alt

Με αφορμή τη συμπλήρωση 100 χρόνων από τη Ρωσική Επανάσταση, σας προτείνουμε μια επιλογή 11 + 1 βιβλίων που κυκλοφορούν ή κυκλοφόρησαν στα ελληνικά. Ορισμένα ίσως είναι πλέον δυσεύρετα αλλά αξίζει να προσπαθήσει κανείς να τα βρει και να τα μελετήσει. 

Του Γιώργου-Ίκαρου Μπαμπασάκη

altE.H. Carr, Μικρή Ιστορία της Ρωσικής Επανάστασης (μτφρ. Ανδρέας Παππάς, Πατάκης).
Εξαιρετικά χρήσιμο πόνημα, με συμπυκνωμένο έναν πελώριο όγκο πληροφοριών, μεθοδικά μονταρισμένο, ώστε ο αναγνώστης να σκεφτεί όχι μόνον τα γεγονόταν που οδήγησαν στην Οκτωβριανή Επανάσταση αλλά και αυτών που ακολούθησαν. Ο Edward Hallet Carr (1892-1982) θεωρείται αδιαμφισβήτητη αυθεντία στην ιστορία της Σοβιετικής Ρωσίας, και το πολυσέλιδο εννεάτομο έργο του A History of Soviet Russia, του οποίου ο πρώτος τόμος κυκλοφόρησε το 1950 και ο ένατος το 1978, είναι κορυφαίο, ίσως και μοναδικό στο είδος του.

altVictor Serge, Έτος Ένα της Ρωσικής Επανάστασης (μτφρ. Παρασκευάς Ψάνης, Μαρξιστικό Βιβλιπωλείο).
Μια αφήγηση όπου το πάθος ανταλλάσσει χειραψίες με την κριτική στάση, όπου τα μάτια μένουν ορθάνοιχτα και δεν αμβλύνεται η οξεία παρατήρηση και καταγραφή των γεγονότων. Ο Victor Serge (1890–1947), αρχικά αναρχικός, προσχώρησε στους μπολσεβίκους τον Μάιο του 1919, εν συνεχεία εντάχθηκε στην Αριστερή Αντιπολίτευση, διεγράφη από το κόμμα το 1927, συνελήφθη και φυλακίστηκε το 1928, για τρεις μήνες. Συνελήφθη εκ νέου το 1933, και εξορίστηκε για τρία χρόνια. Το 1936 απελάθηκε από την Σοβιετική Ρωσία, έζησε στη Μασσαλία, και τελικά εγκαταστάθηκε στο Μεξικό, όπου πέθανε, πένης αλλά πάντα παθιασμένος επαναστάτης. Το βιβλίο κυκλοφορεί και από τις εκδόσεις Red Marks, σε μετάφραση Φοίβου Αρβανίτη.

altLeon Trotsky, Ιστορία της Ρωσικής Επαναστασης (μτφρ. Μιχάλης Λίλλης, Παρασκήνιο).
Δίτομο μνημειώδες έργο ενός πρωταγωνιστή των γεγονότων. Με το ύφος που πείσμονος επαναστάτη, συνδυαζόμενο με την εντυπωσιακή ευρυμάθεια και την άνεση στο γράψιμο αυτού του μεγάλου άνδρα, το βιβλίο είναι το ανεκτίμητο έπος της επανάστασης.

altRosa Luxemburg, Ρωσική Επανάσταση (μτφρ. Άγις Στίνας, εκδ. ύψιλον/βιβλία).
Σειρά κριτικών άρθρων που έγραψε η Κόκκινη Ρόζα (1871–1919) την άνοιξη του 1918, έγκλειστη στις φυλακές του Μπρεσλάου, και τα οποία είδαν το φως της δημοσιότητας στα τέλη του 1921. Από τα πρώτα κριτικά από τα αριστερά κείμενα για την Οκτωβριανή Επανάσταση. Άλλωστε, κάποιοι σύντροφοι της Ρόζας επιχείρησαν να καταστρέψουν τα χειρόγραφα, ενώ ήδη είχαν αρνηθεί να τα εκδώσουν, φοβούμενοι ότι θα «μπορούσαν να επισκιάσουν την αχτινοβολία της Ρωσικής Επανάστασης».

