alt

Για το βιβλίο του Γιώργου Χρονά Τρεις γυναίκες και ο Ποιητής (εκδ. Οδός Πανός).

Του Διονύση Στεργιούλα

Ένας βασικός τομέας των ενδιαφερόντων και της δημιουργικότητας του ποιητή Γιώργου Χρονά σχετίζεται με τον βίο διασήμων προσώπων και ιδιαίτερα με τις αντιφάσεις και την τραγικότητα που χαρακτηρίζουν τις ζωές τους. Έχει ίσως διαπιστώσει ότι πίσω από τη στιλβωμένη επιφάνεια κρύβεται συχνά ένα βαρύ φορτίο ψυχολογικής πίεσης, που οφείλεται είτε στο κοινό, που απαιτεί από τα είδωλά του να λάμπουν κάθε στιγμή, ακόμη και μετά τον θάνατό τους, είτε στους ίδιους, που δεν θα ήθελαν να διαψεύσουν την εικόνα που έχουν με κόπο και ταλέντο δημιουργήσει.

Στην εργογραφία του Χρονά θα συναντήσουμε κείμενα για τον Παζολίνι, τον James Dean, τον Marlon Brando, τη Marilyn Monroe, τον Michael Jackson, αλλά και για ελληνίδες τραγουδίστριες, όπως η Καίτη Γκρέυ και η Τζένη Βάνου. Ο κόσμος του τραγουδιού τον αφορά και προσωπικά, αφού έχει γράψει τους στίχους σε περισσότερα από 120 τραγούδια, που ερμηνεύτηκαν από τον Νίκο Ξυλούρη, τον Παύλο Σιδηρόπουλο, τη Μελίνα Μερκούρη, τη Βίκυ Μοσχολιού, τη Χαρούλα Αλεξίου, τον Γιώργο Νταλάρα και δεκάδες άλλους ερμηνευτές, με μουσικές του Μάνου Χατζιδάκι, του Γιάννη Μαρκόπουλου, της Λένας Πλάτωνος και άλλων.

Δύο από τα πέντε θεατρικά κείμενα του βιβλίου (Τρεις Γυναίκες και ο Ποιητής, Αθήνα 2015), που έχουν παρουσιαστεί και στη σκηνή, αναφέρονται στις τραγουδίστριες Σεβάς Χανούμ και Ρίτα Σακελλαρίου. Άλλα δύο κείμενα έχουν ως κεντρικό πρόσωπο την Ιταλίδα δημοσιογράφο και συγγραφέα με παγκόσμια φήμη Οριάνα Φαλάτσι. Το βιβλίο κλείνει με το ολιγοσέλιδο σενάριο της παράστασης με τίτλο “Ο Κ. Π. Καβάφης στο Ξενοδοχείο Βαλκάνια”.

Η Φαλάτσι, σε προχωρημένη ηλικία στη Νέα Υόρκη, θυμάται στιγμές της ζωής της και νιώθει δικαιωμένη που υπήρξε “πολιτικό ον” και σκεπτόμενη δημοσιογράφος. Αναπολεί τις επαγγελματικές της επιτυχίες και τη σχέση της με τον Αλέκο Παναγούλη και δηλώνει έτοιμη για τον αναμενόμενο, προαναγγελθέντα από τους γιατρούς θάνατό της.

Τα δύο μονόπρακτα για την Οριάνα Φαλάτσι αποτελούν παραλλαγές του ίδιου κειμένου, με κύρια διαφορά ότι το πρώτο είναι γραμμένο ως πεζό, ενώ το δεύτερο με στίχους. Η Φαλάτσι, σε προχωρημένη ηλικία στη Νέα Υόρκη, θυμάται στιγμές της ζωής της και νιώθει δικαιωμένη που υπήρξε “πολιτικό ον” και σκεπτόμενη δημοσιογράφος. Αναπολεί τις επαγγελματικές της επιτυχίες και τη σχέση της με τον Αλέκο Παναγούλη και δηλώνει έτοιμη για τον αναμενόμενο, προαναγγελθέντα από τους γιατρούς θάνατό της.

Η Σεβαστή Παπαδοπούλου ή Σεβάς Χανούμ μιλά, στο τρίτο θεατρικό μονόπρακτο (που αποτελεί απομαγνητοφώνηση αφήγησής της στον συγγραφέα), για τη δύσκολη δεκαετία του 1950, για τα προβλήματα στη σχέση της με την οικογένειά της, για τη συμβίωσή της με τον Στέλιο Καζαντζίδη, για τις εκδηλώσεις λατρείας των θαυμαστών και θαυμαστριών της. Την χαρακτηρίζει, σε αντίθεση με τα άλλα πρόσωπα του βιβλίου, ένας έκδηλος ναρκισσισμός, που υπήρξε ίσως το αδύνατο σημείο της καριέρας της.

