alt

Για το γραφιστικό μυθιστόρημα «Γρα-γρου» των Τ. Ζαφειριάδη, Γ. Παλαβού και Θ. Πέτρου (εκδ. Ίκαρος).

Του Γιώργου Ν. Περαντωνάκη

Αυτό το ομιχλώδες «επέκεινα», που βρίσκεται πέρα από την απτή πραγματικότητα, προσεγγίζεται από τον καθένα διαφορετικά. Άλλος πιστεύει στη μεταθανάτια ζωή, άλλος στην ψυχολογική άβυσσο των τύψεων κι άλλος στη θεωρία των παράλληλων κόσμων. Αυτό το «αλλού», αυτή η πιστευτή ετεροτοπία, είναι πάντα ένα μυστήριο, που καθένας φλέγεται να ανακαλύψει.

Σ’ αυτό όμως το στέκι καταφεύγουν άνθρωποι που έχουν έναν βαθύ πόνο μέσα στην καρδιά, άνθρωποι που είδαν απανωτά όνειρα για μια γέφυρα που ξεκινά από το σημείο αυτό και χάνεται μέσα στην ομίχλη. Πού πάει αυτή η γέφυρα;

Οι δημιουργοί του γραφιστικού μυθιστορήματος αφορμώνται από τις αλλαγές που γίνονται με το άνοιγμα της Εγνατίας και την εγκατάλειψη περιοχών όπως η Καστανιά Ημαθίας, η οποία βρίσκεται στον φιδογυριστό δρόμο, στο ορεινό πέρασμα από τη Βέροια προς την Κοζάνη. Το εστιατόριο-καφενείο «Γρα-γρου» που αποτελεί ζεστό αποκούμπι για όποιον περνάει από εκεί, ειδικά μέσα στα χιόνια, συντηρείται από τον γηραιό Κώστα, αλλά γρήγορα φαίνεται ότι θα κλείσει αφού δεν θα περνάνε πλέον διερχόμενα αυτοκίνητα.

Σ’ αυτό όμως το στέκι καταφεύγουν άνθρωποι που έχουν έναν βαθύ πόνο μέσα στην καρδιά, άνθρωποι που είδαν απανωτά όνειρα για μια γέφυρα που ξεκινά από το σημείο αυτό και χάνεται μέσα στην ομίχλη. Πού πάει αυτή η γέφυρα; Στα κατάβαθα του είναι ή στο υπερπέραν; Κανείς δεν ξέρει γιατί κανείς δεν γύρισε σαν ξεκίνησε να την περάσει. Ο καλός παπάς του χωριού δεν ξέρει αν είναι έργο του Θεού ή όχι, το εκκλησάκι του Αγίου Χριστοφόρου, του προστάτη των ταξιδιωτών φυλάει το πετρόχτιστο γεφύρι κι οι ντόπιοι συντηρούν τη φήμη του, ανάγοντάς την στον διάσημο οθωμανό αρχιτέκτονα του 16ου αιώνα Μιμάρ Σινάν.

Η εικονοποιία και η ατμόσφαιρα που συντηρεί, η ομίχλη, ο μουντός καιρός, το κρύο, το χιόνι, οι κλειστοί λιγομίλητοι άνθρωποι, ο εσμός των σκέψεών τους δημιουργούν το κλίμα μέσα στο οποίο θα ερμηνεύσουμε το σύμβολο της γέφυρας. Αυτή η διττή πραγματικότητα, ανάμεσα στη ρεαλιστική και στη φανταστική, αφήνει τον αναγνώστη να εικάσει τι είναι αυτό που ψυχαναλυτικά φέρνει τον άνθρωπο στο κατώφλι ενός «επέκεινα» που δεν ξέρει ούτε κι ο ίδιος τι είναι. Η εμφάνιση ενός στρατιώτη από το ’40 κάνει πιο ευερέθιστη τη φαντασία του.

gragrou1

Είναι το ταξίδι στον θάνατο που απασχολεί τον καθένα; Όπως πεθαίνουν τα κτήρια, έτσι και οι άνθρωποι βρίσκονται μπροστά σ’ αυτό το άλυτο μυστήριο; Είναι το ταξίδι προς το υπόγειο των τύψεων, το υποσυνείδητο της ψυχής, που καλεί στον ύπνο και στον ξύπνιο κάθε άτομο να βρει μια δίοδο ώστε να αντιμετωπίσει τους φόβους και τις ενοχές του; Είναι το πέπλο της ομίχλης που καλύπτει το σκοτάδι της ύπαρξης και μας ωθεί κάθε τόσο να το ανοίξουμε για να δούμε πέρα από το ορατό;

Τα γραφιστικά μυθιστορήματα ήρθαν για να μείνουν.

