kato apo to derma kentriki

Για το μυθιστόρημα του Gunnar Kaiser «Κάτω από το δέρμα» (μτφρ. Βασίλης Τσαλής, εκδ. Κλειδάριθμος).

Του Διονύση Μαρίνου

Βιβλιόφιλος: πλάσμα στα όρια της εμμονής, κυρίως μοναχικό, με ακατάβλητη φαντασία την οποία σπάνια νοθεύει με δράμια της πραγματικότητας ενόσω έχει καταβυθιστεί στα έγκατα κάποιου βιβλίου. Θα μπορούσαμε να φανταστούμε ένα τέτοιο άτομο που θωπεύει τις σελίδες με τη λατρεία του προσήλυτου (ω, η μυρωδιά των τυπωμένων σελίδων τον οδηγεί σε κορυφές υπέρτατης ηδονής) να υπερπηδάει τα σύνορα της λογικής και να γίνεται δολοφόνος; Ο Γερμανός συγγραφέας Γκ. Κάιζερ έτσι ακριβώς φαντάστηκε τον κεντρικό του ήρωα, τον νεαρό σπουδαστή λογοτεχνίας Τζόναθαν Ρόζεν, στο μυθιστόρημά του Κάτω από το δέρμα (εκδ. Κλειδάριθμος, μτφρ. Βασίλης Τσαλής).

Αυτό είναι το πρώτο «αίμα» για τον Κάιζερ που διδάσκει Γερμανική Γλώσσα και Φιλοσοφία και διαχειρίζεται το blog Philosophisch leben καθώς και το κανάλι KaiserTV στο YouTube. Eίναι ολοφάνερο πως ο Κάιζερ είναι λάτρης των υποβλητικών θρίλερ, αλλά και των αναγνωσμάτων που αναδεικνύουν ατυπικούς ήρωες. Λογοτεχνικές υποστάσεις που διαρρηγνύουν κάθε έννοια «νομιμότητας» και λογικής. Οι κριτικοί στη Γερμανία βρήκαν σε τούτο το μυθιστόρημα το υποβλητικό άρωμα ενός Ζαν Μπατίστ Γκρενουίγ. Είναι ο ήρωας του γνωστού μυθιστορήματος του Πάτρικ Ζίσκιντ Το άρωμα. Σαφώς υπάρχουν ομοιότητες και όπως συμβαίνει σ’ αυτές τις περιπτώσεις: το πρωτότυπο πάντα επισκιάζει. Ακόμη κι αν ο Κάιζερ δεν περιορίζει το συγγραφικό του σχέδιο σε μια ομοιοτυπία.

Δυο πόλοι, δυο ήρωες

Όπως θα διαφανεί στη συνέχεια, ο Ρόζεν είναι ο ένας εκ των δύο πόλων που κινούν τη δράση. Δίπλα του υπάρχει ένας σκοτεινός ήρωας, ο δανδής Γιόσεφ Άιζενσταιν. Βιβλιόφιλος κι αυτός, αλλά με παρελθόν αθέατο. Λες και μια βαριά κουρτίνα έχει κρύψει τα δυσώδη του βίου του. Αυτοί οι δύο, με σημείο ταύτισης την παθολογική αγάπη για τα βιβλία, θα ενώσουν τις τύχες και τις εμμονές τους. Ο Τζόναθαν ζητάει την αποδοχή, είναι αυτό που του λείπει περισσότερο. Είναι σαν άγραφο βιβλίο του οποίου οι λευκές σελίδες ποθούν να γεμίσουν με στίγματα και στοιχεία. Ως εκείνη τη στιγμή η ζωή του είναι αβαρής, δίχως περίγραμμα.

Επιθυμεί να τον μυήσει στην ομορφιά των γυναικών, στα θερμά νάματα της θωπείας – εντέλει να τον κάνει ακαταμάχητο με έναν ιδιαίτερο τρόπο και όχι με την καλλονή του. Τι παράξενο, δε, που αμφότεροι δεν αισθάνονται καθόλου οικεία με το γυναικείο φύλο.

Ο Γιόσεφ είναι ένας εκμαυλιστής, ένας τυπικός Πυγμαλίωνας μόνο που δεν προσπαθεί να αναπλάσει μια γυναίκα, αλλά έναν νιόβγαλτο άντρα. Επιθυμεί να τον μυήσει στην ομορφιά των γυναικών, στα θερμά νάματα της θωπείας – εντέλει να τον κάνει ακαταμάχητο με έναν ιδιαίτερο τρόπο και όχι με την καλλονή του. Τι παράξενο, δε, που αμφότεροι δεν αισθάνονται καθόλου οικεία με το γυναικείο φύλο. Επειδή, όμως, ο καθένας πράττει αυτό ακριβώς που μισεί, τούτη την άπωση του Τζόναθαν προς τις γυναίκες θα εκμεταλλευτεί ο Γιόσεφ για να ταλαντώσει μέσα του τη ζέση της αποπλάνησης.