Στο τέταρτο θεατρικό έργο η Ρίτα Σακελλαρίου αναφέρεται στις ρίζες και την καταγωγή της, στις συνήθειές της, στους άντρες που αγάπησε και την αγάπησαν, στα τραγούδια που την έκαναν διάσημη, στον θαυμαστή της Ανδρέα Παπανδρέου, πρωθυπουργό της Ελλάδας. Ο συγγραφέας, παραθέτοντας πλήθος αληθινών και αληθοφανών πληροφοριών για τη ζωή της, αναπλάθει το κλίμα μιας ολόκληρης εποχής, επαναδημιουργεί μέσα από τους μονολόγους της το κοινωνικό πλαίσιο στο οποίο έζησε η τραγουδίστρια και αφήνει τον αναγνώστη του βιβλίου ή τον θεατή της παράστασης να καταλήξουν στα δικά τους συμπεράσματα.

alt
   Ο Γιώργος Χρονάς
 

Ο Κωνσταντίνος Καβάφης είναι ο πρωταγωνιστής στο τελευταίο μονόπρακτο του βιβλίου. Ο Αλεξανδρινός ποιητής επισκέπτεται το ξενοδοχείο “Βαλκάνια”, όπου ο ρεσεψιονίστ τυχαίνει να είναι θαυμαστής του. Ο ρεσεψιονίστ συνομιλεί με τον Καβάφη και απαγγέλλει ποιήματά του. Ταυτόχρονα κάνει κάποιες ευφυείς ή και προσποιητά αφελείς παρατηρήσεις για τα συγκεκριμένα ποιήματα. Η παράσταση αυτή παρουσιάστηκε στη Ρώμη, τις Βρυξέλλες και σε πολλές πόλεις της Ελλάδας.

Ο συγγραφέας αναζητά και διερευνά στις ζωές των τεσσάρων προσώπων ένα πλήθος ετερόκλητων στοιχείων, που έρχονται από διαφορετικές εποχές και ποικίλα πολιτισμικά πλαίσια.

Τα τέσσερα πρόσωπα που πρωταγωνιστούν στο βιβλίο (και έρχονται δύο από την προφορική και δύο από την εγγράμματη παράδοση), οι τρεις γυναίκες και ο ποιητής, διακρίθηκαν στους τομείς τους και απέκτησαν μεγάλη φήμη. Χαρακτηριστικό στοιχείο της ζωής τους υπήρξε η μοναξιά, η έντονη αίσθηση ότι πορεύονται μόνοι τους, η πεποίθηση ότι οι άλλοι δεν μπορούν να τους καταλάβουν, ακόμη και αν ζουν δίπλα τους. Το έργο τους, είτε στο τραγούδι είτε στη συγγραφή είτε στην ποίηση, μοιάζει με μία γέφυρα, με την οποία προσποιούνται ότι θέλουν να εγκαταλείψουν την αυτοαπομόνωση, τις εμμονές και τα πιθανά αδιέξοδα που τους συνοδεύουν. Το πεπρωμένο όμως είναι πάντα ένα ποτάμι ορμητικό, που δεν επιτρέπει το κολύμπι ενάντια στο ρεύμα.

Ο συγγραφέας αναζητά και διερευνά στις ζωές των τεσσάρων προσώπων ένα πλήθος ετερόκλητων στοιχείων, που έρχονται από διαφορετικές εποχές και ποικίλα πολιτισμικά πλαίσια. Δεν είναι τυχαίο το σχόλιο για το ποίημα του Καβάφη “Δέησις”, ότι μοιάζει με τραγούδι του Βασίλη Τσιτσάνη ή του Μάρκου Βαμβακάρη. Ο Γιώργος Χρονάς γράφοντας για τα τέσσερα αυτά πρόσωπα γράφει εν μέρει για τη δική του ζωή, για τα δικά του ενδιαφέροντα, για τις επιλογές του δικού του βίου, αφού και ο ίδιος ασχολήθηκε με την ποίηση, το τραγούδι, τη συγγραφή βιβλίων και τη δημοσιογραφία. Πιστεύω ότι το βιβλίο εντάσσεται οργανικά στο υπόλοιπο έργο του, ως μία ακόμη εκδοχή της ευαισθησίας ενός ποιητή.

