Αφήνοντας πίσω μας το 2024, ας ρίξουμε μια ματιά σε κάποιες από τις σημαντικότερες παραστάσεις που οι απανταχού θεατρόφιλοι αναμένουν τη νέα χρονιά. Ξεκινώντας από την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, πάμε στο Λονδίνο και στο Παρίσι, στο Βερολίνο και στη Νέα Υόρκη. Μια γεύση από τα μεγάλα θεατρικά γεγονότα του έρχονται. Στην κεντρική εικόνα, «Βερενίκη» του Ρακίνα σε σκηνοθεσία Romeo Castellucci, με την Ιζαμπέλ Υπέρ, που θα δούμε στη Στέγη.
Γράφει ο Νίκος Ξένιος
Αθήνα
Πρώτη-πρώτη έρχεται αυτή η μητρόπολη του θεάτρου που λέγεται Αθήνα:
Από 6 Φεβρουαρίου έως 22 Μαρτίου, περιμένουμε, στη Στέγη Ιδρύματος Ωνάση, το «ΜΑΜΙ» του Mario Banushi.
Από 26 έως 30 Μαρτίου θα δούμε, και πάλι στη Στέγη Ιδρύματος Ωνάση, τη «Βερενίκη» του Ρακίνα στη σκηνοθεσία του Romeo Castellucci, με πρωταγωνίστρια την Ιζαμπέλ Υπέρ.
Από 6 Φεβρουαρίου έως 16 Μαρτίου, το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά θα ανεβάσει το έργο «How soon is now» της Γλυκερίας Μπασδέκη, σε σκηνοθεσία Πάνου Κούγια.
Από 13 έως 27 Ιανουαρίου περιμένουμε την παράσταση «Αγαμέμνων-ο κύκλος του αίματος» της Ραφίκα Σαουίς, στο θέατρο «Ακροπόλ»: την παράσταση φέρνει στην Ελλάδα για τρεις μέρες το ιστορικό θέατρο La MaMa της Νέας Υόρκης.
Από 17 Ιανουαρίου έως 29 Μαρτίου, στο θέατρο «Προσκήνιο» ο Δημήτρης Καραντζάς θα ανεβάσει το κλασικό έργο του Χένρικ Ίψεν «Έντα Γκάμπλερ».
Από 1η Φεβρουαρίου έως 31 Μαρτίου θα ανέβει, στο θέατρο «Άλμα», το έργο των Στεφανίας Γουλιώτη και Οδυσσέα Παπασπηλιόπουλου «Ο εκλεκτός».
Από 13 Μαρτίου έως 25 Μαίου ο Άρης Μπινιάρης θα παρουσιάσει, στην κεντρική σκηνή του Εθνικού Θεάτρου, την τραγωδία «Φάουστ» του Γιόχαν Βόλφγκανγκ φον Γκαίτε.
Από 19 Φεβρουαρίου έως 19 Μαρτίου η Μαρία Μαγκανάρη θα σκηνοθετήσει, στο θέατρο της οδού Φρυνίχου (Θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν) μια συμπαραγωγή του Θεάτρου Τέχνης και του Εθνικού Θεάτρου με τίτλο PHILOXENİᾹ.
Θεσσαλονίκη
Ας πάμε στη Θεσσαλονίκη, με τη συνεργασία που θα κάνει ο Κωνσταντίνος Ρήγος ως σκηνοθέτης και χορογράφος με το ΚΘΒΕ, στη «Θαυμαστή και αξιοθρήνητη τραγωδία του Ρωμαίου και της Ιουλιέτας».
Επίσης, την κωμωδία του Φερνάντο Ντε Ρόχας «Θελεστίνα ή η ιλαροτραγωδία του Καλλίστο και της Μελιβέας» θα σκηνοθετήσει ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Κ.Θ.Β.Ε. Αστέριος Πελτέκης στο Βασιλικό Θέατρο της συμπρωτεύουσας.
Λονδίνο
Ακολουθεί, βεβαίως, το Λονδίνο: Μέχρι τις 4 Ιανουαρίου θα παραταθεί στο Wyndham’s η παράσταση “Oedipus-after Sophocles”, η εκδοχή του Ρόμπερτ Άϊκ για τον «Οιδίποδα τύραννο» του Σοφοκλή, με τη Λέσλι Μανβιλ και τον Μαρκ Στρονγκ.
