alt

Για την ποιητική συλλογή του Λεωνίδα Κακάρογλου «Οι τίγρεις των δωματίων» (εκδ. Εστία).

Του Γιώργου Κ. Ψάλτη

Στα βιβλία ποίησης, περισσότερο από οποιαδήποτε άλλα, φαίνεται ο συγγραφέας. Όμως δεν είναι αυτοβιογραφίες ή μαρτυρίες. Σε κάθε βιβλίο, ο ποιητής αποφασίζει και δίνει μία κατεύθυνση στις σημειώσεις που κρατάει, ενίοτε νοερά, για να γράψει ποιήματα.

Ο Λεωνίδας Κακάρογλου είναι ένας άνθρωπος που ζει τρυφερά μαζί με τους ζωντανούς. Αν διαλέξει να ζει μ’ ένα ζώο, είναι επειδή θέλει να το φροντίσει. Όχι για να φαγωθεί από αυτό. Στο βιβλίο «Οι τίγρεις των δωματίων» έχει για moto συνάψει στίχους από το ποίημα της Κατερίνας Αγγελάκη-Ρουκ «Η τίγρη». Τους παραθέτει ως εξής: «Την τίγρη ακολουθήσαμε / στη φωλιά της / Την τίγρη την νυχτερινή / τη μάνα / πώς ελαφροπατεί / και την ημέρα / σε λήθαργο ονειρεύεται τ’ αστέρια…».

Είναι το ένατο ποιητικό βιβλίο του Κακάρογλου. Το διάβασα ως συνέχεια των προηγούμενων. Χρησιμοποιεί το ίδιο ποιητικό υποκείμενο, τον ίδιο αφηγητή. Στις Τίγρεις των δωματίων οι μνήμες έχουν εξασθενίσει, αναζητά όμως πια δεν βρίσκει το αγαπημένο πρόσωπο που έχει χάσει. «Και δεν θυμάμαι / Τι νούμερο παπούτσι / Φόραγες». «Κι όταν καμιά φορά συναντηθούμε / Δεν θα αναγνωρίσω τα μάτια σου».

Ο αφηγητής ζει μόνος σε ένα σπίτι, με ζωύφια, μυρμήγκια κι ένα σαμιαμίδι, θέλει να φροντίζει τους άλλους, παρακαλεί τις λέξεις να ταΐζουν τα νυχτοπούλια.

Ο αφηγητής ζει μόνος σε ένα σπίτι, με ζωύφια, μυρμήγκια κι ένα σαμιαμίδι, θέλει να φροντίζει τους άλλους, παρακαλεί τις λέξεις να ταΐζουν τα νυχτοπούλια. Προσμένει το μέλλον, δεν υποφέρει την αναμονή, λέει «ό,τι είναι να γίνει, ας γίνει». Περιμένει τους τίτλους τέλους της «κακοπαιγμένης φάρσας», του φιλμ νουάρ από το οποίο ελπίζει να βγει.

Διστάζει να αφήσει τις μνήμες, να προχωρήσει. Ψάχνει έστω ένα αποτύπωμα κάπου σ’ έναν τοίχο του σπιτιού για να βεβαιωθεί ότι οι μνήμες είναι παρούσες κι άρα το αγαπημένο πρόσωπο παραμένει. Τα χορταράκια του κήπου ακόμα θυμούνται τα πατήματά του. Το βιβλίο διαπερνιέται από τον φόβο του αποχωρισμού από το πένθος, από την οικειότητα που αυτό φέρει.

Διαδηλώνει ότι θέλει να απαλλαγεί από τη μνήμη πεθαμένων. Δεν ξέρει αν είναι όνειρο αυτοί ή όνειρο κι ο ίδιος. Τα μάτια του αγαπημένου προσώπου βρίσκονται πια στα δικά του μάτια, στο ποίημα «Αυτόματος τηλεφωνητής» λέει: «Τώρα ξημερώνει / Όπως χθες βράδιαζε / Όμως στα μάτια μου / Είναι τα μάτια σου / Σε κανέναν / Δεν θ’ αφήσω να μου τα πάρει / Σε κανέναν τηλεφωνητή / Δεν χαρίζω τίποτα // Σε σένα / Όλα».

