Όπερα του Λονδίνου, συνεχίζει να ανεβαίνει στο Κόβεντ Γκάρντεν ακόμα και σήμερα.
³H σκηνογράφος και ενδυματολόγος Χλόη Ομπολένσκι έχει υπογράψει εμβληματικές παραγωγές όπερας, θεάτρου και κινηματογράφου, μέσα από τις συνεργασίες της με τους Πήτερ Μπρουκ, Φράνκο Τζεφιρέλλι, Ντέμπορα Γουόρνερ, Φιόνα Σο, Αμπάς Κιαροστάμι, Λευτέρη Βογιατζή κ.ά. Με σπουδές στο Λονδίνο και στο Παρίσι, ξεκίνησε τη σταδιοδρομία της ως βοηθός της Λίλας Ντε Νόμπιλι και του Γιάννη Τσαρούχη. Η καριέρα της αναπτύχθηκε κυρίως στο εξωτερικό, σε διάσημα θέατρα και φεστιβάλ –από το Φεστιβάλ του Ζάλτσμπουργκ και την Όπερα του Παρισιού μέχρι τη Μητροπολιτική Όπερα της Νέας Υόρκης, τη Σκάλα του Μιλάνου και την Εθνική Όπερα Αγγλίας–, με την εικοσιπενταετή συνεργασία της με τον Πήτερ Μπρουκ να σημαδεύεται από ιστορικές παραστάσεις, όπως ο Βυσσινόκηπος, η Κάρμεν και φυσικά η ιστορική Μαχαμπχαράτα.
⁴Σε κάθε σκηνικό ανέβασμα της όπερας απαιτούνται: μια λυρική σοπράνο με μεγάλη φωνητική γκάμα για τον ρόλο της Τουραντότ και μια σοπράνο κολορατούρα για τον ρόλο της Λιου, τέσσερις τενόροι (ένας για τον ρόλο του πρίγκιπα Κάλαφ, ένας για τον ρόλο του Πονγκ, ένας για τον ρόλο του Πανγκ κι ένας για τον ρόλο του Πρίγκιπα της Περσίας), ένας μπάσος για τον ρόλο του Τιμούρ και δύο βαρύτονοι (ένας για τον ρόλο του Μανδαρίνου κι ένας για τον ρόλο του Πινγκ).
⁵Στον ρόλο του Τιμούρ κάνει ντεμπούτο ο βαθύφωνος Τάσος Αποστόλου, ο οποίος έχει τραγουδήσει εκτός Ελλάδας σε ΟΗΕ και Λίνκολν Σέντερ στη Νέα Υόρκη, καθώς επίσης σε Ιταλία, Γερμανία, Κατάρ, Ελβετία, Βοστώνη, Αίγυπτο, Κύπρο κ.α.
⁶H εκδοχή του Σίλερ επικαιροποίησε, στην ατμόσφαιρα του γερμανικού ρομαντισμού, τον περσικό θρύλο Turan-Dokht, (η κόρη του Τουράν), αντλημένο από το έπος του ποιητή του δωδέκατου μ.Χ. αιώνα Νιζάμι «Οι επτά καλλονές»
⁷Η Λιζ Λίντστρομ, μια από τις πιο περιζήτητες καλλιτέχνιδες της γενιάς της, επιστρέφει στην ΕΛΣ σχεδόν δεκαπέντε χρόνια μετά την εμβληματική ερμηνεία της στον Τάνχωυζερ του Βάγκνερ. Με τη μοναδική φωνητική της δύναμη και την απαράμιλλη σκηνική της ικανότητα, καθώς και ένα ευρύ ρεπερτόριο που κυμαίνεται από την Τουραντότ μέχρι τη Ζέντα, την Ηλέκτρα και τη Βρουγχίλδη, η Λίντστρομ έχει κατακτήσει τις μεγαλύτερες σκηνές παγκοσμίως, όπως τη Μητροπολιτική Όπερα της Νέας Υόρκης, την Όπερα του Σαν Φρανσίσκο, τη Βασιλική Όπερα του Λονδίνου (Κόβεντ Γκάρντεν), τη Σκάλα του Μιλάνου, την Κρατική Όπερα της Βαυαρίας στο Μόναχο, τη Γερμανική Όπερα του Βερολίνου, την Αρένα της Βερόνας κ.ά. Το 2016 ερμήνευσε Βρουγχίλδη στον πρώτο της πλήρη κύκλο του Δαχτυλιδιού για την Όπερα της Αυστραλίας, ερμηνεία για την οποία βραβεύτηκε.
