alt

Του Νίκου Ξένιου

“Amore non è per sè si come sustanzia, ma è uno accidente in sustanzia” Dante

Στον χώρο του ελληνικού δοκιμίου έκανε αισθητή την παρουσία του το τρίπτυχο Μεταμοντέρνος Έρως των Γιαγιάννου, Λαμπράκου και Νάκου, από τις εκδόσεις Γαβριηλίδη, με ενδιαφέρον επίμετρο του Στέφανου Ροζάνη.

Στο δοκίμιο «Καθαροί πια, με βρώμικα φιλιά», η Μαρία Γιαγιάννου διατρέχει το θεωρητικό έργο των Μαριόν, Λιοτάρ, Μπρικνέρ, Παζ και Μπατάιγ για να καταδείξει ότι «χωρίς πρόσωπο δεν υπάρχει ούτε εραστής ούτε ερωμένος» και ότι «αν το σώμα είχε πρόσωπο, τότε το ερωτευμένο πρόσωπο του σώματος θα ήταν η αγκαλιά». Με γοητευτικό λόγο η Μαρία Γιαγιάννου πραγματεύεται ακροθιγώς το dέcalage horizontale που έχει επέλθει μεταξύ του «έμφυλου» σώματος των παραδοσιακών αναπαραστάσεων του Έρωτος και του «άφυλου» κορμιού στις μεταμοντέρνες εξεικονίσεις του. Παραπέμπει στο βιβλίο Το σώμα της Πέπης Ρηγοπούλου (Πλέθρον, 2003)[1] για να καταδείξει πως το σώμα σήμερα λειτουργεί ως «πεδίον θανάτου» και ως θλιβερή εστία μελαγχολικής αυτοϊκανοποίησης ενός περφόρμερ: αυτό το τεκμηριώνει με μια δραστική αποτίμηση της κατακερματισμένης εκδοχής του έρωτα που προβάλλουν τα installations, οι performances και τα σύγχρονα εικαστικά πράγματα (Αμπράμοβιτς, Νιτς, Μπέλμερ, Αγκάμπεν, αδελφοί Τσάπμαν).

Το σώμα σήμερα λειτουργεί ως «πεδίον θανάτου» και ως θλιβερή εστία μελαγχολικής αυτοϊκανοποίησης ενός περφόρμερ

Στο δεύτερο δοκίμιο του τόμου: «Το τέλος του έρωτα στο έργο του Μισέλ Ουελμπέκ», ο Γιώργος Λαμπράκος αφορμάται από τη μεταμαρξιστική σκέψη (Τζέιμσον, Αταλί, Πρεχτ) και τη μεταφροϋδική σκέψη (Φρομ, Νούσμπαουμ) για να παρουσιάσει με δεξιοτεχνία το διπλό πρόσωπο του Μισέλ και του διπλοτύπου συγγραφέα του, Μισέλ Ουελμπέκ, ως αντιπροσωπευτικό χαρακτήρα της μεταμοντέρνας λογοτεχνίας. Στο τρίτο δοκίμιο: «Ο μυσταγωγικός έρωτας», ο Δημήτρης Νάκος διερευνά τις έννοιες της σαγήνης, της διεκδίκησης, της απιστίας, της ζήλειας και της ηθικής διάστασης της ερωτικής σχέσης με φόντο τη δεκαετία του ’60, ιχνηλατώντας τα αγγίγματα, τους υπαινιγμούς και την προσέγγιση-απώθηση των σωμάτων των εραστών στην τελετουργική ταινία Ερωτική Επιθυμία του Γουόνγκ Καρ Βάι.

