«Ο άνεμος που σαρώνει» της Σέλβα Αλμάδα (κριτική) – Οι απρόσμενες συνέπειες μιας καταιγίδας

Για το μυθιστόρημα της Almada Selva «Ο άνεμος που σαρώνει» (μτφρ. Αγγελική Βασιλάκου, εκδ. Κλειδάριθμος). Στην κεντρική εικόνα, φωτογραφία από τη μεταφορά του βιβλίου στο θέατρο  το 2016.

Γράφει η Χριστίνα Μουκούλη

Μια ζεστή καλοκαιρινή μέρα, ο αιδεσιμότατος Πίρσον περιοδεύει μαζί με τη Λένι, τη δεκαεξάχρονη κόρη του, στην ύπαιθρο της Αργεντινής, κηρύσσοντας το Ευαγγέλιο του Χριστού, όταν ξαφνικά χαλάει το αυτοκίνητό του. Για καλή του τύχη, ή λόγω της θέλησης του Κυρίου, εκεί κοντά βρίσκεται το σπίτι-βενζινάδικο-συνεργείο του Γκρίνκο Μπράουερ, ενός ηλικιωμένου μηχανικού. Ο Μπράουερ αναλαμβάνει να φτιάξει το χαλασμένο αυτοκίνητο μαζί με τον Ταπιόκα, τον έφηβο βοηθό του. Θα χρειαστεί να περιμένουν για μερικές ώρες, ίσως και μέχρι την άλλη μέρα, όμως ο αιδεσιμότατος δεν ανησυχεί, γιατί είναι σίγουρος ότι «υπάρχει κάποιος λόγος για κάθε νέα τροπή των γεγονότων, ακόμα κι αν δεν τον ξέρουμε. Ο Κύριος έχει πάντα κάποιο λόγο που κάνει τα πράγματα όπως τα κάνει.»

Η Λένι δεν αμφισβητεί τη λάμψη του πατέρα της και τη δύναμη που ασκεί στο κοινό του, ακόμα και στην ίδια, είναι όμως θυμωμένη μαζί του που εκείνος βάζει πάντα σε δεύτερη μοίρα τις δικές της ανάγκες.

Άνθρωπος με βαθιά πίστη, ο Πίρσον έχει αντιληφθεί, χάρη στη βοήθεια της μητέρας του, από πολύ νωρίς την αποστολή του στη γη, η οποία είναι «να καθαρίζει τις βρώμικες ψυχές και να τις ξανακάνει λαμπερές, εξαγνίζοντάς τες με το λόγο του Θεού». Πράγματι είναι δεινός ρήτορας, έχει την ικανότητα να συναρπάζει το ακροατήριο με τον μελίρρυτο λόγο του, να προσφέρει γαλήνη και ελπίδα σε όσους τον ακούν. Τα αποσπάσματα των κηρυγμάτων του που παρατίθενται στο βιβλίο, αποδεικνύουν περίτρανα αυτή του την ικανότητα. Έχει αφιερώσει λοιπόν τη ζωή του στη διάδοση της πίστης του Χριστού και ζει ταξιδεύοντας διαρκώς και έχοντας για σπίτι το αυτοκίνητό του και τα φθηνά ξενοδοχεία των περιοχών που επισκέπτεται. Η γυναίκα του τον εγκατέλειψε πριν από δέκα χρόνια και μεγαλώνει μόνος την κόρη του, η οποία δεν είναι και πολύ ευχαριστημένη από τα διαρκή ταξίδια, που της έχουν στερήσει τη ζεστασιά μιας μόνιμης κατοικίας, τους φίλους, με τους οποίους θα είχε κοινές μνήμες και σταθερούς δεσμούς. Η Λένι δεν αμφισβητεί τη λάμψη του πατέρα της και τη δύναμη που ασκεί στο κοινό του, ακόμα και στην ίδια, είναι όμως θυμωμένη μαζί του που εκείνος βάζει πάντα σε δεύτερη μοίρα τις δικές της ανάγκες.

