ispanikos emfylios

Τρια μυθιστορήματα του επιτυχημένου Ισπανού συγγραφέα Χαβιέρ Θέρκας (Javier Cercas) και ο τρόπος με τον οποίο ο Ισπανικός Εμφύλιος εντάσσεται στις τρεις ιστορίες. Οι διαθλάσεις της Ιστορίας στον καθρέφτη της μνήμης και της λογοτεχνικής αφήγησης.

Του Γιώργου Ν. Περαντωνάκη

Η περίπτωση του ισπανού πεζογράφου Χαβιέρ Θέρκας (Κάθερες Ισπανίας, 1962) είναι πολύ ενδιαφέρουσα, τόσο λογοτεχνικά όσο και πολιτικά. Καταρχάς, είναι ένας σπουδαίος συγγραφέας, που ξέρει να χειρίζεται την αφήγηση όχι με καινοφανείς τεχνικές αλλά με τη λογική της τεκμηριωτικής λογοτεχνίας, η οποία κάνει τις σπειροειδείς της τροχιές και παίρνει μαζί της τον αναγνώστη. Και σε δεύτερη φάση, μιλά συνεχώς, άμεσα ή έμμεσα, για τον Ισπανικό Εμφύλιο, τον πόλεμο (1936-1939) μεταξύ των Εθνικιστών και των Δημοκρατικών (Κομμουνιστών, Αναρχικών κ.ά.), που κατέληξε στο αιμοδιψές αυταρχικό καθεστώς του Φράνκο. Παρά τις διαφορές με τον δικό μας Εμφύλιο, υπάρχουν πολλά κοινά σημεία, τα οποία ο Έλληνας αναγνώστης αναγνωρίζει στα έργα του Χαβιέρ Θέρκας και συνειδητοποιεί τη φρίκη του αδελφοκτόνου πολέμου, τις προσωπικές έριδες και την εκδικητική στάση αμφοτέρων πλευρών.

Το βιβλίο που τον έκανε διάσημο, εντός κι εκτός Ισπανίας, είναι οι Στρατιώτες της Σαλαμίνας (μτφρ. Ελισώ Λογοθέτη, εκδ. Πατάκη, 2001), το οποίο συνδυάζει ντοκουμέντα και μυθοπλασία (υβριδικό είδος γνωστό ως faction: facts + fiction). Η υπόθεση περιστρέφεται γύρω από τον Rafael Sánchez Mazas, ανώτερο στέλεχος του Ισπανικού Φασιστικού Κόμματος και συγγραφέα, ο οποίος το 1939 γλιτώνει από το εκτελεστικό απόσπασμα των Δημοκρατικών κι έπειτα, απρόσμενα κι ανεξήγητα, σώζεται από έναν στρατιώτη τους, όταν κρύβεται στο δάσος. Το περιστατικό της σωτηρίας και της ακριβούς τεκμηρίωσής του απασχολεί τον δημοσιογράφο πρωταγωνιστή «Javier Cercas», ο οποίος αναζητεί μάρτυρες και άλλες πηγές για να επιβεβαιώσει όσα υπέπεσαν στην αντίληψή του.

...μιλά συνεχώς, άμεσα ή έμμεσα, για τον Ισπανικό Εμφύλιο, τον πόλεμο (1936-1939) μεταξύ των Εθνικιστών και των Δημοκρατικών (Κομμουνιστών, Αναρχικών κ.ά.), που κατέληξε στο αιμοδιψές αυταρχικό καθεστώς του Φράνκο.

Κι από την άλλη, για να μην «είναι κουτσό» το έργο του, εντοπίζει τον γηραιό Μιράλλες, μαχητή των Δημοκρατικών, που δυνητικά θα μπορούσε να είναι ο πολιτοφύλακας που έσωσε τον Μάθας. Εστιάζοντας ο συγγραφέας στην πλευρά των Δεξιών, θέτει καίρια ερωτήματα για το τι ήταν ο εμφύλιος, ποιοι ήταν ήρωες σ’ αυτόν και πώς είναι δυνατόν ο ιστορικός (και λογοτεχνικός) φακός, διά της μνήμης, της λήθης και της ερμηνείας, να αποδώσει αντικειμενικά το παρελθόν.

