alt

Για το μυθιστόρημα του Wilkie Collins Η γυναίκα με τα άσπρα (μτφρ. Ερρίκος Μπαρτζινόπουλος, εκδ. Gutenberg).

Της Αργυρώς Μαντόγλου

Όταν το 1860 Η Γυναίκα με τα Άσπρα άρχισε να κυκλοφορεί σε συνέχειες στο περιοδικό του Κάρολου Ντίκενς All the Year Round και απέκτησε φανατικούς αναγνώστες που περίμεναν με αδημονία το επόμενο τεύχος, οι πρώτοι κριτικοί συγκρατημένα είπαν πως επρόκειτο για ένα ανάγνωσμα για εφήβους καθώς οι χαρακτήρες κινούνται στα όρια του εξωπραγματικού και οι απίθανες περιπέτειές τους προκαλούν την κοινή λογική. Στη συνέχεια οι ίδιοι αλλά και οι επόμενοι κριτικοί σήκωσαν τα χέρια ψηλά μη όντας σε θέση να ερμηνεύσουν την ενθουσιώδη υποδοχή, τον λόγο που η ανάγνωσή του προκαλούσε εθισμό στο βικτοριανό κοινό αλλά και στους επερχόμενους αναγνώστες. Η εξέλιξη της πλοκής αποτελούσε θέμα συζήτησης στις λέσχες, στοιχήματα παίζονταν για την έκβαση των σκοτεινών υποθέσεων που παρουσιάζονταν στις σελίδες του, πλήθη πολιορκούσαν τα γραφεία του περιοδικού την ημέρα που θα κυκλοφορούσε το φύλλο με τη νέα συνέχεια και όταν κυκλοφόρησε σε βιβλίο ο Ουίλκι Κόλλινς εκλιπαρούσε τους δημοσιογράφους να μην αποκαλύψουν την εξέλιξη στα σημειώματά τους. Βρισκόμασταν μπροστά στην αρχή ενός καινούργιου φαινομένου για την εποχή που συνεχίζεται ακόμα στις μέρες μας: την εμφάνιση του μυθιστορήματος μυστηρίου, ή καλύτερα του Sensation novel – ο όρος στα ελληνικά αποδίδεται καλύτερα, μετά από πρόταση του μεταφραστή, ως «αισθηματικό μυθιστόρημα δράσης και μυστηρίου».

Αυτό το «φαινόμενο» με την σημερινή εμπειρία μας θα επιχειρήσουμε να ερμηνεύσουμε καθώς κάθε βιβλίο είναι μεν μια διαφορετική περίπτωση, αλλά συνήθως η σαρωτική επιτυχία υπακούει και αυτή σε κάποιους κανόνες, και ίσως για πρώτη φορά –μπορεί και τυχαία– ο Ουίλκι Κόλλινς να δοκίμασε τεχνικές και δομές που επιδρούν καταλυτικά στις βαθύτερες λειτουργίες του ανθρώπινου εγκεφάλου και στην ψυχολογία του αναγνώστη.

Ντετέκτιβ και καθηγητής

Την παραμονή της αναχώρησής του για το Λίμεριτζ Χάουζ, διασχίζοντας τη νύχτα ένα πάρκο, συναντάει μια μυστηριώδη γυναίκα ντυμένη εξολοκλήρου στα λευκά η οποία έχει μόλις αποδράσει από το φρενοκομείο (γεγονός που αγνοεί τη συγκεκριμένη στιγμή).