Πιστεύει ότι η θρησκεία είναι για τις γυναικούλες και τους αδύναμους. Είναι απλώς ένας τρόπος να αποποιηθείς τις ευθύνες σου.

Ο Μπράουερ από την άλλη, πρακτικός άνθρωπος, δεν έχει καμία σχέση με τη θρησκεία. «Δεν τον απασχολούν τα υψηλά νοήματα. Πιστεύει ότι η θρησκεία είναι για τις γυναικούλες και τους αδύναμους. Είναι απλώς ένας τρόπος να αποποιηθείς τις ευθύνες σου. Να κρύβεσαι πίσω από τον Θεό, περιμένοντας να σωθείς, ή να κατηγορείς τον διάβολο για τις κακές πράξεις που θα μπορούσες να κάνεις». Θεωρεί ότι όποιος παρατηρεί τη φύση, μπορεί να μάθει όλα όσα χρειάζεται. Η φύση και η δουλειά σε κάνουν καλό άνθρωπο. Αυτά προσπαθεί να διδάξει και στον Ταπιόκα, τον οποίο έχει κοντά του από τα οκτώ του χρόνια, όταν τον άφησε εκεί η μητέρα του και δεν επέστρεψε ποτέ να τον αναζητήσει. Ο Ταπιόκα είναι ευγνώμων στον Μπράουερ που του πρόσφερε ένα σπίτι και τώρα του προσφέρει και δουλειά, αλλά διψά να μάθει για τα πράγματα που συμβαίνουν στον κόσμο, να γνωρίσει ανθρώπους και να καταλάβει τι είναι αυτό που θέλει να κάνει στη ζωή του. Εδώ και καιρό ακούει μια φωνή που μοιάζει να αναβλύζει από όλη του την ύπαρξη και θέλει να καταλάβει τι ακριβώς του λέει.

Σέλβα Αλμάδα

Η Σέλβα Αλμάδα (Έντρε Ρίος, 1973), σύγχρονη κλασική συγγραφέας της Αργεντινής, αναμετριέται με συγγραφείς όπως ο Ουίλιαμ Φόκνερ κι ο Χουάν Ρούλφο, η Κάρσον Μακ Κάλερς κι η Φλάνερι Ο’Κόνορ. Έγινε διεθνώς γνωστή το 2015, με την τριλογία Ο άνεμος που σαρώνει, Ladrilleros, No es un rio. Το πρώτο της βιβλίο, Ο άνεμος που σαρώνει, σάρωσε όχι μόνο τις πωλήσεις αλλά και τα εγκώμια των κριτικών, μεταφράστηκε σε 12 γλώσσες, μεταφέρθηκε στο θέατρο, στη μεγάλη οθόνη, έγινε όπερα στο Ρίο ντε λα Πλάτα και το 2019, τιμήθηκε με το First Book Award Festival International of Edinburg. Η συγγραφέας ήταν φιναλίστ για το βραβείο Tigre Juan με το βιβλίο της Ladrilleros, όπως επίσης και των βραβείων Rodolfo Walsh & Vargas Llosa για το Chicas Muertas.

Οι διαφορετικές κοσμοθεωρίες φέρνουν τη σύγκρουση

Αυτοί οι τέσσερις άνθρωποι, αναγκάζονται να συνυπάρξουν και να συνεργαστούν. Προς το μεσημέρι, κι ενώ κανείς δεν περιμένει να αλλάξει κάτι στις καιρικές συνθήκες, φυσάει ξαφνικά ένας άνεμος διαφορετικός. Ένας άνεμος που έρχεται από μακριά, φέρνει όλες της μυρωδιές του κόσμου και είναι ο προάγγελος καταιγίδας. Ο σκύλος με το κόκκινο τρίχωμα το καταλαβαίνει πρώτος. Η καταιγίδα θα εγκλωβίσει προσωρινά τους τέσσερίς τους κάτω από το υπόστεγο κι ύστερα μέσα στο σπίτι, και αυτή η αναγκαστική συνύπαρξη θα δημιουργήσει τις συνθήκες για να έρθουν λίγο πιο κοντά, τόσο όσο αντέχουν. «Για μια μοναδική στιγμή πληρότητας, οι τέσσερίς τους είναι ένα». Λένε ιστορίες. Μιλούν για τους φόβους και τις φιλοδοξίες τους. Υποστηρίζουν τις απόψεις τους. Διαφωνούν έντονα. Η καταιγίδα, εκτός από την έντονη βροχή, θα φέρει ανατροπές και θα διαταράξει τις ζωές των ηρώων.