Βρέχει, τα παράθυρα γίνονται θαμπά, κι ο αφηγητής ακούει τη βροχή σαν να του λέει ότι δεν είναι δική της η θαμπάδα. Εκείνος την έχει επιλέξει. Έχει παρατήσει, έχει ξεχάσει τη ζωή του να πλέει. Ο αφηγητής ζει, οι τίγρεις των δωματίων όχι. Δεν θυμάται πια τα μάτια τους. Δεν μπορεί πλέον να τα αναγνωρίσει. Όλα που αφορούν στη συνύπαρξή του με νεκρούς αγαπημένους καθίστανται λεπτομέρειες. Οι τίγρεις είναι πια οι σκιές που τον βασανίζουν. Σκιές, που εξ ορισμού χρειάζονται φως αλλιώς δεν υπάρχουν. Αυτόφωτες σκιές δεν υφίστανται.

Ο ποιητής χρησιμοποιεί συχνά τη λέξη «μνήμες», και περιγραφικά. Από το πρώτο κιόλας ποίημα, βλέπουμε το ταβάνι να στάζει μνήμες και τον αφηγητή να αναζητά στο πάτωμα το αγαπημένο πρόσωπο. Δεν χρειάζεται πια τις μνήμες για να προχωρήσει. Είναι παράλογο να βρίσκεται έστω μία τίγρη σε ένα δωμάτιο μ’ έναν άνθρωπο. Είτε εκείνη θα πεινάσει είτε ο άνθρωπος θα διαλέξει να συνεχίσει να ζει.

Μνήμες που έρχονται σαν βραδινό αεράκι, το οποίο φέρνει για λίγο το αγαπημένο πρόσωπο, κι ύστερα το παίρνει.

Ο αφηγητής διαπιστώνει ότι «δύσκολα θα περνούν οι νύχτες». Μνήμες που έρχονται σαν βραδινό αεράκι, το οποίο φέρνει για λίγο το αγαπημένο πρόσωπο, κι ύστερα το παίρνει. Στα ποιήματα δεν συναντούμε σημεία στίξης. Κυρίως, ο Κακάρογλου τα αφήνει χωρίς τελεία στο τέλος. Μένουν ανοιχτά, όπως οι μνήμες.

Όπως τα προηγούμενα, είναι ένα βιβλίο για τη διαχείριση της μνήμης, για μία κατάσταση του πένθους. Για τον αφηγητή, είμαστε εμείς κι είναι κι ο χρόνος. Τον χρόνο, τον κωδικοποιούμε, τον ταξινομούμε σε ημέρες, σε εβδομάδες, σε μήνες, σε έτη. Όμως για εμάς, για τη ζωή μας, για αυτά που έχουμε ζήσει και ζούμε, πώς μετριέται ο χρόνος;

Πώς ταξινομούνται τα ηλιοβασιλέματα, οι άνεμοι που νιώσαμε; Γεμίζουμε τη ζωή μας με πήγαιν’-έλα για να κερδίσουμε τη μνήμη, για να κρυβόμαστε στην αμνησία. Φτιάχνουμε ένα ιδιωτικό παραμύθι, στο οποίο δεν προλαβαίνουν να χωρέσουν οι μνήμες.

Όσο κι αν προστατευόμαστε, ό,τι αντικλεπτικό μηχανισμό κι αν ενεργοποιήσουμε, ο χρόνος θα μπει στον χώρο μας και θα μας κλέψει τα χρόνια.

* Ομιλία που εκφωνήθηκε στην παρουσίαση του βιβλίου στην Αθήνα, στο Polis Art Café.

* Ο ΓΙΩΡΓΟΣ Κ. ΨΑΛΤΗΣ είναι ποιητής.

altΟι τίγρεις των δωματίων
Λεωνίδας Κακάρογλου
Εστία 2017
Σελ. 56, τιμή εκδότη €9,00

alt

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ ΛΕΩΝΙΔΑ ΚΑΚΑΡΟΓΛΟΥ

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Το βάθος του κόσμου» του Νικηφόρου Βρεττάκου – Το ποιητικό όραμα ενός σπουδαίου ποιητή

«Το βάθος του κόσμου» του Νικηφόρου Βρεττάκου – Το ποιητικό όραμα ενός σπουδαίου ποιητή

Η Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Σπάρτης προσφέρει στο αναγνωστικό κοινό μια ιδιαίτερη έκδοση της ποιητικής συλλογής του Νικηφόρου Βρεττάκου «Το βάθος του κόσμου« (εκδ. Ποταμός).