Ο πιο κλασικός σοφόκλειος «Οιδίπους» της Έλλα Χίκσον αναμένεται από το Old Vic στις 21 Ιανουαρίου 2025 σε σκηνοθεσία Μάθιου Ουάρχους και Χόφες Σέχτερ, με τον Ράμι Μαλέκ και την Ίντιρα Βάρμα στους κύριους ρόλους.
Τις «Μικρές αλεπούδες» της Λίλιαν Χέλμαν, σε σκηνοθεσία Λίντσεϊ Τέρνερ, μπορεί κανείς να δει στο Young Vic έως τις 2 Φεβρουαρίου του ’25.
Την ίδια περίοδο, η Royal Shakespeare Company θα παρουσιάσει το «Όνειρο Καλοκαιριάτικης Νύχτας» του Σαίξπηρ στο Barbican.
Στις 3 Φεβρουαρίου θα ξεκινήσει, στο Garrick, ο «Μονόκερως» του Μάικ Μπάρτλετ, στη σκηνοθεσία του Τζέημς Μακντόναλντ.
Ο «Έμπορος της Βενετίας 1936» σε σκηνοθεσία Brigid Larmour θα συνεχίσει στο θέατρο Trafalgar για περιορισμένο αριθμό παραστάσεων.
«Τα χρόνια» (Les années) της Ανί Ερνό, σε σκηνοθεσία Ελίν Άρμπο, στο θέατρο Harold Pinter, ξεκινούν στις 24 Ιανουαρίου του 2025.
Ο «Γίγαντας» του Μαρκ Ρόζενμπλατ, με τον Τζων Λίθγκοου στον ρόλο του Ρόαλντ Νταλ, σε σκηνοθεσία Νίκολς Χάϊτνερ, θα μεταφερθεί τον Απρίλιο του ’25 στο ίδιο θέατρο.
Στις 11 Απριλίου θα γίνει, στο London Coliseum, η πρεμιέρα του μιούζικαλ «Ο υπέροχος Γκάτσμπι», βασισμένου στο μυθιστόρημα του Φράνσις Σκοτ Φιτζέραλντ.
Τέλος, το «Machinal» της Σόφι Τρέντγουελ, μια παραγωγή των Ρίτσαρντ Τζόουνς και Σάρα Φαχί, θα κάνει έναρξη παραστάσεων τον Απρίλιο στο Old Vic.
Νέα Υόρκη
Και τι μπορούν να δουν όσοι θα βρίσκονται στη Νέα Υόρκη;
Αναμένεται, τον Ιανουάριο, στο Broadway, το «English» της Σάναζ Τούσι, που κέρδισε το θεατρικό βραβείο Πούλιτζερ 2023.
Επίσης, ο Ντένζελ Ουάσιγκτον (Οθέλλος) και ο Τζέικ Τζίλενχαλ (Ιάγος) θα έχουν τους πρωταγωνιστικούς ρόλους στην κλασική τραγωδία του Σαίξπηρ.
Ο Κήραν Κάλκιν, ο Μπομπ Όντενκιρ και ο Μπιλ Μπαρ θα πρωταγωνιστήσουν στην αναβίωση των «Οικόπεδων με θέα» του Ντέιβιντ Μάμετ.
Ο Κιπ Ουίλιαμς διασκευάζει το «Πορτραίτο του Ντόριαν Γκρέι» του Όσκαρ Ουάιλντ ώστε να πρωταγωνιστήσει η Σάρα Σνουκ.
Ο Κιάνου Ρηβς και ο Άλεξ Ουίντερ θα πρωταγωνιστήσουν σε μια νέα παραγωγή του «Περιμένοντας τον Γκοντό» του Μπέκετ.
Όσο για τις off Broadway παραστάσεις, στις 13 Ιανουαρίου, στο Greenwich House Theatre της Νέας Υόρκης, αναμένεται το «Mindplay» των Βίνι ντε Πόντο και Τζωρτζ Κένινγκσμπεργκ.
Η διασκευή του «Ερρίκου του Δ’» του Σαίξπηρ από τον Ντέικιν Μάθιους αναμένεται στο Τheatre for a new audience.
