alt

Για την ποιητική συλλογή του Λεωνίδα Κακάρογλου «Οι τίγρεις των δωματίων» (εκδ. Εστία).

Του Γιώργου Κ. Ψάλτη

Στα βιβλία ποίησης, περισσότερο από οποιαδήποτε άλλα, φαίνεται ο συγγραφέας. Όμως δεν είναι αυτοβιογραφίες ή μαρτυρίες. Σε κάθε βιβλίο, ο ποιητής αποφασίζει και δίνει μία κατεύθυνση στις σημειώσεις που κρατάει, ενίοτε νοερά, για να γράψει ποιήματα.

Ο Λεωνίδας Κακάρογλου είναι ένας άνθρωπος που ζει τρυφερά μαζί με τους ζωντανούς. Αν διαλέξει να ζει μ’ ένα ζώο, είναι επειδή θέλει να το φροντίσει. Όχι για να φαγωθεί από αυτό. Στο βιβλίο «Οι τίγρεις των δωματίων» έχει για moto συνάψει στίχους από το ποίημα της Κατερίνας Αγγελάκη-Ρουκ «Η τίγρη». Τους παραθέτει ως εξής: «Την τίγρη ακολουθήσαμε / στη φωλιά της / Την τίγρη την νυχτερινή / τη μάνα / πώς ελαφροπατεί / και την ημέρα / σε λήθαργο ονειρεύεται τ’ αστέρια…».

Είναι το ένατο ποιητικό βιβλίο του Κακάρογλου. Το διάβασα ως συνέχεια των προηγούμενων. Χρησιμοποιεί το ίδιο ποιητικό υποκείμενο, τον ίδιο αφηγητή. Στις Τίγρεις των δωματίων οι μνήμες έχουν εξασθενίσει, αναζητά όμως πια δεν βρίσκει το αγαπημένο πρόσωπο που έχει χάσει. «Και δεν θυμάμαι / Τι νούμερο παπούτσι / Φόραγες». «Κι όταν καμιά φορά συναντηθούμε / Δεν θα αναγνωρίσω τα μάτια σου».

Ο αφηγητής ζει μόνος σε ένα σπίτι, με ζωύφια, μυρμήγκια κι ένα σαμιαμίδι, θέλει να φροντίζει τους άλλους, παρακαλεί τις λέξεις να ταΐζουν τα νυχτοπούλια.

Ο αφηγητής ζει μόνος σε ένα σπίτι, με ζωύφια, μυρμήγκια κι ένα σαμιαμίδι, θέλει να φροντίζει τους άλλους, παρακαλεί τις λέξεις να ταΐζουν τα νυχτοπούλια. Προσμένει το μέλλον, δεν υποφέρει την αναμονή, λέει «ό,τι είναι να γίνει, ας γίνει». Περιμένει τους τίτλους τέλους της «κακοπαιγμένης φάρσας», του φιλμ νουάρ από το οποίο ελπίζει να βγει.

Διστάζει να αφήσει τις μνήμες, να προχωρήσει. Ψάχνει έστω ένα αποτύπωμα κάπου σ’ έναν τοίχο του σπιτιού για να βεβαιωθεί ότι οι μνήμες είναι παρούσες κι άρα το αγαπημένο πρόσωπο παραμένει. Τα χορταράκια του κήπου ακόμα θυμούνται τα πατήματά του. Το βιβλίο διαπερνιέται από τον φόβο του αποχωρισμού από το πένθος, από την οικειότητα που αυτό φέρει.

Διαδηλώνει ότι θέλει να απαλλαγεί από τη μνήμη πεθαμένων. Δεν ξέρει αν είναι όνειρο αυτοί ή όνειρο κι ο ίδιος. Τα μάτια του αγαπημένου προσώπου βρίσκονται πια στα δικά του μάτια, στο ποίημα «Αυτόματος τηλεφωνητής» λέει: «Τώρα ξημερώνει / Όπως χθες βράδιαζε / Όμως στα μάτια μου / Είναι τα μάτια σου / Σε κανέναν / Δεν θ’ αφήσω να μου τα πάρει / Σε κανέναν τηλεφωνητή / Δεν χαρίζω τίποτα // Σε σένα / Όλα».