altΗ παντοδυναμία του ερωτικού Λόγου

Η λεκτική αναπαράσταση της επιθυμίας υπήρξε θέμα σωρείας δοκιμίων, με κορυφαίο το Αποσπάσματα Ερωτικού Λόγου του Ρολάν Μπαρτ (εκδ. Κέδρος). Ο αισθησιασμός, ως συνώνυμο της απόκρυψης, αποδίδεται χαρακτηριστικά από τη συμβουλή της περίφημης Μαρκησίας ντε Μερτέιγ (στις Επικίνδυνες Σχέσεις του Πιερ Σοντερλό ντε Λακλό): «Πρέπει να καταλάβετε πως, όταν γράφετε σε κάποιον, το κάνετε γι’αυτόν και όχι για τον εαυτό σας. Έτσι, επιδίωξή σας δεν πρέπει να είναι να του πείτε αυτό που σκέφτεστε εσείς, αλλ’ αυτό που αρέσει περισσότερο σ’ εκείνον». Η ψυχρότητα με την οποία η Μαρκησία υποστηρίζει την τακτική της αλληλογραφίας προασπίζεται τη θέση της εκ του ασφαλούς κατάκτησης του ποθούμενου, διασφαλίζει δε την τακτική της σταδιακής αναγνώρισης των επιμέρους στρατηγικών στόχων του αντιπάλου: εν ολίγοις, κατακερματίζει την εικόνα του Άλλου στα σημεία που οι επιστολές πρόκειται να θίξουν. Η απομάκρυνση από το ερωτικό αντικείμενο ως παράγοντας πόθου είναι και η θεματική του Ευτυχισμένοι μαζί του Γουόνγκ Καρ Βάι, όπου το αστικό περιβάλλον και η εργασία συνθλίβουν την ανθρώπινη σχέση και δυναμιτίζουν την εκπλήρωση της ερωτικής επιθυμίας. Η γλώσσα, λοιπόν, «κόκαλα δεν έχει και κόκαλα τσακίζει», και σ’ αυτό το σημείο μού έρχεται στον νου εκείνη η ξαπλωμένη κόρη του Βalthus με το απειλητικό κοράκι πάνω απ’ το κεφάλι της και τον μικροσκοπικό γυμνό άνδρα που της προσκομίζει ένα τραπέζι και γεννιούνται δεκάδες ερωτήματα: τι επιτρέπεται και τι όχι στον έρωτα; Τι από αυτόν είναι αναπαραγώγιμο στην Τέχνη; Τι κινδύνους διατρέχει η αναπαραγωγή του ερωτικού λόγου, της ερωτικής φράσης και του ερωτικού φετίχ στην εποχή της (κατά Μπέντζαμιν) τεχνικής αναπαραγωγιμότητας του έργου τέχνης; Είναι ο Άγιος Αντώνιος του Νταλί εκτεθειμένος στους ερωτικούς πειρασμούς της φαντασίωσής του; Είναι, αφ’ εαυτού, ο Άγιος Σεβαστιανός  ερωτικό φετίχ; Ως ποιο σημείο συμβαίνει αυτό και με τον ίδιον τον Ιησού, και ως ποιο σημείο η φετιχοποίηση του σταυρού του μαρτυρίου γειτνιάζει με τον σκοτεινό χώρο ενός σαδομαζοχιστικού φετίχ;

Το κατακερματισμένο υποκείμενο του έρωτα

Ο «μοντερνισμός» θα μπορούσε να οριστεί ως η πολιτιστική και καλλιτεχνική αντίδραση στη διαδικασία του εκσυγχρονισμού και των υπαρξιακών, οικολογικών και κοινωνικών προβλημάτων που αυτός επιφέρει

