alt

Για το μυθιστόρημα της Miranda July Ο πρώτος κακός (μτφρ. Χαρά Γιαννακοπούλου, εκδ. Παπαδόπουλος).

Της Έλενας Μαρούτσου

Η Miranda July είναι κινηματογραφίστρια, εικαστικός και συγγραφέας. Την πρωτογνωρίσαμε με την πρώτη της ιδιότητα. Η ταινία της Me and You and Everyone We Know (Εγώ κι εσύ κι όλοι οι γνωστοί, 2005), σε σενάριο και σκηνοθεσία δική της και με την ίδια ως πρωταγωνίστρια, απέσπασε πλήθος τιμητικών βραβείων κι η αλήθεια είναι πως έχει μείνει στη μνήμη μου σαν ένα από αυτά τα μικρά μαργαριτάρια που πέφτουν στο δρόμο σου αναπάντεχα και σου αφήνουν την ανάμνηση από κάτι πολύ οικείο, κάτι που θα μπορούσες, ή έστω θα ήθελες, να είχες φτιάξει κι εσύ, κάτι που ανήκει στον κόσμο σου.

No One Belongs Here More Than You, ήταν άλλωστε ο τίτλος της συλλογής διηγημάτων που ακολούθησε την ταινία το 2007, αλλά δυστυχώς δεν είχε την τύχη μέχρι σήμερα να μεταφραστεί στα ελληνικά. Κρίμα, γιατί πρόκειται για εξαιρετικά καλογραμμένα διηγήματα, σύγχρονα αλλά και ταυτόχρονα βαθιά στην παράδοση του αμερικάνικου διηγήματος – η ίδια ζει στην Καλιφόρνια και η Αμερική αναπνέει (και ασφυκτιά) από κάθε πόρο των ιστοριών της.

Ο «υστερικός κόμβος» και άλλα κομβικά σημεία

Έχοντας διαβάσει και θαυμάσει τα διηγήματά της περίμενα με μεγάλη ανυπομονησία το επόμενο βήμα της στη λογοτεχνία, το οποίο έγινε φέτος με το μυθιστόρημα Ο πρώτος κακός (εκδ. Παπαδόπουλος). Ήμουν σίγουρη πως θα έβρισκα κι εδώ την λεπτή ειρωνεία, το χιούμορ, την υπόγεια συγκίνηση, την απόγνωση αλλά και το φωτεινό βλέμμα που είχα βρει και στις μικρές ιστορίες της. Το ύφος και το θέμα ήταν πράγματι αναγνωρίσιμα. Η αφηγήτρια και πρωταγωνίστρια του μυθιστορήματος είναι μια αμερικανίδα μέσης ηλικίας που δουλεύει σε εταιρεία η οποία φτιάχνει DVD με σενάρια και τεχνικές γυναικείας αυτοάμυνας. Είναι πλατωνικά ερωτευμένη με έναν εξηντάρη συνάδελφό της, ο οποίος με τη σειρά του έχει ερωτευθεί μια δεκαεξάχρονη. Η ίδια η αφηγήτρια, ονόματι Σέριλ, πάσχει από «υστερικό κόμβο», μια ψυχοσωματική ασθένεια που την εμποδίζει να καταπιεί στερεά τροφή. Το μυθιστόρημα μάλιστα έτσι ξεκινάει: με την επίσκεψη της Σέριλ σε έναν χρωματοθεραπευτή ο οποίος της συνταγογραφεί τριάντα μιλιλίτρ «κόκκινο» κάθε πρωί μετά την πρώτη ούρηση.

Η Miranda July πραγματεύεται εδώ τα όρια μεταξύ έρωτα και παραβίασης, τη ρευστότητα της σεξουαλικής ταυτότητας, τη μοναχική, θεατρική κι αυτοκαταστροφική φύση της φαντασίωσης, το παράξενο ταξίδι προς τη μητρότητα, την επίπονη ενηλικίωση και φυσικά –τι άλλο;– την απώλεια.

Κι ενώ λοιπόν στην αρχή όλα θα μπορούσαν να αποτελούν το σενάριο μιας ταινίας του Γούντι Άλεν, με νευρωσικούς ήρωες που κυνηγάνε ο ένας τον άλλον σε ένα απέλπιδο ερωτικό γαϊτανάκι με φόντο εδώ όμως όχι την πολύβουη Νέα Υόρκη αλλά την ανία και τη μοναξιά μιας αμερικανικής επαρχίας, η είσοδος ενός νέου προσώπου στη σκηνή δημιουργεί σταδιακά αλλεπάλληλες ανατροπές τόσο στο ύφος όσο και στο περιεχόμενο τελικά του μυθιστορήματος.

