alt

Για το γραφιστικό μυθιστόρημα «Γρα-γρου» των Τ. Ζαφειριάδη, Γ. Παλαβού και Θ. Πέτρου (εκδ. Ίκαρος).

Του Γιώργου Ν. Περαντωνάκη

Αυτό το ομιχλώδες «επέκεινα», που βρίσκεται πέρα από την απτή πραγματικότητα, προσεγγίζεται από τον καθένα διαφορετικά. Άλλος πιστεύει στη μεταθανάτια ζωή, άλλος στην ψυχολογική άβυσσο των τύψεων κι άλλος στη θεωρία των παράλληλων κόσμων. Αυτό το «αλλού», αυτή η πιστευτή ετεροτοπία, είναι πάντα ένα μυστήριο, που καθένας φλέγεται να ανακαλύψει.

Σ’ αυτό όμως το στέκι καταφεύγουν άνθρωποι που έχουν έναν βαθύ πόνο μέσα στην καρδιά, άνθρωποι που είδαν απανωτά όνειρα για μια γέφυρα που ξεκινά από το σημείο αυτό και χάνεται μέσα στην ομίχλη. Πού πάει αυτή η γέφυρα;

Οι δημιουργοί του γραφιστικού μυθιστορήματος αφορμώνται από τις αλλαγές που γίνονται με το άνοιγμα της Εγνατίας και την εγκατάλειψη περιοχών όπως η Καστανιά Ημαθίας, η οποία βρίσκεται στον φιδογυριστό δρόμο, στο ορεινό πέρασμα από τη Βέροια προς την Κοζάνη. Το εστιατόριο-καφενείο «Γρα-γρου» που αποτελεί ζεστό αποκούμπι για όποιον περνάει από εκεί, ειδικά μέσα στα χιόνια, συντηρείται από τον γηραιό Κώστα, αλλά γρήγορα φαίνεται ότι θα κλείσει αφού δεν θα περνάνε πλέον διερχόμενα αυτοκίνητα.

Σ’ αυτό όμως το στέκι καταφεύγουν άνθρωποι που έχουν έναν βαθύ πόνο μέσα στην καρδιά, άνθρωποι που είδαν απανωτά όνειρα για μια γέφυρα που ξεκινά από το σημείο αυτό και χάνεται μέσα στην ομίχλη. Πού πάει αυτή η γέφυρα; Στα κατάβαθα του είναι ή στο υπερπέραν; Κανείς δεν ξέρει γιατί κανείς δεν γύρισε σαν ξεκίνησε να την περάσει. Ο καλός παπάς του χωριού δεν ξέρει αν είναι έργο του Θεού ή όχι, το εκκλησάκι του Αγίου Χριστοφόρου, του προστάτη των ταξιδιωτών φυλάει το πετρόχτιστο γεφύρι κι οι ντόπιοι συντηρούν τη φήμη του, ανάγοντάς την στον διάσημο οθωμανό αρχιτέκτονα του 16ου αιώνα Μιμάρ Σινάν.

Η εικονοποιία και η ατμόσφαιρα που συντηρεί, η ομίχλη, ο μουντός καιρός, το κρύο, το χιόνι, οι κλειστοί λιγομίλητοι άνθρωποι, ο εσμός των σκέψεών τους δημιουργούν το κλίμα μέσα στο οποίο θα ερμηνεύσουμε το σύμβολο της γέφυρας. Αυτή η διττή πραγματικότητα, ανάμεσα στη ρεαλιστική και στη φανταστική, αφήνει τον αναγνώστη να εικάσει τι είναι αυτό που ψυχαναλυτικά φέρνει τον άνθρωπο στο κατώφλι ενός «επέκεινα» που δεν ξέρει ούτε κι ο ίδιος τι είναι. Η εμφάνιση ενός στρατιώτη από το ’40 κάνει πιο ευερέθιστη τη φαντασία του.

gragrou1

Είναι το ταξίδι στον θάνατο που απασχολεί τον καθένα; Όπως πεθαίνουν τα κτήρια, έτσι και οι άνθρωποι βρίσκονται μπροστά σ’ αυτό το άλυτο μυστήριο; Είναι το ταξίδι προς το υπόγειο των τύψεων, το υποσυνείδητο της ψυχής, που καλεί στον ύπνο και στον ξύπνιο κάθε άτομο να βρει μια δίοδο ώστε να αντιμετωπίσει τους φόβους και τις ενοχές του; Είναι το πέπλο της ομίχλης που καλύπτει το σκοτάδι της ύπαρξης και μας ωθεί κάθε τόσο να το ανοίξουμε για να δούμε πέρα από το ορατό;

Τα γραφιστικά μυθιστορήματα ήρθαν για να μείνουν.