Ανάλογη ιδέα πραγματώνει ο συγγραφέας και στον Μονάρχη των σκιών (μτφρ. Γεωργία Ζακοπούλου, εκδ. Πατάκη), όπου ο αφηγητής, πάλι με το όνομα Χαβιέρ Θέρκας, αναζητεί την ιστορία ενός προγόνου του, του θείου της μητέρας του Μανουέλ Μένα, ο οποίος δεκαεννιά χρονών πολεμά με τις δυνάμεις του Φράνκο και τελικά σκοτώνεται ως «ήρωας». Η έρευνα αποκαλύπτει τις αμφιβολίες τις οποίες κι ο ίδιος ο νεαρός είχε, αφού, μολονότι ξεκίνησε ως ιδεαλιστής που μαχόταν για τις ιδέες του, στο τέλος κι όσο προχωρούσε ο πόλεμος, πήρε μέσα του αποστάσεις. Και πάλι αναδεικνύεται ότι τα συμβάντα διαθλώνται μέσα από τον εκάστοτε συγγραφέα για να γίνουν γεγονότα, ενώ η πραγματική τους υπόσταση διυλίζεται από την ερμηνεία που δέχονται από όποιον τα μελετά, πόσω μάλλον όταν η ίδια η διαδικασία έρευνας είναι και η αφήγηση της συγγραφής του μυθιστορήματος.

Τα αποτρόπαια εγκλήματα εκείνης της περιόδου, δείχνει ο Cercas, εξακολουθούν να επηρεάζουν το παρόν, εξακολουθούν να επιδρούν στην ισπανική κοινωνία και να οδηγούν σε ανεπούλωτα τραύματα αλλά και τάσεις εκδίκησης.

Αλλά και το τελευταίο βιβλίο που μεταφράστηκε στα ελληνικά, το Τέρρα Άλτα (μτφρ. Γεωργία Ζακοπούλου, εκδ. Πατάκη) παρότι ντύνεται με αστυνομικό μανδύα και αφορά την τελετουργική δολοφονία του γηραιού Πάκο Αδέλ, ανάγεται κι αυτό στα μακρινά χρόνια του Εμφυλίου. Ο ηθικός αυτουργός έρχεται από τους καιρούς εκείνους, όταν οι μεν Δημοκρατικοί εκκαθάριζαν τους Φρανκιστές μόνο από ιδεολογικό μίσος κι οι δε έκαναν το ίδιο, χωρίς να ξεχωρίζουν τους πραγματικούς ενόχους από τους μη συμμετέχοντες. Τα αποτρόπαια εγκλήματα εκείνης της περιόδου, δείχνει ο Cercas, εξακολουθούν να επηρεάζουν το παρόν, εξακολουθούν να επιδρούν στην ισπανική κοινωνία και να οδηγούν σε ανεπούλωτα τραύματα αλλά και τάσεις εκδίκησης.

patakis cercas streatiotes tis salaminas patakis cercas monarxis ton skion patakis cercas terra alta
     

Η εμμονή του Ισπανού συγγραφέα στον Εμφύλιο πόλεμο δεν αφορμάται μόνο από την αριστερή του τοποθέτηση. Εντάσσεται στη γενικότερη προσπάθεια της ισπανικής κοινωνίας να καταλάβει τον εθνικό διχασμό. Κι αυτό γιατί τα πρώτα χρόνια μετά την αποκατάσταση της Δημοκρατίας το 1975, τη λεγόμενη «Μετάβαση» (Transición), επικράτησε η λογική της λήθης και της συμφιλίωσης. Σταδιακά, όμως, και ειδικά μετά το 1995, το Σοσιαλιστικό Κόμμα («Partido Socialista Obrero Espanol») υποστήριξε μια γενικότερη κοινωνική τάση να μελετήσουν τον Εμφύλιο κι έτσι να αποκτήσουν μια γνησιότερη εθνική αυτογνωσία. Το 2004, μάλιστα, όταν κέρδισε τις εκλογές, προχώρησε στην «Αποκατάσταση της Εθνικής Μνήμης», την οποία πέρασε με νόμο το 2007.