Η ιστορία αρχίζει με τον Ουόλτερ Χαρτράιτ να μας δηλώνει πως θα μας διηγηθεί μια ιστορία, ενώ παραδέχεται εξαρχής πως καθώς δεν έχει πρόσβαση σε όλες τις πληροφορίες και οι εμπειρίες του είναι ελλιπείς «θα αποσύρεται από τη θέση του αφηγητή» και θα δίνει το λόγο –όχι απαραίτητα από το σημείο που μάς είχε αφήσει– σε άλλα άτομα που είναι σε θέση να μιλήσουν για τα υπό εξέλιξη γεγονότα και να περιγράψουν τη δική τους εμπειρία από πρώτο χέρι, να καταθέτουν τη δική τους εκδοχή των γεγονότων, σαν μάρτυρες σε δικαστήριο. Αυτό έχει φυσικά ως αποτέλεσμα ασυνέχειες, υπαινιγμούς, άλυτα μυστήρια και προϋποθέτει τη συμμετοχή του αναγνώστη για να συνδέσει και συνδυάσει τα γεγονότα, το οποίο, όπως απεδείχθη, οι αναγνώστες όχι μόνο αποδέχτηκαν αλλά το έκαναν με μεγάλο ζήλο και φανατισμό.   

Ο Ουόλτερ είναι καθηγητής ζωγραφικής και αναλαμβάνει, μετά από σύσταση του καλού του φίλου Πέσκα, να διδάξει δυο αδελφές να ζωγραφίζουν. Για το λόγο αυτό θα φύγει από το Λονδίνο και  θα εγκατασταθεί στο σπίτι τους στην εξοχή. Την παραμονή της αναχώρησής του για το Λίμεριτζ Χάουζ, διασχίζοντας τη νύχτα ένα πάρκο, συναντάει μια μυστηριώδη γυναίκα ντυμένη εξολοκλήρου στα λευκά η οποία έχει μόλις αποδράσει από το φρενοκομείο (γεγονός που αγνοεί τη συγκεκριμένη στιγμή) και η οποία ζητάει να τη βοηθήσει να βγει στον κεντρικό δρόμο, ενώ πριν φύγει του λέει πως γνωρίζει τις δυο αδελφές και την οικογένεια όπου ο Ουόλτερ θα εργαστεί. Στη συνέχεια ο καθηγητής πηγαίνει στο Λίμεριτζ Χάουζ, όπου γίνεται ο καλύτερος φίλος με τη μια αδελφή, την έξυπνη και ικανή Μαριάν, και ερωτεύεται τη μικρότερη αδελφή, την όμορφη Λόρα. Με τη Μαριάν ο Ουόλτερ ερευνούν την ιστορία της Αν Κάθερικ, της γυναίκας με τα λευκά, η οποία έχει μια αλλόκοτη ομοιότητα με τη Λόρα.

Ένα ακόμα ζήτημα που επανέρχεται στο Η Γυναίκα με τα Άσπρα είναι το ποιος είναι ποιος, γεγονός που καθιστά τα κίνητρα αδιαφανή και πολλές από τις πράξεις τους αδικαιολόγητες – όλοι είναι κάτι άλλο από αυτό που αρχικά παρουσιάζονται.

