Aramburu Patria 700

Για το μυθιστόρημα του Φερνάντο Αραμπούρου «Πατρίδα» (μτφρ. Τιτίνα Σπερελάκη, εκδ. Πατάκη).

Του Κώστα Δρουγαλά

Απ’ ό,τι δείχνει η μέχρι τώρα πορεία του μυθιστορήματος Πατρίδα του (όχι και τόσο γνωστού στη χώρα μας) Φερνάντο Αραμπούρου (1959- ) δεν θα ήταν υπερβολή αν κάναμε λόγο για ένα «σύγχρονο κλασικό» μυθιστόρημα: με πολλές διακρίσεις και βραβεία σε Ισπανία και Ιταλία, με διθυραμβικές κριτικές στον έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο, δεν πρέπει να μας εκπλήσσει το γεγονός ότι το βιβλίο πρόκειται να μεταφερθεί σε τηλεοπτική σειρά από την HBO μέσα στο 2019.

Έμφαση δίνεται –δικαίως– σε όσους έχουν χάσει συγγενή/φίλο και μένουν με το τραύμα, έχοντας να αντιμετωπίσουν έναν διαφορετικό πόνο, μιαν αλλιώτικη μοναξιά: με λίγα λόγια ο Αραμπούρου δίνει βαρύτητα στα άλλα θύματα της τρομοκρατίας, σε μια πλευρά αθέατη στο ευρύ κοινό, που συνυπάρχει το πένθος, η συγχώρεση και η πολιτική βία.

Το μυθιστόρημα περιστρέφεται γύρω από δύο οικογένειες και την άμεση ή έμμεση εμπλοκή των μελών γύρω από την υπόθεση της τρομοκρατίας και τη διαβόητη αυτονομιστική-εθνικιστική οργάνωση της ΕΤΑ (που από το 1978 κι έπειτα λειτουργούσε με την αρχή του «φθοροποιού πολέμου» –guerra de desgaste, όπως τον αποκάλεσαν–, οδηγώντας στον θάνατο περισσότερους από 800 ανθρώπους). Η ιστορία ξεκινάει όταν η Μπιττόρι, σύζυγος ενός θύματος της αυτονομιστικής οργάνωσης, επιστρέφει στο χωριό που μεγάλωσε, ύστερα από την ανακοίνωση της οργάνωσης για κατάπαυση πυρός το 2011. Σιγά σιγά ξετυλίγεται το κουβάρι της ιστορίας: στην αρχή του μυθιστορήματος, λοιπόν, είναι ο Τσάτο, ιδιοκτήτης μιας μεταφορικής εταιρείας, που αρνείται να παραδώσει τον υποχρεωτικό «επαναστατικό φόρο» στην ΕΤΑ, μέχρι που μία μέρα βρίσκεται δολοφονημένος.

Ο Αραμπούρου σκιαγραφεί τα μέλη των δύο οικογενειών (συνολικά εννέα άτομα) με παραστατικότητα και κάποιους σχεδόν με απάνθρωπη ανθρωπινότητα. Από τη μία, η οικογένεια του θύματος: ο ψύχραιμος Τσάτο, που εκλογικεύει τα πάντα και που πληρώνει το τίμημα με την ίδια του τη ζωή· η Μπιττόρι, γυμνωμένη από την ύπαρξη μετά τον θάνατο του συζύγου της, αποζητά τη συγγνώμη που θα τη λυτρώσει· ο Σαμπίερ, ο γιος τους, αιώνια χαμένος στην καθημερινότητα της δουλειάς, του αλκοόλ και της ανακυκλώσιμης μελαγχολίας· η Νερέα, η κόρη, που πασχίζει να βρει τον ρομαντισμό που έχει εξαφανίσει η τρομοκρατία και η δυτική πατριαρχία. Από την άλλη, η οικογένεια του θύτη: η Μίρεν, αρτηριοσκληρωτική, φανατισμένη με τις δολοφονικές εμμονές του γιου της· ο Χοσίεν, ο σύζυγός της, που για να αντιμετωπίσει τις δυσκολίες της ζωής, στρέφεται στο μποστάνι και το ποτό· και τα παιδιά τους: η Αράντσα, καθηλωμένη στο αναπηρικό καροτσάκι και στις ατυχίες του βίου της· ο Γκόρκα, ο «διανοούμενος» της φαμίλιας, που πασχίζει να αποδράσει από την οικογένεια της τρομοκρατίας και την τρομοκρατία της οικογένειας· και φυσικά ο Χόσε Μάρι, ο τρομοκράτης του βιβλίου, που θα βιώσει τη συντέλεια του προσωπικού του κόσμου.

