alt

Για το μυθιστόρημα του Paul Beatty Ο πουλημένος (μτφρ. Νίκος Α. Μάντης, εκδ. Καστανιώτη).

Του Δημήτρη Αναστασόπουλου

Ένα σύννεφο μαριχουάνας καλύπτει την αίθουσα του Ανωτάτου Δικαστηρίου των ΗΠΑ. Είναι ο μαύρος ήρωάς μας που καπνίζει την πίπα του σε επίδειξη θράσους απέναντι στους δικαστές. Άλλωστε η χρήση ναρκωτικών είναι έλασσον πρόβλημα μπροστά στην κατηγορία που αντιμετωπίζει για τη επαναφορά της δουλείας στις ΗΠΑ. 

Ο Πουλημένος είναι η ιστορία ενός μαύρου, που συνειδητοποίει ότι δεν αρκεί να είναι «μαύρος και περήφανος» για να τα βγάλει πέρα στο σύγχρονο Λος Άντζελες. Και ότι το να έχεις ένα μαύρο σκλάβο είναι μία κάποια λύση, ιδιαίτερα αν ο σκλάβος νιώθει ευγνωμοσύνη προς τον αφέντη.

Μόνο που ξεκινώντας ένα παραλήρημα από το εδώλιο του κατηγορουμένου, αυτός ο αρνητής των αγώνων της ίδιας του της φυλής, δεν ηχεί και τόσο παράλογος. Αναθρεμμένος από έναν πατέρα ενθουσιώδη ερασιτέχνη ψυχολόγο, αυτός ο συντηρητικός ριζοσπάστης υπήρξε προϊόν ενός κοινωνικού πειράματος. Μεγάλωσε στα επίφοβα γκέτο του Λος Άντζελες, σε μια αγροτική κοινότητα, το Ντίκενς. Ενώ οι συνομήλικοί του κυκλοφορούσαν με «πειραγμένα» αυτοκίνητα ακούγοντας γκάνγκστα ραπ και πουλώντας κρακ, ο μικρός άρμεγε αγελάδες, φύτευε κηπευτικά και μάθαινε τα λόγια του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ και του Μάλκολμ Χ. Η δολοφονία του πατέρα του σε ένα διαπληκτισμό με κάποιους ρατσιστές αστυνομικούς τον αφήνει ορφανό με ένα κτήμα στην μέση του γκέτο. Οπότε η προσφορά ενός γέρου μαύρου πρώην ηθοποιού να γίνει δούλος του, μοιάζει λογική εξέλιξη. Φυσικά η κατάσταση παρεκτρέπεται και ο μαύρος δουλοκτήτης πρέπει να υπερασπίσει την επιλογή του στο Ανώτατο Δικαστήριο.

Ο Πωλ Μπέιτι, μαύρος και ο ίδιος, και προφανώς μπουχτισμένος από την κυριαρχία της πολιτικής ορθότητας και της εμμονής περί αφροαμερικάνικης κουλτούρας, έγραψε με κέφι ένα σαρκαστικό μυθιστόρημα. Ο Πουλημένος είναι η ιστορία ενός μαύρου που συνειδητοποίει ότι δεν αρκεί να είναι «μαύρος και περήφανος» για να τα βγάλει πέρα στο σύγχρονο Λος Άντζελες. Και ότι το να έχεις ένα μαύρο σκλάβο είναι μια κάποια λύση, ιδιαίτερα αν ο σκλάβος νιώθει ευγνωμοσύνη προς τον αφέντη. Οπότε οι αγώνες του λαού του μπορούν να παραμεριστούν μπροστά στην δική του ευκολία. Από την άλλη, αυτός ο αλλόκοτος ιδιοκτήτης σκλάβων δεν ζει κάποια αξιοζήλευτη ζωή. Είναι μάλλον ένας μικρομεσαίος αμερικανός τσακισμένος από τα χρέη.

alt

Οι Βρετανοί δεν δίστασαν να δώσουνε το βραβείο Booker σε αυτή την ανελέητη σάτιρα, βραβεύοντας για πρώτη φορά αμερικανό, συγκρίνοντας τον Μπέιτι με τον Σουίφτ.

Οι Βρετανοί δεν δίστασαν να δώσουνε το βραβείο Booker σε αυτή την ανελέητη σάτιρα, βραβεύοντας για πρώτη φορά αμερικανό, συγκρίνοντας τον Μπέιτι με τον Σουίφτ. Και διακρίνοντας την γενναιότητα ενός συγγραφέα να εμπαίζει τα ιερά και τα όσια των σύγχρονων αφροαμερικανών. Ο Μπέιτι προτιμάει να αναφέρεται στον Αριστοφάνη, ίσως επειδή η γραφή του είναι έξοχα αντισυμβατική, όπως ταιριάζει στη γλώσσα του δρόμου. Άλλωστε ο Μπέιτι ξεκίνησε την πορεία του στην λογοτεχνική σκηνή της Αμερικής ως slam poet -ποιητής του δρόμου- ένας ράπερ χωρίς μουσική υπόκρουση.

