post-it

Όταν αποσπάσματα που αρχικά απορρίφθηκαν επιστρέφουν αναβιβασμένα. Του Γιώργου Χ. Θεοχάρη

Όποιος γράφει ποιήματα το ξέρει δα καλά: Όλο και πιο συχνά αποθηκεύει στίχους, που απορρίφθηκαν στην τελική του κρίση, τους ρίχνει στο συρτάρι άτσαλα ή μέσα σε ντοσιέ τούς αποθέτει, σε μια δοκιμασία λησμονιάς τούς υποβάλλει, μα οι λέξεις αντιστέκονται,

συχνά-πυκνά προβάλλουν, τάχα ξαφνικά, μπροστά του, τάχατες καθώς έψαχνε κάτι συγκεκριμένο έπεσε πάλι πάνω τους… Μα ξέρει απ’ την αρχή ότι ο ίδιος υποβάλλεται σε μια δοκιμασία αντοχής, ώσπου να προβιβάσει σε ποίημα κάποιες απ’ τις εμπνεύσεις του που μείναν στάσιμες.

Μια τέτοια επιτυχία χαίρεται ο ποιητής Ορέστης Αλεξάκης με την ανάδειξη αναξιοποίητου υλικού της γραφής του που συγκέντρωσε στη συλλογή: «Το άλμπουμ των αποκομμάτων» (Γαβριηλίδης, 2009).

Κι ωστόσο, η αξία του βιβλίου συνίσταται στο ότι το patchwork συντέθηκε έτσι που και υφολογικά είναι στέρεο και μορφικά αξιοπρόσεκτο και ρυθμικά ενδιαφέρον και ποικίλο, ώστε σ’ έναν βαθμό ν’ αποτελεί «επίμετρο» της μέχρι τώρα ποιητικής δημιουργίας του Αλεξάκη.

Στο πρώτο μέρος («Νεκροί στην πόλη») γίνεται μια ανάκληση νεκρών. Ο άνθρωπος, όσο ζει, δεν είναι παρά μια παραλλαγή του κενού το οποίο αφήνει όταν πια φύγει από τη ζωή. Ο ποιητής εδώ, σ’ αυτή τη λογοτεχνική νέκυα, δεν είναι παρά ένας «εθελοντής ληξίαρχος της μνήμης» και, πιθανώς, ένας από καιρό απών κι ο ίδιος, που στην καταγραφή τού διαφεύγει η απουσία του. Σ’ ένα ποίημα της πρώτης ενότητας συνομιλεί με τον Καβάφη αντιλέγοντας, σε ένα δεύτερο ριμάρει με το άγριο πάθος του Βερλέν.

Ένας πένθιμος λυρισμός κυριαρχεί στο δεύτερο μέρος («Ίχνη στην σκόνη»). Ο ποιητής μοιρολογεί την πορεία του ανθρώπου προς τη φθορά, που προοδευτικά καταλαμβάνει κάθε πτυχή της ύπαρξης. Ο καταδικασμένος της ανυπαρξίας, βαδίζοντας για το απροσδιόριστο, «το πέραν πάσης μνήμης», μπορεί να «δραπετεύει» μόνον διά της μνήμης, επιστρέφοντας στην παιδική ηλικία, «στο θάλπος και το φως μιας εποχής / αιώνιου γλυκασμού και ανθοφορίας».

Το τρίτο μέρος («Ο μεταμφιεσμένος χρόνος») αφιερώνεται στη μνήμη του ποιητή Διομήδη Βλάχου. Εδώ ο Αλεξάκης ιχνογραφεί την ανυπαρξία, «το Τίποτα», το οποίο δεν μας περιμένει αλλά το κουβαλάμε μέσα μας, είμαστ’ εμείς το Τίποτα, είμαστε το λαμπρό Μηδέν, νομίζοντας πως είμαστε το Παν.

Στο ακόλουθο απόκομμα συνοψίζεται, νομίζω, η οντολογική προβληματική του βιβλίου: «Ακούω τα βήματά μου στο κενό / αναχωρώ / ή μήπως επιστρέφω;».

Επτανήσιος, ο Αλεξάκης ασκείται στην ποίηση των αποσπασμάτων, στα ίχνη του Μεγάλου Ζακύνθιου που με σπαράγματα αρχιτεκτόνησε το έργο του.