patria aramburu 700

Οι ήρωες του μυθιστορήματος είναι καθημερινοί, η βία της τρομοκρατίας τόσο έντονη, που οι πρωταγωνιστές του βιβλίου, θέλοντας και μη, καλούνται να επιλέξουν πλευρά· το ίδιο και ο συγγραφέας, που παίρνει ξεκάθαρα θέση υπέρ των θυμάτων της ΕΤΑ.

Το μυθιστόρημα, παρότι ογκώδες σε μέγεθος (ξεπερνά τις 700 σελίδες), είναι χωρισμένο σε περισσότερα από εκατό μικρά κεφάλαια, που διευκολύνουν την ανάγνωση, ενώ στο τέλος υπάρχει και γλωσσάρι βασκικών λέξεων και φράσεων που χρησιμοποιούν όλοι σχεδόν οι χαρακτήρες του βιβλίου. Γλωσσικά, παρεισφρέουν στην τριτοπρόσωπη αφήγηση προτάσεις γραμμένες σε πρώτο πρόσωπο, δίνοντας λιγότερο την αίσθηση εσωτερικού μονόλογου και περισσότερο τη μαγευτική ψευδαίσθηση ότι οι πρωταγωνιστές του βιβλίου αυτοβιογραφούνται ή δίνουν συνέντευξη, περιγράφοντας σκέψεις και συναισθήματα πριν και μετά τη δολοφονία του Τσάτο. Έμφαση δίνεται –δικαίως– σε όσους έχουν χάσει συγγενή/φίλο και μένουν με το τραύμα, έχοντας να αντιμετωπίσουν έναν διαφορετικό πόνο, μιαν αλλιώτικη μοναξιά: με λίγα λόγια ο Αραμπούρου δίνει βαρύτητα στα άλλα θύματα της τρομοκρατίας, σε μια πλευρά αθέατη στο ευρύ κοινό, όπου συνυπάρχει το πένθος, η συγχώρεση και η πολιτική βία. Οι ήρωες του μυθιστορήματος είναι καθημερινοί, η βία της τρομοκρατίας τόσο έντονη, που οι πρωταγωνιστές του βιβλίου, θέλοντας και μη, καλούνται να επιλέξουν πλευρά· το ίδιο και ο συγγραφέας, που παίρνει ξεκάθαρα θέση υπέρ των θυμάτων της ΕΤΑ, ανασύροντας στην επιφάνεια το παλιό ερώτημα: ώς πού μπορεί να φτάσει κάποιος για να υπερασπιστεί την «ελευθερία» – πολιτική, κοινωνική, ταξική, γεωγραφική και γλωσσική; Μέχρι ποιο σημείο μπορούμε να ισχυριστούμε ότι ο «σκοπός αγιάζει τα μέσα»; Και τελικά, αυτός που μολύνει τα χέρια του με αίμα, μπορεί να προσφέρει λύσεις στα προβλήματα ή απλώς αποτελεί την πιο ωμή αντανάκλαση των προβλημάτων;

* Ο ΚΩΣΤΑΣ ΔΡΟΥΓΑΛΑΣ  είναι συγγραφέας.
Τελευταίο του βιβλίο, το μυθιστόρημα «Το τελευταίο τραγούδι του Ντύλαν» (εκδ. Πικραμένος).


altΠατρίδα
Φερνάντο Αραμπούρου
Μτφρ. Τιτίνα Σπερελάκη
Πατάκης 2018
Σελ. 720, τιμή εκδότη €21,90

alt

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ ΦΕΡΝΑΝΤΟ ΑΡΑΜΠΟΥΡΟΥ

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Τα μάτια τους κοιτούσαν τον θεό» της Ζόρα Νιλ Χέρστον (κριτική) – Ένα «τραγουδιστό» μυθιστόρημα για την ιστορία της μαύρης κοινότητας

«Τα μάτια τους κοιτούσαν τον θεό» της Ζόρα Νιλ Χέρστον (κριτική) – Ένα «τραγουδιστό» μυθιστόρημα για την ιστορία της μαύρης κοινότητας

Για το μυθιστόρημα της Ζόρα Νιλ Χέρστον [Zora Neale Hurston] «Τα μάτια τους κοιτούσαν τον θεό» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά, εκδ. Αίολος). Κεντρική εικόνα: © Jessica Felicio (Unsplash).