Όμως, ο Ουόλτερ λίγους μήνες αργότερα θα αναγκαστεί να αναχωρήσει από το σπίτι καθώς η αγαπημένη του Λόρα είναι ήδη αρραβωνιασμένη με έναν ευγενή, τον Σερ Πέρσιβαλ Γκλάιντ, και παρότι ο έρωτας είναι αμοιβαίος, η Λόρα είχε ήδη δώσει την υπόσχεσή της στον πατέρα της πριν πεθάνει, πως θα κάνει αυτόν τον γάμο. Ο Ουόλτερ αποχωρεί και ο Σερ Πέρσιβαλ εμφανίζεται στη σκηνή και διεκδικεί διακριτικά τη Λόρα, όμως η Αν Κάθερικ τής στέλνει ένα γράμμα και την προειδοποιεί πως είναι απατεώνας. Ο ίδιος ο Σερ Πέρσιβαλ έχει κάποιες απαιτήσεις σε σχέση με την περιουσία της Λόρα που δεν αρέσουν στον οικογενειακό δικηγόρο ούτε στη Μαριάν. Η Λόρα έχει τους δισταγμούς και τις αμφιβολίες της αλλά στο τέλος συμφωνεί και συναινεί στην τέλεση του μυστηρίου. Με ένα χρονικό άλμα, περνάμε σε άλλον αφηγητή και στο δεύτερο μέρος του βιβλίου, όπου μετά τον γάμο η Λόρα και ο Σερ Πέρσιβαλ επιστρέφουν από τον μήνα του μέλιτος και η Μαριάν πηγαίνει να μείνει μαζί τους στο σπίτι του Σερ Πέρσιβαλ στο Μπλακγουότερ Παρκ, όπου κάνει την εμφάνισή του ο μυστηριώδης Ιταλός Κόμης Φόσκο, ο καλύτερος φίλος του Σερ Περσιβάλ, και η κοντέσα Φόσκο που είναι και θεία της Λόρα. Τα πράγματα επιδεινώνονται ταχύτατα για τις δυο αδελφές και αναγκάζονται να λάβουν τα μέτρα τους ενάντια στον πανούργο Φόσκο και τον Πέρσιβαλ, καθώς και οι δυο εποφθαλμιούν τα λεφτά της Λόρα. Μετά από λίγες εβδομάδες η Μαριάν αρρωσταίνει σοβαρά, έπειτα από ένα βράδυ κατασκοπείας μέσα στη βροχή και στη συνέχεια (και για να μην μαρτυρήσουμε την πλοκή) άλλη γυναίκα πεθαίνει και άλλη κηδεύεται. Το μυθιστόρημα συνεχίζεται στο τρίτο μέρος ως ιστορία κατασκόπων, με τον Ουόλτερ να επιστρέφει στη σκηνή να και αναλαμβάνει το ρόλο του ντετέκτιβ για την επίλυση ενός αριθμού μυστηρίων και τη διαλεύκανση ενός μεγάλου μυστικού που στοιχειώνει τις σελίδες, καθώς και την αποκατάσταση της δικαιοσύνης και της ταυτότητας της νεκρής, γεγονός που προϋποθέτει την αποκάλυψη της ταυτότητας όλων σχεδόν των χαρακτήρων. Ένα ακόμα ζήτημα που επανέρχεται στο Η Γυναίκα με τα Άσπρα είναι το ποιος είναι ποιος, γεγονός που καθιστά τα κίνητρα αδιαφανή και πολλές από τις πράξεις τους αδικαιολόγητες – όλοι είναι κάτι άλλο από αυτό που αρχικά παρουσιάζονται.

alt

Ο εντοπισμός και η κλοπή της ταυτότητας

Ο κάθε αφηγητής πιάνει το νήμα από διαφορετικό σημείο, δίνοντας μας όχι μόνο μια διαφορετική οπτική, αλλά διαλευκαίνοντας ο καθένας διαφορετικό σημείο της ιστορίας, και, ταυτόχρονα, αφήνοντας άλυτα κάποια κεντρικά μυστήρια, κάνοντας τον αναγνώστη να υποθέτει, να αναρωτιέται και να στοιχηματίζει...

Σήμερα, με την εμπειρία που διαθέτουμε, μετά από τόσες αστυνομικές σειρές που έχουμε δει, και τόσα θρίλερ και νουάρ που έχουμε διαβάσει, μπορούμε να εντοπίσουμε τη μαστοριά στην κατασκευή της πλοκής, την καινοτομία στη δομή με την εναλλαγή των αφηγητών που ο Κόλλινς αποτόλμησε ήδη στα μέσα του δεκάτου ενάτου αιώνα. Ο κάθε αφηγητής πιάνει το νήμα από διαφορετικό σημείο, δίνοντας μας όχι μόνο μια διαφορετική οπτική, αλλά διαλευκαίνοντας ο καθένας διαφορετικό σημείο της ιστορίας, και, ταυτόχρονα, αφήνοντας άλυτα κάποια κεντρικά μυστήρια, κάνοντας τον αναγνώστη να υποθέτει, να αναρωτιέται και να στοιχηματίζει… Η μαστοριά στη δημιουργία σασπένς, η ευκολία του στο να αποτυπώνει την σκοτεινή πλευρά όλων σχεδόν των χαρακτήρων, μάς κάνει να αναρωτιόμαστε –ακόμα και σήμερα– τι είναι αυτό, πέρα από την εθιστική πλοκή, που αποσπά το ενδιαφέρον των αναγνωστών.

