Pachinko 700

Για το βραβευμένο μυθιστόρημα της κορεατικής καταγωγής αμερικανίδας συγγραφέως Min Jin Lee «Πατσίνκο» (μτφρ. Βάσια Τζανακάρη, εκδ. Ίκαρος).

Του Διονύση Μαρίνου

Πατσίνκο είναι ένα είδος φλίπερ. Όχι σαν κι αυτά που αρκετοί από εμάς έχουμε παίξει, ευελπιστώντας σε ένα ταπεινό μπόνους, την ώρα που η μεταλλική μπίλια υπερπηδάει με ξέφρενους ρυθμούς τα εμπόδια της πίστας. Στην ασιατική εκδοχή ο παίκτης διεκδικεί το κέρδος. «Ταΐζει» το μηχάνημα με μάρκες-σφαιρίδια με την προοπτική να το νικήσει και να καρπωθεί κάποια παραπάνω γιεν.

Κινούμενοι μεταξύ της ντροπής και της ενοχής (εν συνόλω από το καθορισμένο βάρος της ετερότητας), οι ήρωες της Λι αναζητούν την αποδοχή, ελπίζουν πως η διαφορετικότητά τους δεν θα τους καταδικάσει. 

Όπως συμβαίνει συνήθως: η ήττα είναι πιο πιθανή. Σχεδόν βέβαιη, καθώς οι κάτοχοι των πατσίνκο, μέλη κυρίως της Γιακούζα, της ιαπωνικής Μαφίας, άλλο δεν κάνουν από το να πειράζουν τα μηχανήματα. Κοντολογίς: ακόμη και σήμερα, στην Ιαπωνία υπάρχουν άνθρωποι που ξημεροβραδιάζονται στα μαγαζιά που διαθέτουν πατσίνκο. Από φόβο, μοναξιά ή ελπίδα, όπως σημειώνει η Μιν Γιν Λι στο ομώνυμο μυθιστόρημά της, ο καθένας παίζει και θα συνεχίσει να παίζει. Για να συμπληρώσει: «Το πατσίνκο ήταν ένα ανόητο παιχνίδι, αλλά η ζωή όχι».

Όντως, οι ζωές των ανθρώπων που διατρέχουν τις επάλληλες ιστορίες του μυθιστορήματος της Νοτιοκορεάτισσας Λι κινούνται στους αντίποδες της ανοησίας. Ακολουθούν, όμως, τους κανόνες του παιχνιδιού – τον εξής ένα: η τύχη παίζει καθοριστικό παράγοντα στο πώς θα ζήσουν, αν θα ευτυχήσουν ή αν θα χρειαστεί να θυσιάσουν κάτι σημαντικό για να συνεχίσουν να υπάρχουν. Κινούμενοι μεταξύ της ντροπής και της ενοχής (εν συνόλω από το καθορισμένο βάρος της ετερότητας), οι ήρωες της Λι αναζητούν την αποδοχή, ελπίζουν πως η διαφορετικότητά τους δεν θα τους καταδικάσει. Φευ, αυτό ακριβώς κάνει. Όλοι τους είναι μετανάστες, άνθρωποι «δεύτερης διαλογής», ο πάτος του μπουκαλιού, το τίποτα μέσα σε ένα μεγάλο κάτι, το ξένο σώμα, οι αποσυνάγωγοι. Το μυθιστόρημα είναι ένας σκληρός ύμνος για τη ζωή που δεν έζησαν οι Κορεάτες μετανάστες στην Ιαπωνία. Για το αβίωτο της βιωτής τους, τα χαμένα τους όνειρα, τις προσδοκίες τους που διαψεύστηκαν, τη ζωτική τους ανάγκη να ανήκουν κάπου – να γίνουν αποδεκτοί.