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Τι αιώνα κάνει έξω;» του Γιώργου Κοζία (κριτική) – Ποίηση στην αντίπερα όχθη της ιδιωτικότητας

«Τι αιώνα κάνει έξω;» του Γιώργου Κοζία (κριτική) – Ποίηση στην αντίπερα όχθη της ιδιωτικότητας

Για την ποιητική συλλογή του Γιώργου Κοζία «Τι αιώνα κάνει έξω;» (εκδ. Περισπωμένη).

Γράφει ο Γιάννης Χρυσανθόπουλος

Στην ποιητική έκφραση κυριαρχεί σε πολλούς δημιουργούς το αυστηρά ιδιωτικό σύμπαν. Το εντελώς ιδ...

«Διήγηση Μαργαρώνας και Ιμπερίου» & «Ιστορία της Σωσάννης»:  Ενδιαφέροντα τεκμήρια της πρώιμης νεοελληνικής γλώσσας και λογοτεχνίας

«Διήγηση Μαργαρώνας και Ιμπερίου» & «Ιστορία της Σωσάννης»: Ενδιαφέροντα τεκμήρια της πρώιμης νεοελληνικής γλώσσας και λογοτεχνίας

Για τα βιβλία «Διήγηση Μαργαρώνας και Ιμπερίου – Η ριμάδα με συνοδευτική έκδοση της πρώτης και της τελευταίας παραλλαγής (15ος αιώνας και 1806)» του Κώστα Γιαβή (εκδ. Πατάκη) και «Ιστορία της Σωσάννης» του Μάρκου Δεφαράνα (επιμ. Ντέιβιντ Χόλτον, Τασούλα Μ. Μαρκομιχελάκη, ΠΕΚ). Οι τ...

«[Αγνώστου], Η βία του βίου» του Τσιμάρα Τζανάτου (κριτική) – Ποιήματα σαν λιλιπούτειοι αστραφτεροί κοφτεροί σουγιάδες

«[Αγνώστου], Η βία του βίου» του Τσιμάρα Τζανάτου (κριτική) – Ποιήματα σαν λιλιπούτειοι αστραφτεροί κοφτεροί σουγιάδες

Για την ποιητική συλλογή του Τσιμάρα Τζανάτου «[Αγνώστου], Η βία του βίου – Ποιήματα (2000-2021)» (Κάπα εκδοτική). Εικόνα: Φωτογραφικό υλικό από την ομώνυμη παράσταση. 

Γράφει ο Δημήτρης Μπαλτάς 

Με αφορ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Κείμενα «με τη βοήθεια» Τεχνητής Νοημοσύνης: Πώς παράγονται και πώς ξεχωρίζουν – Κάποιες σκέψεις...

Κείμενα «με τη βοήθεια» Τεχνητής Νοημοσύνης: Πώς παράγονται και πώς ξεχωρίζουν – Κάποιες σκέψεις...

Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της γραφής των προγραμμάτων Τεχνητής Νοημοσύνης; Πώς η ΤΝ αναπαριστά την πραγματικότητα και πώς, από «εργαλείο», καταλήγει να εργαλειοποιεί τον χρήστη της; Θα μπορούσε ποτέ ένα πρόγραμμα ΑΙ να γράψει όπως ο Γκιστάβ Φλομπέρ; Κάποιες σκέψεις. Εικόνα: Από την ταινία «Her» (2013). ...

«Στην εξοχή» του Μάρτιν Κριμπ, σε σκηνοθεσία Αικατερίνης Παπαγεωργίου (κριτική) – Όταν οι αστικές νευρώσεις μεταφέρονται στην ύπαιθρο 

«Στην εξοχή» του Μάρτιν Κριμπ, σε σκηνοθεσία Αικατερίνης Παπαγεωργίου (κριτική) – Όταν οι αστικές νευρώσεις μεταφέρονται στην ύπαιθρο 

Για την παράσταση «Στην εξοχή» του Μάρτιν Κριμπ (Martin Crimp), σε σκηνοθεσία της Αικατερίνης Παπαγεωργίου, στο θέατρο «Αποθήκη».