Ο Χαβιέρ Θέρκας ξεπερνά τον μανιχαϊσμό που χωρίζει δογματικά τους μεν από τους δε και προσπαθεί στη λογοτεχνία του να αναδείξει τα βαθύτερα στρώματα της ηθικής του πολέμου. Προωθεί ένα είδος «δημοσιογραφικής μεταμυθοπλασίας», όπου ο δημοσιογράφος πρωταγωνιστής αναζητεί την αλήθεια μέσω της έρευνας σε αρχεία και σε μαρτυρίες, διέρχεται, μέσα από την επιλεκτική κι ενίοτε διαστρεβλωμένη μνήμη όσων έζησαν, τα γεγονότα και εικάζει, στο μυαλό του και στο χαρτί, τι μπορεί να συνέβη και κυρίως πώς σκεφτόντουσαν οι πρωταγωνιστές. Αξιοποιεί, δηλαδή, τις τεχνικές της ιστοριογραφικής μεταμυθοπλασίας, καθώς αφηγείται το παρελθόν μέσα από το μήκος κύματος του παρόντος, κινείται δηλαδή σε δύο επίπεδα, θέλοντας να δείξει ότι οι χρονικές παραλληλίες δεν είναι άσχετες και ανεπηρέαστες η μία από την άλλη.

Ο Χαβιέρ Θέρκας ξεπερνά τον μανιχαϊσμό που χωρίζει δογματικά τους μεν από τους δε και προσπαθεί στη λογοτεχνία του να αναδείξει τα βαθύτερα στρώματα της ηθικής του πολέμου.

Ταυτόχρονα με την ανασύνθεση του παρελθόντος και την κατανόησή του, αφηγείται και τη διαδικασία με την οποία διαμορφώνεται η μυθιστορηματική γραφή του, δείγμα για το ότι το παρελθόν –τόσο στο ιστοριογραφικό επίπεδο, όσο και στο λογοτεχνικό– διαμεσολαβείται αναγκαστικά από τον τρόπο με τον οποίο η μνήμη, η (δι)υποκειμενικότητα και η αφήγηση καταγράφει και κατασκευάζει τις ερμηνείες της.

Και στα τρία βιβλία, με τα οποία ασχολούμαι, ο πεζογράφος στηρίζει την αφήγησή του σε αρχαιοελληνικά πρότυπα ή σε νεότερα βιβλία. Οι πολεμιστές της Σαλαμίνας και η ηροδότεια αφήγηση, ο θάνατος του Αχιλλέα, που είναι ο «άρχοντας των σκιών» και ο ομηρικός λόγος για τον «καλό θάνατο», οι «Άθλιοι» και η ανάδειξη της εκδίκησης. Το διακειμενικό αυτό υπόβαθρο δίνει διαχρονικότητα στον Ισπανικό πόλεμο, τον συνδέει με ηρωικά πρότυπα, μάλλον για να τα καταρρίψει, και μετατρέπει ένα ιστορικό γεγονός (Εμφύλιος) σε μια μυθική, διιστορική, πραγματικότητα.

Ο πεζογράφος, ρίχνοντας το βάρος στην πλευρά των Εθνικιστών, αντί να ξορκίσει και να απωθήσει καθετί που τους θυμίζει, προσπαθεί να καταλάβει το σκεπτικό τους και να δει τα πράγματα από τη σκοπιά τους. Οι δύο φρανκιστές στους Στρατιώτες της Σαλαμίνας και στον Μονάρχη των σκιών στην ουσία παρακινούνταν από θετικές προθέσεις, αλλά στην πράξη συνέβαλαν στο αιματοκύλισμα και στην άγρια επιβολή ενός ολοκληρωτικού καθεστώτος. Κι έτσι όπως παρουσιάζονται, φαίνεται ότι κάποια στιγμή συνειδητοποίησαν ενδόμυχα τη λανθασμένη κατεύθυνση και υπαναχώρησαν από τις ιδεολογικές τους εμπροσθοφυλακές.