Στην απόπειρά του να ορίσει το «μοντέρνο», ο φιλόσοφος Φρέντρικ Τζέιμσον μιλά για διαφορετικούς τρόπους νεωτερικότητας: αυτήν την εκδοχή της που απορρέει από τον εφαρμοσμένο σοσιαλισμό κι εκείνην που απορρέει από τον Καπιταλισμό. Ο «εκσυγχρονισμός» θέτει το πλαίσιο σε αναφορά προς το οποίο η κουλτούρα, η ατομική συνείδηση και η συλλογική συνείδηση αναζητούν τον ορισμό τους. Σύμφωνα με αυτήν την προσέγγιση ο «μοντερνισμός» θα μπορούσε να οριστεί ως η πολιτιστική και καλλιτεχνική αντίδραση στη διαδικασία του εκσυγχρονισμού και των υπαρξιακών, οικολογικών και κοινωνικών προβλημάτων που αυτός επιφέρει. Τηρουμένων των αναλογιών, ο «μεταεκσυγχρονισμός» περιλαμβάνει τις νέες επικοινωνιακές τεχνολογίες, η «μετανεωτερικότητα» απλώς διαγράφει σχηματικά τις νοοτροπίες που αυτές οι νέες συνθήκες παράγουν, ενώ ο Μεταμοντερνισμός (Postmodernism) συνιστά την καλλιτεχνική/πνευματική αντίδραση σε αυτές. Προϋπόθεση της συλλογιστικής του Τζέιμσον είναι η αντίληψη της «εκκοσμίκευσης» (secularization) ως αρχικού σταδίου –σταδίου «γένεσης»– του Καπιταλισμού: πρόκειται για την κάθαρση από τα «ιερά» στοιχεία του τρόπου παραγωγής που προηγήθηκε της Βιομηχανικής Επανάστασης, δηλαδή για την υλιστική, «αναλώσιμη» διάσταση που η αστική τάξη προσήψε στην αντίληψη του κόσμου. Αυτή εκφράστηκε με τον Ρεαλισμό στην Τέχνη, αυτό τo «ενεργό μόρφωμα που ανέτρεψε τα αφηγηματικά και πολιτιστικά πρότυπα του παλαιού καθεστώτος».

altΑν το ζήτημα εστιαστεί στην υπό πραγμάτευσιν έννοια του Έρωτος, συνάγουμε το –πρόχειρο– συμπέρασμα πως η μεταμοντέρνα εκδοχή του θα κληρονομεί όλα τα γνωρίσματα της απομύθευσης για την οποία μιλάμε. Μια ρεαλιστική αφήγηση του θέματος του έρωτα θα τοποθετούσε, προφανώς, τον ερωτισμό σε υψηλό έδρανο, απηχώντας συγκεκριμένες νοοτροπίες, στάσεις, θέσφατα, αισθητικές αρχές που αναγκαστικά εσωτερικεύονται από το υποκείμενο στην προσπάθειά του να επαναπροσανατολιστεί πρακτικά σε ένα κόσμο που εκμοντερνίζεται. Όσο για τη νεωτερικότητα, δεν είναι λύση, αλλά πρόβλημα και παράγων σύγχυσης και αποκάλυψης αντινομιών που ταλανίζουν το «μοντέρνο» υποκείμενο. Το υποκειμενικό υλικό που συγκροτεί τη συνείδηση του ατόμου είναι κατακερματισμένο, σε αυτήν την προσπάθεια, γιατί ο άνθρωπος δεν προλαβαίνει να περάσει στη διαδικασία του αναστοχασμού.  Εφόσον λοιπόν επιβίωσε στις συνθήκες του βίαιου εκσυγχρονισμού των παραδοσιακού τύπου κοινωνιών όπου είχε εθιστεί να ζει και να καταγράφει την εμπειρία και τις εικόνες του του ερωτισμού, καλείται και πάλι να επιβιώσει σε αυτό το ανασφαλές κλίμα, χωρίς τη μεταφυσική στέγαση ή την αισθητική παιδεία που θα του επέτρεπε να αναπτύξει μιαν οπτιμιστική προοπτική του ολοένα εκποιούμενου ερωτικού του συναισθήματος.

