Jojo Rabbit

Σκέψεις με αφορμή την ταινία του Jojo Rabbit (2019) του Νεοζηλανδού Taika Waititi (Τάικα Γουαϊτίτι), παράλληλα με μυθιστορήματα που πραγματεύονται με φρέσκο τρόπο τη ναζιστική θηριωδία. 

Του Κ.Β. Κατσουλάρη

Η ταινία Jojo Rabbit (2019) του Νεοζηλανδού Taika Waititi (Τάικα Γουαϊτίτι) δείχνει ότι ποτέ δεν εξαντλούνται οι τρόποι πραγμάτευσης μιας θεματικής, όσο φθαρμένη κι αν θεωρείται. Εν προκειμένω, το βλέμμα της ταινίας κυριαρχείται από τον ψυχισμό και τις παραστάσεις του παιδιού-ήρωα, ενός αποσυνάγωγου της ναζιστικής νεολαίας που όμως παραμένει, στο παιδικό του μυαλό, ένθερμος κι ετοιμοπόλεμος ναζί. Σίγουρα, το κεντρικό εύρημα (ο «φανταστικός φίλος» του μικρού ήρωα είναι μια γκροτέσκα εκδοχή του Φύρερ), απογειώνει την ταινία, χάρη και στην πληθωρική ερμηνεία του ίδιου του Γουαϊτίτι.

Όλοι οι χαρακτήρες, η μάνα (μελετημένη και ακριβής στο παίξιμό της η Σκάρλετ Γιόχανσον), ο «καλός» ναζί αξιωματικός, που κι αυτός έχει «ξεμείνει» στα μετόπισθεν, μα πρωτίστως η νεαρή Εβραία που κάποια στιγμή ανακαλύπτει ο ήρωας ότι κρύβει η μάνα του στο σπίτι τους, είναι δουλεμένοι με έμπνευση και αναθεωρητική διάθεση, που ξένισε λίγους κοντόφθαλμους κριτικούς («Μα… να δείχνουμε στην οθόνη έναν ναζί που δεν είναι Τέρας;» εξανίστανται).

Jojo Rabbit 2

Το σενάριο είναι διασκευή του μυθιστορήματος Caging Skies (2004) της Christine Leunens, φανερώνοντας πόσο σημαντικό είναι για τον κινηματογράφο να έχει ως βάση του μια λογοτεχνική αναφορά, ακόμη κι αν στη συνέχεια θα ανακατέψει το αφηγηματικό υλικό προς όφελος της κινηματογραφικής αφήγησης και οικονομίας.

Για δυο παρόμοιας θεματικής μυθιστορήματα συζητάει και ο Γιώργος Περαντωνάκης σε πρόσφατο άρθρο του στην Book Press με τίτλο «Άουσβιτς: η φωνή των Εβραίων, οι τύψεις των Γερμανών», με αφορμή τα μυθιστορήματα των Antonio G. Iturbe «Η βιβλιοθηκάριος του Άουσβιτς» (μτφρ. Αγγελική Βασιλάκου, εκδ. Κλειδάριθμος) και Annette Hess «Η διερμηνέας» (μτφρ. Αλεξάνδρα Παύλου, εκδ. Ψυχογιός). Το πρώτο βασίζεται σε μια αληθινή ιστορία από το Άουσβιτς, ενώ το δεύτερο αντλεί την ιστορική του δυναμική από τη λεγόμενη Δεύτερη Δίκη του Άουσβιτς που έλαβε χώρα στη δεκαετία του 60. Και τα δυο βιβλία, αν διαβάζω σωστά τον Περαντωνάκη, ανανεώνουν το βλέμμα μας και τις αντιλήψεις μας για τα κορυφαία αυτά γεγονότα, των οποίων η σημασία και το εύρος όχι μονάχα δεν έχουν εξαντληθεί, αλλά πιθανολογώ ότι δεν θα εξαντληθούν ποτέ, έτσι ριζωμένα που είναι μέσα στην καρδιά της Ευρώπης.

vivliothikarios Diermineas
Και τα δυο βιβλία ανανεώνουν το βλέμμα μας και τις αντιλήψεις μας για τα κορυφαία ιστορικά γεγονότα από τα οποία εμπνέονται.