altVsevolod Mikhailovich Eikhenbaum (γνωστός ως Volin), Η Άγνωστη Επανάσταση (μτφρ. Σεραφείμ Ζάκκας, Διεθνής Βιβλιοθήκη).
Σημαντικό κριτικό, από τη μεριά του αναρχισμού, δίτομο έργο για την επανάσταση μέσα στην επανάσταση, για κρυφές, επισκιασμένες στιγμές του επαναστατικού ρεύματος. Άδολη και ευγενέστατη μορφή, ο Volin (1882–1945), έζησε τη ζωή του ανάμεσα σε επαναστικές εκρήξεις, σε εξορίες, σε κρυψώνες.

altIda Mett, Κομμούνα της Κρονστάνδης (μτφρ. Άγις Στίνας, Διεθνής Βιβλιοθήκη).
Εδώ ιστορείται ο κρίσιμος ρόλος των ξακουστών ναυτών της Κρονστάνδης, τόσο στη ρωσική επανάσταση όσο και μετά τον Οκτώβρη και την εξέγερσή τους κατά του καθεστώτος των μπολσεβίκων. Η Ida Mett (1901-1973), συμμετείχε ενεργά στο αναρχικό κίνημα, ιδίως στη Μόσχα, συνελήφθη και εντέλει εξορίστηκε στην Πολωνία, το Βερολίνο και κατόπινά το Παρίσι, το 1926, όπου συνέχισε την δράση της.

altΓιάννα Κατσόβσκα-Μαλιγκούδη, Ιστορία της Σοβιετικής Ένωσης (1917-1991), (Gutenberg).
Μεγάλο μέρος του βιβλίου είναι αφιερωμένο στην ιστόρηση των γεγονότων της Ρωσικής Επανάστασης και των συνεπειών της.

altΈλλη Παππά, Μύθος και Ιδεολογία στη Ρωσική Επανάσταση (Άγρα).
Στον λίαν ενδιαφέροντα αυτόν τόμο ιστορείται όχι τόσο η αλληλουχία των γεγονότων που οδήγησαν στον Οκτώβρη, όσο η «ρωσική περιπέτεια της μαρξιστικής σκέψης», όπως διευκρινίζει η ίδια η Έλλη Παππά (1922-2009), κορυφαία ιστορική και ηρωική μορφή του ελληνικού κομμουνιστικού κινήματος.

altLars T. Lih, Βλαντιμίρ Λένιν (μτφρ. Γιώργος Μπαρουξής, Μεταίχμιο). 
Ευσύνοπτη, περιεκτική και πλούσια σε πληροφορίες βιογραφία του Λένιν, γραμμένη από έναν από τους σημαντικότερους ιστορικούς του μαρξισμού. Ο συγγραφέας παρακολουθεί τον Λένιν από τα φοιτητικά του χρόνια και τις πρώτες συγκρούσεις του με το αυταρχικό τσαρικό καθεστώς μέχρι τις εμφύλιες διαμάχες που διαδέχτηκαν την Οκτωβριανή Επανάσταση του 1917. Το ιστορικό πορτρέτο του επαναστάτη πολιτικού ολοκληρώνεται με αναφορές στην προσωπική και την κοινωνική του ζωή. Η απλή γλώσσα και η ξεκάθαρη δομή του βιβλίου αλλά και η απουσία ιδεολογικά φορτισμένων κλισέ το καθιστούν προσιτό σε κάθε αναγνώστη. Η έκδοση συμπληρώνεται από εικονογραφικό υλικό. O Lih (γεννημένος το 1947) είναι σημαντικός μελετητής των μαρξιστικών ρευμάτων, και στο εν λόγω πόνημα παρουσιάζει ανάγλυφα τις προσπάθειες του Λένιν να καθοδηγήσει το επαναστατικό ρεύμα ίσαμε τον τελικό θρίαμβο του Οκτώβρη.

altHelène Carrère d’Encausse, Λένιν (μτφρ. Κατερίνα Δασκαλάκη, Εστία).
Πολυσέλιδη, συμβατική αλλά αξιοπρεπής, βιογραφία του Λένιν από την Γαλλίδα ιστορικό Helène Carrère d’Encausse (γεννημένη το 1929).

altΈλλη Παππά, Ο Λένιν χωρίς λογοκρισία και εκτός μαυσωλείου (εκδ. Άγρα).
Εξόχως χρήσιμο πόνημα για την αποσταλινοποίηση της σκέψης και της δράσης του ίδιου του Λένιν που η γενιά της Παππά γνώρισε «κυρίως μέσω του Στάλιν», που σημαίνει λογοκριμένον από τον Στάλιν, ο οποίος μετέτρεψε τις ιδέες του Λένιν σε «ιερό και απαραβίαστο δόγμα». Το βιβλίο «πετάχτηκε στον κάδο με τα μη ανακυκλώσιμα επικίνδυνα υλικά» αμέσως μόλις υποβλήθηκε στο 13ο Συνέδριο του ΚΚΕ, τον Φεβρουάριο του 1991. 

