Γεννημένος το 1936 στην Ιερουσαλήμ, ο Αβράαμ Β. Γεοσούα, έγινε διεθνώς γνωστός για το λογοτεχνικό του έργο καθώς και για τη στήριξή του προς τους Παλαιστίνιους, ενώ είχε μια ιδιαίτερη φιλία με τον Άμος Οζ (1939-2018). Τα έργα του έχουν μεταφραστεί σε περισσότερες από τριάντα γλώσσες. Στα ελληνικά κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Καστανιώτη και Πόλις.
Επιμέλεια: Book Press
Ο Αβραάμ Β. Γεοσούα, Ισραηλινός πεζογράφος που μίλησε μέσα από το έργο του για την εβραϊκή εθνική ταυτότητα και για τη συνύπαρξη με τους Παλαιστίνιους, πέθανε την Τρίτη σε ηλικία ογδόντα πέντε ετών. Με τον θάνατό του χάνεται η τελευταία μεγάλη μορφή της ισραηλινής λογοτεχνίας που γεννήθηκε πριν από τη δημιουργία του κράτους του Ισραήλ. Ο Γεοσούα όπως και ο Άμος Οζ, που πέθανε το 2018 σε ηλικία 79 ετών, συνδύαζε το λογοτεχνικό έργο με την πολιτική δέσμευση.
«Ήταν ένας από τους πιο παραγωγικούς, εκλεκτούς και θαρραλέους συγγραφείς που γνώρισα (...)»
Μόλις ανακοινώθηκε ο θάνατός του, η κόρη του Άμος Οζ του απέτισε έναν συγκινητικό φόρο τιμής: «Ήταν ένας από τους πιο παραγωγικούς, εκλεκτούς και θαρραλέους συγγραφείς που γνώρισα και η φιλία του με τον πατέρα μου ήταν μοναδική: συνήθιζαν να σχολιάζουν σε βάθος και με αγάπη ο ένας τα γραπτά του άλλου».
Γιος σεφαραδιτών Εβραίων με καταγωγή από την Ελλάδα και το Μαρόκο
Ο Αβραάμ «Μπούλι» Γεόσουα γεννήθηκε στην Ιερουσαλήμ το 1936. Οι γονείς του σεφαραδίτες Εβραίοι, είχαν καταγωγή από την Ελλάδα και από το Μαρόκο. Έγινε διεθνώς γνωστός για τα μυθιστορήματά του, καθώς και για τη στήριξή του προς τον λαό της Παλαιστίνης. Τα έργα του έχουν μεταφραστεί σε περισσότερες από τριάντα γλώσσες, και κυκλοφορούν στα ελληνικά από τις εκδόσεις Καστανιώτη και Πόλις.
 |
| Ο Αβραάμ Β. Γεοσούα, φωτογραφημένος στο σπίτι του. (Φωτογραφία: New York Jewish Film Festival) |
Ο Γεοσούα ήταν ένας από τους σημαντικότερους σύγχρονους Ισραηλινούς συγγραφείς. Η γαλλική εφημερίδα Libération αποχαιρετά τον «Μπαλζάκ του Ισραήλ», εκείνον που κατά τη διάρκεια της λογοτεχνικής διαδρομής του έγραψε δώδεκα μυθιστορήματα, διηγήματα, θεατρικά και δοκίμια. Τιμήθηκε με πολλά βραβεία, μεταξύ των οποίων και το Βραβείο του Ισραήλ για τη λογοτεχνία το 1995. Το 2005 υπήρξε υποψήφιος για το Διεθνές Βραβείο Μπούκερ.
Πρώην αλεξιπτωτιστής, ο Γεοσούα υπήρξε μέλος του οργανισμού ανθρωπίνων δικαιωμάτων B'Tselem και του φιλελεύθερου κόμματος Meretz. Οι απόψεις του περί εκκοσμίκευσης του ιουδαϊσμού προκαλούσαν συχνά τις αντιδράσεις των Ορθόδοξων Εβραίων.
Η ιδιαίτερη φιλία του Γεοσούα με τον Άμος Οζ και τον Νταβίντ Γκρόσμαν: «Έχουμε ένα είδος ηθικής εξουσίας»
Γεννημένοι και οι δυο στην ίδια γειτονιά της Ιερουσαλήμ, την Keren Avraham, με μόλις τρία χρόνια διαφορά, συνυπήρξαν στα λογοτεχνικά πράγματα του Ισραήλ και δέθηκαν με δεσμούς φιλικούς και αγωνιστικούς καθώς υπήρξαν πυλώνες του κινήματος ειρήνης στο Ισραήλ. Χρόνια αργότερα, διαφώνησαν όταν ο μεν Άμος Οζ παρέμενε πεπεισμένος για την ανάγκη δημιουργίας ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους ενώ ο Γεοσούα θεωρούσε πως ήταν πια πολύ αργά δεδομένης της μακροχρόνιας εγκατάστασης των εποίκων.
 |
| Ο Νταβίντ Γκρόσμαν (αριστερά, ο Άμος Οζ (κέντρο) και ο Αβραάμ Γεοσούα (δεξιά), το 2006 σε κοινή συνέντευξη Τύπου στο Τελ Αβίβ. |
«Το πιο σημαντικό είναι να καταργήσουμε σιγά σιγά το απαρτχάιντ και να δώσουμε την ισραηλινή υπηκοότητα στους Παλαιστίνιους», έλεγε ο Γεόσουα σε συνέντευξή του το 2019. «Αλλά, τελικά, δεν το συζητούσμνε πια με τον Άμος και δεν το έκανα γιατί δεν ήθελα να τον στεναχωρήσω. Ήμασταν η τελευταία γενιά διανοουμένων που τοποθετηθήκαμε πολιτικά, έχουμε ένα είδος ηθικής εξουσίας. Είμαι επίσης πολύ δεμένος με τον Ντέιβιντ Γκρόσμαν, παρότι είναι πολύ νεότερος, ειδικά από τον θάνατο του Άμος που μας έφερε πιο κοντά».
(...) «το έργο του μάς παρείχε μια ακριβή, εύστοχη, συναισθηματική και μερικές φορές σκληρή εικόνα του ίδιου μας του εαυτού» (...)
Το έργο του «μάς παρείχε μια ακριβή, εύστοχη, συναισθηματική και μερικές φορές σκληρή εικόνα του ίδιου μας του εαυτού», δήλωσε ο πρόεδρος του Ισραήλ Ισαάκ Χέρτζοκ. «Ανατάραξε
το ψηφιδωτό από συναισθήματα που κρύβουμε βαθιά μέσα μας».
Η ακαδημαϊκός Nitza Ben-Dov, συνάδελφος του Γεοσούα στο πανεπιστήμιο της Χάιφα, τον χαρακτήρισε ως τον «σπουδαιότερο Ισραηλινό συγγραφέα», το έργο του οποίου εξελισσόταν συνεχώς μέσα στα χρόνια. «Ξεκίνησε γράφοντας σουρεαλιστικές ιστορίες που θύμιζαν όνειρα, αποκομμένες από τον χρόνο και τον τόπο, και στη συνέχεια έγραψε ιστορίες που καθόρισαν την ισραηλινή κουλτούρα και ταυτότητα».