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Εμφα...

«Το τενεκεδένιο ταμπούρλο» του Γκύντερ Γκρας (κριτική) – Ο ναζισμός και ο νάνος

«Το τενεκεδένιο ταμπούρλο» του Γκύντερ Γκρας (κριτική) – Ο ναζισμός και ο νάνος

Για το μυθιστόρημα του Γκύντερ Γκρας [Günter Grass 1927-2015] «Το τενεκεδένιο ταμπούρλο» [μτφρ. Τούλα Σιέτη, εκδ. Πατάκη].

Γράφει ο Γιώργος Ν. Περαντωνάκης

Οι «κακές» γλώσσες λένε ότι ο Γερμανός συγγραφέας πήρε το Βραβείο Νόμπελ το 1999 μόνο και μ...

«Β.» του Στηβ Σεμ-Σάντμπεργκ (κριτική) – Η προέλευση του κακού

«Β.» του Στηβ Σεμ-Σάντμπεργκ (κριτική) – Η προέλευση του κακού

Για το μυθιστόρημα του Στηβ Σεμ-Σάντμπεργκ (Steve Sem-Sandberg) «Β.» (μτφρ. Γιώργος Μαθόπουλος, εκδ. Αλεξάνδρεια). Στην κεντρική εικόνα, σκηνή από τη βασισμένη στο θεατρικό έργο του Γκέοργκ Μπύχνερ ταινία «Woyzeck» (1979).

Γράφει η Χριστίνα Μουκούλη

...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«2071» του Ντάνκαν ΜακΜίλλαν, σε σκηνοθεσία Μάνου Καρατζογιάννη, στο θέατρο Σταθμός (κριτική) – Κάνοντας τα μηνύματα του πλανήτη προσωπική υπόθεση

«2071» του Ντάνκαν ΜακΜίλλαν, σε σκηνοθεσία Μάνου Καρατζογιάννη, στο θέατρο Σταθμός (κριτική) – Κάνοντας τα μηνύματα του πλανήτη προσωπική υπόθεση

Το «2071» του Ντάνκαν ΜακΜίλλαν [Duncan Macmillan] παρουσιάζεται στο θέατρο Σταθμός σε σκηνοθεσία Μάνου Καρατζογιάννη. Φωτογραφίες: © Σπύρος Περδίου.

Γράφει ο Νίκος Ξένιος

Το 2071, η σημαντική διάλεξη του...

«Elon Musk: Η επίσημη βιογραφία» του Γουόλτερ Άιζακσον (κριτική) – Μια αμφιλεγόμενη φυσιογνωμία

«Elon Musk: Η επίσημη βιογραφία» του Γουόλτερ Άιζακσον (κριτική) – Μια αμφιλεγόμενη φυσιογνωμία

Για το βιβλίο του Γουόλτερ Άιζακσον [Walter Isaacson] «Elon Musk: Η επίσημη βιογραφία» (μτφρ. Γιώργος Μαραγκός, εκδ. Κλειδάριθμος).

Γράφει ο  Διονύσης Μαρίνος

Πριν από λίγες ημέρες ο ...