Νομίζω πως το πιο κρίσιμο από τα θέματα του μυθιστορήματος είναι το θέμα της «κατασκευής» της ταυτότητας κι αυτό είναι που καθιστά το μυθιστόρημα επίκαιρο, αυτός είναι ο λόγος που βρίσκει απήχηση και στους σύγχρονους αναγνώστες. Το θέμα της ταυτότητας όχι μόνο δεν έχει εξαντληθεί, αλλά σήμερα με την κυριαρχία των κοινωνικών δικτύων είναι πιο «καυτό» από ποτέ: όχι μόνο για τη διαδικασία της κατασκευής μιας πλαστής ταυτότητας (όλοι ξέρουμε την ευκολία με την οποία μπορεί να υιοθετήσει κάποιος όποιο προσωπείο θέλει και να εμφανιστεί στον κόσμο του διαδικτύου), αλλά και το πόσο εύκολα μπορεί η ταυτότητα να αποσπαστεί και να επινοηθεί μια εντελώς διαφορετική ιστορία ή να χρησιμοποιηθεί προς όφελος αγνώστων. Επίσης, η ευκολία με την οποία μπορεί κανείς να «στήσει» ένα προφίλ, να υποκλέψει χαρακτηριστικά και πληροφορίες και να συνθέσει το δικό του αφήγημα για τον άλλον, ελλοχεύει τον κίνδυνο να βρεθεί κανείς χωρίς ταυτότητα και ιστορία. Στο μυθιστόρημα βλέπουμε πως οι ταυτότητες εύκολα χάνονται και επινοούνται εκ νέου.

Η γνησιότητα είναι η πιο ευάλωτη ιδιότητα, καθώς τα φαινόμενα μπορεί μεν να απατούν, αλλά σε έναν κόσμο όπου κυριαρχεί η απάτη, δεν υπάρχει τρόπος να αμυνθείς.

Το θέμα της γνησιότητας και της μοναδικότητας της ταυτότητάς μας και η ιδέα πως αυτή μάς ανήκει δικαιωματικά, επειδή γεννηθήκαμε σε έναν τόπο από συγκριμένους γονείς, εδώ αμφισβητείται. Η ταυτότητα μπορεί να είναι προϊόν τού τι άλλοι πιστεύουν για μας ή ακόμα χειρότερα το τι τους εξυπηρετεί να πιστεύουν, η γνησιότητα είναι η πιο ευάλωτη ιδιότητα, καθώς τα φαινόμενα μπορεί μεν να απατούν, αλλά σε έναν κόσμο όπου κυριαρχεί η απάτη, δεν υπάρχει τρόπος να αμυνθείς.

Η μετάφραση είναι προσεγμένη, η δε έκδοση συνοδεύεται από εκτεταμένο σχολιασμό και σημειώσεις, όπως και τα υπόλοιπα βιβλία της σειράς Orbis Literae, στην οποία εκδόθηκε πριν από λίγα χρόνια και το Αρμαντέιλ του Ουίλκι Κόλλινς. Όσο για την εμπειρία της ανάγνωσής του, θα υποχρεωθώ να επαναλάβω ένα κλισέ – «απολαυστική!». 

* Η κεντρική φωτογραφία είναι από την κινηματογραφική μεταφορά του μυθιστορήματος, το 1948, σε σκηνοθεσία του Peter Godfrey.

* Η ΑΡΓΥΡΩ ΜΑΝΤΟΓΛΟΥ είναι συγγραφέας και μεταφράστρια.


Απόσπασμα από το βιβλίο

Αφήστε ήσυχο τον πρόσφυγα! Γελάστε μαζί του, αντιμετωπίστε τον με δυσπιστία, αντικρίστε με δέος τον άγνωστο εαυτό που κρύβει μέσα του μερικές φορές κάτω από τον καθωσπρεπισμό και την ηρεμία ενός ανθρώπου σαν εμένα ̇ μερικές φορές κάτω από την σκληρή φτώχεια, την άγρια αθλιότητα ανθρώπων λιγότερο τυχερών, λιγότερο υποχωρητικών, λιγότερο υπομονετικών από μένα. Αλλά μη μας κρίνετε… Η μακρά πολυτέλεια της ελευθερίας σάς έχει κάνει ανίκανους να μας κατανοήσετε.