Η αφήγηση δείχνει την αργή ζωή, αλλά και την εσωτερική αναζήτηση, η οποία πιθανόν θα έπρεπε να φανεί πιο ζωντανά. Με άλλου χρώματος εικονίδια οι δημιουργοί οριοθετούν τις αναδρομές, τόσο στην άφιξη της Σοφίας, άλλης μίας από αυτούς που κλήθηκαν από μια άδηλη φωνή να φτάσουν στο γεφύρι, όσο και στην εποχή κατά την οποία φτιάχτηκε η γέφυρα από Σανταίους πρόσφυγες. Η γλώσσα τους μάλιστα, εν πολλοίς ακατανόητη, δίνει το διαλεκτικό ντόπιο χρώμα στην αφήγηση.

Τα γραφιστικά μυθιστορήματα ήρθαν για να μείνουν. Κι αν δουλευτούν σε βάθος και κατακτήσουν μια αισθητική θέση δίπλα στα άλλα λογοτεχνικά έργα, τότε θα μπορέσουμε να φτιάξουμε μια όλο και μεγαλύτερη ελληνική γραφιστική βιβλιογραφία.

* Ο ΓΙΩΡΓΟΣ Ν. ΠΕΡΑΝΤΩΝΑΚΗΣ είναι διδάκτορας Νεοελληνικής Φιλολογίας και κριτικός βιβλίου.

altΓρα-Γρου
Τ. Ζαφειριάδης, Γ. Παλαβός, Θ. Πέτρου
Ίκαρος 2017
Σελ. 96, τιμή εκδότη €14,90

alt

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Soloúp: «ΖΟRΜΠΑΣ, πράσινη πέτρα ωραιοτάτη» – graphic novel βασισμένο στο μυθιστόρημα του Νίκου Καζαντζάκη

Soloúp: «ΖΟRΜΠΑΣ, πράσινη πέτρα ωραιοτάτη» – graphic novel βασισμένο στο μυθιστόρημα του Νίκου Καζαντζάκη

Για το graphic novel του Soloúp «Ζοrμπάς - Πράσινη πέτρα ωραιοτάτη» (εκδ. Διόπτρα), «ένα πληρέστατο έργο αφηγηματικής και εικαστικής τέχνης».

Γράφει ο Κ.Β. Κατσουλάρης

Όπως και να ορίσει κανείς τα Γκράφικ Νόβελ, είτε ω...

«Sex Story» των Φιλίπ Μπρενό και Λετισιά Κορίν (κριτική) – Όλα όσα θα θέλαμε να ξέρουμε για το σεξ και την ιστορία του (σε κόμικ)

«Sex Story» των Φιλίπ Μπρενό και Λετισιά Κορίν (κριτική) – Όλα όσα θα θέλαμε να ξέρουμε για το σεξ και την ιστορία του (σε κόμικ)

Για το βιβλίο κόμικ των Φιλίπ Μπρενό [Philippe Brenot] και Λετισιά Κορίν [Leaticia Coryn] «Sex Story» (μτφρ. Σταύρος Παπασταύρου, εκδ. Παπαζήση), μια πλούσια και καυστική ιστορία της σεξουαλικότητας, από τους προγόνους μας τους πιθήκους μέχρι τις μέρες μας. 

Γράφει ο ...

«1922: Το τέλος ενός ονείρου» & «1923: Εχθρική πατρίδα» του Θανάση Πέτρου (κριτική) – Το μεγάλο επίτευγμα ενός κομίστα

«1922: Το τέλος ενός ονείρου» & «1923: Εχθρική πατρίδα» του Θανάση Πέτρου (κριτική) – Το μεγάλο επίτευγμα ενός κομίστα

Κείμενο με αφορμή την ανάγνωση των δύο graphic novel του Θανάση Πέτρου «1922: Το τέλος ενός ονείρου» & «1923: Εχθρική πατρίδα» (εκδ. Ίκαρος).

Του Ηλία Καφάογλου

Το πενάκι του Θανάση Πέτρου, στο 1922, εξεικονίζει την καθημερινή επίπονη...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Πάντα η Αλεξάνδρεια» του Δημήτρη Στεφανάκη (προδημοσίευση)

«Πάντα η Αλεξάνδρεια» του Δημήτρη Στεφανάκη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Δημήτρη Στεφανάκη «Πάντα η Αλεξάνδρεια», το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 19 Νοεμβρίου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Να πιστεύετε στον κληρονόμο» έλεγε πάντα η γιαγιά Δάφνη σε όσ...

Ο Γιάννης Αγγελάκας και οι 100°C με «Ηλεκτρική Καρέκλα» στο Onassis Channel

Ο Γιάννης Αγγελάκας και οι 100°C με «Ηλεκτρική Καρέκλα» στο Onassis Channel

Η τέταρτη σεζόν του STAGES A/LIVE ξεκίνησε με μια μεγάλη γιορτή. O πιο επιδραστικός καλλιτέχνης της ελληνικής ροκ σκηνής, ο Γιάννης Αγγελάκας, παρουσιάζει την «Ηλεκτρική Καρέκλα», μαζί με τους 100°C, το πολυφωνικό σχήμα Διώνη και ένα τρίο εγχόρδων, στο πλαίσιο των Rockwave Nights 2024. Από την Τρίτη 12 Νοεμβρίου, στ...