Το ζοφερό «Σπίτι» του Δημήτρη Καραντζά, στη Στέγη (κριτική)

Το ζοφερό «Σπίτι» του Δημήτρη Καραντζά, στη Στέγη (κριτική)

Ο Δημήτρης Καραντζάς σε συνεργασία με την Γκέλυ Καλαμπάκα, έγραψε και σκηνοθέτησε «Το Σπίτι», την πρώτη του παράσταση έπειτα από δώδεκα χρόνια, ύστερα από ανάθεση της Στέγης για τη δημιουργία ενός πρωτότυπου έργου. «Το Σπίτι» παρουσιάζεται στη Μικρή Σκηνή της Στέγης Τετάρτη - Κυριακή μέχρι και τις 19 Νοεμβρίου. Φωτο...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Ο μάγος» του Κολμ Τόιμπιν (προδημοσίευση)

«Ο μάγος» του Κολμ Τόιμπιν (προδημοσίευση)

Προδημοσίευσητο από το μυθιστόρημα του Κολμ Τόιμπιν [Colm Tóibín] «Ο μάγος» (μτφρ. Αθηνά Δημητριάδου), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 9 Οκτωβρίου από τις εκδόσεις Ίκαρος.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Λίμπεκ, 1892

Η ορχήστρα έπαιζε το Πρ...

«Όσα σκέφτεται ο βιβλιοπώλης σου για σένα» του Σον Μπίθελ (προδημοσίευση)

«Όσα σκέφτεται ο βιβλιοπώλης σου για σένα» του Σον Μπίθελ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο του Σον Μπίθελ [Shaun Bythell] «Όσα σκέφτεται ο βιβλιοπώλης σου για σένα» (μτφρ. Μαριάννα Καλέμη) το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 18 Οκτωβρίου από τις εκδόσεις Key Books.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Τύπος τρία

ΕΙΔΟΣ: PARENTE...

«Οδός Ευτυχίδου» της Χρύσας Φάντη (προδημοσίευση)

«Οδός Ευτυχίδου» της Χρύσας Φάντη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Χρύσας Φάντη «Οδός Ευτυχίδου», το οποίο κυκλοφορεί τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Σμίλη.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Πέτρο;»
«Εμένα φωνάζεις, γιαγιά;»
«Εσένα, γιε μου. Πάμε να δούμε τη θ...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Μεσογειακό νουάρ, δικαστικό θρίλερ, whodunnit κι ένα ασήμαντο περιστατικό: 4 δυνατά ευρωπαϊκά αστυνομικά μυθιστορήματα

Μεσογειακό νουάρ, δικαστικό θρίλερ, whodunnit κι ένα ασήμαντο περιστατικό: 4 δυνατά ευρωπαϊκά αστυνομικά μυθιστορήματα

Τέσσερα πρόσφατα αστυνομικά μυθιστορήματα ανανεώνουν τις γνωστές υποκατηγορίες της αστυνομικής λογοτεχνίας. «Η σκοτεινή μούσα» του Άρμιν Έρι, «Ο κώδικας του θησαυρού» της Τζάνις Χάλετ, «Θάνατος ενός ταξιδιώτη» του Ντιντιέ Φασέν και «Η στρατηγική του πεκινουά» του Αλέξις Ραβέλο.

Γράφει η Χίλ...

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Επιλογές από τις προσεχείς εκδόσεις ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας, ποίησης, βιογραφιών, θεάτρου, δοκιμίων, μελετών και γκράφικ νόβελ.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Επιλέξαμε και φέτος όχι την εξαντλητική παρουσίαση των νέων εκδόσεων αλλά την στ...

22 σημαντικοί συγγραφείς που έγραψαν μόνο ένα μυθιστόρημα

22 σημαντικοί συγγραφείς που έγραψαν μόνο ένα μυθιστόρημα

Τι κοινό θα μπορούσε να έχει η Έμιλι Μπροντέ [Emily Brontë] με τον Χουάν Ρούλφο [Juan Rulfo] και τον εικονιζόμενο Άρη Αλεξάνδρου; Και οι τρεις τους, όπως και πολλοί ακόμα σημαντικοί συγγραφείς, έγραψαν και εξέδωσαν ένα μόνο μυθιστόρημα στη διάρκεια της ζωής τους, που ωστόσο αρκούσε για να τους καθιερώσει στο λογοτεχ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ

22 Σεπτεμβρίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Επιλογές από τις προσεχείς εκδόσεις ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας, ποίησης, βιογραφιών, θεάτρου, δοκιμίων, μελετών και γκράφικ νόβελ. Επιμέλεια: Κώστας Αγορα

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

ΦΑΚΕΛΟΙ