Ολα αυτά συμβαίνουν στη Νέα Υόρκη της δεκαετίας του ’60. Μια περίοδος πυκνή από γεγονότα, μουσικές, διαβάσματα – ένας ολόκληρος αναβρασμός τριγύρω και τούτοι οι δύο να ενώνονται ολοένα και περισσότερο. Ο Γιόσεφ, ως άλλος έμπειρος γητευτής, ανοίγει τις πύλες του αγνώστου στον νεανία υποτακτικό του. Για πρώτη φορά στη ζωή του, ο Τζόναθαν βλέπει τα «θαύματα» της ζωής με άλλο βλέμμα. Η ζωή του αλλάζει με δραματικούς τόνους. Δίχως να το καταλαβαίνει ολισθαίνει στον σκιώδη κόσμο του Γιόσεφ, καίτοι αρχίζει να καταλαβαίνει πως ένα μεγάλο μυστήριο υπάρχει στα πίσω δωμάτια του βίου του.

kaiser plakat hp
Ο Γκούναρ Κάιζερ γεννήθηκε στην Κολωνία το 1976. Διδάσκει Γερμανική Γλώσσα και Φιλοσοφία. Διηγήματα και ποιήματά του έχουν δημοσιευτεί σε έγκριτα λογοτεχνικά περιοδικά και ανθολογίες. Το βιβλίο Κάτω από το δέρμα,
που έχει χαρακτηριστεί ως «φιλοσοφικό θρίλερ» είναι το πρώτο του μυθιστόρημα.



Ο Τζόναθαν γίνεται ένας φρενήρης ερωτιδέας (πάντα σε αναζήτηση της ιδανικής γυναίκας), ενώ ο Γιόσεφ ριγεί από τις εικόνες που ρουφάει ως οφθαλμολάγνος. Καμία ντροπή, ουδεμία ηθική μετάπτωση. Ο Κάιζερ παίζει με το ύφος, αλλά και τη φιλοσοφική διάσταση που θέλει να προσδώσει στην πλοκή με αποτέλεσμα το μυθιστόρημα από ένα σημείο και μετά να παρεκκλίνει από την δράση και να εισχωρεί στα πεδία της φιλοσοφίας γύρω από τα θέματα του ερωτισμού, της ιστορίας της λογοτεχνίας, της νοηματοδότησης του εγκλήματος στην ανθρώπινη φύση κ.λπ. Δίνεται ιδιαίτερο βάρος στις περιγραφές (ορισμένες φορές τόσο εκτενείς που βαραίνουν στην αφήγηση) και την ψυχολογική ανατομία των ηρώων. Ο Κάιζερ δείχνει να έχει υπερπληθώρα ταλέντου στη χρήση της γλώσσας και όπως συμβαίνει πολλές φορές, το ταλέντο μπορεί να επιστρέψει ως μπούμερανγκ.

Ακόμη κι έτσι, όμως, όταν το μυθιστόρημα επιστρέφει στις σκοτεινές περιοχές του, αφήνοντας εκτός τους παράδρομους των σκέψεων και των αναλύσεων, αποκτάει ξανά το σφρίγος των δύο παθιασμένων κεντρικών ηρώων του. Και για τους δύο, η ζωή θα ήταν άχαρη αν δεν υπήρχαν τα βιβλία. Πού μπορεί να οδηγήσει όμως αυτό το πάθος; Κάτω από το δέρμα του κάθε βιβλιόφιλου, διάστικτο από λέξεις και ιστορίες, ενδέχεται να υπάρχει ο απαραίτητος χώρος όπου μπορεί να εισχωρήσει η φρενίτιδα, η παράκρουση, ακόμη και το φονικό ένστικτο.

Το Κάτω από το δέρμα είναι το βιβλίο που θα λάτρευε κάθε εμπνευσμένος επιμελητής για να βγάλει μέσα από την καρδιά του όλα τα βαριά στοιχεία και να του δώσει τη δυναμική που σε κάποια σημεία αν δεν πνίγεται σίγουρα ολισθαίνει σε ακρότητες.

