New-York-Skyline390

Για το μυθιστόρημα του Τhomas Pynchon Υπεραιχμή (εκδ. Ψυχογιός).

Του Γιώργου Βέη

«Παραείναι αντικαπιταλιστικό αυτό για τα γούστα μου, μωράκι». (από το βιβλίο, σελ. 376).

Για τους μελετητές της εγελιανής προοπτικής, έτσι όπως προκύπτει από μια επιμελή προσέγγιση της, η ισχύς της ρηξικέλευθης άποψης του Georg Wilhelm Friedrich Hegel, ότι δηλαδή «κάθε αλήθεια είναι αλήθεια εν τω γίγνεσθαι», επιβεβαιώνεται πολύ συχνά, μεταξύ άλλων, και στην αναγνωστική πράξη. Ιδίως όταν εξοικειώνεται κανείς με διάφορα, ημεδαπά ή αλλοδαπά, κρυσταλλώματα της δημιουργικής γραφής, η υπόμνηση του Χέγκελ είναι αναπόφευκτη. Η εξόφθαλμη σχετικότητα των βεβαιοτήτων της σήμερον μας οδηγεί ασφαλώς και στον Πατέρα όλων των αμφισβητήσεων, όπως τον γέννησε η αρχαιότητα του Λόγου: εννοώ τον Πύρρωνα εξ Ήλιδος.

«Η Νέα Υόρκη ως χαρακτήρας σε ιστορία μυστηρίου δεν θα ήταν ο ντετέκτιβ, ούτε ο δολοφόνος. Θα ήταν ο αινιγματικός ύποπτος που γνωρίζει τα πραγματικά γεγονότα αλλά δεν πρόκειται να τα αφηγηθεί».

Ο διάσημος αφορισμός του «τίποτα δεν είναι βέβαιον» εξηγεί θαυμάσια τα αίτια και τα αιτιατά μιας πληθώρας φαινομένων, τα οποία πυκνώνουν τις τάξεις των εξακτινώσεων της ασίγαστης επινόησης και στο παρόν έργο του ακαταπόνητου, ιδιοφυούς αμερικανού μυθιστοριογράφου Τόμας Πίντσον. Δανειζόμενος και τοποθετώντας μάλιστα στην περίοπτη θέση της γενικής προμετωπίδας του βιβλίου τη φράση «η Νέα Υόρκη ως χαρακτήρας σε ιστορία μυστηρίου δεν θα ήταν ο ντετέκτιβ, ούτε ο δολοφόνος. Θα ήταν ο αινιγματικός ύποπτος που γνωρίζει τα πραγματικά γεγονότα αλλά δεν πρόκειται να τα αφηγηθεί», που ανήκει στον συγγραφέα των εκατό και πλέον έργων Donald Wsestlake Edwin (Ντόναλντ Ε. Γουέστλεϊκ, 12 Ιουλίου 1933 – 31 Δεκεμβρίου 2008), ο Τόμας Πίντσον δεν κάνει τίποτε άλλο παρά να προειδοποιεί αδαείς και μη χρήστες του λογοτεχνικού του τροπισμού, ότι αυτό που πρόκειται να ακολουθήσει, υπάγεται στο είδος εκείνο της γραφής, η οποία επιχειρεί να συλλάβει και να αποτυπώσει στη συνέχεια το εξ ορισμού Επισφαλές ή Ακροσφαλές.

Στη Μητρόπολη του Νέου Κόσμου

Η ολική και ενίοτε άκρως ριψοκίνδυνη ρευστότητα των πραγμάτων, όπως εμφανίζεται στη Μητρόπολη του Νέου Κόσμου, η ολοσχερής πτώση των μετοχών των ποικίλων εταιρειών πληροφορικής, η διάβρωση του Προσώπου από τον θανάσιμο ιό της αυξητικά παραγόμενης τυποποίησης του μη-προσώπου, η προϊούσα άλωση της ατομικότητας, η είσοδός μας στην ολισθηρή πραγματικότητα του διαδικτύου και των ηθικών κινδύνων, που συνεπάγεται η ανεπιφύλακτη υιοθέτησή του από τα εκατομμύρια των ανυποψίαστων ή μη ενοίκων του, η καθόλα έκδηλη αγωνία του πολίτη να αδράξει την ευκαιρία των ευκαιριών, καταβάλλοντας κάθε είδους προσπάθεια, εντός ή και εκτός του πεδίου της νομιμότητας, η προβολή της εξορθολογισμένης ή μη μεθόδου αμείωτης παραγωγής πλούτου, οι Η.Π.Α. των πολλών πτυχών και άκρων και βεβαίως τα τραγικά γεγονότα της 11ης Σεπτεμβρίου του 2001, που το αίμα τριών χιλιάδων θυμάτων από 93 διαφορετικές εθνικότητες τα διατηρεί, ως γνωστόν, ακόμη άσβηστα στην καθολική μνήμη, συναποτελούν τις κύριες εστίες των αναφορών και των αυτοαναφορών της Υπεραιχμής. Ο τίτλος, ο οποίος παραπέμπει εννοιολογικά εμμέσως πλην σαφώς και στην πασίγνωστη Κόψη του ξυραφιού του William Somerset Maugham (1874-1965), μαρτυρεί ασφαλώς την έντιμη απόπειρα του μεταφραστή να μεταφέρει σε καλά ελληνικά το πολύσημο πρωτότυπο σύμπλεγμα Bleeding Edge, με το οποίο είναι γνωστό στον αγγλόφωνο κόσμο αυτό το επίτευγμα. Συνιστά εν ολίγοις τίτλο, ο οποίος επείγεται να μεταφέρει εξ αρχής το βάρος ενός προαναγγελλόμενου εγκλήματος.