Ο Πίρσον διακρίνει στον Ταπιόκα την αγνότητα της ψυχής και τον ιδεαλισμό που χρειάζεται, έτσι ώστε ο νεαρός να γίνει διάδοχός του, και να συνεχίσει το θρησκευτικό του έργο. Θέλει να τον πάρει μαζί του αλλά ο Μπράουερ δεν συμφωνεί. Θα καταφέρει ο Πίρσον με την ευγλωττία του να πείσει τον Ταπιόκα να τον ακολουθήσει, και τον Μπράουερ να του το επιτρέψει;

Ο άνεμος που σαρώνειΣτο μυθιστόρημα αυτό, των εκατόν σαράντα οκτώ σελίδων, παρακολουθούμε μόνο δύο ημέρες από τη ζωή των πρωταγωνιστών, όμως μαθαίνουμε πολλές πληροφορίες για το παρελθόν τους. Παρά το γεγονός ότι η δράση εντοπίζεται στο διάστημα που το ταξίδι του Πίρσον διακόπτεται, έχουμε μια λεπτομερή απεικόνιση των περιοχών που ο αιδεσιμότατος επισκέπτεται συνήθως στην περιοδεία του, και βλέπουμε το δεξιοτεχνικά φτιαγμένο τοπίο μιας περιοχής της Αργεντινής, όπου συνυπάρχουν οι εύφορες πεδιάδες και η άγρια ζωή. Μιας περιοχής, η οποία το έχει η μοίρα της πάντα να τιμωρείται από τη φύση: είτε με πολλή ξηρασία, είτε με πολλή βροχή. Άνυδρη ως επί το πλείστον γη, φτωχικές συνοικίες, εξαθλιωμένα ξενοδοχεία, άνθρωποι του μόχθου που εναποθέτουν τις ελπίδες τους στον Θεό για τον ερχομό μιας καλύτερης ζωής, φτώχεια, που αναγκάζει μητέρες να αφήνουν τα παιδιά τους, αθλιότητα, παρακμή και εγκατάλειψη, όμως και μια αχνή ελπίδα ότι υπάρχει τρόπος να ξεφύγει κανείς από όλα αυτά.

Με λόγο καλοδουλεμένο, ποιητικό, ελκυστικό, η συγγραφέας θίγει το θέμα της θρησκείας και του ρόλου της στη ζωή των φτωχών ανθρώπων, τονίζει την αντιδιαστολή και τη σύγκρουση του πνευματικού στοιχείου με το κοσμικό, μιλά για τις προβληματικές οικογενειακές σχέσεις και τα σημάδια που αφήνει η απουσία της μητέρας στη ζωή των εφήβων, αλλά και για την αγάπη και την προσφορά που καμιά φορά έρχεται από κει που δεν το περιμένει κανείς.

Η μετάφραση της Αγγελικής Βασιλάκου διατηρεί και αναδεικνύει το ποιητικό ύφος του κειμένου και τη δεξιοτεχνία της συγγραφέως, η οποία δικαίως ενθουσίασε κοινό και κριτικούς.


* Η ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΜΟΥΚΟΥΛΗ είναι εκπαιδευτικός.