AlexandreiaΣυλλογικό, Αναρχικοί και μπολσεβίκοι στην Ρωσική Επανάσταση (εκδ. Αλεξάνδρεια) 

Μόλις κυκλοφόρησε, το βιβλίο αυτό που περιλαμβάνει κείμενα πολλών διανοητών, έρχεται να καλύψει ένα κενό, ειδικά σε ό,τι αφορά την συμμετοχή των αναρχικών στην Ρωσική Επανάσταση και τη σχέση τους με τους μπολσεβίκους. Κείμενα: Πολ Άβριτς, Βολίν, Έμμα Γκόλντμαν, Πιότρ Κροπότκιν, Γκριγκόρι Μαξίμοφ, Νέστορ Μαχνό, Αλεξάντερ Μπέρκμαν, Αλεξάντερ Σαπίρο, Φρανκ Χάρισον - Μετάφραση: Γιόλα Μπαλή,Γιάννης Ιωαννίδης, Ροζίνα Μπέρκνερ, Μάκης Κορακιανίτης 

* Ο ΓΙΩΡΓΟΣ-ΙΚΑΡΟΣ ΜΠΑΜΠΑΣΑΚΗΣ είναι συγγραφέας και μεταφραστής.

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Επανάσταση, έθνος-κράτος και αρχαιοελληνικό ιδεώδες» (κριτική) –  Ένα συλλογικό έργο που αναδεικνύει αθέατες πλευρές του 1821

«Επανάσταση, έθνος-κράτος και αρχαιοελληνικό ιδεώδες» (κριτική) – Ένα συλλογικό έργο που αναδεικνύει αθέατες πλευρές του 1821

Για τη φιλοσοφική και ιστορική μελέτη «Επανάσταση, έθνος-κράτος και αρχαιοελληνικό ιδεώδες: Φιλοσοφικές προσεγγίσεις στην Ελληνική Eπανάσταση» (εκδ. Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων – Μουσείο Μπενάκη). Στην κεντρική εικόνα, ο πίνακας «Άποτυχία επιχειρήσεως» του Henri Decaisne, που κοσμεί και το εξώφυλλο της έκδοσης....

«Θάνατοι στη Χούντα» του Δημήτρη Βεριώνη (κριτική) – Μια κιβωτός μνήμης για τα θύματα της επταετίας

«Θάνατοι στη Χούντα» του Δημήτρη Βεριώνη (κριτική) – Μια κιβωτός μνήμης για τα θύματα της επταετίας

Για την ιστορική μελέτη του Δημήτρη Βεριώνη «Θάνατοι στη Χούντα», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Τόπος. Στην κεντρική εικόνα, ο δικτάτορας Γεώργιος Παπαδόπουλος. 

Γράφει ο Γιώργος Χ. Θεοχάρης

Έχουμε στα...

«Μια σύντομη ιστορία του σύγχρονου κόσμου» του Γουίλιαμ Γούντραφ (κριτική) – Μια επίκαιρη μελέτη για τις σχέσεις Δύσης και Ανατολής

«Μια σύντομη ιστορία του σύγχρονου κόσμου» του Γουίλιαμ Γούντραφ (κριτική) – Μια επίκαιρη μελέτη για τις σχέσεις Δύσης και Ανατολής

Για το βιβλίο του Γουίλιαμ Γούντραφ (William Woodruff) «Μια σύντομη ιστορία του σύγχρονου κόσμου – Οι παγκόσμιες σχέσεις από το 1500 μέχρι σήμερα» , που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις University Studio Press, σε μετάφραση Μαρίας Καίσαρ και Κώστα Σκορδύλη. Κεντρική εικόνα: «Οι πρεσβευτές» (1533) του Χανς Χόλμπαϊν τ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Λοιμός» του Αντρέα Φραγκιά – Γιατί να τον διαβάσει ο αναγνώστης του 21ου αιώνα;

«Λοιμός» του Αντρέα Φραγκιά – Γιατί να τον διαβάσει ο αναγνώστης του 21ου αιώνα;

Το μυθιστόρημα του Αντρέα Φραγκιά «Λοιμός» και ο αναγνώστης του 21ου αιώνα. Το μυθιστόρημα κυκλοφόρησε ξανά πριν από λίγο καιρό από τις εκδόσεις Ποταμός.