Οι δύο φρανκιστές στους Στρατιώτες της Σαλαμίνας και στον Μονάρχη των σκιών στην ουσία παρακινούνταν από θετικές προθέσεις, αλλά στην πράξη συνέβαλαν στο αιματοκύλισμα και στην άγρια επιβολή ενός ολοκληρωτικού καθεστώτος.

Ο Ράφαελ Μάθας προσχωρεί στον φασισμό, επειδή έχει πιστέψει στα αγνά ιδανικά μιας παρελθούσας εποχής, υψώνει την ιδεολογία του ως μέσο εξυγίανσης της φθαρμένης κοινωνίας και τελικά νικά στο στρατιωτικό και πολιτικό κομμάτι αλλά ηττάται στο λογοτεχνικό, παρόλο που δεν είναι ασήμαντος συγγραφέας. Και μολονότι εισέρχεται στο πεδίο της πολιτικής, η απόσυρσή του λίγο καιρό μετά την εγκαθίδρυση του φρανκικού καθεστώτος δείχνει ότι δεν πιστεύει στην πολιτική (πλέον), αλλά στη λογοτεχνία η οποία έχει τις δικές της δυνατότητες.

Ο Μανουέλ Μένα, από την άλλη, εκπροσωπεί τον απλό άνθρωπο που τυχαία ή χάρη στους ιδεαλιστικούς του οραματισμούς εντάσσεται στο ένα στρατόπεδο, αν και εξίσου μονόπλευρα θα μπορούσε να ταχθεί με το άλλο. Και μέσα στη φρίκη του πολέμου και τη διάψευση των αγνών του προθέσεων, αντιλαμβάνεται ότι η βία και ο δογματισμός δεν ανταποκρίνονται στα όνειρά του. Έτσι, ο αφηγητής στο εν λόγω μυθιστόρημα συμπεραίνει ότι οι τελευταίες μέρες του πρωταγωνιστή του πριν από τον θάνατό του στίζονται από μια δυσπιστία για τις ιδέες που δεν μπορεί να είναι αθώες, όταν ο θάνατος, ο πόλεμος και η βαρβαρότητα της πράξης τις ανατρέπουν.

cercas 02

Ο Χαβιέρ Θέρκας γεννήθηκε το 1962 στο Κάθερες της Ισπανίας. Έχει γράψει επιτυχημένα μυθιστορήματα, δοκίμια καθώς και τέσσερις τόμους με ποικίλα θέµατα. Τα βιβλία του έχουν µεταφραστεί σε περισσότερες από τριάντα γλώσσες και έχουν τιµηθεί µε πολυάριθμα εθνικά και διεθνή βραβεία. Το 2011, στην Έκθεση Βιβλίου του Τορίνο, έλαβε το Διεθνές Βραβείο για το σύνολο του έργου του. Δίδαξε για δύο χρόνια στο Πανεπιστήµιο του Ιλλινόις και από το 1989 είναι καθηγητής Ισπανικής Λογοτεχνίας στο Πανεπιστήµιο της Χερόνα.

Το να αναψηλαφεί κάποιος τη ζωή ενός Εθνικιστή δεν σημαίνει ότι τάσσεται με τους Εθνικιστές, λέει ο Θέρκας (βλέπε την ανάλογη περίπτωση της Ορθοκωστά του Θανάση Βαλτινού). Το να προσεγγίζει κανείς τον Εμφύλιο με τα αριστερά (ή τα δεξιά) του γυαλιά δεν σημαίνει ότι αναγκαστικά θα είναι δογματικός και μανιχαϊστικός, αλλά μπορεί να υποβαθμίσει τις ιδεολογικές κορώνες των δύο πλευρών μπροστά στη βαναυσότητα του πολέμου και την ισοπέδωση του θανάτου, όσο κι αν σχεδόν αυτονόητα η ανατροπή της δημοκρατίας από τον Φράνκο και η εγκαθίδρυση ενός απηνούς πολιτεύματος είναι μια ιστορική βαρβαρότητα. Ο συγγραφέας δεν το παραγνωρίζει αυτό, αλλά προχωρά σε μια φιλοσοφική προσέγγιση του πολέμου και των προθέσεων των συμμετεχόντων. Γι’ αυτό ο Χαβιέρ Θέρκας δέχεται επιθέσεις (βλ. ενδεικτικά τις κατηγορίες της Guadalupe Flores Lloran), επειδή δεν αποδίδει μονόπλευρες ευθύνες, επειδή βλέπει τα πράγματα ως ονειροπόλος κι όχι ως πολιτικός, επειδή το να «κατανοεί» τους φασίστες μοιάζει να ισοδυναμεί με απόσειση των ευθυνών τους, επειδή αμφισβητεί την αξία του όποιου ηρωισμού…