 

altΗ γυναίκα με τα άσπρα
Wilkie Collins
Μτφρ. Ερρίκος Μπαρτζινόπουλος
Gutenberg 2016
Σελ. 986, τιμή εκδότη €30,00

alt

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ WILKIE COLLINS

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Τα μάτια τους κοιτούσαν τον θεό» της Ζόρα Νιλ Χέρστον (κριτική) – Ένα «τραγουδιστό» μυθιστόρημα για την ιστορία της μαύρης κοινότητας

«Τα μάτια τους κοιτούσαν τον θεό» της Ζόρα Νιλ Χέρστον (κριτική) – Ένα «τραγουδιστό» μυθιστόρημα για την ιστορία της μαύρης κοινότητας

Για το μυθιστόρημα της Ζόρα Νιλ Χέρστον [Zora Neale Hurston] «Τα μάτια τους κοιτούσαν τον θεό» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά, εκδ. Αίολος). Κεντρική εικόνα: © Jessica Felicio (Unsplash).

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Εμφα...

«Το τενεκεδένιο ταμπούρλο» του Γκύντερ Γκρας (κριτική) – Ο ναζισμός και ο νάνος

«Το τενεκεδένιο ταμπούρλο» του Γκύντερ Γκρας (κριτική) – Ο ναζισμός και ο νάνος

Για το μυθιστόρημα του Γκύντερ Γκρας [Günter Grass 1927-2015] «Το τενεκεδένιο ταμπούρλο» [μτφρ. Τούλα Σιέτη, εκδ. Πατάκη].

Γράφει ο Γιώργος Ν. Περαντωνάκης

Οι «κακές» γλώσσες λένε ότι ο Γερμανός συγγραφέας πήρε το Βραβείο Νόμπελ το 1999 μόνο και μ...

«Β.» του Στηβ Σεμ-Σάντμπεργκ (κριτική) – Η προέλευση του κακού

«Β.» του Στηβ Σεμ-Σάντμπεργκ (κριτική) – Η προέλευση του κακού

Για το μυθιστόρημα του Στηβ Σεμ-Σάντμπεργκ (Steve Sem-Sandberg) «Β.» (μτφρ. Γιώργος Μαθόπουλος, εκδ. Αλεξάνδρεια). Στην κεντρική εικόνα, σκηνή από τη βασισμένη στο θεατρικό έργο του Γκέοργκ Μπύχνερ ταινία «Woyzeck» (1979).

Γράφει η Χριστίνα Μουκούλη

...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Αυτή είναι η βραχεία λίστα για το Βραβείο Μπούκερ 2023

Αυτή είναι η βραχεία λίστα για το Βραβείο Μπούκερ 2023

Οι έξι συγγραφείς που επιλεχτήκαν από την κριτική επιτροπή «παρουσιάζουν έργα εντυπωσιακής δομής». Ανάμεσά τους βρίσκονται δύο πρωτοεμφανιζόμενοι πεζογράφοι. Στη φωτογραφία, η υποψήφια Σάρα Μπερνστάιν [Sarah Bernstein].

Επιμέλεια: Book Press

...
Με «Το σπίτι» του Δημήτρη Καραντζά ξεκινάει το πρόγραμμα της Στέγης για το φθινόπωρο

Με «Το σπίτι» του Δημήτρη Καραντζά ξεκινάει το πρόγραμμα της Στέγης για το φθινόπωρο

Ο Δημήτρης Καραντζάς επιστρέφει στη Στέγη με μια περφόρμανς–παραβολή για τη βία, τον εθισμό στην εικόνα και την κατάργηση των ψευδαισθήσεων ή, αλλιώς, για την πραγματικότητα που, ό,τι κι αν κάνεις για να την αποφύγεις, αργά ή γρήγορα θα έρθει να σε βρει.