Γράφει η Γεωργία Κακούρου-Χρόνη

Στη Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Σπάρτης...

«Emily Dickinson, Ποιήματα» (κριτική) – Το αργυρό χρονικό της μετάφρασης

«Emily Dickinson, Ποιήματα» (κριτική) – Το αργυρό χρονικό της μετάφρασης

Για το βιβλίο «Emily Dickinson, Ποιήματα» (εκλογή, προλεγόμενα, μετάφραση Κώστας Κουτσουρέλης, εκδ. Κίχλη). Κεντρική εικόνα: Η Σίνθια Νίξον υποδύεται την Έμιλυ Ντίκινσον στη βιογραφική ταινία του Τέρενς Ντέιβις «A Quier Passion». 

Γράφει η Γεωργία Τριανταφυλλίδου ...

«Ο θυρωρός των ημερών» της Ευτυχίας-Αλεξάνδρας Λουκίδου (κριτική)

«Ο θυρωρός των ημερών» της Ευτυχίας-Αλεξάνδρας Λουκίδου (κριτική)

Για την ποιητική συλλογή της Ευτυχίας-Αλεξάνδρας Λουκίδου «Ο θυρωρός των ημερών» (εκδ. Κέδρος). Κεντρική εικόνα: He © Positi Negati.

Γράφει η Μαρίτα Παπαρούση

Στην ποιητική συλλογή ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

The Athens Prize for Literature 2022: Οι λίστες με τους υποψήφιους, σε ελληνικό και ξένο μυθιστόρημα

The Athens Prize for Literature 2022: Οι λίστες με τους υποψήφιους, σε ελληνικό και ξένο μυθιστόρημα

Στην Αίθουσα Τελετών του Δημαρχιακού Μεγάρου στην Πλατεία Εθνικής Αντιστάσεως (πρώην Πλατεία Κοτζιά), θα απονεμηθούν εφέτος, για δέκατη έβδομη χρονιά, τα βραβεία μυθιστορήματος «The Athens Prize for Literature» του περιοδικού (δε)κατα για το 2022. Η ανακοίνωση των νικητών και ταυτόχρονα η απονομή θα γίνουν την Πέμπτ...

Χριστουγεννιάτικη γιορτή από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης: Σαββατοκύριακο στην Πλάκα, με Αργύρη Μπακιρτζή, κεράσματα και μεγάλες προσφορές

Χριστουγεννιάτικη γιορτή από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης: Σαββατοκύριακο στην Πλάκα, με Αργύρη Μπακιρτζή, κεράσματα και μεγάλες προσφορές

Οι Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης διοργανώνουν χριστουγεννιάτικη γιορτή βιβλίου το Σάββατο 9 & την Κυριακή 10 Δεκεμβρίου από τις 11:00 μέχρι και τις 19:00 στην οδό Θουκυδίδου 4, στην Πλάκα και υπόσχονται δύο μέρες γεμάτες με μουσική, κεράσματα, προτάσεις για δώρα και μεγάλες προσφορές.

Επιμέλεια: ...

Εορταστικό τετραήμερο των εκδόσεων Ψυχογιός στη Δημοτική Αγορά Κυψέλης

Εορταστικό τετραήμερο των εκδόσεων Ψυχογιός στη Δημοτική Αγορά Κυψέλης

Από σήμερα (7/12) έως και την Κυριακή (10/12) οι εκδόσεις Ψυχογιός ετοιμάζουν μια χριστουγεννιάτικη γιορτή για μικρούς και μεγάλους στη Δημοτική Αγορά Κυψέλης με bazaar βιβλίων, εκδηλώσεις και δράσεις για τα παιδιά. «Τίτλοι λογοτεχνίας για μικρούς και μεγάλους, bazaar βιβλίων, συναντήσεις με συγγραφείς & συναρπα...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Τρότζαν» του Θανάση Χειμωνά (προδημοσίευση)

«Τρότζαν» του Θανάση Χειμωνά (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Θανάση Χειμωνά «Τρότζαν, που κυκλοφορεί στις 8 Δεκεμβρίου από τις εκδόσεις Πατάκη.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Άνοιξα τα μάτια μου. Το μυαλό μου, αδειανό. Γύρω μου, φως. Έντονο. Εκτυφλωτικό. Συνειδητοπο...

