
Η Άλι Σμιθ [Ali Smith] (1962-) είναι Σκωτσέζα πεζογράφος, δραματουργός και ακαδημαϊκός. Τα βιβλία της κυκλοφορούν στα ελληνικά από τις εκδόσεις Καστανιώτη και Τόπος.
Επιμέλεια: Book Press
Η Άλι Σμιθ γεννήθηκε στην πόλη Inverness. Οι γονείς της ανήκαν στην εργατική τάξη. Σπούδασε αγγλική λογοτεχνία στο πανεπιστήμιο του Aberdeen και ξεκίνησε τη διδακτορική διατριβή της στο πανεπιστήμιο του Newnham, χωρίς όμως να την ολοκληρώσει. Άρχισε να ασχολείται με το θέατρο και εργάστηκε ως λέκτορας σε διάφορα πανεπιστήμια. Εγκατέλειψε τη θέση της στο πανεπιστήμιο του Strathclyde, καθώς πάσχει από σύνδρομο χρόνιας κόπωσης, και μετακόμισε στο Cambridge για να αφοσιωθεί στη συγγραφή διηγημάτων. Το 1995, κυκλοφόρησε το πρώτο της βιβλίο, η συλλογή διηγημάτων «Free love and other stories». Δύο χρόνια αργότερα, εκδόθηκε το πρώτο της μυθιστόρημα, με τον τίτλο «Like» (1997). Η Smith συγκαταλέγεται στις σημαντικότερες φωνές της σύγχρονης αγγλόφωνης πεζογραφίας. Τα έργα της ήταν τέσσερις φορές υποψήφια για το βραβείο Booker και η ίδια έχει χαρακτηριστεί «η μελλοντική νομπελίστρια της Σκωτίας». Το «Κουαρτέτο των εποχών», η πρόσφατη μυθιστορηματική τετραλογία της που αποτελείται από τα έργα «Φθινόπωρο» (2016), «Χειμώνας» (2017), «Άνοιξη» (2019) και «Καλοκαίρι» (2020), προκάλεσε αίσθηση, εφόσον πρόκειται για τέσσερα αυτοτελή πολιτικά μυθιστορήματα που γράφτηκαν σε σύντομο χρονικό διάστημα και πραγματεύονται επίκαιρα ζητήματα: την κλιματική αλλαγή, το Μπρέξιτ, το κίνημα metoo και την πανδημία του Covid-19. Τα πρώτα τρία μυθιστορήματα κυκλοφορούν στα ελληνικά από τις εκδόσεις Καστανιώτη σε μετάφραση Μιλτιάδη Αργυρόπουλου και αναμένεται η κυκλοφορία του τέταρτου.
Τα βιβλία της Άλι Σμιθ κυκλοφορούν στα ελληνικά από τις εκδόσεις Καστανιώτη και Τόπος.
Δεν γράφουμε βιβλία, απλώς τα ανακαλύπτουμε:
«Όταν γράφεις ή συνθέτεις ένα βιβλίο -έχω ακούσει κι άλλους συγγραφείς να το λένε αυτό στο παρελθόν και συμφωνώ μαζί τους-, αισθάνεσαι πως το βιβλίο υπάρχει ήδη κι εσύ πρέπει να ανακαλύψεις τη μορφή του. Σαν να κάνεις ανασκαφές κι ύστερα, να ενώνεις τα κομμάτια του ευρήματος μεταξύ τους, σαν να καθαρίζεις το έργο με το πινέλο της ανασκαφής κι αυτό να μην διαλύεται, έχοντας δημιουργηθεί από κάποια δύναμη που υπερβαίνει τον νου σου».
-από μια συνέντευξή της στο Penguin Podcast
Οι καλές ιδέες γεννιούνται μετά από πολλή σκέψη:
«Όποτε προσπαθώ να γράψω, μπορώ να αντιληφθώ τη στιγμή που το κείμενο αποκτά ζωή: συμβαίνει όταν αρχίζεις να διαπληκτίζεσαι με το κείμενο, κι αυτό, με τη σειρά του, αρχίζει να διαπληκτίζεται με εσένα. Εκείνη τη στιγμή, κάτι πυροδοτείται, δημιουργείται μια σύνδεση. Κάτι αναπτύσσεται. Τότε αντιλαμβάνεσαι πως βρίσκεσαι στο σωστό δρόμο».