Ο τίτλος, ο οποίος παραπέμπει εννοιολογικά εμμέσως πλην σαφώς και στην πασίγνωστη Κόψη του ξυραφιού του William Somerset Maugham, μαρτυρεί ασφαλώς την έντιμη απόπειρα του μεταφραστή να μεταφέρει σε καλά ελληνικά το πολύσημο πρωτότυπο σύμπλεγμα Bleeding Edge. 

Η Μαξίν Τάρνοου, αρχετυπική εργαζόμενη μητέρα, χαλκέντερη και ιδιοφυής ως επαγγελματίας, διατηρεί ένα μικρό γραφείο ερευνών, διακριτικών κατά το μάλλον ή ήττον, στο Άνω Δυτικό Μανχάταν. Παρακολουθεί τους υπόπτους διάπραξης παραβάσεων οικονομικού κυρίως χαρακτήρα. Η εμπλοκή της στη διαλεύκανση σκανδάλων, τα οποία συνδέονται με τον βίο και την πολιτεία του σεσημασμένου μεγαλοκαρχαρία μιας εταιρείας ασφάλειας υπολογιστών, ήτοι του Γκάμπριελ Άις, θα ανεβάσει γεωμετρικά τη θερμοκρασία της αφήγησης. Η ίδια θα έρθει αντιμέτωπη με στελέχη του υποκόσμου των Ρώσων, με φασματικούς φορείς ιστοτόπων, οι οποίοι δεν διακρίνονται για τις ηθικές επιλογές τους, με έναν άκρως επικίνδυνο υπάλληλο μυστικών υπηρεσιών, με έναν έμπορο ναρκωτικών, και πολλές άλλες περσόνες, λίγο πολύ αληθοφανείς ή και υπερτονισμένες, οι οποίες διαβιούν στη λαβυρινθώδη πόλη της, όπου εκείνη επιζεί εν τέλει ψυχικά αλώβητη, ως ευνοούμενη προφανώς του συγγραφέα. Από μια εστία ανάλυσης, η Μαξίν Τάρνοου ενεργεί ως θηλυκή εκδοχή ενός Υπέρ Άνδρα, νιτσεϊκών ασφαλώς χαρακτηριστικών, γειωμένου αποκλειστικά στο Μανχάταν.

Τα άφθονα, κατά κανόνα σπαραχτικά διαλογικά μέρη εναλλάσσονται αβίαστα, αφήνοντας στον αναγνώστη μια γεύση πικρίας για την κατάρρευση των διηγητικών υποκειμένων, ιδίως εκείνων, τα οποία δρουν ως άθλιες μαριονέτες, επιζητώντας εδώ και τώρα τον εύκολο πλουτισμό. Ο διδακτισμός δεν θέλει να αποκρύψει την καταγωγή του. Ο δε διάκοσμος ενίοτε παραπέμπει τεχνηέντως σε ένα αλλόφρον, καρναβαλικό Χόλυγουντ. Το υπερμέγεθες αποτελεί τον εφιάλτη του χωρόχρονου. Απομονώνω για τις ανάγκες της εποπτικής στιγμής τα εξής ενδεικτικά «Το αγορασμένο με ύποπτο χρήμα θερινό ησυχαστήριο του Άις είναι ένα σεμνό σπίτι με δέκα κρεβατοκάμαρες, αυτό που οι μεσίτες αποκαλούν «μεταμοντέρνο», με κύκλους και κομμάτια κύκλου στα παράθυρα και στα κασώματα, με ανοιχτό σχεδιασμό, γεμάτο από εκείνο το αλλόκοτο πλευρικό ωκεάνιο φως που έφερε εδώ ζωγράφους όταν το Σάουθ Φορκ ήταν ακόμα πραγματικό». (βλ. σελ. 226 επ.). Το σχέδιο ζωής καταντά σε καρικατούρα του εαυτού του. Η υπονόμευση του φυσικού οδηγεί μαθηματικά στη νεύρωση του τρέχοντος, στην τρέλα του δήθεν απαραίτητου.