Η αφήγηση δείχνει την αργή ζωή, αλλά και την εσωτερική αναζήτηση, η οποία πιθανόν θα έπρεπε να φανεί πιο ζωντανά. Με άλλου χρώματος εικονίδια οι δημιουργοί οριοθετούν τις αναδρομές, τόσο στην άφιξη της Σοφίας, άλλης μίας από αυτούς που κλήθηκαν από μια άδηλη φωνή να φτάσουν στο γεφύρι, όσο και στην εποχή κατά την οποία φτιάχτηκε η γέφυρα από Σανταίους πρόσφυγες. Η γλώσσα τους μάλιστα, εν πολλοίς ακατανόητη, δίνει το διαλεκτικό ντόπιο χρώμα στην αφήγηση.

Τα γραφιστικά μυθιστορήματα ήρθαν για να μείνουν. Κι αν δουλευτούν σε βάθος και κατακτήσουν μια αισθητική θέση δίπλα στα άλλα λογοτεχνικά έργα, τότε θα μπορέσουμε να φτιάξουμε μια όλο και μεγαλύτερη ελληνική γραφιστική βιβλιογραφία.

* Ο ΓΙΩΡΓΟΣ Ν. ΠΕΡΑΝΤΩΝΑΚΗΣ είναι διδάκτορας Νεοελληνικής Φιλολογίας και κριτικός βιβλίου.

altΓρα-Γρου
Τ. Ζαφειριάδης, Γ. Παλαβός, Θ. Πέτρου
Ίκαρος 2017
Σελ. 96, τιμή εκδότη €14,90

alt

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«1922: Το τέλος ενός ονείρου» & «1923: Εχθρική πατρίδα» του Θανάση Πέτρου (κριτική) – Το μεγάλο επίτευγμα ενός κομίστα

«1922: Το τέλος ενός ονείρου» & «1923: Εχθρική πατρίδα» του Θανάση Πέτρου (κριτική) – Το μεγάλο επίτευγμα ενός κομίστα

Κείμενο με αφορμή την ανάγνωση των δύο graphic novel του Θανάση Πέτρου «1922: Το τέλος ενός ονείρου» & «1923: Εχθρική πατρίδα» (εκδ. Ίκαρος).

Του Ηλία Καφάογλου

Το πενάκι του Θανάση Πέτρου, στο 1922, εξεικονίζει την καθημερινή επίπονη...

«Ξημέρωσε ο θεός τη μέρα» των Τάσου Ζαφειριάδη και Θανάση Πέτρου

«Ξημέρωσε ο θεός τη μέρα» των Τάσου Ζαφειριάδη και Θανάση Πέτρου

Για το γκράφικ νόβελ «Ξημέρωσε ο θεός τη μέρα», των Τάσου Ζαφειριάδη και Θανάση Πέτρου, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη.

Του Κώστα Δρουγαλά

Το graphic novel Ξημέρωσε ο θεός τη μέρα είναι βασισμένο στην ηχογραφημένη αφήγηση του παππού το...

Πάλι ο πατέρας, ο κακός ο λύκος

Πάλι ο πατέρας, ο κακός ο λύκος

Για τα γραφιστικά διηγήματα του Soloúp «Ο συλλέκτης – Έξι διηγήματα για έναν κακό λύκο» (εκδ. Ίκαρος).

Του Γιώργου Ν. Περαντωνάκη

...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Συλλέκτης μανιταριών» του Κώστα Αρκουδέα (προδημοσίευση)

«Συλλέκτης μανιταριών» του Κώστα Αρκουδέα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη νουβέλα του Κώστα Αρκουδέα «Συλλέκτης μανιταριών», που θα κυκλοφορήσει στις 27 Μαρτίου από τις εκδόσεις Καστανιώτη.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Ο πολιτικάντης ήταν μιμητικό ον. Δανειζόταν συμπεριφορές από τους ανθρώπου...

«Τα θαύματα του κόσμου» του Μιχάλη Μοδινού (προδημοσίευση)

«Τα θαύματα του κόσμου» του Μιχάλη Μοδινού (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση ενός διηγήματος από τη συλλογή διηγημάτων του Μιχάλη Μοδινού «Τα θαύματα του κόσμου», που θα κυκλοφορήσει στις 27 Μαρτίου από τις εκδόσεις Καστανιώτη.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

XVI
Η Κοκκινοσκουφίτσα στον Βασιλικό Κήπο ...