 

* Ο Κ.Β. ΚΑΤΣΟΥΛΑΡΗΣ είναι συγγραφέας.

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Το ποιητικό, ζοφερό σύμπαν του Ντέιβιντ Λιντς – μια περιδιάβαση σε όλο του το έργο

Το ποιητικό, ζοφερό σύμπαν του Ντέιβιντ Λιντς – μια περιδιάβαση σε όλο του το έργο

Μια αναλυτική περιδιάβαση στον σκοτεινό κόσμο του Αμερικανού σκηνοθέτη Ντέιβιντ Λιντς [David Lynch, 1946-2025]  μέσα από τις ταινίες του, τη σειρά Τουίν Πικς, αλλά και το βιβλίο του «Κυνηγώντας το μεγάλο ψάρι – Διαλογισμός, συνειδητότητα και δημιουργικότητα» (εκδ. Πατάκη).

...
«Λενάκι, δυο φωτιές και δυο κατάρες»: Το ντοκιμαντέρ του Δημήτρη Ινδαρέ στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος

«Λενάκι, δυο φωτιές και δυο κατάρες»: Το ντοκιμαντέρ του Δημήτρη Ινδαρέ στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος

Το ντοκιμαντέρ του Δημήτρη Ινδαρέ «Λενάκι, δυο φωτιές και δυο κατάρες», βασισμένο στο ομότιτλο βιβλίο του (εκδ. Εστία), προβάλλεται στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος, από τις 27 Ιανουαρίου ως τις 16 Φεβρουαρίου.

Επιμέλεια: Book Press

...
Φεστιβάλ Ιαπωνικού Κινηματογράφου των σίξτις στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης

Φεστιβάλ Ιαπωνικού Κινηματογράφου των σίξτις στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης

Το Φεστιβάλ Ιαπωνικού Κινηματογράφου επιστρέφει στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, με προβολές από την Τρίτη 4/2 ως την Παρασκευή 7/2.

Επιμέλεια: Book Press

Η Πρεσβεία της Ιαπωνίας, σε συνεργασία με το Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάνν...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Πέθανε ο Τομ Ρόμπινς, «ο πιο επικίνδυνος συγγραφέας στον κόσμο»

Πέθανε ο Τομ Ρόμπινς, «ο πιο επικίνδυνος συγγραφέας στον κόσμο»

Σε ηλικία 92 ετών, πέθανε ο Τομ Ρόμπινς [Tom Robbins], γνωστός για τα χιουμοριστικά μυθιστορήματά του, επηρεασμένα από το κλίμα της αμερικανικής αντικουλτούρας των '60s. Τα βιβλία του κυκλοφορούν στα ελληνικά από τις εκδόσεις Αίολος.

Επιμέλεια: Book Press

...
«Σωματογραφία» της Εύας Στάμου (κριτική) – Πορτρέτα γυναικών σε κίνηση

«Σωματογραφία» της Εύας Στάμου (κριτική) – Πορτρέτα γυναικών σε κίνηση

Για το μυθιστόρημα της Εύας Στάμου «Σωματογραφία», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Αρμός. 

Γράφει η Ντόρα Τσιμπούκη

To πρόσφατο βιβλίο της Εύα...

«Θέλω να δω τον Πάπα» – Η 85χρονη οπερέτα του Θεόφραστου Σακελλαρίδη, επίκαιρη και απολαυστική

«Θέλω να δω τον Πάπα» – Η 85χρονη οπερέτα του Θεόφραστου Σακελλαρίδη, επίκαιρη και απολαυστική

Για την οπερέτα του Θεόφραστου Σακελλαρίδη «Θέλω να δω τον Πάπα!», σε μουσική διεύθυνση Νίκου Βασιλείου και σκηνοθεσία Νατάσας Τριανταφύλλη, η οποία παρουσιάζεται στην Εναλλακτική Σκηνή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής μέχρι και τις 16 Φεβρουαρίου.