Το να προσεγγίζει κανείς τον Εμφύλιο με τα αριστερά (ή τα δεξιά) του γυαλιά δεν σημαίνει ότι αναγκαστικά θα είναι δογματικός και μανιχαϊστικός, αλλά μπορεί να υποβαθμίσει τις ιδεολογικές κορώνες των δύο πλευρών μπροστά στη βαναυσότητα του πολέμου και την ισοπέδωση του θανάτου...

Συνεπώς, ο Ισπανός συγγραφέας μάς ενδιαφέρει, επειδή παράλληλα με την ελληνική πεζογραφία, αφίσταται των εύκολων κατηγοριοποιήσεων κι, ενώ καταδικάζει εξ αριστερών τη φρανκική απολυτότητα, δεν παύει να προβάλει πώς πάνω από τις ιδεολογικές πολώσεις και τις πολιτικές πρωτοβουλίες πολλές χιλιάδες απλών ανθρώπων, που μπήκαν στον πόλεμο μέσα στη δίνη της εποχής, έχασαν την πίστη του στον ύψιστο σκοπό για το οποίο μάχονταν, ηττημένοι από την πραγματικότητα της βίας και την απομάγευση κάθε ηρωισμού.


* Ο ΓΙΩΡΓΟΣ Ν. ΠΕΡΑΝΤΩΝΑΚΗΣ είναι διδάκτορας Νεοελληνικής Φιλολογίας, κριτικός βιβλίου και συγγραφέας. Τελευταίο του βιβλίο, το μυθιστόρημα «Πυθαγόρας» (εκδ. Καστανιώτη).

Εργογραφία – Βιβλιογραφία

Javier Cercas, Soldados de Salamina, Tusquets Editores, Βαρκελώνη, 2001. [Χαβιέρ Θέρκας, Στρατιώτες της Σαλαμίνας, μτφρ. Ελ. Λογοθέτη, εκδ. Πατάκη, Αθήνα, 2002]
Javier Cercas, El monarca de las sombras, Literatura Random House, Βαρκελώνη, 2017. [Χαβιέρ Θέρκας, Ο μονάρχης των σκιών, μτφρ. Γ. Ζακοπούλου, εκδ. Πατάκη, Αθήνα, 2020]
Javier Cercas, Terra Alta, Éditeur Planeta, 2019 [Χαβιέρ Θέρκας, Τέρρα Άλτα, μτφρ. Γ. Ζακοπούλου, εκδ. Πατάκη, 2022]

Banerjee, Durba (2018): «Javier Cercas: Controversy through fiction», στο Mark Gant, Paco Ruzzante & Anneliese Hatton (επιμ.), New Journeys in Iberian Studies: A (Trans-)National and (Trans-)Regional Exploration, Cambridge Scholars Publishing, σελ. 47-61.
Hansen, Hans Lauge (2011): «Multiperspectivism in the Novels of the Spanish Civil War», περ. Orbis Litterarum, τόμ. 66, τεύχ. 2, σελ. 148–166.
Harvey, Giles (2020): «Why a Champion of Reparative Justice Turned on the Cause», περ. The New Yorker, 20.1.2020.
Llosa, Mario Vargas (2001): «El sueño de los héroes», εφ. El Pais, 3 Σεπτεμβρίου 2001.
Tremlett, Giles (2019): «Javier Cercas, Spanish author: to beat the fascists, we need to understand them», εφ. The Guardian, 27.4.2019.
Villalba, Manuel J. (2009): «Ambiguity and Historical Interpretation in Javier Cercas’ “Soldados de Salamina”», Ciberletras: Revista de crítica literaria y de cultura, τεύχ. 22.