Βρέχει, τα παράθυρα γίνονται θαμπά, κι ο αφηγητής ακούει τη βροχή σαν να του λέει ότι δεν είναι δική της η θαμπάδα. Εκείνος την έχει επιλέξει. Έχει παρατήσει, έχει ξεχάσει τη ζωή του να πλέει. Ο αφηγητής ζει, οι τίγρεις των δωματίων όχι. Δεν θυμάται πια τα μάτια τους. Δεν μπορεί πλέον να τα αναγνωρίσει. Όλα που αφορούν στη συνύπαρξή του με νεκρούς αγαπημένους καθίστανται λεπτομέρειες. Οι τίγρεις είναι πια οι σκιές που τον βασανίζουν. Σκιές, που εξ ορισμού χρειάζονται φως αλλιώς δεν υπάρχουν. Αυτόφωτες σκιές δεν υφίστανται.

Ο ποιητής χρησιμοποιεί συχνά τη λέξη «μνήμες», και περιγραφικά. Από το πρώτο κιόλας ποίημα, βλέπουμε το ταβάνι να στάζει μνήμες και τον αφηγητή να αναζητά στο πάτωμα το αγαπημένο πρόσωπο. Δεν χρειάζεται πια τις μνήμες για να προχωρήσει. Είναι παράλογο να βρίσκεται έστω μία τίγρη σε ένα δωμάτιο μ’ έναν άνθρωπο. Είτε εκείνη θα πεινάσει είτε ο άνθρωπος θα διαλέξει να συνεχίσει να ζει.

Μνήμες που έρχονται σαν βραδινό αεράκι, το οποίο φέρνει για λίγο το αγαπημένο πρόσωπο, κι ύστερα το παίρνει.

Ο αφηγητής διαπιστώνει ότι «δύσκολα θα περνούν οι νύχτες». Μνήμες που έρχονται σαν βραδινό αεράκι, το οποίο φέρνει για λίγο το αγαπημένο πρόσωπο, κι ύστερα το παίρνει. Στα ποιήματα δεν συναντούμε σημεία στίξης. Κυρίως, ο Κακάρογλου τα αφήνει χωρίς τελεία στο τέλος. Μένουν ανοιχτά, όπως οι μνήμες.

Όπως τα προηγούμενα, είναι ένα βιβλίο για τη διαχείριση της μνήμης, για μία κατάσταση του πένθους. Για τον αφηγητή, είμαστε εμείς κι είναι κι ο χρόνος. Τον χρόνο, τον κωδικοποιούμε, τον ταξινομούμε σε ημέρες, σε εβδομάδες, σε μήνες, σε έτη. Όμως για εμάς, για τη ζωή μας, για αυτά που έχουμε ζήσει και ζούμε, πώς μετριέται ο χρόνος;

Πώς ταξινομούνται τα ηλιοβασιλέματα, οι άνεμοι που νιώσαμε; Γεμίζουμε τη ζωή μας με πήγαιν’-έλα για να κερδίσουμε τη μνήμη, για να κρυβόμαστε στην αμνησία. Φτιάχνουμε ένα ιδιωτικό παραμύθι, στο οποίο δεν προλαβαίνουν να χωρέσουν οι μνήμες.

Όσο κι αν προστατευόμαστε, ό,τι αντικλεπτικό μηχανισμό κι αν ενεργοποιήσουμε, ο χρόνος θα μπει στον χώρο μας και θα μας κλέψει τα χρόνια.

* Ομιλία που εκφωνήθηκε στην παρουσίαση του βιβλίου στην Αθήνα, στο Polis Art Café.

* Ο ΓΙΩΡΓΟΣ Κ. ΨΑΛΤΗΣ είναι ποιητής.

altΟι τίγρεις των δωματίων
Λεωνίδας Κακάρογλου
Εστία 2017
Σελ. 56, τιμή εκδότη €9,00

alt

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ ΛΕΩΝΙΔΑ ΚΑΚΑΡΟΓΛΟΥ

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Σκοτεινός καθρέφτης» του Νίκου Λάζαρη (κριτική) – Μια ευσύνοπτη ελεγεία αδελφικής αγάπης

«Σκοτεινός καθρέφτης» του Νίκου Λάζαρη (κριτική) – Μια ευσύνοπτη ελεγεία αδελφικής αγάπης

Για την ποιητική συλλογή του Νίκου Λάζαρη «Σκοτεινός καθρέφτης» (εκδ. Κουκκίδα). Κεντρική εικόνα: © Peter H (Pixabay).

