post-it

Όταν αποσπάσματα που αρχικά απορρίφθηκαν επιστρέφουν αναβιβασμένα. Του Γιώργου Χ. Θεοχάρη

Όποιος γράφει ποιήματα το ξέρει δα καλά: Όλο και πιο συχνά αποθηκεύει στίχους, που απορρίφθηκαν στην τελική του κρίση, τους ρίχνει στο συρτάρι άτσαλα ή μέσα σε ντοσιέ τούς αποθέτει, σε μια δοκιμασία λησμονιάς τούς υποβάλλει, μα οι λέξεις αντιστέκονται,

συχνά-πυκνά προβάλλουν, τάχα ξαφνικά, μπροστά του, τάχατες καθώς έψαχνε κάτι συγκεκριμένο έπεσε πάλι πάνω τους… Μα ξέρει απ’ την αρχή ότι ο ίδιος υποβάλλεται σε μια δοκιμασία αντοχής, ώσπου να προβιβάσει σε ποίημα κάποιες απ’ τις εμπνεύσεις του που μείναν στάσιμες.

Μια τέτοια επιτυχία χαίρεται ο ποιητής Ορέστης Αλεξάκης με την ανάδειξη αναξιοποίητου υλικού της γραφής του που συγκέντρωσε στη συλλογή: «Το άλμπουμ των αποκομμάτων» (Γαβριηλίδης, 2009).

Κι ωστόσο, η αξία του βιβλίου συνίσταται στο ότι το patchwork συντέθηκε έτσι που και υφολογικά είναι στέρεο και μορφικά αξιοπρόσεκτο και ρυθμικά ενδιαφέρον και ποικίλο, ώστε σ’ έναν βαθμό ν’ αποτελεί «επίμετρο» της μέχρι τώρα ποιητικής δημιουργίας του Αλεξάκη.

Στο πρώτο μέρος («Νεκροί στην πόλη») γίνεται μια ανάκληση νεκρών. Ο άνθρωπος, όσο ζει, δεν είναι παρά μια παραλλαγή του κενού το οποίο αφήνει όταν πια φύγει από τη ζωή. Ο ποιητής εδώ, σ’ αυτή τη λογοτεχνική νέκυα, δεν είναι παρά ένας «εθελοντής ληξίαρχος της μνήμης» και, πιθανώς, ένας από καιρό απών κι ο ίδιος, που στην καταγραφή τού διαφεύγει η απουσία του. Σ’ ένα ποίημα της πρώτης ενότητας συνομιλεί με τον Καβάφη αντιλέγοντας, σε ένα δεύτερο ριμάρει με το άγριο πάθος του Βερλέν.

Ένας πένθιμος λυρισμός κυριαρχεί στο δεύτερο μέρος («Ίχνη στην σκόνη»). Ο ποιητής μοιρολογεί την πορεία του ανθρώπου προς τη φθορά, που προοδευτικά καταλαμβάνει κάθε πτυχή της ύπαρξης. Ο καταδικασμένος της ανυπαρξίας, βαδίζοντας για το απροσδιόριστο, «το πέραν πάσης μνήμης», μπορεί να «δραπετεύει» μόνον διά της μνήμης, επιστρέφοντας στην παιδική ηλικία, «στο θάλπος και το φως μιας εποχής / αιώνιου γλυκασμού και ανθοφορίας».

Το τρίτο μέρος («Ο μεταμφιεσμένος χρόνος») αφιερώνεται στη μνήμη του ποιητή Διομήδη Βλάχου. Εδώ ο Αλεξάκης ιχνογραφεί την ανυπαρξία, «το Τίποτα», το οποίο δεν μας περιμένει αλλά το κουβαλάμε μέσα μας, είμαστ’ εμείς το Τίποτα, είμαστε το λαμπρό Μηδέν, νομίζοντας πως είμαστε το Παν.

Στο ακόλουθο απόκομμα συνοψίζεται, νομίζω, η οντολογική προβληματική του βιβλίου: «Ακούω τα βήματά μου στο κενό / αναχωρώ / ή μήπως επιστρέφω;».

