
Ο Chuck Palahniuk είναι Αμερικανός συγγραφέας που έχει καταπιαστεί με τα είδη της παρωδιακής μυθοπλασίας και του τρόμου. Είναι ευρέως γνωστός για το μυθιστόρημά του «Fight Club» (εκδ. Αίολος, μτφρ. Αλέξης Καλοφωλιάς), το οποίο ενέπνευσε την ομότιτλη κινηματογραφική ταινία του σκηνοθέτη David Fincher. Τα βιβλία του κυκλοφορούν στα ελληνικά από τις εκδόσεις Αίολος.
Επιμέλεια: Book Press
Ακολουθούν δώδεκα συμβουλές από τον Τσακ Πολάνικ για την τέχνη της γραφής, αποσπάσματα από το βιβλίο του Consider This.
Να γράφετε για να σας θυμούνται:
«Μην γράφετε για να αρέσετε. Να γράφετε για να σας θυμούνται».
Ο αναγνώστης δεν πρέπει να αισθάνεται χαζός καθώς διαβάζει το βιβλίο σας:
«Πρέπει πάση θυσία να αποφύγετε να κάνετε τον αναγνώστη σας να αισθανθεί χαζός. Πρέπει να αισθανθεί έξυπνος, ακόμα πιο έξυπνος και από τον πρωταγωνιστικό χαρακτήρα. Με αυτόν τον τρόπο, θα αρχίσει να συμπαθεί και να υποστηρίζει τον ήρωά σας».
Ταυτιστείτε με τους χαρακτήρες σας:
«Αντί να γράφετε για έναν χαρακτήρα, να γίνετε ο χαρακτήρας που γράφει. Αυτό σημαίνει πως η κάθε λέξη που χρησιμοποιεί ο χαρακτήρας σας για να περιγράψει τον κόσμο θα πρέπει να είναι σύμφωνη με τις εμπειρίες του. Όταν δυο άνθρωποι μπαίνουν σε ένα δωμάτιο, ποτέ δεν βλέπουν το δωμάτιο με τον ίδιο τρόπο. Ο καθένας βλέπει με βάση τις εμπειρίες του. Ένας υδραυλικός θα δει το δωμάτιο με διαφορετικό τρόπο από έναν ζωγράφο.
»Μην χρησιμοποιείτε γενικούς όρους. Μην γράφετε πως ένας άνδρας έχει ύψος 1,80. Αντιθέτως, περιγράψετε το μέγεθός του με βάση τον τρόπο που σκέφτεται ο χαρακτήρας ή ο αφηγητής σας. Γράψτε: ‘’ένας άνδρας που ήταν πολύ ψηλός για να καταφέρω να τον φιλήσω’’, ή ‘’ένας άνδρας στο μέγεθος του πατέρα μου όταν γονατίζει στην εκκλησία’’».
Οι χαρακτήρες σας δεν γίνεται να μιλούν με τον ίδιο τρόπο:
«Να χρησιμοποιείτε λέξεις που θα χρησιμοποιούσε και ο χαρακτήρας σας. Δεν υπάρχουν ούτε δύο άνθρωποι που να μιλούν με τον ίδιο τρόπο. Ο καθένας από εμάς χρησιμοποιεί διαφορετικές λέξεις της αργκό. Ο καθένας χρησιμοποιεί τις λέξεις διαφορετικά».
Ο καλός συγγραφέας διαβάζει τη σκέψη των άλλων:
«Η δουλειά κάθε δημιουργικού ατόμου είναι να εντοπίζει και να εκφράζει πράγματα που σκέφτονται οι άλλοι… Οι καλύτεροι συγγραφείς διαβάζουν τη σκέψη μας και γράφουν με ακρίβεια αυτά που οι υπόλοιποι δεν μπορούν να γράψουν».
Μην εκβιάζετε συναισθηματικά τον αναγνώστη:
«Μην εκβιάζετε συναισθηματικά τον αναγνώστη. Η δουλειά σας είναι να δημιουργήσετε καταστάσεις που γεννούν αυθεντικά συναισθήματα».