Η αρχή και το τέλος ενός παράξενου έρωτα

Στο μικρό διαμέρισμα της Σέριλ έρχεται να μείνει σχεδόν ακάλεστη η Κλι, μια κακότροπη κι εντυπωσιακά όμορφη εικοσάχρονη κοπέλα, μετά από παράκληση των γονιών της, οι οποίοι είναι συνάδελφοι της Σέριλ. Από αυτό το σημείο και μετά, οι σχετικά δισδιάστατοι χαρακτήρες αποκτούν σιγά σιγά βάθος, οι σχέσεις μεταξύ τους γίνονται απρόβλεπτες και πολύπλοκες καθώς η πλοκή αποκτά όλο και μεγαλύτερο ενδιαφέρον. Η Miranda July πραγματεύεται εδώ με τον δικό της μοναδικό τρόπο (έναν τρόπο που έχει ωφεληθεί πολύ από την πολυσχιδή καλλιτεχνική της δραστηριότητα) τα όρια μεταξύ έρωτα και παραβίασης, τη ρευστότητα της σεξουαλικής ταυτότητας, τη μοναχική, θεατρική κι αυτοκαταστροφική φύση της φαντασίωσης, το παράξενο ταξίδι προς τη μητρότητα, την επίπονη ενηλικίωση και φυσικά –τι άλλο;– την απώλεια.

Η Μιράντα κι εγώ (and everyone we know)

Διαβάζοντας τον Πρώτο Κακό, ενισχύθηκε και βάθυνε η οικειότητα που είχα πρωτονιώσει διαβάζοντας πριν χρόνια τη συλλογή διηγημάτων της Miranda July. Στην οικειότητα μάλιστα και το θαυμασμό ήρθε να προστεθεί και η μάλλον παιδική βεβαιότητα πως άμα κάπου συναντιόμασταν θα αναγνωρίζαμε η μια την άλλη σαν δυο δίδυμες αδελφές που κάποτε δόθηκαν για υιοθεσία εδώθε κι εκείθε του ωκεανού. Κι έμελλε η λογοτεχνία να μας ξαναενώσει. Λες κι η λογοτεχνία κάνει ποτέ και τίποτε άλλο.

* Η ΕΛΕΝΑ ΜΑΡΟΥΤΣΟΥ είναι συγγραφέας και εκπαιδευτικός.

altΟ πρώτος κακός
Miranda July
Μτφρ. Χαρά Γιαννακοπούλου
Εκδ. Παπαδόπουλος 2015
Σελ. 344, τιμή €14,92

alt

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΗΣ MIRANDA JULY

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Η χώρα του χιονιού» του Γιασουνάρι Καουαμπάτα (κριτική) – Η παθιασμένη λευκότητα του ερωτικού πάθους

«Η χώρα του χιονιού» του Γιασουνάρι Καουαμπάτα (κριτική) – Η παθιασμένη λευκότητα του ερωτικού πάθους

Για το μυθιστόρημα του Γιασουνάρι Καουαμπάτα [Yasunari Kawabata] «Η χώρα του χιονιού» (μτφρ. Παναγιώτης Ευαγγελίδης, εκδ. Άγρα). Kεντρική εικόνα: από την κινηματογραφική μεταφορά του βιβλίου σε σκηνοθεσία του Shirô Toyoda.

Γράφει ο Φώτης Καραμπεσίνης

...
«Σπουδή στο μπλε» της Μάγκι Νέλσον (κριτική) – Το χρώμα ως λογοτεχνικό υποκατάστατο συναισθημάτων

«Σπουδή στο μπλε» της Μάγκι Νέλσον (κριτική) – Το χρώμα ως λογοτεχνικό υποκατάστατο συναισθημάτων

Για το βιβλίο της Μάγκι Νέλσον [Maggie Nelson] «Σπουδή στο Μπλε» (μτφρ. Κρυστάλλη Γλυνιαδάκη, εκδ. Αντίποδες). Κεντρική εικόνα: από την «Μπλε ταινία» του Κριστόφ Κισλόφσκι. 

Γράφει η Φανή Χατζή

Ήταν Νοέμβριος του 2020 ...