Η εστία, η φλόγα και η άλως

Ο Μαρκήσιος Ντε Σαντ διαδραμάτισε σημαίνοντα ρόλο σε αυτήν τη διαδικασία, ο Μάης του ’68 επίσης, καθώς και η εισβολή του AIDS στον ορίζοντα των νοηματικών φορτίσεων του Έρωτα, που τελεσίδικα τον επανασυνέδεσε με ενοχικά πλέγματα σύμφυτα με τη θρησκευτική δόμηση του συλλογικού ασυνειδήτου στον Δυτικό κόσμο

Στη συζήτηση αυτή θεωρούμε δεδομένο το ότι ο Έρως βιώνεται πρωτίστως ως συναίσθημα και δευτερευόντως ως σεξ, αισθησιασμός, ακόμη και ως πλατωνική σύλληψη. Ως εκ τούτου, το τριπλό σχέδιο του έρωτα που επιστρατεύουν η Γιαγιάνου και ο Λαμπράκος στην πραγμάτευσή τους, αντίστοιχα, των αναπαραστάσεων του έρωτα στις εικαστικές τέχνες και στη λογοτεχνία του Μισέλ Ουελμπέκ (σεξουαλικότητα-ερωτισμός-πλατωνικός, εκπνευματωμένος Έρως) έχει κανονιστική μόνο χρήση και απάδει της πραγματικής βίωσης του ερωτικού αντικειμένου (ή του «αντικειμένου του πόθου», αν υιοθετήσει κανείς φροϋδικό λεξιλόγιο). Όσο για τον κινηματογράφο, αρκεί κανείς να θυμηθεί Το σκοτεινό αντικείμενο του πόθου του Λουίς Μπουνιουέλ. Προσπαθώ εδώ να απλουστεύσω το –έτσι κι αλλιώς– περίπλοκο ερμηνευτικό σχήμα που αντικρίζει τον έρωτα ως μέρος μιας ευρύτερης θεματικής λιμπιντινικού χαρακτήρα, απομονώνοντας το ερωτικό βίωμα από τις συντεταγμένες του της διαφήμισης, της εμπορευματοποίησης, της πορνογραφικής χρήσης του, της αγοραίας του εκποίησης. Τον έρωτα ως πράξη μέθεξης με την κυριολεξία του όρου, την εξεικόνιση του έρωτα ως εξεικόνιση της μέθεξης αυτής: με λίγα λόγια, αναζητώ στην (εικαστική, λογοτεχνική ή κινηματογραφική) αναπαράσταση του έρωτα το στοιχείο μιας τελετουργίας της οποίας καθένας μας υπήρξε κοινωνός και την οποία πολλοί από μας επιχείρησαν κατά καιρούς να εκφράσουν με τον (αισθητικό) τρόπο της Τέχνης.

Φαντάζει επουσιώδους σημασίας η παρουσία των σωματοποιήσεων του συναισθήματος αυτού, καθώς και η εμφάνιση των στρεβλώσεών του μέσω της υιοθέτησης, εκ μέρους των εικαστικών, κάποιων αφηγηματικών τρόπων του μεταμοντέρνου πεζογραφικού λόγου. Θεωρώ ότι ο Μαρκήσιος Ντε Σαντ διαδραμάτισε σημαίνοντα ρόλο σε αυτήν τη διαδικασία, ο Μάης του ’68 επίσης, καθώς και η εισβολή του AIDS στον ορίζοντα των νοηματικών φορτίσεων του Έρωτα, που τελεσίδικα τον επανασυνέδεσε με ενοχικά πλέγματα σύμφυτα με τη θρησκευτική δόμηση του συλλογικού ασυνειδήτου στον Δυτικό κόσμο. Τι να πει κανείς για τη ραγδαία, ακούσια και βιαστική (με την έννοια του βιασμού) «μεταμοντερνοποίηση» (post modernization) της κουλτούρας χωρών όπως η Σαουδική Αραβία ή η Κίνα, όπου οι αυταρχικές δομές δεν υποχωρούν ενώπιον της τεχνολογικής έκρηξης, παρά –αντίθετα– την επιστρατεύουν προς επίρρωσίν τους; Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι οι διαλέξεις του Φρέντρικ Τζέιμσον στο πανεπιστήμιο του Πεκίνου, το 1987[2], εγκαινίασαν ουσιαστικά τις σπουδές για το Μεταμοντέρνο (ως τη λογική που διέπει τον ύστερο καπιταλισμό) στην Κίνα και παρήγαγαν μια δονκιχωτική υστερία της κινεζικής ιντελιτζέντσια ενάντια στο κομμουνιστικό καθεστώς.  