Το Πατσίνκο είναι μια πολλαπλά τραυματισμένη saga. Το μυθιστόρημα εκτείνεται σε διάρκεια ενός αιώνα. Από την Κορέα στην προπολεμική και μεταπολεμική Οσάκα και, τελικά, στην Οσάκα και τη Γιοκοχάμα. Από το δεκαπεντάχρονο κορίτσι που θα παντρευτεί έναν χωλό άντρα σε κάποιο ψαροχώρι της Κορέας, στο μακρινό 1911, κι από τον γάμο θα προκύψει η Σάντζα, έως τον Σόλομον, που είναι το πιο πρόσφατο μέλος της οικογενειακής αλυσίδας, η μοίρα τους είναι εν πολλοίς προδιαγεγραμμένη. Η επικυριαρχία της Ιαπωνίας στην Κορέα είναι καθοριστική. Ο χωρισμός της χώρας σε Βόρεια και Νότια Κορέα γίνεται δραματικός. Ως εκ τούτου το μεταναστευτικό κύμα που όργωσε την Ιαπωνία δεν θα μπορούσε να έχει καλύτερη τύχη. Τούτοι οι παρίες δεν κατάφεραν να ενταχθούν ποτέ στην υπεροπτική ιαπωνική κοινωνία. Ακόμη και άτομα τρίτης γενεάς (όπως ο Σόλομον) που ουδεμία σχέση είχαν με την Κορέα, παρά μόνο ως μια μακρινή ενθύμηση των ριζών που κρατούν όρθιο το οικογενειακό δέντρο, είναι αναγκασμένοι κάθε τρία χρόνια να ανανεώνουν με ταπεινωτικό τρόπο τη βίζα παραμονής τους.

Ουδείς μένει ανέπαφος από τις μυλόπετρες της Ιστορίας που ξέρει μόνο να καταπίνει ανθρώπινες υπάρξεις. Η οικογένεια που έφτιαξε η Σάντζα και ο πρόωρα χαμένος άντρας της, αλλά και όλοι οι επίγονοι, άγονται και φέρονται από τα μεγάλα γεγονότα και τις αλλαγές που φέρνουν οι πόλεμοι και οι κοινωνικές αναταράξεις. 

Κάποιοι εξ αυτών βρίσκουν διέξοδο στη γνώση (ο Νόα είναι χαρακτηριστική περίπτωση). Άλλος, όπως ο Μοζάσου, καταφέρνει να φτιάξει τη δική του επιχείρηση Πατσίνκο, δίχως απαραίτητα να γίνει γκάνγκστερ. Σε αντίθεση με τον Χάνσου, τον κρυφό εραστή της Σάντζα, που προόδευσε επειδή ακριβώς εντάχθηκε στον υπόκοσμο. Ο Σόλομον, ο γιος του Μοζάσου, γίνεται μέλος της ανώτερης επιχειρηματικής κοινότητας, αλλά στο τέλος συντρίβεται. Μάλλον, όλοι συντρίβονται. Ουδείς μένει ανέπαφος από τις μυλόπετρες της Ιστορίας που ξέρει μόνο να καταπίνει ανθρώπινες υπάρξεις. Η οικογένεια που έφτιαξε η Σάντζα και ο πρόωρα χαμένος άντρας της, αλλά και όλοι οι επίγονοι, άγονται και φέρονται από τα μεγάλα γεγονότα και τις αλλαγές που φέρνουν οι πόλεμοι και οι κοινωνικές αναταράξεις. Είναι έρμαια αυτών των εξελίξεων, υποχείρια ενός μεγάλου αόρατου μηχανισμού, τον οποίο γνωρίζουν αλλά δεν έχουν καμία δύναμη να υπερνικήσουν. Ούτε ένας δεν καταφέρνει να βρει τη δίοδο της άνευ όρων αποδοχής από την ιαπωνική κοινωνία. Μα, έτσι ακριβώς δεν συμβαίνει με όλους τους μετανάστες (όπου γης και πατρίς);