Γράφει η Έλενα Χουζούρη

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Απάρνηση» του Άρη Μαραγκόπουλου (προδημοσίευση)

«Απάρνηση» του Άρη Μαραγκόπουλου (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπασμάτων από το μυθιστόρημα του Άρη Μαραγκόπουλου «Απάρνηση», το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 24 Φεβρουαρίου από τις εκδόσεις Τόπος.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Επιφάνεια Ι
(Ο Νικόλας δεν είναι πια εδώ)

...
«Ψυχή ντυμένη αέρα» της Έλενας Χουζούρη (προδημοσίευση)

«Ψυχή ντυμένη αέρα» της Έλενας Χουζούρη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη μελέτη της Έλενας Χουζούρη «Ψυχή ντυμένη αέρα – Ανθούλα Σταθοπούλου - Βαφοπούλου: Η μούσα της μεσοπολεμικής Θεσσαλονίκης», η οποία θα κυκλοφορήσει το επόμενο διάστημα από τις εκδόσεις Επίκεντρο.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Η Μάγε...

«(Α)Κατάλληλο Timing» της Ελένης Αλεξανδροπούλου (προδημοσίευση)

«(Α)Κατάλληλο Timing» της Ελένης Αλεξανδροπούλου (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη συλλογή διηγημάτων της Ελένης Αλεξανδροπούλου «(Α)Κατάλληλο Timing», η οποία θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Ο Αύγουστος, όσο μεγαλώνεις, μοιάζει πικρός. Οι περισ...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

«Τι να διαβάσω;» – 15 επανεκδόσεις ελληνικής πεζογραφίας που έρχονται στα βιβλιοπωλεία το επόμενο διάστημα

«Τι να διαβάσω;» – 15 επανεκδόσεις ελληνικής πεζογραφίας που έρχονται στα βιβλιοπωλεία το επόμενο διάστημα

Δεκαπέντε βιβλία πεζογραφίας, εξαντλημένα (τα περισσότερα), επανεκδίδονται και διεκδικούν νέους αναγνώστες.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστός

Νίκος Καζαντζάκης, Ταξιδεύοντας: Αγγλία (εκδ. Διόπτρα)

...
«Τι να διαβάσω;» – 15 βιβλία ελληνικής πεζογραφίας που κυκλοφορούν το επόμενο διάστημα

«Τι να διαβάσω;» – 15 βιβλία ελληνικής πεζογραφίας που κυκλοφορούν το επόμενο διάστημα

Δεκαπέντε βιβλία ελληνικής πεζογραφίας (μυθιστορήματα, νουβέλες και διηγήματα) που αναμένουμε τις επόμενες μέρες ή εβδομάδες. Στην κεντρική εικόνα, ο Αλέξης Πανσέληνος, η Μάρω Βαμβουνάκη και ο Μιχάλης Μοδινός.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστός

Μυθιστ...

Σίρλεϊ Τζάκσον (1916-1965): Η ευαίσθητη μάγισσα των αμερικανικών γραμμάτων

Σίρλεϊ Τζάκσον (1916-1965): Η ευαίσθητη μάγισσα των αμερικανικών γραμμάτων

Η Σίρλεϊ Τζάκσον [Shirley Jackson, 1916-1965] ήταν πολλά περισσότερα από μια συγγραφέας ιστοριών τρόμου. Με άξονα δύο βιβλία της που κυκλοφόρησαν ή επανακυκλοφόρησαν πρόσφατα «Η λοταρία και άλλες ιστορίες» (μτφρ. Χρυσόστομος Τσαπραΐλης) και «Ζούσαμε πάντα σε ένα κάστρο» (μτφρ. Βάσια Τζανακάρη) από τις εκδόσεις ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

ΦΑΚΕΛΟΙ