altΗ κακογουστιά του «τέλους» του Έρωτα

Τα καταστροφικά, εσχατολογικά ή απλώς πεσσιμιστικά σενάρια που συνδέονται με το φημολογούμενο «τέλος της νεωτερικότητας» δεν μπορεί παρά να αφορούν τη συζήτηση για τον μεταμοντέρνο έρωτα. Καθώς το Μοντέρνο συνδέθηκε, ιδιαίτερα στις Η.Π.Α., με δομές κυριαρχίας πατριαρχικές ή άλλου τύπου, το τέλος του Μεταμοντέρνου πήρε διαστάσεις χειραφέτησης από αυτές τις δομές: εξ ού και οι «λαϊκίστικες» εκδοχές που πήρε η Τέχνη στην περίπτωση, λόγου χάριν, του Άντυ Γουώρχολ. Ο Ζαν Φρανσουά Λυοτάρ, στη Μεταμοντέρνα Συνθήκη, αντελήφθη το φαινόμενο ως «δυσπιστία σε ό,τι αφορά τις μετα-αφηγήσεις», πράγμα που σε ελεύθερη απόδοση σημαίνει ότι δεν πρόκειται για ιδεολογία. Ενάντια στο αναμενόμενο, σε συνέντευξή του[3] ο Φρέντρικ Τζέιμσον εξέφρασε την άποψη ότι το ανθρώπινο πνεύμα δεν μπορεί να απαλλαγεί από την «κενή φόρμα» της Ιδεολογίας, ακόμη και στις συνθήκες ζωής του ύστερου Καπιταλισμού, κύριο γνώρισμα των οποίων είναι η αναδίπλωση του ατόμου και η αντικοινωνική συμπεριφορά: σε αυτό το σημείο ανατρέχουμε στο βίωμα του έρωτα ως «πορνογραφικής σχέσης» -όπως το αποκάλυψε και η ομώνυμη γαλλική ταινία- για να δούμε πως σήμερα είναι πρακτικώς αδύνατη η θέαση μια ολότητας από το πάσχον ανθρώπινο υποκείμενο, που περιορίζει την αντίληψη του κόσμου του σε αθροίσματα, προβολές, αναγωγές, κινούμενο από μια περιορισμένη οπτική της πραγματικότητας. Σε αντίθεση, λοιπόν, με τον Ρεαλισμό, τον Ρομαντισμό -ακόμη και με τον Μοντερνισμό- ο Μεταμοντερνισμός δεν προσέφερε ένα ιδεολογικό εργαλείο, ούτε όμως και κατόρθωσε να στοιχειοθετήσει κάποια στιλιστικά γνωρίσματα ικανά να παραγάγουν σχολές ή ρεύματα, ή -το χειρότερο- να διαδραματίσει το ρόλο του κριτικού οφθαλμού έναντι της χρήζουσας μετασχηματισμού λογικής που διέπει το κοινωνικό γίγνεσθαι. Με το spectrum της σύγχρονης Τέχνης ο δυτικός άνθρωπος δεν είναι σε θέση να κατανοήσει τον κόσμο γύρω του, ούτε φυσικά και τη φύση του έρωτος. Περιορίζεται σε κάποιαν εξωγενή διαχείριση του αισθησιασμού του, των ερωτικών του ινδαλμάτων, της φαντασίωσης, διαχείριση που τις περισσότερες φορές είναι τουλάχιστον αντιαισθητική. Με τα λόγια της Μαρίας Γιαγιάννου: «Η τέχνη δεν βρίσκεται σήμερα σε αντιδιαστολή προς το Κιτς: Ο καλλιτέχνης που μιμείται το Κιτς, είτε επειδή το νοσταλγεί, είτε για να το σαρκάσει, είτε για να ενοχλήσει τους λάτρεις της υψηλής τέχνης και τον καθωσπρεπισμό των μουσείων, έχει αστείρευτο υλικό να αντλήσει από μια κοινωνία που, όπως θα έλεγε ο Μποντριγιάρ, έχει υποκατασταθεί από το ομοίωμά της. Αν υπάρχουν εξωγήινοι σίγουρα θα βλέπουν από ψηλά αυτό το ομοίωμα σαν μια πελώρια φραουλί τσιχλόφουσκα. Από την άλλη, αν υπάρχουν εξωγήινοι, είναι όλοι στο Λας Βέγκας, χρόνια τώρα, μεταμφιεσμένοι σε Έλβις[4]». 