Γράφει ο Νίκος Ξένιος

Είδαμε, στο θέατρο «Αποθήκη», το ψυχολογικό δρ...

Εκδόσεις Gutenberg: Κινούνται νομικά για τη διαρροή αποσπασμάτων της «Ιθάκης» του Αλέξη Τσίπρα

Εκδόσεις Gutenberg: Κινούνται νομικά για τη διαρροή αποσπασμάτων της «Ιθάκης» του Αλέξη Τσίπρα

Ο εκδοτικός οίκος Gutenberg κινείται νομικά ενάντια στην εφημερίδα Documento, που δημοσίευσε χωρίς έγκριση άρθρο με αποσπάσματα και λεπτομέρειες για το περιεχόμενο του υπό έκδοση βι...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Η φωλιά» του Γιώργου Ψωμιάδη (προδημοσίευση)

«Η φωλιά» του Γιώργου Ψωμιάδη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το ομότιτλο διήγημα της συλλογής διηγημάτων του Γιώργου Ψωμιάδη «Η φωλιά», η οποία θα κυκλοφορήσει στις 19 Νοεμβρίου από τις εκδόσεις Κίχλη.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Ἡ φωλιὰ 

Τὸ φορτη...

«Ο δρόμος προς τα αστέρια» της Ίνβιλ Χ. Ρισχέι (προδημοσίευση)

«Ο δρόμος προς τα αστέρια» της Ίνβιλ Χ. Ρισχέι (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Ίνβιλ Χ. Ρισχέι [Ingvild H. Rishøi] «Ο δρόμος προς τα αστέρια» (μτφρ. Κρυστάλλη Γλυνιαδάκη), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 13 Νοεμβρίου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...
«Ζήτω η Άγκαθα Κρίστι» της Μάρως Δούκα (προδημοσίευση)

«Ζήτω η Άγκαθα Κρίστι» της Μάρως Δούκα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το νέο μυθιστόρημα της Μάρως Δούκα «Ζήτω η Άγκαθα Κρίστι», το οποίο θα κυκλοφορήσει στα τέλη Νοεμβρίου από τις εκδόσεις Πατάκη.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Στον Ορέστη

Ολιγ...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τι διαβάζουμε τώρα; 12 βιβλία σύγχρονης ελληνικής πεζογραφίας

Τι διαβάζουμε τώρα; 12 βιβλία σύγχρονης ελληνικής πεζογραφίας

Δώδεκα βιβλία ελληνικής πεζογραφίας που μόλις εκδόθηκαν. Τρία από αυτά είναι επανεκδόσεις.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστός

Βασίλης Γκουρογιάννης, ...

Ημερολόγια καρκίνου, η γραφή που θεραπεύει: Λορντ και Νικολαΐδου, δύο γυναίκες, δύο καταγραφές της εμπειρίας με τη νόσο

Ημερολόγια καρκίνου, η γραφή που θεραπεύει: Λορντ και Νικολαΐδου, δύο γυναίκες, δύο καταγραφές της εμπειρίας με τη νόσο

Παράλληλη ανάγνωση των προσωπικών ημερολογίων, δύο συγγραφέων που νόσησαν με καρκίνο του μαστού. Πρόκειται για τα: «Ημερολόγια καρκίνου» (μτφρ. Ισμήνη Θεοδωροπούλου, εκδ. Κείμενα) της Όντρι Λορντ και «Καλά και σήμερα» (εκδ. Μεταίχμιο, 2015) της Σοφίας Νικολαΐδου.

Γράφει η Φανή Χατζή

...
Τι διαβάζουμε τώρα; 15 βιβλία από την πρώτη λογοτεχνική σοδειά του φθινοπώρου

Τι διαβάζουμε τώρα; 15 βιβλία από την πρώτη λογοτεχνική σοδειά του φθινοπώρου

Δεκαπέντε βιβλία μεταφρασμένες πεζογραφίας τα οποία εκδόθηκαν πρόσφατα προμηνύουν ένα συναρπαστικό αναγνωστικό χειμώνα.

Γράφει η Φανή Χατζή

Το φθινόπωρο εγκαινιάζει πάντα μια φρενήρη εκδοτική σεζόν που κλιμακώνεται λίγο πριν από τις γιορτές. Βουτώντας ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

ΦΑΚΕΛΟΙ