* Ο ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΣΤΕΡΓΙΟΥΛΑΣ είναι συγγραφέας.

altΤρεις γυναίκες και ο Ποιητής
Ωσάν αρχαία αιγυπτιακή τέχνη
Γιώργος Χρονάς
Οδός Πανός 2015
Σελ. 144, τιμή εκδότη €13,00

alt

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΧΡΟΝΑ

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Φιλμαρισμένη σκέψη» του Ρόμπερτ Πίπιν (κριτική) – Ο κινηματογράφος ως αναστοχαστική μορφή

«Φιλμαρισμένη σκέψη» του Ρόμπερτ Πίπιν (κριτική) – Ο κινηματογράφος ως αναστοχαστική μορφή

Για το βιβλίο του Ρόμπερτ Πίπιν [Robert Pippin] «Φιλμαρισμένη σκέψη» (μτφρ. Γιάννης Μολυνδρής, εκδ. Υδροπλάνο). Κεντρική εικόνα: O Άλφρεντ Χίτσκοκ και η Τζάνετ Λι στα γυρίσματα του «Ψυχώ». 

Γράφει ο Φώτης Καραμπεσίνης

...
Στάθης Λιβαθινός και Φρανκ Ράντατς: Δύο σημαντικά βιβλία για το θέατρο (κριτική)

Στάθης Λιβαθινός και Φρανκ Ράντατς: Δύο σημαντικά βιβλία για το θέατρο (κριτική)

Για το βιβλίο του Φρανκ Ράντατς [Frank Raddatz] «Στον λαβύρινθο, ο Θόδωρος Τερζόπουλος συναντά τον Χάινερ Μύλλερ» (μτφρ. Γιάννης Καλιφατίδης εκδ. Κείμενα) και το βιβλίο του Στάθη Λιβαθινού «Τρεις εποχές. Ατοβιογραφικές σημειώσεις ενός σκηνοθέτη του θεάτρου» (εκδ. Πατάκη). Κεντρική εικόνα: ο Χάυνερ...

«Σαίξπηρ – Η επινόηση του ανθρώπινου» του Χάρολντ Μπλουμ (κριτική)

«Σαίξπηρ – Η επινόηση του ανθρώπινου» του Χάρολντ Μπλουμ (κριτική)

Για τη μελέτη του του Χάρολντ Μπλουμ [Harold Bloom] «Σαίξπηρ – Η επινόηση του ανθρώπινου» (απόδοση: Άρης Μπερλής, Θέμελης Γλυνάτσης, απόδοση-εισαγωγή-σχόλια: Ήρκος Ρ. Αποστολίδης, εκδ. Gutenberg).

Γράφει ο Φώτης Καραμπεσίνης

Λένε ότι ο υ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Τα δέκα καλύτερα βιβλία του 2023 σύμφωνα με τους New York Times

Τα δέκα καλύτερα βιβλία του 2023 σύμφωνα με τους New York Times

Η συντακτική ομάδα των New York Times ξεχώρισε τα καλύτερα βιβλία που κυκλοφόρησαν το 2023, επιλέγοντας πέντε έργα μυθοπλασίας και πέντε δοκίμια. Στην κεντρική εικόνα, η Ζέιντι Σμιθ [Zadie Smith], συγγραφέας του «The fraud», το οποίο αναφέρεται στη λίστα ως ένα από τα πέντε σημαντικότερα μυθιστορήματα του έτους που ...

Βασίλης Βασιλικός (1934-2023): Η Εταιρεία Συγγραφέων αφιερώνει στη μνήμη του την επόμενη Ημέρα Ποίησης

Βασίλης Βασιλικός (1934-2023): Η Εταιρεία Συγγραφέων αφιερώνει στη μνήμη του την επόμενη Ημέρα Ποίησης

Με ανακοίνωσή της η Εταιρεία Συγγραφέων αποχαιρετά των δύο φορές Πρόεδρό της Βασίλη Βασιλικό και ανακοινώνει ότι η Ημέρα Ποίησης 2024 θα είναι αφιερωμένη στη μνήμη του ανθρώπου που εισηγήθηκε στην UNESCO την 21 Μαρτίου ως Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης

...
Βασίλης Βασιλικός (1934-2023): Ένας αποχαιρετισμός από τον Αλέξη Ζήρα

Βασίλης Βασιλικός (1934-2023): Ένας αποχαιρετισμός από τον Αλέξη Ζήρα

Ακολουθεί επιμνημόσυνο κείμενο του Αλέξη Ζήρα, πρώην Προέδρου της Εταιρείας Συγγραφέων, για τον Βασίλη Βασιλικό.