[1] Βλέπε, επίσης, τα εξαιρετικά δοκίμια αισθητικής της Πέπης Ρηγοπούλου: ΟΝάρκισσος, στα ίχνη της εικόνας και του μύθου (εκδόσεις Πλέθρον) και Ο τρελός πρόεδρος και η γυναικεία ηδονή (Εκδόσεις Τόπος)
[2] Το βιβλίο με τις διαλέξεις του Τζέιμσον, υπό τον τίτλο Μεταμοντερνισμός και θεωρίες για την Κουλτούρα μεταφράστηκε στα  κινεζικά από τον ισχυρό διάδοχο του Μάο, τον Τενγκ Χσιάο Πινγκ (现代主义与文化理论), και επηρέασε έντονα την αντίληψη της σπουδάζουσας κινεζικής νεολαίας για τις επόμενες δύο δεκαετίες.
[3]Ανοιχτή συζήτηση με τους Στάθη Κουβελάκη-Μιχάλη Βακαλούλη της 28ης Ιουνίου 1993, που ο υποφαινόμενος είχα την τιμή να μεταφράσω για το περιοδικό «Ουτοπία», τεύχος 21, Αθήνα, Ιούλιο-Αύγουστο 1996, σελ. 145 .
[4] Εφημερίδα «Αξία», 13-8-2011

ΝΙΚΟΣ ΞΕΝΙΟΣ

altΜεταμοντέρνος Έρως
Μαρία Γιαγιάννου, Γιώργος Λαμπράκος, Δημήτρης Νάκος
Εκδόσεις Γαβριηλίδη 2014
Σελ. 232, τιμή € 17,04

alt

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΗΣ ΜΑΡΙΑΣ ΓΙΑΓΙΑΝΝΟΥ

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΛΑΜΠΡΑΚΟΥ

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΝΑΚΟΥ

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Διαβάζοντας τον Κλάουζεβιτς σήμερα: Γιατί γίνονται πόλεμοι; Είναι ο συμβατικός πόλεμος σε αποδρομή;

Διαβάζοντας τον Κλάουζεβιτς σήμερα: Γιατί γίνονται πόλεμοι; Είναι ο συμβατικός πόλεμος σε αποδρομή;

Τρία άκρως κατατοπιστικά βιβλία για τη σημερινή έννοια του πολέμου και η σύνδεσή τους με τις βασικές θεωρίες του Καρλ Φίλιππ Γκότλιμπ φον Κλάουζεβιτς [Carl Philipp Gottlieb von Clausewitz] που υπήρξε ο βασικός διαμορφωτής της νεωτερικής επιστήμης του πολέμου. Κεντρική εικόνα: Προσωπογραφία του Κλάουζεβιτς από τ...