⁸Ο Φραντσέσκο Πίο Γκαλάσσο έχει καθιερωθεί μέσα από σπουδαίους ρόλους του οπερατικού ρεπερτορίου. Σπούδασε κλασική κιθάρα και στη συνέχεια ξεκίνησε σπουδές φωνητικής με τις Ρόζα Ριτσόττι και Αμέλια Φέλλε. Αργότερα, τελειοποίησε την τεχνική του με τους Μοντσερράτ Καμπαγέ και Τζουζέππε Τζακομίνι. Έχει εμφανιστεί σε μεγάλα λυρικά θέατρα και φεστιβάλ, μεταξύ άλλων σε Θέατρο Σαν Κάρλο στη Νάπολη, Μπολσόι στη Μόσχα, Μεγάλο Θέατρο Λισέου στη Βαρκελώνη, Φεστιβάλ Μουσικού Φλωρεντινού Μάη, Θέατρο Κάρλο Φελίτσε στη Γένοβα και Αίθουσα Φίλων Μουσικής στο Γκρατς, ερμηνεύοντας δίπλα σε σπουδαίους καλλιτέχνες όπως οι Σόντρα Ραντβανόφσκι, Κάρλος Άλβαρες, Άντζελα Μηντ, Φερρούτσο Φουρλανέττο, Λούκα Σάλσι και Έργουιν Σροτ. Χαρακτηρισμένος από τους κριτικούς ως «μια σημαντική φωνή της σχολής των μεγάλων τενόρων της χρυσής εποχής», το ρεπερτόριό του περιλαμβάνει πολλούς ρόλους, όπως Δούκας της Μάντοβας, Πίνκερτον, Ισμαέλε, Λικίνιος, Μακντάφ, Ροντόλφο, Ρωμαίος, Αλφρέντο, Μανρίκο, Καλάφ, Έντσο Γκριμάλντο, Ντον Αλβάρο, Δον Χοσέ, Ντον Κάρλο, Ντε Γκριέ και Μάριο Καβαραντόσσι.
⁹Η υψίφωνος Τσέλια Κοστέα θα ερμηνεύσει για πρώτη φορά τον ρόλο της Λιου στην Εθνική Λυρική Σκηνή. Η πρώτη φορά στην καριέρα της που ερμήνευσε τον συγκεκριμένο ρόλο ήταν πάλι σε σκηνοθεσία του Αντρέι Σερμπάν, αλλά για τη Βασιλική Όπερα του Λονδίνου, το 1984.

Συντελεστές 

Σκηνοθεσία: Αντρέι Σερμπάν
Μουσική διεύθυνση: Πιερ Τζόρτζιο Μοράντι
Σκηνικά, κοστούμια: Χλόη Ομπολένσκι
Δραματουργία: Ντανιέλα Βιολέτα Ντίμα
Χορογραφία, κινησιολογία: Κέιτ Φλατ, Γεωργία Τέγου
Φωτισμοί: Ζαν Καλμάν, Σιμόν Τροττέ
Συμμετέχουν η Ορχήστρα, η Χορωδία και η Παιδική Χορωδία της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.
Διεύθυνση χορωδίας: Αγαθάγγελος Γεωργακάτος
Διεύθυνση παιδικής χορωδίας: Κωνσταντίνα Πιτσιάκου
Πριγκίπισσα Τουραντότ η Λιζ Λίντστρομ (εναλλάξ με την Κάθριν Φόστερ)
Αυτοκράτορας Αλτούμ ο Νίκος Στεφάνου
Τιμούρ ο Τάσος Αποστόλου
Καλάφ ο Φραντσέσκο Πίο Γκαλάσσο (εναλλάξ με τον Ρικκάρντο Μάσσι)
Λιου η Τσέλια Κοστέα (εναλλάξ με την Μαρία Κοσοβίτσα)
Πινγκ ο Χάρης Ανδριανός
Πανγκ ο Γιάννης Καλύβας
Πονγκ ο Ανδρέας Καραούλης
Μανδαρίνος ο Γιώργος Παπαδημητρίου
Νεαρός πρίγκιπας της Περσίας ο Νίκος Στεφάνου