tholos250

Της Βίκυς Βασιλάτου

Πώς θα σας φαινόταν εάν μια ομάδα παιδιών αποφάσιζε να παίξει με τα μυρμήγκια της -δηλαδή εσάς- και να τα αποκόψει από τον υπόλοιπο κόσμο χάρη σ’ έναν θόλο για να παρατηρήσει τις αντιδράσεις, τη βιωσιμότητα, τους φόβους, τη βιαιότητα και την ανθρωπιά τους μέσα από έναν οργουελικό μεγεθυντικό φακό και με τον χρόνο να μετρά αντίστροφα; 

Κάπως έτσι έχουν τα πράγματα στο μυθιστόρημα του Stephen King. Ένα μυθιστόρημα που μπορεί να του πήρε κάτι λιγότερο από ενάμιση χρόνο για να το συγγράψει και κάτι περισσότερο από τριανταπέντε για να ξαναπιάσει στα χέρια του και να συνεχίσει το πρωταρχικό του τόλμημα, αλλά που το έφερε εις πέρας με μεγάλη μαεστρία και κατάφερε, για πρώτη φορά, να με κάνει δέσμια του γραπτού του. 

Έχω προσπαθήσει πολλές φορές να διαβάσω τον πολυβραβευμένο και πολυσυζητημένο Αμερικανό συγγραφέα, αλλά έως τώρα δεν είχα ξεπεράσει το φράγμα των μερικών σελίδων. Κάθε που έπιανα στα χέρια μου ένα βιβλίο του, κάθε που ήθελα να του δώσω μια δεύτερη, τρίτη, τέταρτη ευκαιρία, η καλή μου διάθεση και θέληση συναντούσαν ανυπέρβλητα εμπόδια. Ένιωθα ότι δεν μου ταίριαζαν ούτε οι θεματικές του ούτε ο τρόπος γραφής του. 

Τον Θόλο, τον εντόπισα πέρυσι όταν πρωτοεκδόθηκε στα ελληνικά γράμματα. Αλλά με την εμπειρία των έως τώρα άκαρπων συναναστροφών μου με τον Stephen King, λογικό επόμενο ήταν να του γυρίσω την πλάτη. Πριν όμως από μερικές βδομάδες, σαν κάτι να άλλαξε, σαν ο Θόλος του να με μαγνήτισε, να με ηλέκτρισε. Έτσι λοιπόν ξεκίνησε η καρπερή περιπλάνησή μου στην ιστορία του, μια ιστορία που διαδραματίζεται στον μικρόκοσμο του Τσέστερ’ς Μιλ. 

Μόλις πάτησα το πόδι μου εκεί, ούσα περιβεβλημένη από δεκάδες καλοδουλεμένους χαρακτήρες και κατακλυσμένη από την ραγδαία εξέλιξη των γεγονότων, συνέχισα γεμάτη ευχαρίστηση και αγωνία την βόλτα μου. Σελίδα τη σελίδα, συνειδητοποίησα ότι το μυθιστόρημα φτάνει σε κορυφώσεις που οι συγγραφείς θα ζήλευαν και οι αναγνώστες θα λάτρευαν. 

Οι κριτικές που γράφτηκαν για τον Θόλο μιλάνε για πολιτική αλληγορία, υπερφυσικό τρόμο. Ισχύει. Μεταξύ όμως αυτώνσυγκράτησα το ότι είναι «ένας ανησυχητικός στοχασμός για την ικανότητά μας να κάνουμε το καλό και το κακό». Η αιώνια διαμάχη μεταξύ Καλού και Κακού έρχεται για άλλη μια φορά στο προσκήνιο. Ίσως να είναι πολυφορεμένη αυτή η ιδέα, ίσως πάλι να μην έχει να μας διδάξει κάτι για την ανθρώπινη φύση που δεν γνωρίζουμε ήδη. Όταν όμως αυτό το στοιχείο είναι η μαγιά για να δημιουργήσεις έναν μικρόκοσμο και μια βεντάλια από ήρωες όπως του Θόλου, τότε φοράς γάντι για την όποια κριτική σου και διαβάζεις πίσω από τις λέξεις, εντοπίζοντας τα βαθύτερα νοήματα του μυθιστορήματος. 