-από μια συνέντευξή της στο Penguin Podcast
Όσα βιβλία και να γράψετε, συνεχώς θα αισθάνεστε σαν αρχάριοι:
«Είναι παράξενο να αισθάνεσαι συνεχώς σαν αρχάριος. Έτσι νιώθω, σαν να μην ξέρω πού βρίσκομαι και τι πρέπει να κάνω με το θέμα που έχω επιλέξει, κι απλώς αρχίζω να γράφω».
-από μια συνέντευξή της στο Penguin Podcast
Όταν γράφεις, ο χρόνος παύει να υπάρχει:
«[Όταν] αρχίζεις να γράφεις, αναζωογονείσαι. Ο χρόνος παύει να υπάρχει, όπως άλλωστε συμβαίνει κι όταν διαβάζεις κάτι που σε μεταφέρει πέρα από τα όρια του χρόνου. Στην πραγματικότητα, η συγγραφή είναι σαν τον έρωτα. Ο χρόνος χάνεται, κοιτάς το ρολόι σου και σκέφτεσαι: πώς πέρασε έτσι μια ολόκληρη ημέρα;»
-από μια συνέντευξή της στο Penguin Podcast
Προσπαθήστε να γράψετε πρωτότυπα έργα:
«Στο γραφείο μου φυλώ ένα κομμάτι χαρτί, στο οποίο είναι γραμμένη η φράση: "Γράψε μου ένα πρωτότυπο βιβλίο". Είναι μια φράση που μου είπε κάποτε ένας από τους αγαπημένους μου συγγραφείς - δεν θα αποκαλύψω την ταυτότητά του, γιατί μιλάμε για ένα θέμα πολύ προσωπικό, για την κινητήρια δύναμή μου, δεν περιγράφεις ποτέ μια κινητήρια δύναμη. Κάποιος, λοιπόν, μου είπε κάποτε: "Γράψε μου ένα πρωτότυπο βιβλίο", κι έτσι έγραψα ένα πρωτότυπο βιβλίο! Είναι όπως το καλωσόρισμα της άνοιξης ή η μυρωδιά του κομμένου γρασιδιού. Κάτι αναζωογονητικό».
-από μια συνέντευξή της στο Penguin Podcast
Η απόγνωση οδηγεί στην ελπίδα:
«Η Τόνι Μόρισον είπε κάτι που επαληθεύτηκε κάθε φορά που προσπαθούσα να κάνω οτιδήποτε: ‘’Αν κολλήσουμε κάπου, πρέπει απλώς να κάνουμε υπομονή’’. Με αυτόν τον τρόπο, δείχνεις μια μορφή εμπιστοσύνης. Όταν γράφω, η ελπίδα και η απελπισία παίζουν σημαντικό ρόλο. Ξέρω πως το ίδιο ισχύει και για εσένα, κι αισθάνομαι πως το ίδιο ισχύει και για όλους όσους γράφουν. Καθώς έγραφα την Άνοιξη, φλέρταρα συνεχώς με την απόγνωση, και δεν υπήρχε άλλη λύση απ’ το να αρχίσω να γράφω για να ξεφύγω απ’ την απόγνωση, για να μπορέσω να ελπίζω. Μερικές φορές, ανακαλύπτεις την ελπίδα μόνο αν προηγουμένως βυθιστείς στην απόγνωση. Η ελπίδα δημιουργείται από την έλλειψη ελπίδας. Αυτό είναι. Νομίζω πως αυτός είναι ο ορισμός της ελπίδας».
-από μια συνέντευξή της στο podcast «How To Proceed»
Ο καλός συγγραφέας είναι επινοητικός:
«Σκέφτομαι διαρκώς έναν μύθο με τον θεό Ερμή, ο οποίος δημιούργησε το πρώτο μουσικό όργανο αφαιρώντας τα σπλάχνα μιας χελώνας και χρησιμοποιώντας το έντερο και το καβούκι της για να παίξει μουσική. Με άλλα λόγια, χάρη στο ένστικτό σου [στα αγγλικά, η λέξη ‘’gut’’ σημαίνει ‘’έντερο’’, καθώς και ‘’ένστικτο’’], θα πρέπει να είσαι σε θέση να παίζεις μουσική με οποιονδήποτε τρόπο».
-από μια συνέντευξή της στο podcast «How To Proceed»
Βρείτε τα βιβλία της συγγραφέα εδώ.