Της Ελένης Φουρνάρου
Η ιστορία ξεκινά στη Δροσερή Κοιλάδα, υποβαθμισμένο προάστιο της Μασσαλίας, με την κηδεία της γιαγιάκας Ουμάρακ. Κάποιοι τη δολοφόνησαν, αφού πρώτα τη βασάνισαν στο υπόγειο για να της πάρουν τριάντα ευρώ. «Ληστεία μετά φόνου», αποφαίνεται η αστυνομία και κλείνει την υπόθεση.
Φυσικά, τα φαινόμενα απατούν. Κι έτσι, γύρω από αυτό το τραγικό περιστατικό συγκεντρώνονται σιγά-σιγά ένα σωρό ετερόκλητοι ήρωες που εξορμούν από τελείως διαφορετικές αφετηρίες. Ένας σοφός και θλιμμένος Ιρανός που καπνίζει στριφτά τσιγάρα ψάχνει τις απαντήσεις στους ποιητές και διδάσκει ως αναπληρωτής Ιστορία των Μαθηματικών στο Πανεπιστήμιο. Ένας ηλικιωμένος Έλληνας μαραγκός που κρατά την τέφρα της γυναίκας του για συντροφιά στη μέση του σαλονιού του. Η ορμητική κοκκινομάλλα κόρη του. Ένας Κορσικανός Απάτσι και ο πρώην συνεργός του στις παρανομίες. Ένας πρώην σπουδαίος δημοσιογράφος, τελείως καμένος από το αλκοόλ, κι ένας επιληπτικός φίλος του. Μια πάντα σπουδαία δημοσιογράφος και η ταλαντούχα κόρη της. Δυο Ρώσοι στρατιωτικοί, αποφασισμένοι να προστατεύουν τους πολίτες ενάντια στον εαυτό, αν χρειαζόταν. Ο συνταγματάρχης ενός αντάρτικου στρατού. Μια πάμπλουτη φιλόζωη ξανθιά. Τα αλάνια της γειτονιάς. Κι ένας Τσετσένος κυνηγετικός σκύλος, δώρο στη γιαγιάκα από το γιο της, που όλοι γυρεύουν και κανείς δεν καταφέρνει να φτάσει.
Ο Μισέλ Μεζονέβ στήνει ένα μυθιστόρημα από αυτά που λέμε νέο-νουάρ, στη γραμμή του συμπατριώτη του Ιζό, του Τάιμπο, του Μονταλμπάν, του Χάντρα κι άλλων πολλών σύγχρονών του. Με μελαγχολικό λόγο, πολιτικές, κοινωνικές και ποιητικές αναφορές, παλιομοδίτες ήρωες που βάζουν πάνω από όλα τη φιλία, και φλογερές γυναίκες έτοιμες για σαματά.
Κι εκεί που όλα είναι πραγματικά νουάρ, στο μυθιστόρημα και ολόκληρη την καταραμένη κοινωνία, ο Μεζονέβ στήνει ξαφνικά από το τίποτα κάτι ξέφρενες, κινηματογραφικές σκηνές, τόσο παρανοϊκά αστείες που ανατρέπουν όλη τη θλίψη και τη μελαγχολία του λόγου του και υπενθυμίζουν στον αναγνώστη πως η ζωή, τελικά, όσο μαύρη κι αν φαίνεται, μπορεί και να έχει πλάκα.
Ένα όμορφο και ενδιαφέρον βιβλίο για τις σκοτεινές γωνιές της Μασσαλίας που διαβάζει κανείς με απόλαυση. Κι αν δεν βαριέται μετά, ρίχνει και μια ματιά στο Διαδίκτυο να δει τι γίνεται στην Τσετσενία.