«Αχ, Ευρώπη! Κείμενα για το μέλλον της Ευρώπης και την δημόσια σφαίρα» του Γιούργκεν Χάμπερμας (προδημοσίευση)

«Αχ, Ευρώπη! Κείμενα για το μέλλον της Ευρώπης και την δημόσια σφαίρα» του Γιούργκεν Χάμπερμας (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από βιβλίο του Γιούργκεν Χάμπερμας [Jürgen Habermas] «Αχ Ευρώπη! – Κείμενα για το Μέλλον της Ευρώπης και την δημόσια σφαίρα» (μτφρ. – προλεγόμενα – σχόλια: Δημήτρης Υφαντής), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 15 Δεκεμβρίου από τις εκδόσεις Printa / Ροές.

Επιμέλεια: Κώστας Αγορα...

«Πολύ αργά πια» της Κλερ Κίγκαν (προδημοσίευση)

«Πολύ αργά πια» της Κλερ Κίγκαν (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Κλερ Κίγκαν [Claire Keegan] «Πολύ αργά πια» (μτφρ. Μαρτίνα Ασκητοπούλου), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 7 Δεκεμβρίου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Την Παρασκευή, 29 Ιουλίου, το...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα δέκα καλύτερα βιβλία του 2023 σύμφωνα με τους New York Times

Τα δέκα καλύτερα βιβλία του 2023 σύμφωνα με τους New York Times

Η συντακτική ομάδα των New York Times ξεχώρισε τα καλύτερα βιβλία που κυκλοφόρησαν το 2023, επιλέγοντας πέντε έργα μυθοπλασίας και πέντε δοκίμια. Στην κεντρική εικόνα, η Ζέιντι Σμιθ [Zadie Smith], συγγραφέας του «The fraud», το οποίο αναφέρεται στη λίστα ως ένα από τα πέντε σημαντικότερα μυθιστορήματα του έτους που ...

«Ο βίος βραχύς, η δε τέχνη μακρή» – Αυτοβιογραφίες και βιογραφίες, 15+1 επιλογές από τις πρόσφατες εκδόσεις

«Ο βίος βραχύς, η δε τέχνη μακρή» – Αυτοβιογραφίες και βιογραφίες, 15+1 επιλογές από τις πρόσφατες εκδόσεις

Τι κοινό μπορεί να έχει η Μαρινέλλα με τον Έλον Μάσκ; Η Μαρία Κάλλας με τον Ανδρέα Παπανδρέου και ο Πρίγκιπας Χάρι με τον Διονύση Σιμόπουλο; Οι βιογραφίες όλων αυτών, και μερικές ακόμη, κυκλοφόρησαν τους προηγούμενους μήνες και σας τις παρουσιάζουμε.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστό...

Κλερ Κίγκαν – Η Ιρλανδή που ανέδειξε τις χάρες της μικρής φόρμας

Κλερ Κίγκαν – Η Ιρλανδή που ανέδειξε τις χάρες της μικρής φόρμας

Η Ιρλανδή συγγραφέας έχει αγαπηθεί από το ελληνικό αναγνωστικό κοινό και όχι άδικα. Τι είναι αυτό που την κάνει ιδιαίτερη και γιατί η πρόσφατη νουβέλα της «Πολύ αργά πια» (μτφρ. Μαρτίνα Ασκητοπούλου, εκδ. Μεταίχμιο) την καταξιώνει. 

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

13 Δεκεμβρίου 2022 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2022

Έφτασε η στιγμή και φέτος για την καθιερωμένη εδώ και χρόνια επιλογή των εκατό από τα καλύτερα βιβλία λογοτεχνίας της χρονιάς που φτάνει σε λίγες μέρες στο τέλος της. Ε

ΦΑΚΕΛΟΙ