«Λούνα Παρκ» του Φόλκερ Κούτσερ και «Οι ανεπιθύμητοι νεκροί» του Κρις Λόιντ (κριτική) – Αστυνομικές ίντριγκες, από τη Βαϊμάρη στο παραδομένο Παρίσι

«Λούνα Παρκ» του Φόλκερ Κούτσερ και «Οι ανεπιθύμητοι νεκροί» του Κρις Λόιντ (κριτική) – Αστυνομικές ίντριγκες, από τη Βαϊμάρη στο παραδομένο Παρίσι

Για το μυθιστόρημα του Φόλκερ Κούτσερ [Volker Kutscher] «Λούνα Παρκ» (μτφρ. Δέσποινα Κανελλοπούλου, εκδ. Διόπτρα) και το μυθιστόρημα του Κρις Λόιντ [Chris Lloyd] «Οι ανεπιθύμητοι νεκροί» (μτφρ. Βασίλης Κοντόπουλος, εκδ. Μεταίχμιο). Ιστορικά crime fiction με φόντο τον Μεσοπόλεμο και τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Κεντρική ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

Η νικήτρια του βραβείου Women's Prize για non-fiction βιβλία θα ανακοινωθεί στις 13 Ιουνίου. Κεντρική εικόνα, μια από τις υποψήφιες για το βραβείο: η συγγραφέας και αρθρογράφος Ναόμι Κλάιν © The University of British Columbia.

Επιμέλεια: Book Press

...
Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

Ο «Νευρομάντης» του Ουίλιαμ Γκίμπσον μεταφέρεται στην οθόνη: μεγάλο συνδρομητικό κανάλι ανακοίνωσε ότι αγόρασε τα δικαιώματα

Ο «Νευρομάντης» του Ουίλιαμ Γκίμπσον μεταφέρεται στην οθόνη: μεγάλο συνδρομητικό κανάλι ανακοίνωσε ότι αγόρασε τα δικαιώματα

Το πασίγνωστο μυθιστόρημα του «πατέρα» του Cyberpunk Ουίλιαμ Γκίμπσον [William Gibson] «Νευρομάντης» αναμένεται να γίνει σειρά 10 επεισοδίων από το συνδρομητικό κανάλι Apple TV. Κεντρική εικόνα: ο συγγραφέας Ουίλιαμ Γκίμπσον © Wikipedia. 

Επιμέλεια: Book Press

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Βαγγέλη Γιαννίση «Μακγκάφιν», το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 21 Μαρτίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΤΟΥΡΙΣΤΑΣ
37.947408, 23.641584

 «Αφού σου ...


«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο του Κωνσταντίνου Κυριακού «Το μποστάνι του Μποστ – Μια σύνθεση / συμπλήρωση / διασκευή κειμένων του Μποστ», το οποίο κυκλοφορεί σε λίγες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Δήμητρας Παπαδήμα «Όλα μαύρα», το οποίο θα κυκλοφορήσει την επόμενη εβδομάδα από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Τι είμαστε εμείς μπροστά σε αυτά τα κτήνη, ρε; Τι είμαστε; Άγιοι. Και φόνο να...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Ενόψει της 25ης Μαρτίου, επιλέγουμε έντεκα βιβλία που μας βοηθούν να κατανοήσουμε τα περίπλοκλη όσο και μοναδική διαδοχή γεγονότων που ήταν η Ελληνική Επανάσταση. Kεντρική εικόνα: έργο του Λουντοβίκο Λιπαρίνι «Ο όρκος του λόρδου Βύρωνα στο Μεσολόγγι» (περίπου 1850), μουσείο Μπενάκη.

...
Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Όσο μακρινή κι αν φαντάζει η Ιαπωνία, δεν παύει να μας ελκύει, μεταξύ άλλων και για την ιδιαίτερη και τολμηρή λογοτεχνία της. Από τον κλασικό Καουαμπάτα έως τον ευφάνταστο Μουρακάμι, επιλέγουμε δέκα βιβλία που κυκλοφόρησαν σχετικά πρόσφατα και μπορούν να μας ανοίξουν νέα παράθυρα στον κόσμο του Ανατέλλοντος Ήλιου. K...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

02 Απριλίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα μεγαλύτερα μυθιστορήματα όλων των εποχών: 20 έργα-ποταμοί από την παγκόσμια λογοτεχνία

Πολύτομα λογοτεχνικά έργα, μυθιστορήματα-ποταμοί, βιβλία που η ανάγνωσή τους μοιάζει με άθλο. Έργα-ορόσημα της παγκόσμιας πεζογραφίας, επικές αφηγήσεις από την Άπω Ανατ

ΦΑΚΕΛΟΙ