Γράφει ο Αντώνης Μακρυδημήτρης

Ι

Εισα...

«Αποδείξεις και Θεωρίες: Δοκίμια για την ποίηση» της Λουίζ Γκλικ (κριτική)

«Αποδείξεις και Θεωρίες: Δοκίμια για την ποίηση» της Λουίζ Γκλικ (κριτική)

Για τη συλλογή δοκιμίων της Λουίζ Γκλικ [Louise Glück] «Αποδείξεις και Θεωρίες: Δοκίμια για την ποίηση» (μτφρ. Γιώργος Λαμπράκος, εκδ. Στερέωμα). Στην κεντρική εικόνα, η Λουίζ Γκλικ.

Γράφει η Άλκηστις Σουλογιάννη

Τη Λουίζ Γ...

«Τα συντρίμμια και η αναστήλωσή τους – Η αλληλέγγυα ποιητική της Λύντιας Στεφάνου» του Αλέξη Ζήρα (κριτική)

«Τα συντρίμμια και η αναστήλωσή τους – Η αλληλέγγυα ποιητική της Λύντιας Στεφάνου» του Αλέξη Ζήρα (κριτική)

Για το δοκίμιο του Αλέξη Ζήρα «Τα συντρίμμια και η αναστήλωσή τους – Η αλληλέγγυα ποιητική της Λύντιας Στεφάνου» (εκδ. Θράκα). Στην κεντρική εικόνα, η ποιήτρια Λύντια Στεφάνου στο σπίτι της ζωγράφου Νέλλης Ανδρικοπούλου (1948).

Γράφει η Χλόη Κουτσουμπέλη ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Η μπαλάντα των ανίδεων και καλών» του Γιάννη Ν. Μπασκόζου (προδημοσίευση)

«Η μπαλάντα των ανίδεων και καλών» του Γιάννη Ν. Μπασκόζου (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Γιάννη Ν. Μπασκόζου «Η μπαλάντα των ανίδεων και καλών», το οποίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Οι νεραντζιές τρελαίνονται την άνοιξη στο Παγκράτι. Οι μυρωδιές τους α...

Κρατικά Λογοτεχνικά Βραβεία 2022: Στη Μαρία Λαϊνά το Μεγάλο Βραβείο

Κρατικά Λογοτεχνικά Βραβεία 2022: Στη Μαρία Λαϊνά το Μεγάλο Βραβείο

Ανακοινώθηκαν τα Κρατικά Βραβεία Λογοτεχνίας, Λογοτεχνικής Μετάφρασης και Παιδικού Βιβλίου καθώς και το Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων, το οποίο απονέμεται στη Μαρία Λαϊνά για τη συνολική προσφορά της στα Γράμματα. Τα βραβεία αφορούν βιβλία που κυκλοφόρησαν μέσα στο 2021. Φωτογραφία © Αργυρώ Μπο...

Οι εκδότες χαιρετίζουν την εισαγωγή του «πολλαπλού σχολικού βιβλίου» μα ετοιμάζουν προσφυγή στο ΣΤΕ «για την άκρως προβληματική διαδικασία»

Οι εκδότες χαιρετίζουν την εισαγωγή του «πολλαπλού σχολικού βιβλίου» μα ετοιμάζουν προσφυγή στο ΣΤΕ «για την άκρως προβληματική διαδικασία»

H Σύμπραξη Εκδοτών προσφεύγει στο ΣτΕ με στόχο την επανεξέταση των όρων της Πρόσκλησης του υπουργείου Παιδείας σχετικά με το πολλαπλό σχολικό εγχειρίδιο ενώ ταυτόχρονα καταθέτουν τις δικές τους προτάσεις. 