Στις 28 Φεβρουαρίου ξεκινά, στη Μουσική Ακαδημία του Μπρούκλιν, το «Λεωφορείο ο Πόθος» του Τενεσί Ουίλιαμς, στη σκηνοθεσία της Ρεμπέκα Φρέκναλ
Παρίσι
Ακολουθεί το θεατρικό Παρίσι 2025:
Στις 25 Ιανουαρίου ξεκινά μια σύγχρονη εκδοχή του έργου της Τζέιν Ώστεν «Περηφάνια και Προκατάληψη» στο Théâtre Saint-Georges, σε σκηνοθεσία της Γιοχάνα Μπουαγιέ.
Έως τις 13 Απριλίου θα συνεχιστεί, από την Comédie-Française, η παράσταση «Le Soulier de Satin» του Πωλ Κλωντέλ, στη σκηνοθεσία του Ερίκ Ριφ.
Η «Τέχνη» της Γιασμίνα Ρεζά ανεβαίνει στο Théâtre Montparnasse, σε σκηνοθεσία Φρανσουά Μορέλ.
Το έργο «Η Μόνα Λίζα μιλάει» (La Joconde parle enfin) του Ρολάν Ρουκιέ ανεβαίνει στο Studio des Champs-Élysées στις 23 Ιανουαρίου.
Το θρίλερ «Ο άδικος» («L'Injuste») των Αλεξάντρ Αμιέλ, Γιαέλ Μπερντιγκό, Ζαν-Φιλίπ Νταγκέρ και Αλέξις Κεμπάς, ανεβαίνει στο Théâtre de la Renaissance.
Στο Théâtre La Bruyère από τις 23 Ιανουαρίου ανεβαίνει η κωμωδία «Με λενε Ζωρζ. Εσάς;», σε σκηνοθεσία Ερίκ Μπι.
Βερολίνο
Τέλος, στο Βερολίνο, με την έναρξη της νέας χρονιάς (9 Ιανουαρίου) μπορεί κανείς να παρακολουθήσει στο θέατρο «Γκόρκι» το έργο «Δημόσια πρόβα: Κάρμεν» με τους Ανρί Μειλάκ και Λουντοβίκ Αλέβι, το «Team» με τους Αναΐτ Μπαγκρατζάν και Χόλγκερ Κούλα, το «Endgame 24» του Γιούρι Στένμπουργκ, στη σκηνοθεσία του Μάρκο Νταμγκανί και το «Αναφορά σε μιαν Ακαδημία» του Φραντς Κάφκα, στη σκηνοθεσία του Oliver Frljić.
Την άνοιξη του 2025, το Διεθνές Φεστιβάλ Νέου Δράματος θα παρουσιάσει και πάλι σύγχρονους θεατρικούς συγγραφείς από όλον τον κόσμο, μεταξύ των οποίων τη γαλλοβιετναμέζα Καρολίν Γκιγιελά Ενκιγιέν («Σαϊγκόν» και «Lacrima» είναι τα έργα της που παρακολουθήσαμε στο Φεστιβάλ Αθηνών τα δύο τελευταία χρόνια).
Ο Μίλο Ράου θα επιστρέψει στη Schaubühne με την παραγωγή του "Τα παιδιά της Μήδειας" ("Medea's Children").
Άλλη ξένη παράσταση που θα φιλοξενηθεί είναι το «Уя» (Φωλιά) από το Κιργιστάν, σε σκηνοθεσία Χαγκαλντάκ Ζαμιρμπέκοφ.
Τέλος, θα φιλοξενηθεί η «Κληρονομιά» του βελγοβαλόνου Σεντρίκ Έεκχουτ.
Εννοείται πως αυτή είναι μόνο μια «γεύση» από το θεατρικό γίγνεσθαι της νέας χρονιάς που ήρθε. Ας ευχηθούμε, σ’αυτό το σημείο, καλή και αποδοτική θεατρική χρονιά, και ας είναι το 2025 ένα έτος ευρύτερων πολιτιστικών ανταλλαγών και ειρηνικής συνύπαρξης ανάμεσα στους λαούς.
*Ο ΝΙΚΟΣ ΞΕΝΙΟΣ είναι εκπαιδευτικός και συγγραφέας. Το νέο του μυθιστόρημα «Αλλοτεκοίτη – Εκεί που χάθηκε η βλάστηση» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κριτική.