Επτανήσιος, ο Αλεξάκης ασκείται στην ποίηση των αποσπασμάτων, στα ίχνη του Μεγάλου Ζακύνθιου που με σπαράγματα αρχιτεκτόνησε το έργο του.

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Κομμάτια» του Ευριπίδη Γαραντούδη (κριτική) – Προσεγγίζοντας το παρελθόν μέσα από τη μνήμη και το όνειρο

«Κομμάτια» του Ευριπίδη Γαραντούδη (κριτική) – Προσεγγίζοντας το παρελθόν μέσα από τη μνήμη και το όνειρο

Για την ποιητική συλλογή του Ευριπίδη Γαραντούδη «Κομμάτια» (εκδ. Πόλις). 

Γράφει ο Αλέξανδρος Δεδιλιάρης

Με την τελευταία ποιητική του συλλογή, ...

«Σατόρι – Η στιγμή της φωτοσύνθεσης» του Μανόλη Πρατικάκη (κριτική) – Τ’ ανθισμένα δέντρα είναι τα πιο αυθεντικά ποιήματα

«Σατόρι – Η στιγμή της φωτοσύνθεσης» του Μανόλη Πρατικάκη (κριτική) – Τ’ ανθισμένα δέντρα είναι τα πιο αυθεντικά ποιήματα

Για την ποιητική συλλογή του Μανόλη Πρατικάκη «Σατόρι – Η στιγμή της φωτοσύνθεσης» (εκδ. Αρμός). 

Γράφει ο Σταύρος Κουβαράς

Ο Μαν...

«Το χρώμα του Αιγαίου και άλλα ποιήματα» του Αρμάντο Ρομέρο – Ποίηση όπως το φως κι η θάλασσα

«Το χρώμα του Αιγαίου και άλλα ποιήματα» του Αρμάντο Ρομέρο – Ποίηση όπως το φως κι η θάλασσα

Για την ποιητική συλλογή του Αρμάντο Ρομέρο (Armando Romero) «Το χρώμα του Αιγαίου και άλλα ποιήματα» (μτφρ. Αγαθή Δημητρούκα, εκδ. Τόπος). 

Γράφει ο Χρήστος Κούκης

Ο Αρμάντο Ρομέρο έλκει την καταγωγή του από την Ελλάδα. Σ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Καρίμ Κατάν: «Έγραψα για κάτι που χάνεται, είτε πρόκειται για την Παλαιστίνη είτε για την οικογένεια, τις σχέσεις»

Καρίμ Κατάν: «Έγραψα για κάτι που χάνεται, είτε πρόκειται για την Παλαιστίνη είτε για την οικογένεια, τις σχέσεις»

, «Προσπαθώ να μη διαχωρίζω τις επιρροές μου σε ανατολικές και δυτικές, καθώς είμαι ένα μείγμα διαμορφωμένο κι από τις δύο κουλτούρες», μας είπε ο Παλαιστίνιος συγγραφέας Καρίμ Κατάν (Karim Kattan). Τον συναντήσαμε στο 4ο Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων.

Συνέντευξη στον Σόλωνα Παπ...

Ιούλιος στο «Σπίτι του Ελύτη-Μουσείο»: Συναυλίες και ποιητικά δρώμενα

Ιούλιος στο «Σπίτι του Ελύτη-Μουσείο»: Συναυλίες και ποιητικά δρώμενα

Η ποίηση του Οδυσσέα Ελύτη και άλλων μεγάλων δημιουργών θα ακουστεί μελοποιημένη στο «Σπίτι του Ελύτη-Μουσείο» τον Ιούλιο, σε δύο συναυλίες και ένα μουσικό δρώμενο.

Επιμέλεια: ...

Καλοκαίρι στην Καΐρειο Βιβλιοθήκη της Άνδρου – Παρουσίαση του δοκιμίου του Γιάννη Μαμάη «Κολοφώνες» και άλλες εκδηλώσεις

Καλοκαίρι στην Καΐρειο Βιβλιοθήκη της Άνδρου – Παρουσίαση του δοκιμίου του Γιάννη Μαμάη «Κολοφώνες» και άλλες εκδηλώσεις

Η Καΐρειος Βιβλιοθήκη της Άνδρου φιλοξενεί, μεταξύ άλλων, και την παρουσίαση του δοκιμίου του Γιάννη Μαμάη «Κολοφώνες – Η μνήμη της τελευταίας σελίδας» (εκδ. Gutenberg).