Ένας αποχαιρετισμός στον Βασίλη Βασιλικό

Για πολλά χρόνια, τουλάχιστον από τη δεκαετία του 1970 ως το κλείσιμο...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Το τέλος της Αισθητικής; Τεχνομηδενισμός και Σύγχρονη Τέχνη» του Δημοσθένη Δαββέτα (προδημοσίευση)

«Το τέλος της Αισθητικής; Τεχνομηδενισμός και Σύγχρονη Τέχνη» του Δημοσθένη Δαββέτα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από βιβλίο του Δημοσθένη Δαββέτα «Το τέλος της Αισθητικής; Τεχνομηδενισμός και Σύγχρονη Τέχνη» (Επίμετρο: Μάνος Στεφανίδης) το οποίο θα κυκλοφορήσει το επόμενο διάστημα από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Χωριό Ποτέμκιν» του Γιώργου Παναγή (προδημοσίευση)

«Χωριό Ποτέμκιν» του Γιώργου Παναγή (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Γιώργου Παναγή «Χωριό Ποτέμκιν», που κυκλοφορεί στις 28 Νοεμβρίου από τις εκδόσεις Τόπος. [Η έκφραση «Χωριό Ποτέµκιν» (ρωσικά: по­тёмкинские деревни) περιγράφει ένα κατασκεύασµα που έχει στόχο να αποκρύψει την αλήθεια ή να εξωραΐσει µια κατάσταση].

Επιμέλεια:...

«Ο Γιουγκοσλάβος» της Άνα Βούτσκοβιτς (προδημοσίευση)

«Ο Γιουγκοσλάβος» της Άνα Βούτσκοβιτς (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Άνα Βούτσκοβιτς [Ana Vučković] «Ο Γιουγκοσλάβος» (μτφρ. Απόστολος Θηβαίος), το οποίο κυκλοφορεί αρχές Δεκεμβρίου από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Η ΜΠΑΝΑΝΑ

...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα δέκα καλύτερα βιβλία του 2023 σύμφωνα με τους New York Times

Τα δέκα καλύτερα βιβλία του 2023 σύμφωνα με τους New York Times

Η συντακτική ομάδα των New York Times ξεχώρισε τα καλύτερα βιβλία που κυκλοφόρησαν το 2023, επιλέγοντας πέντε έργα μυθοπλασίας και πέντε δοκίμια. Στην κεντρική εικόνα, η Ζέιντι Σμιθ [Zadie Smith], συγγραφέας του «The fraud», το οποίο αναφέρεται στη λίστα ως ένα από τα πέντε σημαντικότερα μυθιστορήματα του έτους που ...

«Ο βίος βραχύς, η δε τέχνη μακρή» – Αυτοβιογραφίες και βιογραφίες, 15+1 επιλογές από τις πρόσφατες εκδόσεις

«Ο βίος βραχύς, η δε τέχνη μακρή» – Αυτοβιογραφίες και βιογραφίες, 15+1 επιλογές από τις πρόσφατες εκδόσεις

Τι κοινό μπορεί να έχει η Μαρινέλλα με τον Έλον Μάσκ; Η Μαρία Κάλλας με τον Ανδρέα Παπανδρέου και ο Πρίγκιπας Χάρι με τον Διονύση Σιμόπουλο; Οι βιογραφίες όλων αυτών, και μερικές ακόμη, κυκλοφόρησαν τους προηγούμενους μήνες και σας τις παρουσιάζουμε.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστό...

Κλερ Κίγκαν – Η Ιρλανδή που ανέδειξε τις χάρες της μικρής φόρμας

Κλερ Κίγκαν – Η Ιρλανδή που ανέδειξε τις χάρες της μικρής φόρμας

Η Ιρλανδή συγγραφέας έχει αγαπηθεί από το ελληνικό αναγνωστικό κοινό και όχι άδικα. Τι είναι αυτό που την κάνει ιδιαίτερη και γιατί η πρόσφατη νουβέλα της «Πολύ αργά πια» (μτφρ. Μαρτίνα Ασκητοπούλου, εκδ. Μεταίχμιο) την καταξιώνει. 

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

13 Δεκεμβρίου 2022 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2022

Έφτασε η στιγμή και φέτος για την καθιερωμένη εδώ και χρόνια επιλογή των εκατό από τα καλύτερα βιβλία λογοτεχνίας της χρονιάς που φτάνει σε λίγες μέρες στο τέλος της. Ε

ΦΑΚΕΛΟΙ