Η Λι παραδέχεται στο τέλος του μυθιστορήματος πως έκανε ενδελεχή έρευνα πριν γράψει το εκτενές μυθιστόρημά της. Μίλησε με Κορεάτες που διέμεναν στην Ιαπωνία επί πολλά χρόνια. Άκουσε τις ιστορίες και τα πάθη τους. Κατέγραψε γεγονότα και ανατροπές. Ακόμη και να μη μας το έλεγε, όμως, είναι φανερό πως το μυθιστόρημα κουβαλάει ένα μεγάλο μέρος της αφανούς πλευράς της επίσημης Ιστορίας. Αναδεικνύει εκείνες τις μικρές πτυχές που κανένα βιβλίο Ιστορίας δεν θα καταδεχθεί να καταγράψει, ωστόσο είναι οι πλέον σημαντικές από τη στιγμή που αναφέρονται σε ανθρώπινα δράματα.

Το μυθιστόρημα έχει από την αρχή έως το τέλος έναν ήρεμο τόνο. Ακόμη και στα πιο μεγάλα δράματα (μια αυτοκτονία, ένας θάνατος, μια ψυχολογική συντριβή) η Λι αποφασίζει να ακολουθήσει 
την οδό της αποδραματοποίησης.

Το μυθιστόρημα έχει από την αρχή έως το τέλος έναν ήρεμο τόνο. Ακόμη και στα πιο μεγάλα δράματα (μια αυτοκτονία, ένας θάνατος, μια ψυχολογική συντριβή) η Λι αποφασίζει να ακολουθήσει την οδό της αποδραματοποίησης. Αυτή η επιφανειακά επίπεδη αφήγηση, ωστόσο, στην πρόοδο του μυθιστορήματος γίνεται αναγκαία και ουσιαστική έτσι ώστε να χτιστεί όλο το οικοδόμημα του δράματος. Κατά μία έννοια, η αφήγηση άλλο δεν κάνει από το να αποτυπώνει αυτές τις χαμοζωές έτσι όπως ακριβώς είναι: υπόγειες, υποφωτισμένες και τρομώδεις. Στην άκρη του κοινωνικού πυρήνα, με το μόνιμο άγχος μην αποκαλυφθεί η ταυτότητά τους, μη γίνουν το κλοτσοσκούφι των σκληρών Ιαπώνων. Αν κι αυτοί, με τη σειρά τους, κάτι άλλο επιθυμούν να γίνουν. Να αποκτήσουν ένα επίχρισμα από τη Δύση, να πάψουν να μοιάζουν τόσο Ασιάτες. Άπαντες ζητούν να ενδυθούν μια άλλη ταυτότητα, να γίνουν κάτι άλλο από αυτό που η μοίρα τούς έταξε. Ματαίως το προσπαθούν. Η ζωή είναι ανθεκτικότερη της ελπίδας. Η επιβίωση καθίσταται, εντέλει, η μόνη δυνατή εκδοχή. Με κάθε τρόπο και με το όποιο τίμημα.

Η μεταφραστική προσπάθεια της Βάσιας Τζανακάρη πρέπει να τονιστεί, από τη στιγμή που έχουμε να κάνουμε με ένα μυθιστόρημα ήρεμου ρυθμού, αλλά, ταυτοχρόνως, και υπόγειων διαδρομών που σκάβουν τα εσώτατα όρια των ηρώων. Η απόδοση στα ελληνικά φέρει και με το παραπάνω όλες αυτές τις «κρυφές» σημάνσεις.

* Ο ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΜΑΡΙΝΟΣ είναι δημοσιογράφος και συγγραφέας.
Τελευταίο βιβλίο του, η συλλογή διηγημάτων «Όπως και αν έρθει αυτό το βράδυ» (εκδ. Μελάνι).
altΠατσίνκο
Min Jin Lee
Μτφρ. Βάσια Τζανακάρη
Ίκαρος 2018
Σελ. 704, τιμή εκδότη €17,70

alt

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΗΣ MIN JIN LEE 

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Νάρκισσος και Χρυσόστομος» του Χέρμαν Έσσε (κριτική) – Το ταξίδι ενός γιουνγκιανού ήρωα προς την αυτογνωσία