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Stella Maris» του Κόρμακ ΜακΚάρθι (κριτική) – Όλη η Αμερική του 20ού αιώνα σε ένα ψυχιατρείο

«Stella Maris» του Κόρμακ ΜακΚάρθι (κριτική) – Όλη η Αμερική του 20ού αιώνα σε ένα ψυχιατρείο

Για το μυθιστόρημα του Κόρμακ ΜακΚάρθι (Cormac McCarthy) «Stella Maris» (μτφρ. Γιώργος Κυριαζής, εκδ. Gutenberg). Στην κεντρική εικόνα, στιγμιότυπο από την ταινία «God's Crooked Lines» του Oriol Paulo.

Γράφει ο Γιάννης Χατζηκρυστάλλης

...
100 χρόνια με την «κυρία Νταλογουέι»: Γιατί τη διαβάζουμε σήμερα

100 χρόνια με την «κυρία Νταλογουέι»: Γιατί τη διαβάζουμε σήμερα

Για το εμβληματικό μυθιστόρημα της Βιρτζίνια Γουλφ [Virginia Woolf] «Η κυρία Νταλογουέι» που κυκλοφόρησε σαν σήμερα, ακριβώς πριν από 100 χρόνια, στις 14 Μαΐου 1925. Με αυτή την αφορμή, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο συλλεκτική έκδοση σε μετάφραση Κωνσταντίνας Τριανταφυλλόπουλου και εξώφυλλο της Μάριας Μπαχά....

«Οι κηπουροί του Μπέρναμ Γουντ» της Έλενορ Κάτον (κριτική) – Αποκάλυψη με άρωμα Σαίξπηρ

«Οι κηπουροί του Μπέρναμ Γουντ» της Έλενορ Κάτον (κριτική) – Αποκάλυψη με άρωμα Σαίξπηρ

Για το μυθιστόρημα της Έλενορ Κάτον (Eleanor Catton) «Οι κηπουροί του Μπέρναμ Γουντ» (μτφρ. Κατερίνα Σχινά, εκδ. Πατάκη). 

Γράφει η Ιωάννα Φωτοπούλου 

Μπέρναμ Γουντ είναι το όνομα μιας ακτιβιστικής κολεκτίβας...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Το τυφλό γουρούνι στη δεύτερη οδό» της Σώτης Τριανταφύλλου (κριτική) – Έλληνες στου Μέμφις τα στενά

«Το τυφλό γουρούνι στη δεύτερη οδό» της Σώτης Τριανταφύλλου (κριτική) – Έλληνες στου Μέμφις τα στενά

Για το μυθιστόρημα της Σώτης Τριανταφύλλου «Το τυφλό γουρούνι στη δεύτερη οδό - Χρονικό σε πόλεις με ποτάμι» (εκδ. Πατάκη). Η κεντρική φωτογραφία, που κοσμεί το εξώφυλλο, είναι του Στάνλεϊ Κιούμπρικ.

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

...
Πολίνα Μπαρσκόβα: «Σε στιγμές πίεσης, οι άνθρωποι αντιδρούμε κάνοντας τέχνη»

Πολίνα Μπαρσκόβα: «Σε στιγμές πίεσης, οι άνθρωποι αντιδρούμε κάνοντας τέχνη»

Η Πολίνα Μπαρσκόβα (Polina Barskova), Ρωσίδα συγγραφέας και ποιήτρια, μιλά με αφορμή την κυκλοφορία της συλλογής αφηγημάτων της «Ζωντανές εικόνες» (μτφρ. Γιούλη Σταματίου, εκδ. Βακχικόν).

Στη Βίκυ Πορφυρίδου

Το βιβλίο σας ...

«Stella Maris» του Κόρμακ ΜακΚάρθι (κριτική) – Όλη η Αμερική του 20ού αιώνα σε ένα ψυχιατρείο

«Stella Maris» του Κόρμακ ΜακΚάρθι (κριτική) – Όλη η Αμερική του 20ού αιώνα σε ένα ψυχιατρείο

Για το μυθιστόρημα του Κόρμακ ΜακΚάρθι (Cormac McCarthy) «Stella Maris» (μτφρ. Γιώργος Κυριαζής, εκδ. Gutenberg). Στην κεντρική εικόνα, στιγμιότυπο από την ταινία «God's Crooked Lines» του Oriol Paulo.