Και για τους δύο, η ζωή θα ήταν άχαρη αν δεν υπήρχαν τα βιβλία. Πού μπορεί να οδηγήσει όμως αυτό το πάθος; Κάτω από το δέρμα του κάθε βιβλιόφιλου, διάστικτο από λέξεις και ιστορίες, ενδέχεται να υπάρχει ο απαραίτητος χώρος όπου μπορεί να εισχωρήσει η φρενίτιδα, η παράκρουση, ακόμη και το φονικό ένστικτο.

Από την άλλη, δεν πρέπει να παραγνωρίσουμε πως ο Κάιζερ έχει την ικανότητα να πλάθει δυνατούς χαρακτήρες με την έννοια ότι ξεφεύγουν από τη νόρμα. Φέρουν ιδιαίτερα στοιχεία (αντιθετικά μεταξύ τους, εν προκειμένω), κάτι που είναι απόλυτα χρήσιμο ως βάση για την πλοκή. Επιπλέον, δίνει μεγάλη σημασία στο χτίσιμο των χαρακτήρων έτσι ώστε να τους δώσει το ψυχολογικό υπόβαθρο που θα εξηγήσει τις πράξεις τους. Αρκούν όλα αυτά για να χαρακτηριστεί το ντεμπούτο του ως φιλοσοφικό θρίλερ; Σίγουρα η πρόθεσή του Κάιζερ ήταν αυτή ακριβώς. Με την αβεβαιότητα και την ανάγκη που έχει πάντα ένας νεοφερμένος συγγραφέας να πει πολλά με την πρώτη. Κάτι όχι πάντα ευκταίο.

Όπως και να έχει: κρατάμε το όνομα του Κάιζερ και αναμένουμε τη συνέχεια του. Στο μεταξύ το βιβλίο του έχει μεταφραστεί ήδη σε: Ιταλία, Τουρκία, Αργεντινή, Ισπανία, Γαλλία και Πολωνία. Επομένως, έχει πάρει το δρόμο του. Αρκετά καλή είναι η μετάφραση του Βασίλη Τσαλή. Σε ένα βιβλίο που έχει όγκο σελίδων και αρκετή πυκνότητα.

* Ο ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΜΑΡΙΝΟΣ είναι δημοσιογράφος και συγγραφέας. Τελευταίο βιβλίο του, η ποιητική συλλογή «Ποτέ πια εμείς» (εκδ. Μελάνι).


kaiserΚάτω από το δέρμα
GUNNAR KAISER
Μτφρ. Βασίλης Τσαλής
Κλειδάριθμος 2020
Σελ. 616, τιμή εκδότη €17,70

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Εδώ δεν είναι Μαϊάμι» της Φερνάντα Μελτσόρ (κριτική) – Οι φτωχοδιάβολοι της Βερακρούς

«Εδώ δεν είναι Μαϊάμι» της Φερνάντα Μελτσόρ (κριτική) – Οι φτωχοδιάβολοι της Βερακρούς

Για το βιβλίο της Φερνάντα Μελτσόρ [Fernanda Melchor] «Εδώ δεν είναι Μαϊάμι» (μτφρ. Αγγελική Βασιλάκου, εκδ. Δώμα). Κεντρική εικόνα: φωτογραφίες αγνοούμενων στη Βερακρούς, την Πολιτεία του Μεξικού με τη μεγαλύτερη εγκληματικότητα.

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

...
«Η χώρα του χιονιού» του Γιασουνάρι Καουαμπάτα (κριτική) – Η παθιασμένη λευκότητα του ερωτικού πάθους

«Η χώρα του χιονιού» του Γιασουνάρι Καουαμπάτα (κριτική) – Η παθιασμένη λευκότητα του ερωτικού πάθους

Για το μυθιστόρημα του Γιασουνάρι Καουαμπάτα [Yasunari Kawabata] «Η χώρα του χιονιού» (μτφρ. Παναγιώτης Ευαγγελίδης, εκδ. Άγρα). Kεντρική εικόνα: από την κινηματογραφική μεταφορά του βιβλίου σε σκηνοθεσία του Shirô Toyoda.

Γράφει ο Φώτης Καραμπεσίνης

...
«Σπουδή στο μπλε» της Μάγκι Νέλσον (κριτική) – Το χρώμα ως λογοτεχνικό υποκατάστατο συναισθημάτων

«Σπουδή στο μπλε» της Μάγκι Νέλσον (κριτική) – Το χρώμα ως λογοτεχνικό υποκατάστατο συναισθημάτων

Για το βιβλίο της Μάγκι Νέλσον [Maggie Nelson] «Σπουδή στο Μπλε» (μτφρ. Κρυστάλλη Γλυνιαδάκη, εκδ. Αντίποδες). Κεντρική εικόνα: από την «Μπλε ταινία» του Κριστόφ Κισλόφσκι. 