«Νάρκισσος και Χρυσόστομος» του Χέρμαν Έσσε (κριτική) – Το ταξίδι ενός γιουνγκιανού ήρωα προς την αυτογνωσία

Για το μυθιστόρημα του Χέρμαν Έσσε (Hermann Hesse) «Νάρκισσος και Χρυσόστομος» (μτφρ. Μαρία Αγγελίδου, Άγγελος Αγγελίδης, εκδ. Διόπτρα). Κεντρική εικόνα: Στιγμιότυπο από την ομότιτλη κινηματογραφική διασκευή του μυθιστορήματος του σκηνοθέτη Stefan Ruzowitzky (2020).

Γράφει η...

«Τρεις ιστορίες» του Γκυστάβ Φλωμπέρ – Στην καρδιά της μυθοπλασίας

«Τρεις ιστορίες» του Γκυστάβ Φλωμπέρ – Στην καρδιά της μυθοπλασίας

Για το τελευταίο βιβλίο του Γκυστάβ Φλωμπέρ [Gustave Flaubert] «Τρεις ιστορίες» (μτφρ. Τιτίκα Δημητρούλια, επίμετρο Σωτήρης Παρασχάς, εκδ. Αντίποδες).

Γράφει ο Φώτης Καραμπεσίνης

«Συγκρίνοντας την εικόνα με το κείμενο, ο αναγνώστης θα σκεφτόταν: “Δεν καταλαβαίνω τίποτα, πώς έ...

«In Memoriam» της Άλις Γουίν (κριτική) – Η απαγορευμένη αγάπη δυο αγοριών με φόντο τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο

«In Memoriam» της Άλις Γουίν (κριτική) – Η απαγορευμένη αγάπη δυο αγοριών με φόντο τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο

Για το μυθιστόρημα της Άλις Γουίν (Alice Winn) «In Memoriam» (μτφρ. Άγγελος Αγγελίδης, εκδ. Ίκαρος). © κεντρικής εικόνας: James Gardiner and Nell Barllett Collection/ Media Drum World 

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Εκ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Αυτοί που επέζησαν» και ««Πανέξυπνα πλάσματα»: Δύο μυθιστορήματα των εκδόσεων Μεταίχμιο μεταφέρονται στη μικρή και τη μεγάλη οθόνη

«Αυτοί που επέζησαν» και ««Πανέξυπνα πλάσματα»: Δύο μυθιστορήματα των εκδόσεων Μεταίχμιο μεταφέρονται στη μικρή και τη μεγάλη οθόνη

«Αυτοί που επέζησαν» της Τζέιν Χάρπερ (Jane Harper) και  «Πανέξυπνα πλάσματα» της Σέλμπι Βαν Πελτ (Shelby Van Pelt): Δυο κορυφαία μπεστ σέλερ των New York Times, που κυκλοφορούν στη γλώσσα μας από τις εκδόσεις Μεταίχμιο, διασκευάζονται για τη μικρή οθόνη. Κεντρική εικόνα: Από τη δι...

Πέθανε σε ηλικία 73 ετών ο ποιητής Λεωνίδας Κακάρογλου

Πέθανε σε ηλικία 73 ετών ο ποιητής Λεωνίδας Κακάρογλου

Ο ποιητής Λεωνίδας Κακάρογλου (1952-2025), υποψήφιος για Κρατικό Βραβείο Ποίησης,  ...

«Κοίτα τα φώτα, αγάπη μου» της Ανί Ερνό (προδημοσίευση)

«Κοίτα τα φώτα, αγάπη μου» της Ανί Ερνό (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Ανί Ερνό [Annie Ernaux], «Κοίτα τα φώτα, αγάπη μου» (μτφρ. Ρίτα Κολαΐτη), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 24 Ιουνίου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο 

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Τα σουπερμάρκετ και ο...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Κοίτα τα φώτα, αγάπη μου» της Ανί Ερνό (προδημοσίευση)

«Κοίτα τα φώτα, αγάπη μου» της Ανί Ερνό (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Ανί Ερνό [Annie Ernaux], «Κοίτα τα φώτα, αγάπη μου» (μτφρ. Ρίτα Κολαΐτη), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 24 Ιουνίου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο 

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Τα σουπερμάρκετ και ο...