Η Υπεραιχμή είναι ο αρνητικός, εντελώς σαρκαστικός θρίαμβος του «άζωου». Δηλαδή του αβίωτου στην κυριολεξία του όρου. Αν και φαίνεται ότι η γραφή παράγεται εδώ χωρίς τη μεσολάβηση ικανών και αναγκαίων φίλτρων, παρέχει εν τούτοις την εντύπωση ότι πρόκειται για γραφή ολκής: πρόσωπα και αντικείμενα καθίστανται αγάλματα ύφους.

* Ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΒΕΗΣ είναι ποιητής. 

altΥπεραιχμή
Thomas Pynchon
Μτφρ. Γιώργος Κυριαζής
Ψυχογιός 2014
Σελ. 568, τιμή € 18,80

alt

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ THOMAS PYNCHON

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Το δώρο του Χάμπολντ» του Σολ Μπέλοου (κριτική)

«Το δώρο του Χάμπολντ» του Σολ Μπέλοου (κριτική)

Για το μυθιστόρημα που χάρισε στον Σολ Μπέλοου [Saul Bellow, 1915-2005] το Πούλιτζερ το 1976, «Το δώρο του Χάμπολντ» (μτφρ. Μαργαρίτα Ζαχαριάδου, εισαγωγή: Jeffrey Eugenides, εκδ. Gutenberg). 

Γράφει ο Φώτης Καραμπεσίνης

...
«Η πιο μυστική μνήμη των ανθρώπων» του Μοχάμεντ Μπουγκάρ Σαρ (κριτική) – Ένα πολυστρωματικό μυθιστόρημα που υμνεί τη λογοτεχνία

«Η πιο μυστική μνήμη των ανθρώπων» του Μοχάμεντ Μπουγκάρ Σαρ (κριτική) – Ένα πολυστρωματικό μυθιστόρημα που υμνεί τη λογοτεχνία

Για το μυθιστόρημα του Μοχάμεντ Μπουγκάρ Σαρ [Mohamed Mbougar Sarr] «Η πιο μυστική μνήμη των ανθρώπων» (μτφρ. Μήνα Πατεράκη-Γαρέφη, εκδ. Πατάκη), που τιμήθηκε με τη μεγαλύτερη διάκριση των γαλλικών γραμμάτων, το βραβείο Goncourt, για το 2021. Στην κεντρική εικόνα, ο συγγραφέας. 

...
«Ψεύτες του νερού και άλλες ιστορίες» του Μπάρι Χάνα (κριτική) – Λογοτεχνία των αντιθέσεων για μια συναρπαστική ανάγνωση

«Ψεύτες του νερού και άλλες ιστορίες» του Μπάρι Χάνα (κριτική) – Λογοτεχνία των αντιθέσεων για μια συναρπαστική ανάγνωση

Για τη συλλογή διηγημάτων του Μπάρι Χάνα [Barry Hannah] «Ψεύτες του νερού και άλλες ιστορίες» (μτφρ. Νίκος Α. Μάντης, εκδ. Καστανιώτη). Στην κεντρική εικόνα, ο συγγραφέας Μπάρι Χάνα.

Γράφει η Χριστίνα Μουκούλη

Οι Ψεύτες...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Rohtko», του Λούκας Τβαρκόφσκι, στη Στέγη (κριτική)

«Rohtko», του Λούκας Τβαρκόφσκι, στη Στέγη (κριτική)

Στην κεντρική σκηνή της Στέγης Ιδρύματος Ωνάση είδαμε τη μεγαλειώδη παράσταση «ROHTKO» του Πολωνού σκηνοθέτη Λούκα Τβαρκόφσκι [Lukasz Twarkowski], αποτέλεσμα συνεργασίας του με τον Κρίστιαν Λούπα.

Γράφει ο Νϊκος Ξένιος

Ο Λούκας Τβαρκόφσκι σκηνοθέτησε τ...

Το Dublin Literary Award 2023 στη Γερμανίδα Katja Oskamp

Το Dublin Literary Award 2023 στη Γερμανίδα Katja Oskamp

Απονεμήθηκε στην Katja Oskamp και τη μεταφράστριά της στα αγγλικά Jo Heinrich, το «Dublin Literary Award 2023» για το μυθιστόρημά της Katja Oskam «Marzahn, Mon Amour». Σύντομα θα κυκλοφορήσει και στα ελληνικά από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Book Press

...
Χαρούκι Μουρακάμι: Τιμήθηκε με το βραβείο «Πριγκίπισσα των Αστουριών»

Χαρούκι Μουρακάμι: Τιμήθηκε με το βραβείο «Πριγκίπισσα των Αστουριών»

Ο Haruki Murakami [Χαρούκι Μουρακάμι] είναι ο πρώτος Ιάπωνας συγγραφέας που έλαβε το Βραβείο «Πριγκίπισσα των Αστουριών». Η συλλογή διηγημάτων του «Σε πρώτο ενικό» κυκλοφόρησε προσφάτως από τις εκδόσεις Ψυχογιός, σε μετάφραση Βασίλη Κιμούλη.