Επιμέλεια: Book Press

Ως ίδρυμα που προάγει την ...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Κοίτα τα φώτα, αγάπη μου» της Ανί Ερνό (προδημοσίευση)

«Κοίτα τα φώτα, αγάπη μου» της Ανί Ερνό (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Ανί Ερνό [Annie Ernaux], «Κοίτα τα φώτα, αγάπη μου» (μτφρ. Ρίτα Κολαΐτη), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 24 Ιουνίου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο 

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Τα σουπερμάρκετ και ο...

«Η απόδραση της τελείας» του Γιάννη Ζευγώλη (προδημοσίευση)

«Η απόδραση της τελείας» του Γιάννη Ζευγώλη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη νουβέλα του Γιάννη Ζευγώλη «Η απόδραση της τελείας», η οποία θα κυκλοφορήσει τις επόμενες ημέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Σας μάζεψα, αγαπημένα μου σημεία, όλα εδώ για να σας ανακοινώσω την ...

«Μου πέθανες» του Ζοζέ Λουίς Πεϊσότο (προδημοσίευση)

«Μου πέθανες» του Ζοζέ Λουίς Πεϊσότο (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το αφήγημα του Πορτογάλου συγγραφέα Ζοζέ Λουίς Πεϊσότο [José Luís Peixoto], «Μου πέθανες» (μτφρ. Ζωή Καραμπέκιου), το οποίο θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Μπήκα σ...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Καλοκαίρι 2025: «Διαβάζοντας σε ανοιχτούς ορίζοντες» – 50 λογοτεχνικά βιβλία για όλες τις διαθέσεις και για κάθε στιγμή

Καλοκαίρι 2025: «Διαβάζοντας σε ανοιχτούς ορίζοντες» – 50 λογοτεχνικά βιβλία για όλες τις διαθέσεις και για κάθε στιγμή

Διηγήματα, νουβέλες και μυθιστορήματα, σύγχρονα και κλασικά, όλα μαζί ανοίγουν μια αναγνωστική βεντάλια για όλες τις διαθέσεις και προτιμήσεις και για κάθε στιγμή. 

Επιλογή-κείμενα: Κώστας Αγοραστός, Διονύσης Μαρίνος

Π...

Τι διαβάζουμε τώρα; 10 +1 βιογραφίες και αυτοβιογραφικά κείμενα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα

Τι διαβάζουμε τώρα; 10 +1 βιογραφίες και αυτοβιογραφικά κείμενα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα

Ανεξάρτητα από το αν καλύπτουν ολόκληρο τον κύκλο της ζωής ή ένας μέρος αυτής, οι βιογραφίες έχουν ως καταστατικό σκοπό να δείξουν όσα δεν φαίνονται, να αποκαλύψουν κίνητρα και να ερμηνεύσουν αποφάσεις. Έντεκα βιβλία από την πρόσφατη παραγωγή.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Οι βιογρα...

Πού πάει ο κόσμος μας: 50 βιβλία για την Ιστορία, την πολιτική, την κοινωνία, την επιστήμη

Πού πάει ο κόσμος μας: 50 βιβλία για την Ιστορία, την πολιτική, την κοινωνία, την επιστήμη

Επιλογή πενήντα βιβλίων από την πρόσφατη βιβλιοπαραγωγή, εστιάζοντας στην Ιστορία, ελληνική και διεθνή, στην πολιτική και τη φιλοσοφία, αλλά και σε βιβλία που αφορούν τον πολιτισμό, την κοινωνία, τη θρησκεία, την ψυχολογία, την επιστήμη. Πενήντα δοκίμια ή μελέτες που μπορούν να μας κάνουν καλύτερους και πιο ενημερωμ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

12 Δεκεμβρίου 2024 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2024

Mυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα: Εκατό καλά λογοτεχνικά βιβλία που κυκλοφόρησαν το 2024 από τα πολλά περισσότερα που έπεσαν στα χέρια μας, με τη μεταφρασμένη πεζογρα

ΦΑΚΕΛΟΙ