Γράφει η Φανή Χατζή

Ήταν Νοέμβριος του 2020 ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Ανορθογραφίες επιμελητών» – Μια επιστολή του Διονύση Χαριτόπουλου

«Ανορθογραφίες επιμελητών» – Μια επιστολή του Διονύση Χαριτόπουλου

Λάβαμε από τον Διονύση Χαριτόπουλο την παρακάτω επιστολή, σχετικά με την επιλογή κριτικών κειμένων του Κωστή Παπαγιώργη που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Καστανιώτη με τον τίτλο «Κωστής Παπαγιώργης: Τα βιβλία των άλλων 1, Έλληνες συγγραφείς», το 2020. 

Επιμέλεια: Book Press

...
Φεστιβάλ «WOW – Women of the World» στο ΚΠΙΣΝ: Μια σημαντική  διοργάνωση αφιερωμένη σε γυναίκες, θηλυκότητες και non-binary άτομα

Φεστιβάλ «WOW – Women of the World» στο ΚΠΙΣΝ: Μια σημαντική διοργάνωση αφιερωμένη σε γυναίκες, θηλυκότητες και non-binary άτομα

Το δεύτερο φεστιβάλ «WOW - Women of the World Αthens» (6-8 Απριλίου) στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ) αποπειράται να θίξει τα πλέον επίκαιρα ζητήματα στον αγώνα της έμφυλης ισότητας, σε τοπικό αλλά και διεθνές επίπεδο. Στην κεντρική εικόνα, η Έλλη Ανδριοπούλου, διευθύνουσα δύμβουλος του ΚΠΙΣΝ και...

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

Η νικήτρια του βραβείου Women's Prize για non-fiction βιβλία θα ανακοινωθεί στις 13 Ιουνίου. Κεντρική εικόνα, μια από τις υποψήφιες για το βραβείο: η συγγραφέας και αρθρογράφος Ναόμι Κλάιν © The University of British Columbia.

Επιμέλεια: Book Press

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Βαγγέλη Γιαννίση «Μακγκάφιν», το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 21 Μαρτίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΤΟΥΡΙΣΤΑΣ
37.947408, 23.641584

 «Αφού σου ...


«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο του Κωνσταντίνου Κυριακού «Το μποστάνι του Μποστ – Μια σύνθεση / συμπλήρωση / διασκευή κειμένων του Μποστ», το οποίο κυκλοφορεί σε λίγες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Δήμητρας Παπαδήμα «Όλα μαύρα», το οποίο θα κυκλοφορήσει την επόμενη εβδομάδα από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Τι είμαστε εμείς μπροστά σε αυτά τα κτήνη, ρε; Τι είμαστε; Άγιοι. Και φόνο να...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

Τι διαβάζουμε τώρα; 21 καλά βιβλία λογοτεχνίας που βγήκαν πρόσφατα

Τι διαβάζουμε τώρα; 21 καλά βιβλία λογοτεχνίας που βγήκαν πρόσφατα

Επιλέξαμε 21 βιβλία ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας που κυκλοφόρησαν πρόσφατα.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστός

Οι πρώτοι μήνες του 2024 έχουν φέρει πολλά και καλά βιβλία πεζογραφίας. Κι αν ο μέσος αναγνώστης βρίσκεται στην καλύτερη περίπτωση σε σύγχυση, στη χειρότερη σε άγχ...

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Ενόψει της 25ης Μαρτίου, επιλέγουμε έντεκα βιβλία που μας βοηθούν να κατανοήσουμε τα περίπλοκλη όσο και μοναδική διαδοχή γεγονότων που ήταν η Ελληνική Επανάσταση. Kεντρική εικόνα: έργο του Λουντοβίκο Λιπαρίνι «Ο όρκος του λόρδου Βύρωνα στο Μεσολόγγι» (περίπου 1850), μουσείο Μπενάκη.

...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

02 Απριλίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα μεγαλύτερα μυθιστορήματα όλων των εποχών: 20 έργα-ποταμοί από την παγκόσμια λογοτεχνία

Πολύτομα λογοτεχνικά έργα, μυθιστορήματα-ποταμοί, βιβλία που η ανάγνωσή τους μοιάζει με άθλο. Έργα-ορόσημα της παγκόσμιας πεζογραφίας, επικές αφηγήσεις από την Άπω Ανατ

ΦΑΚΕΛΟΙ