«Η γέννα» του Θοδωρή Τσομίδη – Τρεις ζωές στη σκιά του θανάτου

«Η γέννα» του Θοδωρή Τσομίδη – Τρεις ζωές στη σκιά του θανάτου

Για το βιβλίο του Θοδωρή Τσομίδη «Η γέννα, μια ιστορία σε τρεις εποχές», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη. Στην κεντρική εικόνα, μέρος από το γλυπτό «Ο Απόλλων και η Δάφνη» (1622-25) του Gian Lorenzo Bernini.

Γράφει η Χριστίνα Μουκούλη

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Πάντα η Αλεξάνδρεια» του Δημήτρη Στεφανάκη (προδημοσίευση)

«Πάντα η Αλεξάνδρεια» του Δημήτρη Στεφανάκη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Δημήτρη Στεφανάκη «Πάντα η Αλεξάνδρεια», το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 19 Νοεμβρίου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Να πιστεύετε στον κληρονόμο» έλεγε πάντα η γιαγιά Δάφνη σε όσ...

«Ο εραστής του Ντεβ Μάρτιν» του Δημήτρη Τσεκούρα (προδημοσίευση)

«Ο εραστής του Ντεβ Μάρτιν» του Δημήτρη Τσεκούρα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Δημήτρη Τσεκούρα «Ο εραστής του Ντεβ Μάρτιν – Ένα queer αστυνομικό ψυχόδραμα» που θα κυκλοφορήσει στις 14 Νοεμβρίου από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Η ανάκριση»

...
«Γκουντ λακ» του Βασίλη Κατσικονούρη (προδημοσίευση)

«Γκουντ λακ» του Βασίλη Κατσικονούρη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το θεατρικό έργο του Βασίλη Κατσικονούρη «Γκουντ λακ», το οποίο θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

(Στο μπαρ του Μότζο. Ο ΜΗΤΣ με τον ΑΛΚΗ σ’ ένα τραπέζι. Ο ΜΗΤΣ έχ...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

  «Η δική μου Αμερική»: 25 Έλληνες συγγραφείς και μεταφραστές γράφουν για το μυθιστόρημα που τους αποκάλυψε τη Χώρα

«Η δική μου Αμερική»: 25 Έλληνες συγγραφείς και μεταφραστές γράφουν για το μυθιστόρημα που τους αποκάλυψε τη Χώρα

«Η δική μου Αμερική»: 25 Έλληνες και Ελληνίδες συγγραφείς και μεταφραστές μας αποκαλύπτουν το μυθιστόρημα που τους μύησε στην αχανή χώρα. Οι επιλογές τους κυμαίνονται από εφηβικά αναγνώσματα μέχρι ένα πολύ επίκαιρο (και μη λογοτεχνικό) βιβλί...

Κατασκοπικά μυθιστορήματα: Οι πρωτοπόροι, οι συνεχιστές, οι κορυφαίοι – Ένας συνοπτικός οδηγός με τα καλύτερα του τότε και του σήμερα

Κατασκοπικά μυθιστορήματα: Οι πρωτοπόροι, οι συνεχιστές, οι κορυφαίοι – Ένας συνοπτικός οδηγός με τα καλύτερα του τότε και του σήμερα

Επιλογή από τα καλύτερα κατασκοπευτικά μυθιστορήματα που έχουν κυκλοφορήσει τελευταία, συν λίγα παλαιότερα, από τα κορυφαία του είδους. Ταυτόχρονα, μια ευσύνοπτη μα πλήρης παρουσίαση της ιστορίας του είδους, μαζί με έναν αναστοχασμό πάνω στα όρια και τις συντεταγμένες του.

Γράφει η Χίλντα Παπαδημητρί...

Τι διαβάζουμε τώρα; 25 βιβλία λογοτεχνίας που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ή… μόλις

Τι διαβάζουμε τώρα; 25 βιβλία λογοτεχνίας που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ή… μόλις

Ο Οκτώβριος οδεύει προς το τέλος του, οι εκδότες έχουν ήδη βγάλει, ή βγάζουν αυτές τις μέρες, σημαντικά βιβλία που θα διαβαστούν και θα συζητηθούν τους μήνες που έρχονται. Επιλέξαμε ορισμένα από αυτά, ελληνικής και ξένης πεζογραφίας, κυρίως. Θα ακολουθήσουν, το επόμενο διάστημα, πολλά περισσότερα. 

Γράφ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

15 Δεκεμβρίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2023

Mυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα, ποιήματα: Επιλογή 100 βιβλίων, ελληνικών και μεταφρασμένων, από τη βιβλιοπαραγωγή του 2023. Επιλογή: Συντακτική ομάδα της Book

ΦΑΚΕΛΟΙ