Το πολυπρόσωπο μυθιστόρημα του King δεν έχει κανένα ψεγάδι. Ψεγάδια έχουν όμως -κι αυτό σκοπίμως- κάποιοι από τους ήρωές του, ούτως ώστε, και μέσα θαρρείς από ένα μικροσκόπιο, να έχουμε μια ολοκληρωμένη οπτική του προς τα πού γέρνει η ζυγαριά ενός χαρακτήρα και η ανθρωπιά του. Ούτως ώστε να μας γίνει αντιληπτό μέχρι πού μπορεί να φτάσει ο άνθρωπος φορώντας το προσωπείο του «καλού» με πρόφαση ότι υπηρετεί τη πόλη και τους κατοίκους της, και στην ουσία να είναι πιόνι του εγωισμού και της δίψας του για εξουσία. Και, μέχρι πού μπορεί να φτάσει ο άνθρωπος όντας «πιόνι» της αλληλεγγύης και της δίψας του για ανιδιοτελή προσφορά και για τη σωτηρία του. 

Αυτά τα υπαρξιακά ζητήματα, αυτά τα παθήματα που έγιναν μαθήματα για τους ήρωές του - τους λίγους που επέζησαν από τον ζυγό των «κακών» και του θόλου- είναι θεωρώ τα κλειδιά της επιτυχημένης και τολμώ να πω αντιαμερικανικής μυθοπλασίας του King. Εδώ δεν είναι όπως Χόλυγουντ, με την Αμερική να σώζει ολόκληρο τον πλανήτη από τα δεινά του. Στην προκειμένη περίπτωση, ό,τι προσπάθεια κι αν κατέβαλε η χώρα για να απελευθερώσει αυτόν τον μικρόκοσμο από την συντέλειά του, υπήρξε ατελέσφορη. Μόνο η αγάπη για τη ζωή και για τον άνθρωπο σε συνδυασμό με τη δύναμη ψυχής των «καλών» δίνουν ένα τέλος σ’ αυτό το απάνθρωπο παιχνίδι. Και, εν κατακλείδι, το Καλό, ύστερα από μικρές μάχες, πάντα νικά τον πόλεμο με το Κακό. 

Αυτός λοιπόν ο βαθιά απάνθρωπος και συνάμα βαθιά ανθρώπινος Θόλος, μας υπενθυμίζει ότι οι ζωές μας, οι μικρές ζωές μας, δεν είναι σύμφωνα με τον King παρά ένα ρούχο που το φοράμε και συνεχίζουμε την πορεία μας. Μας υπενθυμίζει ότι δεν είμαστε παρά καλά ή κακά μυρμήγκια που το καθένα από εμάς φτιάχνει τη ζωή του, συμβιβάζεται με τη Μοίρα, τον Θεό, το Σύμπαν και πολεμάει ανάλογα με τις δυνάμεις και τα πιστεύω του για ένα καλύτερο αύριο… 

tholos-exofΟ Θόλος
Stephen King
Μετάφραση: Νίκος Σπυριδάκης
Εκδόσεις Bell, 2011
Σελίδες: 1166

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Η χώρα του χιονιού» του Γιασουνάρι Καουαμπάτα (κριτική) – Η παθιασμένη λευκότητα του ερωτικού πάθους

«Η χώρα του χιονιού» του Γιασουνάρι Καουαμπάτα (κριτική) – Η παθιασμένη λευκότητα του ερωτικού πάθους

Για το μυθιστόρημα του Γιασουνάρι Καουαμπάτα [Yasunari Kawabata] «Η χώρα του χιονιού» (μτφρ. Παναγιώτης Ευαγγελίδης, εκδ. Άγρα). Kεντρική εικόνα: από την κινηματογραφική μεταφορά του βιβλίου σε σκηνοθεσία του Shirô Toyoda.

Γράφει ο Φώτης Καραμπεσίνης

...
«Σπουδή στο μπλε» της Μάγκι Νέλσον (κριτική) – Το χρώμα ως λογοτεχνικό υποκατάστατο συναισθημάτων

«Σπουδή στο μπλε» της Μάγκι Νέλσον (κριτική) – Το χρώμα ως λογοτεχνικό υποκατάστατο συναισθημάτων

Για το βιβλίο της Μάγκι Νέλσον [Maggie Nelson] «Σπουδή στο Μπλε» (μτφρ. Κρυστάλλη Γλυνιαδάκη, εκδ. Αντίποδες). Κεντρική εικόνα: από την «Μπλε ταινία» του Κριστόφ Κισλόφσκι. 

Γράφει η Φανή Χατζή

Ήταν Νοέμβριος του 2020 ...