Επιμέλεια: Book Press

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Η μπαλάντα των ανίδεων και καλών» του Γιάννη Ν. Μπασκόζου (προδημοσίευση)

«Η μπαλάντα των ανίδεων και καλών» του Γιάννη Ν. Μπασκόζου (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Γιάννη Ν. Μπασκόζου «Η μπαλάντα των ανίδεων και καλών», το οποίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Οι νεραντζιές τρελαίνονται την άνοιξη στο Παγκράτι. Οι μυρωδιές τους α...

«Τα ρόδα δεν πεθαίνουν ποτέ» του Γκούναρ Στόλεσεν (προδημοσίευση)

«Τα ρόδα δεν πεθαίνουν ποτέ» του Γκούναρ Στόλεσεν (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Γκούναρ Στόλεσεν [Gunnar Staalesen] «Τα ρόδα δεν πεθαίνουν ποτέ» (μτφρ. Βαγγέλης Γιαννίσης), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 7 Ιουνίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Υπάρχουν κάποιε...

«Έρωτες, έρωτες, έρωτες» του Βαγγέλη Ραπτόπουλου (προδημοσίευση)

«Έρωτες, έρωτες, έρωτες» του Βαγγέλη Ραπτόπουλου (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο του Βαγγέλη Ραπτόπουλου «Έρωτες, έρωτες, έρωτες» – δώδεκα ιστορίες με πρωταγωνιστές που επιμένουν να παλεύουν για την ικανοποίηση της ερωτικής τους επιθυμίας. Δώδεκα παραλλαγές πάνω στο ίδιο θέμα, με την τελευταία και μεγαλύτερη να αγκαλιάζει όλες τις προηγούμενες. Κυκλο...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Δύο αξιοπρόσεκτα ελληνικά αστυνομικά

Δύο αξιοπρόσεκτα ελληνικά αστυνομικά

Δύο ελληνικά αστυνομικά μυθιστορήματα που ξεχωρίζουν: «Το τελευταίο κορίτσι» (εκδ. Τόπος), του Γιάννη Ξανθόπουλου και «Το σπάσιμο» (εκδ. Μεταίχμιο), του Τάσου Παπαναστασίου.

Γράφει η Χίλντα Παπαδημητρίου

...

Πατριαρχία, φεμινισμός και κουίρ λογοτεχνία – Μιχαλοπούλου, Αλεξάνδρα Κ* και Καλοβυρνάς δίνουν απαντήσεις

Πατριαρχία, φεμινισμός και κουίρ λογοτεχνία – Μιχαλοπούλου, Αλεξάνδρα Κ* και Καλοβυρνάς δίνουν απαντήσεις

Λογοτεχνία, έμφυλες ταυτότητες, πατριαρχία, φεμινιστικό κίνημα, γυναικεία γραφή. Αμάντα Μιχαλοπούλου, Αλεξάνδρα Κ*, Λύο Καλοβυρνάς φωτίζουν όψεις ενός ζητήματος που μας αφορά περισσότερο απ΄ όσο ίσως πιστεύουμε, ενώ ακολουθεί επιλογή βιβλίων ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας από τις πρόσφατες ...

Τα 25 καλύτερα λογοτεχνικά έργα γραμμένα από γυναίκες συγγραφείς – από τη Μέρι Σέλεϊ στην Έλενα Φερράντε

Τα 25 καλύτερα λογοτεχνικά έργα γραμμένα από γυναίκες συγγραφείς – από τη Μέρι Σέλεϊ στην Έλενα Φερράντε

Σε δημοσίευσή της στον Independent, η αρθρογράφος Clarisse Loughrey ξεχώρισε τα εικοσιπέντε σημαντικότερα λογοτεχνικά έργα που γράφτηκαν από γυναίκες συγγραφείς. Στη φωτογραφία, μία από αυτές, η Octavia E. Butler [1947 - 2006], συγγραφέας μυθιστορημάτων επιστημονικής φαντασίας με έντονο κοινωνικό και πολιτικό υ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

13 Δεκεμβρίου 2022 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2022

Έφτασε η στιγμή και φέτος για την καθιερωμένη εδώ και χρόνια επιλογή των εκατό από τα καλύτερα βιβλία λογοτεχνίας της χρονιάς που φτάνει σε λίγες μέρες στο τέλος της. Ε

ΦΑΚΕΛΟΙ