Αλλά πέρα από την βράβευση, το μυθιστόρημά του είναι υπόγεια προφητικό για την τωρινή Αμερική. Ο ήρωας του μοιάζει με όλους εκείνους τους Αμερικανούς που απηύδησαν με αυτήν τη υπερβολή σε θέματα φυλετικής ισότητας που έφτασε να ζητήσει την εξάλειψη της λέξης «νέγρος» από τα μυθιστορήματα του Μαρκ Τουέιν. Και ψήφισαν τον Τραμπ κάνοντας στροφή 180 μοιρών μετά τον Ομπάμα, όχι επειδή πίστεψαν ότι θα τα καταφέρει καλύτερα αλλά επειδή αηδίασαν με την επιθετική στάση των οπαδών της πολιτικής ορθότητας. 

Έτσι ο Μπέιτι εξηγεί μέσα σε τετρακόσιες σελίδες και με περίσσιο σαρκασμό αυτό που αδυνατούν να παραδεχτούν οι στρατιές των πολιτικών αναλυτών. Ότι η εξέγερση του συντηρητισμού μόλις ξεκίνησε και επιφυλάσσει πολλές εκπλήξεις.

* Εικονογράφηση: Dom McKenzie για το Big Issue

* Ο ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΟΠΟΥΛΟΣ είναι δημοσιογράφος.


Απόσπασμα από το βιβλίο

Δυστυχώς δεν είδα ποτέ τρισδιάστατο θηλαστικό ως την αυγή των δέκατων έκτων γενεθλίων μου, μια νύχτα που ξύπνησα και βρήκα την Τάσα, μία από τις «βοηθούς διδασκαλίας» του πατέρα μου, να κάθεται στη άκρη του κρεβατιού μου, γυμνή, αναβλύζοντας μετασυνουσιακό μούστο και μοσχάτο, και διαβάζοντας δυνατά Νάνσι Τσοντορόου.

(...) Μέχρι σήμερα όποτε νιώθω μοναξιά αγγίζω το εαυτό μου και σκέφτομαι τα βυζάκια της Τάσα, και το πως η φρουδική ερμηνευτική δεν έχει εφαρμογή στο Ντίκενς. Ένα μέρος όπου πολύ συχνά το παιδί είναι αυτό που ανατρέφει τους γονείς, όπου τα συμπλέγματα του Οιδίποδα και της Ηλέκτρας είναι απλά, γιατί δεν έχει σημασία αν είσαι γιός, κόρη, θετός γονιός ή ξάδερφος αφού όλοι πηδάνε τους πάντες πατόκορφα και ο φθόνος του πέους δεν υπάρχει […]. 


altΟ πουλημένος
Paul Beatty
Μτφρ. Νίκος Α. Μάντης
Εκδ. Καστανιώτη 2016
Σελ. 416, τιμή εκδότη €19,08

alt

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Η χώρα του χιονιού» του Γιασουνάρι Καουαμπάτα (κριτική) – Η παθιασμένη λευκότητα του ερωτικού πάθους

«Η χώρα του χιονιού» του Γιασουνάρι Καουαμπάτα (κριτική) – Η παθιασμένη λευκότητα του ερωτικού πάθους

Για το μυθιστόρημα του Γιασουνάρι Καουαμπάτα [Yasunari Kawabata] «Η χώρα του χιονιού» (μτφρ. Παναγιώτης Ευαγγελίδης, εκδ. Άγρα). Kεντρική εικόνα: από την κινηματογραφική μεταφορά του βιβλίου σε σκηνοθεσία του Shirô Toyoda.

Γράφει ο Φώτης Καραμπεσίνης

...
«Σπουδή στο μπλε» της Μάγκι Νέλσον (κριτική) – Το χρώμα ως λογοτεχνικό υποκατάστατο συναισθημάτων

«Σπουδή στο μπλε» της Μάγκι Νέλσον (κριτική) – Το χρώμα ως λογοτεχνικό υποκατάστατο συναισθημάτων

Για το βιβλίο της Μάγκι Νέλσον [Maggie Nelson] «Σπουδή στο Μπλε» (μτφρ. Κρυστάλλη Γλυνιαδάκη, εκδ. Αντίποδες). Κεντρική εικόνα: από την «Μπλε ταινία» του Κριστόφ Κισλόφσκι. 

Γράφει η Φανή Χατζή

Ήταν Νοέμβριος του 2020 ...