«Η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση στην εποχή των πολλαπλών κρίσεων: Η πρόκληση της ανθεκτικότητας» του Γιώργου Ανδρέου (κριτική)

«Η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση στην εποχή των πολλαπλών κρίσεων: Η πρόκληση της ανθεκτικότητας» του Γιώργου Ανδρέου (κριτική)

Για το βιβλίο του Γιώργου Ανδρέου «Η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση στην εποχή των πολλαπλών κρίσεων: Η πρόκληση της ανθεκτικότητας» (εκδόσεις Κριτική), Kεντρική εικόνα: ©Unsplash. 

Γράφει ο Αλέκος Κρητικός 

Στο βιβλίο του ...

«Συγκριτική θρησκειολογία» του Έρικ Τζ. Σαρπ (κριτική) – Αναζητώντας τη ρίζα των θρησκειών

«Συγκριτική θρησκειολογία» του Έρικ Τζ. Σαρπ (κριτική) – Αναζητώντας τη ρίζα των θρησκειών

Για το βιβλίο «Συγκριτική θρησκειολογία» του Έρικ Τζ. Σαρπ (μτφρ. Στέλιος Παπαλεξανδρόπουλος, εκδ. Άρτος Ζωής). Κεντρική εικόνα: Οι «Τέσσερις Ευαγγελιστές», πίνακας του Πέτερ Πάουλ Ρούμπενς. 

Γράφει ο Μύρων Ζαχαράκης

Αν αναλογισθεί κανείς πόσο μεγ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Τα δέκα καλύτερα βιβλία του 2023 σύμφωνα με τους New York Times

Τα δέκα καλύτερα βιβλία του 2023 σύμφωνα με τους New York Times

Η συντακτική ομάδα των New York Times ξεχώρισε τα καλύτερα βιβλία που κυκλοφόρησαν το 2023, επιλέγοντας πέντε έργα μυθοπλασίας και πέντε δοκίμια. Στην κεντρική εικόνα, η Ζέιντι Σμιθ [Zadie Smith], συγγραφέας του «The fraud», το οποίο αναφέρεται στη λίστα ως ένα από τα πέντε σημαντικότερα μυθιστορήματα του έτους που ...

Βασίλης Βασιλικός (1934-2023): Η Εταιρεία Συγγραφέων αφιερώνει στη μνήμη του την επόμενη Ημέρα Ποίησης

Βασίλης Βασιλικός (1934-2023): Η Εταιρεία Συγγραφέων αφιερώνει στη μνήμη του την επόμενη Ημέρα Ποίησης

Με ανακοίνωσή της η Εταιρεία Συγγραφέων αποχαιρετά των δύο φορές Πρόεδρό της Βασίλη Βασιλικό και ανακοινώνει ότι η Ημέρα Ποίησης 2024 θα είναι αφιερωμένη στη μνήμη του ανθρώπου που εισηγήθηκε στην UNESCO την 21 Μαρτίου ως Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης

...
Βασίλης Βασιλικός (1934-2023): Ένας αποχαιρετισμός από τον Αλέξη Ζήρα

Βασίλης Βασιλικός (1934-2023): Ένας αποχαιρετισμός από τον Αλέξη Ζήρα

Ακολουθεί επιμνημόσυνο κείμενο του Αλέξη Ζήρα, πρώην Προέδρου της Εταιρείας Συγγραφέων, για τον Βασίλη Βασιλικό.