Γράφει ο Γιώργος Ν. Περαντωνάκης

Το ερώτημα του τίτλου δεν είναι πυροτέχνημα. Όταν ένα βιβλίο...

Έξι βιβλία κουίρ πεζογραφίας και ποίησης από τις εκδόσεις Βακχικόν

Έξι βιβλία κουίρ πεζογραφίας και ποίησης από τις εκδόσεις Βακχικόν

Τρεις συν τρεις προτάσεις κουίρ πεζογραφίας και ποίησης από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Book Press

...

«Η κοιλάδα της αταξίας» του Φρήντριχ Ντύρρενματτ (προδημοσίευση)

«Η κοιλάδα της αταξίας» του Φρήντριχ Ντύρρενματτ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Φρήντριχ Ντύρρενματτ [Friedrich Dürrenmatt] «Η κοιλάδα της αταξίας» (σε νέα μτφρ. του Βασίλη Πατέρα, με επίμετρο της Πελαγίας Τσινάρη), το οποίο θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Ροές.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός ...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Η κοιλάδα της αταξίας» του Φρήντριχ Ντύρρενματτ (προδημοσίευση)

«Η κοιλάδα της αταξίας» του Φρήντριχ Ντύρρενματτ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Φρήντριχ Ντύρρενματτ [Friedrich Dürrenmatt] «Η κοιλάδα της αταξίας» (σε νέα μτφρ. του Βασίλη Πατέρα, με επίμετρο της Πελαγίας Τσινάρη), το οποίο θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Ροές.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός ...

«Με στέβια και αγαύη» του Γιώργου Μπουρονίκου (προδημοσίευση)

«Με στέβια και αγαύη» του Γιώργου Μπουρονίκου (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βραβευμένο θεατρικό του Γιώργου Μπουρονίκου «Με στέβια και αγαύη», το οποίο θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΖΕΝΙΕ: Συγγνώμη που θα ρωτήσω: Παιδιά δεν έχε...

«Εγώ, ο άλλος»
της Έλενας Σαλιγκάρα (προδημοσίευση)

«Εγώ, ο άλλος»
της Έλενας Σαλιγκάρα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Έλενας Σαλιγκάρα «Εγώ, ο άλλος», το οποίο θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Αν έλεγα πως εκείνο το βράδυ κοιμήθηκα καλά, θα ήταν ψέμα. Όχι πως τ...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Έξι βιβλία κουίρ πεζογραφίας και ποίησης από τις εκδόσεις Βακχικόν

Έξι βιβλία κουίρ πεζογραφίας και ποίησης από τις εκδόσεις Βακχικόν

Τρεις συν τρεις προτάσεις κουίρ πεζογραφίας και ποίησης από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Book Press

...

Καλοκαίρι 2025: «Διαβάζοντας σε ανοιχτούς ορίζοντες» – 50 λογοτεχνικά βιβλία για όλες τις διαθέσεις και για κάθε στιγμή

Καλοκαίρι 2025: «Διαβάζοντας σε ανοιχτούς ορίζοντες» – 50 λογοτεχνικά βιβλία για όλες τις διαθέσεις και για κάθε στιγμή

Διηγήματα, νουβέλες και μυθιστορήματα, σύγχρονα και κλασικά, όλα μαζί ανοίγουν μια αναγνωστική βεντάλια για όλες τις διαθέσεις και προτιμήσεις και για κάθε στιγμή. 

Επιλογή-κείμενα: Κώστας Αγοραστός, Διονύσης Μαρίνος

Π...

Τι διαβάζουμε τώρα; 10 +1 βιογραφίες και αυτοβιογραφικά κείμενα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα

Τι διαβάζουμε τώρα; 10 +1 βιογραφίες και αυτοβιογραφικά κείμενα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα

Ανεξάρτητα από το αν καλύπτουν ολόκληρο τον κύκλο της ζωής ή ένας μέρος αυτής, οι βιογραφίες έχουν ως καταστατικό σκοπό να δείξουν όσα δεν φαίνονται, να αποκαλύψουν κίνητρα και να ερμηνεύσουν αποφάσεις. Έντεκα βιβλία από την πρόσφατη παραγωγή.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Οι βιογρα...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

12 Δεκεμβρίου 2024 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2024

Mυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα: Εκατό καλά λογοτεχνικά βιβλία που κυκλοφόρησαν το 2024 από τα πολλά περισσότερα που έπεσαν στα χέρια μας, με τη μεταφρασμένη πεζογρα

ΦΑΚΕΛΟΙ