«Λούνα Παρκ» του Φόλκερ Κούτσερ και «Οι ανεπιθύμητοι νεκροί» του Κρις Λόιντ (κριτική) – Αστυνομικές ίντριγκες, από τη Βαϊμάρη στο παραδομένο Παρίσι

«Λούνα Παρκ» του Φόλκερ Κούτσερ και «Οι ανεπιθύμητοι νεκροί» του Κρις Λόιντ (κριτική) – Αστυνομικές ίντριγκες, από τη Βαϊμάρη στο παραδομένο Παρίσι

Για το μυθιστόρημα του Φόλκερ Κούτσερ [Volker Kutscher] «Λούνα Παρκ» (μτφρ. Δέσποινα Κανελλοπούλου, εκδ. Διόπτρα) και το μυθιστόρημα του Κρις Λόιντ [Chris Lloyd] «Οι ανεπιθύμητοι νεκροί» (μτφρ. Βασίλης Κοντόπουλος, εκδ. Μεταίχμιο). Ιστορικά crime fiction με φόντο τον Μεσοπόλεμο και τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Κεντρική ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

Η νικήτρια του βραβείου Women's Prize για non-fiction βιβλία θα ανακοινωθεί στις 13 Ιουνίου. Κεντρική εικόνα, μια από τις υποψήφιες για το βραβείο: η συγγραφέας και αρθρογράφος Ναόμι Κλάιν © The University of British Columbia.

Επιμέλεια: Book Press

...
Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

Ο «Νευρομάντης» του Ουίλιαμ Γκίμπσον μεταφέρεται στην οθόνη: μεγάλο συνδρομητικό κανάλι ανακοίνωσε ότι αγόρασε τα δικαιώματα

Ο «Νευρομάντης» του Ουίλιαμ Γκίμπσον μεταφέρεται στην οθόνη: μεγάλο συνδρομητικό κανάλι ανακοίνωσε ότι αγόρασε τα δικαιώματα

Το πασίγνωστο μυθιστόρημα του «πατέρα» του Cyberpunk Ουίλιαμ Γκίμπσον [William Gibson] «Νευρομάντης» αναμένεται να γίνει σειρά 10 επεισοδίων από το συνδρομητικό κανάλι Apple TV. Κεντρική εικόνα: ο συγγραφέας Ουίλιαμ Γκίμπσον © Wikipedia. 

Επιμέλεια: Book Press

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Βαγγέλη Γιαννίση «Μακγκάφιν», το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 21 Μαρτίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΤΟΥΡΙΣΤΑΣ
37.947408, 23.641584

 «Αφού σου ...


«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο του Κωνσταντίνου Κυριακού «Το μποστάνι του Μποστ – Μια σύνθεση / συμπλήρωση / διασκευή κειμένων του Μποστ», το οποίο κυκλοφορεί σε λίγες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Δήμητρας Παπαδήμα «Όλα μαύρα», το οποίο θα κυκλοφορήσει την επόμενη εβδομάδα από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Τι είμαστε εμείς μπροστά σε αυτά τα κτήνη, ρε; Τι είμαστε; Άγιοι. Και φόνο να...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Ενόψει της 25ης Μαρτίου, επιλέγουμε έντεκα βιβλία που μας βοηθούν να κατανοήσουμε τα περίπλοκλη όσο και μοναδική διαδοχή γεγονότων που ήταν η Ελληνική Επανάσταση. Kεντρική εικόνα: έργο του Λουντοβίκο Λιπαρίνι «Ο όρκος του λόρδου Βύρωνα στο Μεσολόγγι» (περίπου 1850), μουσείο Μπενάκη.

...
Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Όσο μακρινή κι αν φαντάζει η Ιαπωνία, δεν παύει να μας ελκύει, μεταξύ άλλων και για την ιδιαίτερη και τολμηρή λογοτεχνία της. Από τον κλασικό Καουαμπάτα έως τον ευφάνταστο Μουρακάμι, επιλέγουμε δέκα βιβλία που κυκλοφόρησαν σχετικά πρόσφατα και μπορούν να μας ανοίξουν νέα παράθυρα στον κόσμο του Ανατέλλοντος Ήλιου. K...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

02 Απριλίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα μεγαλύτερα μυθιστορήματα όλων των εποχών: 20 έργα-ποταμοί από την παγκόσμια λογοτεχνία

Πολύτομα λογοτεχνικά έργα, μυθιστορήματα-ποταμοί, βιβλία που η ανάγνωσή τους μοιάζει με άθλο. Έργα-ορόσημα της παγκόσμιας πεζογραφίας, επικές αφηγήσεις από την Άπω Ανατ

ΦΑΚΕΛΟΙ