Ένας αποχαιρετισμός στον Βασίλη Βασιλικό

Για πολλά χρόνια, τουλάχιστον από τη δεκαετία του 1970 ως το κλείσιμο...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Το τέλος της Αισθητικής; Τεχνομηδενισμός και Σύγχρονη Τέχνη» του Δημοσθένη Δαββέτα (προδημοσίευση)

«Το τέλος της Αισθητικής; Τεχνομηδενισμός και Σύγχρονη Τέχνη» του Δημοσθένη Δαββέτα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από βιβλίο του Δημοσθένη Δαββέτα «Το τέλος της Αισθητικής; Τεχνομηδενισμός και Σύγχρονη Τέχνη» (Επίμετρο: Μάνος Στεφανίδης) το οποίο θα κυκλοφορήσει το επόμενο διάστημα από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Χωριό Ποτέμκιν» του Γιώργου Παναγή (προδημοσίευση)

«Χωριό Ποτέμκιν» του Γιώργου Παναγή (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Γιώργου Παναγή «Χωριό Ποτέμκιν», που κυκλοφορεί στις 28 Νοεμβρίου από τις εκδόσεις Τόπος. [Η έκφραση «Χωριό Ποτέµκιν» (ρωσικά: по­тёмкинские деревни) περιγράφει ένα κατασκεύασµα που έχει στόχο να αποκρύψει την αλήθεια ή να εξωραΐσει µια κατάσταση].

Επιμέλεια:...

«Ο Γιουγκοσλάβος» της Άνα Βούτσκοβιτς (προδημοσίευση)

«Ο Γιουγκοσλάβος» της Άνα Βούτσκοβιτς (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Άνα Βούτσκοβιτς [Ana Vučković] «Ο Γιουγκοσλάβος» (μτφρ. Απόστολος Θηβαίος), το οποίο κυκλοφορεί αρχές Δεκεμβρίου από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Η ΜΠΑΝΑΝΑ

...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα δέκα καλύτερα βιβλία του 2023 σύμφωνα με τους New York Times

Τα δέκα καλύτερα βιβλία του 2023 σύμφωνα με τους New York Times

Η συντακτική ομάδα των New York Times ξεχώρισε τα καλύτερα βιβλία που κυκλοφόρησαν το 2023, επιλέγοντας πέντε έργα μυθοπλασίας και πέντε δοκίμια. Στην κεντρική εικόνα, η Ζέιντι Σμιθ [Zadie Smith], συγγραφέας του «The fraud», το οποίο αναφέρεται στη λίστα ως ένα από τα πέντε σημαντικότερα μυθιστορήματα του έτους που ...

«Ο βίος βραχύς, η δε τέχνη μακρή» – Αυτοβιογραφίες και βιογραφίες, 15+1 επιλογές από τις πρόσφατες εκδόσεις

«Ο βίος βραχύς, η δε τέχνη μακρή» – Αυτοβιογραφίες και βιογραφίες, 15+1 επιλογές από τις πρόσφατες εκδόσεις

Τι κοινό μπορεί να έχει η Μαρινέλλα με τον Έλον Μάσκ; Η Μαρία Κάλλας με τον Ανδρέα Παπανδρέου και ο Πρίγκιπας Χάρι με τον Διονύση Σιμόπουλο; Οι βιογραφίες όλων αυτών, και μερικές ακόμη, κυκλοφόρησαν τους προηγούμενους μήνες και σας τις παρουσιάζουμε.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστό...

Κλερ Κίγκαν – Η Ιρλανδή που ανέδειξε τις χάρες της μικρής φόρμας

Κλερ Κίγκαν – Η Ιρλανδή που ανέδειξε τις χάρες της μικρής φόρμας

Η Ιρλανδή συγγραφέας έχει αγαπηθεί από το ελληνικό αναγνωστικό κοινό και όχι άδικα. Τι είναι αυτό που την κάνει ιδιαίτερη και γιατί η πρόσφατη νουβέλα της «Πολύ αργά πια» (μτφρ. Μαρτίνα Ασκητοπούλου, εκδ. Μεταίχμιο) την καταξιώνει. 

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

13 Δεκεμβρίου 2022 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2022

Έφτασε η στιγμή και φέτος για την καθιερωμένη εδώ και χρόνια επιλογή των εκατό από τα καλύτερα βιβλία λογοτεχνίας της χρονιάς που φτάνει σε λίγες μέρες στο τέλος της. Ε

ΦΑΚΕΛΟΙ