Γράφει ο Γιάννης Χατζηκρυστάλλης

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Ο σπορέας» του Ζαν Νταρό (προδημοσίευση)

«Ο σπορέας» του Ζαν Νταρό (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο του Ζαν Νταρό [Jean Darot] «Ο σπορέας» (μτφρ. Ελένη Γ. Γύζη), το οποίο θα κυκλοφορήσει το επόμενο διάστημα από τις εκδόσεις Στίξις.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Δεν γνωρίζαμε τίποτα. Δεν γνωρίζαμε αν οι εξόριστοι...

«Μια τρίχα που γίνεται άλογο» της Λίλας Κονομάρα (προδημοσίευση)

«Μια τρίχα που γίνεται άλογο» της Λίλας Κονομάρα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη νουβέλα της Λίλας Κονομάρα «Μια τρίχα που γίνεται άλογο», η οποία κυκλοφορεί τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Καστανιώτη.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Κι όμως κάποτε ήμασταν εμείς, ψιθυρίζει κι αμέσως σκέψεις κα...

«Νάρκισσος και Χρυσόστομος» του Χέρμαν Έσσε (προδημοσίευση)

«Νάρκισσος και Χρυσόστομος» του Χέρμαν Έσσε (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Χέρμαν Έσσε [Hermann Hesse] «Νάρκισσος και Χρυσόστομος» (μτφρ. Μαρία Αγγελίδου, Άγγελος Αγγελίδης), το οποίο κυκλοφορεί στις 7 Μαΐου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Στην πραγματικό...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τι διαβάζουμε τώρα; Δέκα πρόσφατα βιβλία γόνιμου στοχασμού

Τι διαβάζουμε τώρα; Δέκα πρόσφατα βιβλία γόνιμου στοχασμού

Η εξέλιξη της τεχνολογίας, η δίκη του Γαλιλαίου, η αποδοχή του θανάτου, αλλά και οι προκαταλήψεις μας για τους τσιγγάνους. Δέκα βιβλία που θα μας γεννήσουν πολλά ερωτήματα και θα μας δώσουν απαντήσεις.

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

...
Τι διαβάζουμε τώρα; 10 φεμινιστικά βιβλία ξένης πεζογραφίας

Τι διαβάζουμε τώρα; 10 φεμινιστικά βιβλία ξένης πεζογραφίας

Δέκα πρόσφατα βιβλία πεζογραφίας από όλον τον κόσμο, γραμμένα από γυναίκες, με πρωταγωνίστριες θηλυκότητες, που απευθύνονται σε όλους. Ιστορίες για τις ηχηρές ή σιωπηρές επαναστάσεις των γυναικών εντός και εκτός των έμφυλων ρόλων τους, τις εκφάνσεις της αυτενέργειας και χειραφέτησής τους. Μυθιστορήματα και διηγήματα...

Τι διαβάζουμε τώρα; 6 πολύ καλά βιβλία για την επιστήμη και τον άνθρωπο

Τι διαβάζουμε τώρα; 6 πολύ καλά βιβλία για την επιστήμη και τον άνθρωπο

Τι γνωρίζουμε για τον ανθρώπινο εγκέφαλο; Τι γνωρίζουμε για την κλιματική κρίση στην Ελλάδα; Πώς καταπολεμούμε το ψυχικό τραύμα; Έξι βιβλία που προσφέρουν γνώσεις, αλλά και ελπίδα.

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

ΕΠΙΣΤΗΜΗ

...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

12 Δεκεμβρίου 2024 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2024

Mυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα: Εκατό καλά λογοτεχνικά βιβλία που κυκλοφόρησαν το 2024 από τα πολλά περισσότερα που έπεσαν στα χέρια μας, με τη μεταφρασμένη πεζογρα

ΦΑΚΕΛΟΙ