Απόσπασμα από το βιβλίο

«Κάποια μέρα θα έμπαινε σε ένα αυτοκίνητο και θα εγκατέλειπε τα πάντα μια και καλή, θα άφηνε πίσω τον πατέρα της, την εκκλησία, τα ξενοδοχεία. Μπορεί να μην έψαχνε καν για τη μητέρα της. Θα τραβούσε απλώς ευθεία μπροστά, ακολουθώντας τη λεπτή κορδέλα του αυτοκινητόδρομου, αφήνοντάς τα, οριστικά, όλα, για πάντα πίσω της.»

politeia link more

 

 

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Η πόλη της νίκης», το νέο μυθιστόρημα του Σαλμάν Ρούσντι (κριτική) – Το έπος ενός ακατάβλητου παραμυθά

«Η πόλη της νίκης», το νέο μυθιστόρημα του Σαλμάν Ρούσντι (κριτική) – Το έπος ενός ακατάβλητου παραμυθά

Για το βιβλίο του Σαλμάν Ρούσντι [Salman Rushdie] «Η πόλη της νίκης» (μτφρ. Γιώργος Μπλάνας, εκδ. Ψυχογιός).

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Θα μπορούσε να είχε γραφτεί η  ...

«Τρεις γυναίκες» του Ρόμπερτ Μούζιλ (κριτική) – Η υπονόμευση του αντρικού βλέμματος μέσα από τρεις ερωτικές τραγωδίες

«Τρεις γυναίκες» του Ρόμπερτ Μούζιλ (κριτική) – Η υπονόμευση του αντρικού βλέμματος μέσα από τρεις ερωτικές τραγωδίες

Για τον τόμο με τις τρεις νουβέλες του Ρόμπερτ Μούζιλ (Robert Musil) «Τρεις γυναίκες» (μτφρ. Μαρίνα Αγαθαγγελίδου, εκδ. Αντίποδες).

Γράφει ο Φώτης Καρ...

«Η μαέστρος» της Χάριετ Κόνσταμπλ (κριτική) – Ένα ταλαντούχο κορίτσι στη σκιά του Βιβάλντι

«Η μαέστρος» της Χάριετ Κόνσταμπλ (κριτική) – Ένα ταλαντούχο κορίτσι στη σκιά του Βιβάλντι

Για το βιβλίο της Χάριετ Κόνσταμπλ [Harriet Constable] «Η μαέστρος» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά, εκδ. Ελληνικά Γράμματα). Στην κεντρική φωτογραφία, ο πίνακας «Young Woman Playing a Violin» του Οράτσιο Τζεντιλέσκι.

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Εκδήλωση για το βιβλίο του Βασίλη Κολώνα «Η Πόλις: Ο αστικός χώρος στον Κ.Π. Καβάφη»

Εκδήλωση για το βιβλίο του Βασίλη Κολώνα «Η Πόλις: Ο αστικός χώρος στον Κ.Π. Καβάφη»

Η εκδήλωση για το βιβλίο «Η Πόλις: Ο αστικός χώρος στον Κ.Π. Καβάφη», του Βασίλη Κολώνα (εκδ. University Studio Press) θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 19 Φεβρουαρίου 2025, στις 19:00, στο βιβλιοπωλείο Επί Λέξει.

Επιμέλεια: Book Press

...
«Βάσος Καπάνταης, Σχέδια και Γλυπτά»: Έκθεση στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος

«Βάσος Καπάνταης, Σχέδια και Γλυπτά»: Έκθεση στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος

Η Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος παρουσιάζει την έκθεση «Βάσος Καπάνταης. Σχέδια και Γλυπτά» από τις 12 Φεβρουαρίου έως τις 31 Μαΐου 2025. Τα εγκαίνια θα πραγματοποιηθούν στις 12 Φεβρουαρίου. 

Επιμέλεια: Book Press

...
Μαρία Ζάχου: «Ψάχνω μέσα στο πλήθος να συναντήσω «Αυτόν» που χρειάζεται όσα γράφω»

Μαρία Ζάχου: «Ψάχνω μέσα στο πλήθος να συναντήσω «Αυτόν» που χρειάζεται όσα γράφω»

Η Μαρία Ζάχου μας συστήθηκε πρόσφατα με την ποιητική της συλλογή «Woman in a box» (εκδ. Βακχικόν).