«Η απόδραση της τελείας» του Γιάννη Ζευγώλη (προδημοσίευση)

«Η απόδραση της τελείας» του Γιάννη Ζευγώλη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη νουβέλα του Γιάννη Ζευγώλη «Η απόδραση της τελείας», η οποία θα κυκλοφορήσει τις επόμενες ημέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Σας μάζεψα, αγαπημένα μου σημεία, όλα εδώ για να σας ανακοινώσω την ...

«Μου πέθανες» του Ζοζέ Λουίς Πεϊσότο (προδημοσίευση)

«Μου πέθανες» του Ζοζέ Λουίς Πεϊσότο (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το αφήγημα του Πορτογάλου συγγραφέα Ζοζέ Λουίς Πεϊσότο [José Luís Peixoto], «Μου πέθανες» (μτφρ. Ζωή Καραμπέκιου), το οποίο θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Μπήκα σ...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τι διαβάζουμε τώρα; 10 πρόσφατα κουίρ βιβλία για τον «μήνα υπερηφάνειας»

Τι διαβάζουμε τώρα; 10 πρόσφατα κουίρ βιβλία για τον «μήνα υπερηφάνειας»

Ιούνιος, μήνας υπερηφάνειας και διεκδικήσεων για τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα. Επιλέξαμε 10 βιβλία του 2025 με κουίρ χαρακτήρες που απομακρύνονται από τη στερεοτυπική αναπαράσταση και αποκτούν ρεαλιστικές διαστάσεις. Στην κεντρική εικόνα, έργο της κουίρ καλλιτέχνιδας των αρχών του 20ου αιώνα Gluck. 

Γράφει η ...

Τραύμα σε ψυχή και σώμα: Πέντε πρόσφατα δοκίμια ψυχανάλυσης που ξεχωρίζουν

Τραύμα σε ψυχή και σώμα: Πέντε πρόσφατα δοκίμια ψυχανάλυσης που ξεχωρίζουν

Πέντε μελέτες που κυκλοφόρησαν προσφάτα πραγματεύονται τη σχέση του νου με το σώμα, την έννοια του «τραύματος», αλλά και τη θέση της ψυχανάλυσης στον σύγχρονο κόσμο. Κεντρική εικόνα: Ο Σίγκμουντ Φρόιντ.

Γράφει ο Σόλωνας Παπαγεωργίου

...
Καρδιά, εγκέφαλος, τραύμα, αυτισμός: Τέσσερα βιβλία για την κατανόηση του ανθρώπινου οργανισμού από τις εκδόσεις Gutenberg

Καρδιά, εγκέφαλος, τραύμα, αυτισμός: Τέσσερα βιβλία για την κατανόηση του ανθρώπινου οργανισμού από τις εκδόσεις Gutenberg

Ποιος είναι ο ακριβής ρόλος της καρδιάς και ποιος του εγκεφάλου; Ποιοι μύθοι σχετικά με αυτά τα δύο όργανα καλλιεργούνται από τη σύγχρονη κουλτούρα; Τι αποτελεί «τραυματική εμπειρία» και πώς μπορούμε να αλληλεπιδράσουμε αποτελεσματικά με τα νεαρά αυτιστικά άτομα; Τέσσερα νέα βιβλία από τις εκδόσεις Gutenberg καταπιά...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

12 Δεκεμβρίου 2024 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2024

Mυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα: Εκατό καλά λογοτεχνικά βιβλία που κυκλοφόρησαν το 2024 από τα πολλά περισσότερα που έπεσαν στα χέρια μας, με τη μεταφρασμένη πεζογρα

ΦΑΚΕΛΟΙ