Επιμέλεια: Book Press

Από τις 30 Σεπτεμβρί...

«Ηλίας Πετρόπουλος: Σκληρός από τρυφερότητα» του Τζον Τέιλορ (προδημοσίευση)

«Ηλίας Πετρόπουλος: Σκληρός από τρυφερότητα» του Τζον Τέιλορ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση του προλόγου του μεταφραστή Γιώργου Ι. Αλλαμανή, στο βιβλίο του Τζον Τέιλορ [John Taylor] «Σκληρός από τρυφερότητα – Ο Έλληνας ποιητής και λαογράφος του άστεως Ηλίας Πετρόπουλος», το οποίο κυκλοφορεί αυτές τις μέρες από τις εκδόσεις Δίχτυ.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Ηλίας Πετρόπουλος: Σκληρός από τρυφερότητα» του Τζον Τέιλορ (προδημοσίευση)

«Ηλίας Πετρόπουλος: Σκληρός από τρυφερότητα» του Τζον Τέιλορ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση του προλόγου του μεταφραστή Γιώργου Ι. Αλλαμανή, στο βιβλίο του Τζον Τέιλορ [John Taylor] «Σκληρός από τρυφερότητα – Ο Έλληνας ποιητής και λαογράφος του άστεως Ηλίας Πετρόπουλος», το οποίο κυκλοφορεί αυτές τις μέρες από τις εκδόσεις Δίχτυ.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...
«Ο Πολωνός» του Τζ.Μ. Κουτσί (προδημοσίευση)

«Ο Πολωνός» του Τζ.Μ. Κουτσί (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Τζ.Μ. Κουτσί [J.M. Coetzee] «Ο Πολωνός» (μτφρ. Χριστίνα Σωτηροπούλου), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 4 Οκτωβρίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Ο νεαρός Μάνγκο» του Ντάγκλας Στιούαρτ (προδημοσίευση)

«Ο νεαρός Μάνγκο» του Ντάγκλας Στιούαρτ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Ντάγκλας Στιούαρτ [Douglas Stuart] «Ο νεαρός Μάνγκο» (μτφρ. Μιχάλης Μακρόπουλος), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 28 Σεπτεμβρίου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Περίμενε ώσπου να α...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Επιλογές από τις προσεχείς εκδόσεις ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας, ποίησης, βιογραφιών, θεάτρου, δοκιμίων, μελετών και γκράφικ νόβελ.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Επιλέξαμε και φέτος όχι την εξαντλητική παρουσίαση των νέων εκδόσεων αλλά την στ...

22 σημαντικοί συγγραφείς που έγραψαν μόνο ένα μυθιστόρημα

22 σημαντικοί συγγραφείς που έγραψαν μόνο ένα μυθιστόρημα

Τι κοινό θα μπορούσε να έχει η Έμιλι Μπροντέ [Emily Brontë] με τον Χουάν Ρούλφο [Juan Rulfo] και τον εικονιζόμενο Άρη Αλεξάνδρου; Και οι τρεις τους, όπως και πολλοί ακόμα σημαντικοί συγγραφείς, έγραψαν και εξέδωσαν ένα μόνο μυθιστόρημα στη διάρκεια της ζωής τους, που ωστόσο αρκούσε για να τους καθιερώσει στο λογοτεχ...

4 σημαντικές εκδόσεις για την Αθήνα – Όψεις μιας πόλης σε διαρκή κίνηση

4 σημαντικές εκδόσεις για την Αθήνα – Όψεις μιας πόλης σε διαρκή κίνηση

Τέσσερις εκδόσεις για τη μελέτη, το σήμερα και το άλλοτε της Αθήνας. Στην κεντρική εικόνα, φωτογραφία της Διονυσίας Αλεξιάδου, από το λεύκωμα των εκδόσεων Καπόν «Η Αθήνα στον καιρό της πανδημίας».

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

ΦΑΚΕΛΟΙ