«Επιτάφιος Θρήνος- Εννέα παραλλαγές»: Η έκθεση ζωγραφικής του Γιάννη Κονταράτου στην Εθνική Βιβλιοθήκη

«Επιτάφιος Θρήνος- Εννέα παραλλαγές»: Η έκθεση ζωγραφικής του Γιάννη Κονταράτου στην Εθνική Βιβλιοθήκη

Η έκθεση ζωγραφικής του Γιάννη Κονταράτου, «Επιτάφιος Θρήνος- Εννέα παραλλαγές» που παρουσιάζεται στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος είναι μια σύγχρονη ματιά πάνω στο θέμα της απώλειας και του πένθους. Η έκθεση είναι αφιερωμένη στη μνήμη του Φίλιππου Τσιμπόγλου (1956-2023).

Επιμέλεια: Book Press ...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Συλλέκτης μανιταριών» του Κώστα Αρκουδέα (προδημοσίευση)

«Συλλέκτης μανιταριών» του Κώστα Αρκουδέα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη νουβέλα του Κώστα Αρκουδέα «Συλλέκτης μανιταριών», που θα κυκλοφορήσει στις 27 Μαρτίου από τις εκδόσεις Καστανιώτη.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Ο πολιτικάντης ήταν μιμητικό ον. Δανειζόταν συμπεριφορές από τους ανθρώπου...

«Τα θαύματα του κόσμου» του Μιχάλη Μοδινού (προδημοσίευση)

«Τα θαύματα του κόσμου» του Μιχάλη Μοδινού (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση ενός διηγήματος από τη συλλογή διηγημάτων του Μιχάλη Μοδινού «Τα θαύματα του κόσμου», που θα κυκλοφορήσει στις 27 Μαρτίου από τις εκδόσεις Καστανιώτη.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

XVI
Η Κοκκινοσκουφίτσα στον Βασιλικό Κήπο ...

«Ο άλλος αδερφός» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

«Ο άλλος αδερφός» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Βαγγέλη Γιαννίση «Ο άλλος αδερφός», το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 22 Μαρτίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Τύµµα τύµµατι τεῖσαι»
...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Στίβεν Κινγκ: 10 αγαπημένα του βιβλία

Στίβεν Κινγκ: 10 αγαπημένα του βιβλία

Σε ανάρτησή του στο Goodreads, με αφορμή τα δέκα χρόνια λειτουργίας της ιστοσελίδας, ο Στίβεν Κινγκ ξεχώρισε δέκα αγαπημένα του βιβλία. Τα έργα του συγγραφέα κυκλοφορούν στα ελληνικά από τις εκδόσεις Κλειδάριθμος.

Επιμέλεια: Book Press

...
Ένας χρόνος πόλεμος στην Ουκρανία: Τα βιβλία για να κατανοήσουμε την Ιστορία καθώς γράφεται

Ένας χρόνος πόλεμος στην Ουκρανία: Τα βιβλία για να κατανοήσουμε την Ιστορία καθώς γράφεται

Σήμερα, 24 Φεβρουαρίου 2023, συμπληρώνεται ένας χρόνος από την έναρξη του πολέμου που διεξάγει η Ρωσία στην Ουκρανία. Η ελληνική βιβλιογραφία αναπόφευκτα εμπλουτίστηκε από μελέτες και συλλογικούς τόμους, βιβλία στα οποία οι συγγραφείς των κειμένων επιχειρούν να δώσουν απαντήσεις και ερμηνείες σε γεγονότα και εξελίξε...

Κάρσον ΜακΚάλερς: Τα 10 αγαπημένα της βιβλία

Κάρσον ΜακΚάλερς: Τα 10 αγαπημένα της βιβλία

Η Αμερικανίδα πεζογράφος Κάρσον ΜακΚάλερς [Carson McCullers] είναι μία από τις σημαντικότερες εκπροσώπους του λογοτεχνικού «southern gothic». Τα μυθιστορήματά της εκτυλίσσονται στον αμερικανικό Νότο και παρουσιάζουν μοναχικούς, εκκεντρικούς χαρακτήρες που πασχίζουν να συνυπάρξουν με τους υπόλοιπους ανθρώπους.

...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

13 Δεκεμβρίου 2022 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2022

Έφτασε η στιγμή και φέτος για την καθιερωμένη εδώ και χρόνια επιλογή των εκατό από τα καλύτερα βιβλία λογοτεχνίας της χρονιάς που φτάνει σε λίγες μέρες στο τέλος της. Ε

ΦΑΚΕΛΟΙ