Επιμέλεια: Book Press

Τι απαντάτε σε όσους θα πουν: ακόμη ένας ποιητής; Τι το καινούργιο φέρνει;

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Στη σκόνη» της Μοργκάνα Κρέτζμαν (προδημοσίευση)

«Στη σκόνη» της Μοργκάνα Κρέτζμαν (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Βραζιλιάνας Μοργκάνα Κρέτζμαν [Morgana Kretzmann] «Στη σκόνη» (μτφρ. Ζωή Καραμπέκιου), το οποίο θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Κωστας Αγοραστός

Ρόδια και Τσιγάρα

...
«Απάρνηση» του Άρη Μαραγκόπουλου (προδημοσίευση)

«Απάρνηση» του Άρη Μαραγκόπουλου (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπασμάτων από το μυθιστόρημα του Άρη Μαραγκόπουλου «Απάρνηση», το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 24 Φεβρουαρίου από τις εκδόσεις Τόπος.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Επιφάνεια Ι
(Ο Νικόλας δεν είναι πια εδώ)

...
«Ψυχή ντυμένη αέρα» της Έλενας Χουζούρη (προδημοσίευση)

«Ψυχή ντυμένη αέρα» της Έλενας Χουζούρη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη μελέτη της Έλενας Χουζούρη «Ψυχή ντυμένη αέρα – Ανθούλα Σταθοπούλου - Βαφοπούλου: Η μούσα της μεσοπολεμικής Θεσσαλονίκης», η οποία θα κυκλοφορήσει το επόμενο διάστημα από τις εκδόσεις Επίκεντρο.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Η Μάγε...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

«Τι να διαβάσω;» – 15 επανεκδόσεις ελληνικής πεζογραφίας που έρχονται στα βιβλιοπωλεία το επόμενο διάστημα

«Τι να διαβάσω;» – 15 επανεκδόσεις ελληνικής πεζογραφίας που έρχονται στα βιβλιοπωλεία το επόμενο διάστημα

Δεκαπέντε βιβλία πεζογραφίας, εξαντλημένα (τα περισσότερα), επανεκδίδονται και διεκδικούν νέους αναγνώστες.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστός

Νίκος Καζαντζάκης, Ταξιδεύοντας: Αγγλία (εκδ. Διόπτρα)

...
«Τι να διαβάσω;» – 15 βιβλία ελληνικής πεζογραφίας που κυκλοφορούν το επόμενο διάστημα

«Τι να διαβάσω;» – 15 βιβλία ελληνικής πεζογραφίας που κυκλοφορούν το επόμενο διάστημα

Δεκαπέντε βιβλία ελληνικής πεζογραφίας (μυθιστορήματα, νουβέλες και διηγήματα) που αναμένουμε τις επόμενες μέρες ή εβδομάδες. Στην κεντρική εικόνα, ο Αλέξης Πανσέληνος, η Μάρω Βαμβουνάκη και ο Μιχάλης Μοδινός.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστός

Μυθιστ...

Σίρλεϊ Τζάκσον (1916-1965): Η ευαίσθητη μάγισσα των αμερικανικών γραμμάτων

Σίρλεϊ Τζάκσον (1916-1965): Η ευαίσθητη μάγισσα των αμερικανικών γραμμάτων

Η Σίρλεϊ Τζάκσον [Shirley Jackson, 1916-1965] ήταν πολλά περισσότερα από μια συγγραφέας ιστοριών τρόμου. Με άξονα δύο βιβλία της που κυκλοφόρησαν ή επανακυκλοφόρησαν πρόσφατα «Η λοταρία και άλλες ιστορίες» (μτφρ. Χρυσόστομος Τσαπραΐλης) και «Ζούσαμε πάντα σε ένα κάστρο» (μτφρ. Βάσια Τζανακάρη) από τις εκδόσεις ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

ΦΑΚΕΛΟΙ