Της Εύης Λαμπροπούλου
Στο πλυντήριο των σέβεντις
Διαβάζω μανιωδώς για τα σέβεντις: ούτε η γενιά ούτε η χώρα μου πρόλαβαν την Χρυσή Εποχή της σεξουαλικής επανάστασης. Ο Έιμις όμως ήταν εκεί, όταν κάηκαν τα πρώτα σουτιέν και η φούστα συρρικνώθηκε. Να πώς ήταν: Περιφέρονταν σε έναν παραμυθένιο πύργο σε διάφορα στάδια ελευθεριότητας και γυμνότητας. Τα κορίτσια προσπαθούσαν να φέρονται σαν αγόρια. Τα αγόρια φέρονταν ως συνήθως. Τα λιγότερο γοητευτικά αγόρια ζητιάνευαν από το «πνεύμα της εποχής». Γύρω τους κόχλαζε μια αναδιάταξη στη σαρκική γνώση και στο συναίσθημα. Έπιναν Παρφέ ντ' αμούρ. Η πρωτοπορία ήταν υποχρεωτική.
Το "Let Ιt Βe" ακουγόταν στο φόντο της πρώτης τηλεόρασης και της Πρώτης Νομιμοποιημένης Ερωτικής Συνεύρεσης (το 1966!). Έλεγαν «σ’ αγαπώ» στον εαυτό τους στον καθρέφτη. Κάποιοι θα χάριζαν την εξυπνάδα τους για λίγη ομορφιά ακόμα. Ζούσαν στον αστερισμό του νάρκισσου. Σκέφτονταν μόνο τον εαυτό τους. Χωρίζονταν σε τρεις κατηγορίες: χάλια, με δυνατότητες, και οπτασία. Ο Κιθ ήταν «με δυνατότητες» αλλά ποθούσε «Οπτασίες». Το μανιφέστο: 1. Θα κάνεις σεξ πριν από το γάμο. 2. Το συναίσθημα είναι αποσυνδεδεμένο από το σεξ. 3. Και οι γυναίκες έχουν σαρκικές ορέξεις. 4. Η επιφάνεια θα εκτοπίσει την ουσία. (Η ουσία είναι καρδιά, η επιφάνεια αισθήσεις.) Στο πλυντήριο της επανάστασης είχαν πατήσει το φουλ πρόγραμμα, υποχρεωμένοι να στροβιλίζονται στο πνεύμα της εποχής ώσπου να ξεπλυθούν από κάθε συντηρητισμό. Παρότι άθεοι, κάποιοι πήγαιναν στην εκκλησία. Παρότι απελευθερωμένοι, δεν απολάμβαναν όλοι τη συνεύρεση. Παρότι θέλαν αποστασιοποίηση, ερωτεύονταν αρρωστημένα. Παρότι ντεμοντέ να θες το τηλέφωνό του μετά, ενίοτε πληγώνονταν. Ήταν ήδη φανερό ότι «Κάθε σκληρή και απαιτητική προσαρμογή θα την φορτώνονταν οι κοπέλες, όχι τα αγόρια.» Τι κάνεις σε μια επανάσταση; «Πενθείς για ό,τι χάνεται, δέχεσαι ό,τι μένει, καλωσορίζεις ό,τι έρχεται.»
Τελικά, οι ανασφάλειες και αδυναμίες κυριάρχησαν της επανάστασης. Ξεκαρδιστικά τα μαρτύρια του πάνκοντου, κομητοειδή κόμη Ανδριάνο που ως αφόρητα ερωτευμένος αναλώθηκε για την πανέμορφη Σεχραζάτ, επειδή «οι κοντοί προσπαθούν πιο πολύ». Η φιλοχρήματη, ξεδιάντροπη, θρήσκα Γκλόρια, με τα πιο ζουμερά οπίσθια της Ιταλίας, έχει ωραίες ατάκες: «Τους μισώ τους πλούσιους. Αλλά αυτοί έχουν όλα τα φράγκα». Περί ψεύδους: «Μη γίνεσαι ποτέ λεπτομερής. Υποκρίσου απλώς ότι όλα είναι αληθινά και ανιαρά.» Στην Ελλάδα η σεξουαλική επανάσταση δεν έφτασε ποτέ παρά μόνο αργότερα μέσω ταινιών, φουστανιών και τραγουδιών. Εδώ που τα λέμε, ακόμα δεν την έχουμε εμπεδώσει.
Ο Βρετανός συγγραφέας χαρακτήρισε το βιβλίο αυτοβιογραφικό. Ώστε ο μετρίου αναστήματος, μουλωχτός, εγωκεντρικός, ανικανοποίητος, λάγνος, σεξουαλικά προβληματικός, Κιθ, είναι ο Μάρτιν Έιμις στα νιάτα του! Στα είκοσί του φοβόταν ήδη τον θάνατο. Πίστευε ότι αυτό που μετράει, όταν κανείς πεθάνει, θα είναι «το πώς τα έχει καταφέρει με τις γυναίκες». Παράπαιε στο χείλος της αθεΐας, του έρωτα, της επιτυχίας. Εφόσον «για να βρεις μια όμορφη φιλενάδα πρέπει να έχεις ήδη μια όμορφη φιλενάδα», έφτασε να νοικιάσει μία για να την περιφέρει ως δόλωμα. Και νάρκωσε τη σύντροφό του για να πάει με άλλη. Η ζωή του ήταν μια σειρά επεισοδίων εφαρμοσμένου ναρκισσισμού.
Ο Έιμις θεωρείται άπιστος γυναικάς, ωραίος, πότης, τσιλιμπουρδίζων, βλάσφημος γκρινιάρης – όλα χρήσιμα για το συγγραφικό του προφίλ. Έτσι εμφανίζεται και στο βιβλίο. Γνωστή δε συντάκτρια, παραδέχτηκε ότι είναι η Λίλι του βιβλίου∙ που στην πραγματική ζωή εγκαταλείφθηκε ψυχρά από τον Έιμις. Ο 64χρονος πια συγγραφέας φοβάται ακόμα το θάνατο, αποφεύγει τον καθρέφτη και παρατηρεί ότι η λέξη «cool» είναι η μόνη που επιβίωσε από το λεξιλόγιο των νιάτων του. «Το να γερνάς πάντως είναι uncool. Τα βοηθήματα ακοής είναι πολύ uncool». Τρομαγμένος από τα επερχόμενα γηρατειά και βοηθήματα, κατέγραψε με αυτοσαρκασμό και χιούμορ τα τέκνα της χρυσής εποχής τότε που «το να ψήνονται στον ήλιο ήταν το παν». Τώρα, όλοι αυτοί είναι γέροι. «Με εξαίρεση τον Κλιφ Ρίτσαρντς: αυτός είναι ακόμα νέος.»