Ο αφηγητής σας δεν πρέπει να περιαυτολογεί:
«Όταν γράφετε σε πρώτο πρόσωπο, να κρατάτε την κάμερά σας στραμμένη αλλού, περιγράφοντας άλλους χαρακτήρες. Ο αφηγητής δεν πρέπει να μιλά για τον εαυτό του… Συχνά, οι αφηγητές είναι δευτερεύοντες χαρακτήρες -όπως ο Δόκτωρ Γουάτσον που όλο κολακεύει τον Σέρλοκ Χολμς- και αυτό γιατί ένας πρωταγωνιστής που αφηγείται τη δική του ιστορία συνήθως είναι βαρετός και ενοχλητικός. Επιπλέον, μην χρησιμοποιείτε τις αισθήσεις του αφηγητή για να περιγράψετε τον κόσμο σας. Αντί να γράψετε: ‘’Άκουσα τα κουδούνια να χτυπούν’’, γράψτε απλώς: ‘’Τα κουδούνια χτυπούσαν’’, ή ‘’Τα κουδούνια άρχισαν να χτυπούν’’».
Να ακούτε τους αναγνώστες σας:
«Κάθε φορά που συναντάτε τους αναγνώστες σας, να ακούτε όσα έχουν να σας πουν».
Ο κανόνας του ρολογιού και του όπλου:
«Αν η ιστορίας σας αρχίσει να απλώνεται πολύ, αν αρχίσει να χάνει τη δύναμή της, θα σας ρωτούσα: ‘’Ποιο είναι το ρολόι σας;’’, ή ‘’Πού είναι το όπλο σας;’’ Στη μυθοπλασία, το ‘’ρολόι’’ είναι ένα στοιχείο που μειώνει την έκταση μιας ιστορίας, εφόσον θέτει συγκεκριμένα χρονικά όρια, εντός των οποίων εκτυλίσσεται η ιστορία.
»Το ‘’ρολόι’’ είναι προγραμματισμένο να λειτουργεί για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, ενώ το ‘’όπλο’’ μπορεί να εμφανιστεί ανά πάσα στιγμή, για να φτάσει η ιστορία στην κορύφωσή της. Το ονομάζουμε ’’όπλο’’ από τον κανόνα του Τσέχωφ, ο οποίος υπαγορεύει πως αν ένας χαρακτήρας βάλει ένα όπλο σε ένα συρτάρι στην πρώτη πράξη, πρέπει αναγκαστικά να το βγάλει στην τελευταία πράξη.»
Να ασχοληθείτε και με άλλες τέχνες:
«Αν πρόκειται να γίνεις καλός συγγραφέας, επιτρέπεται να είσαι κακός σε κάποια άλλη τέχνη. Ο Ρέι Μπράντμπερι ζωγράφιζε. Ο Τρούμαν Καπότε έφτιαχνε κολάζ. Ο Νόρμαν Μέιλερ ασχολήθηκε με το σχέδιο… Αν ασχοληθείτε με κάποια άλλη μορφή τέχνης, θα γίνετε καλύτεροι στη γραφή».
Οι καλοί συγγραφείς είναι έξυπνοι μα βαρετοί άνθρωποι:
«Παραφράζοντας τη συγγραφέα Joy Williams, θα πω πως οι συγγραφείς πρέπει να είναι αρκετά έξυπνοι άνθρωποι ώστε να σκαρφιστούν μια συναρπαστική ιδέα, αλλά αρκετά βαρετοί ώστε να κάνουν έρευνα, να πληκτρολογήσουν, να επεξεργαστούν και να επανεξετάσουν, να προωθήσουν το χειρόγραφό τους, να επεξεργαστούν, να επεξεργαστούν, να επανεξετάσουν, να επανεξετάσουν τα επεξεργασμένα κείμενα, να διορθώσουν τα διορθωμένα, να δώσουν συνεντεύξεις, να γράψουν και άλλα κείμενα για να προωθήσουν το έργο τους και τελικά, να επισκεφτούν χιλιάδες πόλεις και να υπογράψουν τα αντίτυπα χιλιάδων ή δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων…»
Δεν χρειάζεστε επιβεβαίωση από τους άλλους:
«Αν διασκεδάζετε καθώς γράφετε… αν σας βοηθά να αντιμετωπίζετε τα προβλήματά σας… αν, χάρη στη λογοτεχνία, γνωρίσετε κι άλλους ανθρώπους που γράφουν και πάτε σε πάρτι… αν θέλετε να μοιραστείτε τις ιστορίες σας και απολαμβάνετε τις ιστορίες που λένε οι άλλοι… αν θέλετε να εξελιχθείτε και να πειραματιστείτε… αν είστε ευτυχισμένοι γράφοντας, τότε δεν χρειάζεστε επιβεβαίωση από τους άλλους».
Βρείτε τα βιβλία του συγγραφέα εδώ.