«Λούνα Παρκ» του Φόλκερ Κούτσερ και «Οι ανεπιθύμητοι νεκροί» του Κρις Λόιντ (κριτική) – Αστυνομικές ίντριγκες, από τη Βαϊμάρη στο παραδομένο Παρίσι

«Λούνα Παρκ» του Φόλκερ Κούτσερ και «Οι ανεπιθύμητοι νεκροί» του Κρις Λόιντ (κριτική) – Αστυνομικές ίντριγκες, από τη Βαϊμάρη στο παραδομένο Παρίσι

Για το μυθιστόρημα του Φόλκερ Κούτσερ [Volker Kutscher] «Λούνα Παρκ» (μτφρ. Δέσποινα Κανελλοπούλου, εκδ. Διόπτρα) και το μυθιστόρημα του Κρις Λόιντ [Chris Lloyd] «Οι ανεπιθύμητοι νεκροί» (μτφρ. Βασίλης Κοντόπουλος, εκδ. Μεταίχμιο). Ιστορικά crime fiction με φόντο τον Μεσοπόλεμο και τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Κεντρική ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

Η νικήτρια του βραβείου Women's Prize για non-fiction βιβλία θα ανακοινωθεί στις 13 Ιουνίου. Κεντρική εικόνα, μια από τις υποψήφιες για το βραβείο: η συγγραφέας και αρθρογράφος Ναόμι Κλάιν © The University of British Columbia.

Επιμέλεια: Book Press

...
Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

Ο «Νευρομάντης» του Ουίλιαμ Γκίμπσον μεταφέρεται στην οθόνη: μεγάλο συνδρομητικό κανάλι ανακοίνωσε ότι αγόρασε τα δικαιώματα

Ο «Νευρομάντης» του Ουίλιαμ Γκίμπσον μεταφέρεται στην οθόνη: μεγάλο συνδρομητικό κανάλι ανακοίνωσε ότι αγόρασε τα δικαιώματα

Το πασίγνωστο μυθιστόρημα του «πατέρα» του Cyberpunk Ουίλιαμ Γκίμπσον [William Gibson] «Νευρομάντης» αναμένεται να γίνει σειρά 10 επεισοδίων από το συνδρομητικό κανάλι Apple TV. Κεντρική εικόνα: ο συγγραφέας Ουίλιαμ Γκίμπσον © Wikipedia. 

Επιμέλεια: Book Press

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Βαγγέλη Γιαννίση «Μακγκάφιν», το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 21 Μαρτίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΤΟΥΡΙΣΤΑΣ
37.947408, 23.641584

 «Αφού σου ...


«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο του Κωνσταντίνου Κυριακού «Το μποστάνι του Μποστ – Μια σύνθεση / συμπλήρωση / διασκευή κειμένων του Μποστ», το οποίο κυκλοφορεί σε λίγες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Δήμητρας Παπαδήμα «Όλα μαύρα», το οποίο θα κυκλοφορήσει την επόμενη εβδομάδα από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Τι είμαστε εμείς μπροστά σε αυτά τα κτήνη, ρε; Τι είμαστε; Άγιοι. Και φόνο να...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Ενόψει της 25ης Μαρτίου, επιλέγουμε έντεκα βιβλία που μας βοηθούν να κατανοήσουμε τα περίπλοκλη όσο και μοναδική διαδοχή γεγονότων που ήταν η Ελληνική Επανάσταση. Kεντρική εικόνα: έργο του Λουντοβίκο Λιπαρίνι «Ο όρκος του λόρδου Βύρωνα στο Μεσολόγγι» (περίπου 1850), μουσείο Μπενάκη.

...
Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Όσο μακρινή κι αν φαντάζει η Ιαπωνία, δεν παύει να μας ελκύει, μεταξύ άλλων και για την ιδιαίτερη και τολμηρή λογοτεχνία της. Από τον κλασικό Καουαμπάτα έως τον ευφάνταστο Μουρακάμι, επιλέγουμε δέκα βιβλία που κυκλοφόρησαν σχετικά πρόσφατα και μπορούν να μας ανοίξουν νέα παράθυρα στον κόσμο του Ανατέλλοντος Ήλιου. K...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

02 Απριλίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα μεγαλύτερα μυθιστορήματα όλων των εποχών: 20 έργα-ποταμοί από την παγκόσμια λογοτεχνία

Πολύτομα λογοτεχνικά έργα, μυθιστορήματα-ποταμοί, βιβλία που η ανάγνωσή τους μοιάζει με άθλο. Έργα-ορόσημα της παγκόσμιας πεζογραφίας, επικές αφηγήσεις από την Άπω Ανατ

ΦΑΚΕΛΟΙ