Επιμέλεια: Book Press...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Αρκτικό καλοκαίρι» του Ντέιμον Γκάλγκατ (προδημοσίευση)

«Αρκτικό καλοκαίρι» του Ντέιμον Γκάλγκατ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Ντέιμον Γκάλγκατ [Damon Galgut] «Αρκτικό καλοκαίρι» (μτφρ. Κλαίρη Παπαμιχαήλ), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 24 Μαΐου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Οι δύο άντρες κάθονταν στις πο...

«Ο γυάλινος κήπος» της Τατιάνας Τσιμπουλεάκ (προδημοσίευση)

«Ο γυάλινος κήπος» της Τατιάνας Τσιμπουλεάκ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Τατιάνας Τσιμπουλεάκ [Tatiana Ţîbuleac] «Ο γυάλινος κήπος» (μτφρ. Άντζελα Μπράτσου), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 15 Μαΐου από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Κήπος βιβλίων» του Παναγιώτη Γούτα (προδημοσίευση)

«Κήπος βιβλίων» του Παναγιώτη Γούτα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τον πρόλογο του συγγραφέα Παναγιώτη Γούτα της ανθολογίας κειμένων του «Κήπος βιβλίων – Διαβάζοντας Θεσσαλονικείς και Αμερικανούς πεζογράφους», που θα κυκλοφορήσει στις 17 Μαΐου από τις εκδόσεις Νησίδες.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 25 καλύτερα λογοτεχνικά έργα γραμμένα από γυναίκες συγγραφείς – από τη Μέρι Σέλεϊ στην Έλενα Φερράντε

Τα 25 καλύτερα λογοτεχνικά έργα γραμμένα από γυναίκες συγγραφείς – από τη Μέρι Σέλεϊ στην Έλενα Φερράντε

Σε δημοσίευσή της στον Independent, η αρθρογράφος Clarisse Loughrey ξεχώρισε τα εικοσιπέντε σημαντικότερα λογοτεχνικά έργα που γράφτηκαν από γυναίκες συγγραφείς. Στη φωτογραφία, μία από αυτές, η Octavia E. Butler [1947 - 2006], συγγραφέας μυθιστορημάτων επιστημονικής φαντασίας με έντονο κοινωνικό και πολιτικό υ...

«Φάκελος αρχαιοκαπηλία»: Νικόλας Ζηργάνος, Ανδρέας Αποστολίδης και Γιάννης Μαρής

«Φάκελος αρχαιοκαπηλία»: Νικόλας Ζηργάνος, Ανδρέας Αποστολίδης και Γιάννης Μαρής

Φάκελος αρχαιοκαπηλία με προτάσεις τριών βιβλίων: «Επιχείρηση “Νόστος”: Ένα χρυσό στεφάνι και μια Κόρη για τον Αλέξη Καρρά» (εκδ. Τόπος), του Νικόλα Ζηργάνου, «Αρχαιοκαπηλία και εμπόριο αρχαιοτήτων – Μουσεία, έμποροι τέχνης, οίκοι δημοπρασιών, ιδιωτικές συλλογές» (εκδ. Άγρα), του Ανδρέα Αποστολίδη και  «Ίλ...

Bιβλία αυτοβοήθειας, αυτογνωσίας και προσωπικής βελτίωσης: 20 επιλογές από τις καλύτερες πρόσφατες εκδόσεις

Bιβλία αυτοβοήθειας, αυτογνωσίας και προσωπικής βελτίωσης: 20 επιλογές από τις καλύτερες πρόσφατες εκδόσεις

Κανείς δεν μπορεί να λύσει το πρόβλημά σου, αν δεν κάνεις ο ίδιος την αρχή για να βοηθήσεις τον εαυτό σου. Είκοσι επιλογές από τις καλύτερες πρόσφατες εκδόσεις βιβλίων αυτοβοήθειας, αυτογνωσίας και προσωπικής βελτίωσης από τους επαγγελματίες του είδους.

Επιμέλεια: Book Press...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

13 Δεκεμβρίου 2022 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2022

Έφτασε η στιγμή και φέτος για την καθιερωμένη εδώ και χρόνια επιλογή των εκατό από τα καλύτερα βιβλία λογοτεχνίας της χρονιάς που φτάνει σε λίγες μέρες στο τέλος της. Ε

ΦΑΚΕΛΟΙ