alt

Για το μυθιστόρημα της Ελευθερίας Κυρίμη «Η θάλασσα στο χιόνι» (εκδ. Μεταίχμιο).

Του Μάνου Κοντολέων

Πρωτοεμφανιζόμενη η Ελευθερία Κυρίμη. Μα θεωρώ πως το έργο με το οποίο κάνει την είσοδό της στη σύγχρονη λογοτεχνία μας μπορεί να μη διαθέτει δεδηλωμένη εκδοτικά συγγραφική εμπειρία (αλλά ας μην ξεχνάμε πως ποτέ κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει τι κρύβουν τα συρτάρια των γραφείων ανθρώπων που εκδίδουν το πρώτο τους βιβλίο), αλλά είναι ολοφάνερα προικισμένο με σοβαρή αναγνωστική μαθητεία. Με εφόδιο, λοιπόν, μια καλή γνώση της λογοτεχνικής κατασκευής, η Ελευθερία Κυρίμη έρχεται να καταθέσει ένα κείμενο σύγχρονου προβληματισμού που ξεκινά από την ατομική μνήμη και φτάνει στη συλλογική ταυτότητα.

Φιλόδοξο συγγραφικό τόλμημα καθώς τέμνει ένα θέμα που απασχολεί δεκαετίες την κοινωνία μας και που πάνω του έχουν στηριχτεί πρακτικές πολιτικών σχεδιασμών. Αλλά και ιδιαιτέρως πολυεπίπεδο καθώς καταφέρνει να συνδέει το ατομικό με το ομαδικό, το ψυχολογικό με το πολιτικό.

Η ηρωίδα και αφηγήτρια της ιστορίας είναι μια νέα γυναίκα, καθηγήτρια φιλόλογος, που ως αναπληρώτρια τοποθετείται σε επαγγελματικό λύκειο ακριτικής περιοχής της Μακεδονίας, αφήνοντας πίσω της σύζυγο και δυο παιδιά και παράλληλα μια δικής της, καθαρά προσωπική, ανοιχτή πληγή που έχει να κάνει με τη σχέση προς τη μητέρα και τον πατέρα της. Στον νέο τόπο διαμονής της θα βρεθεί αντιμέτωπη με έναν ξεκάθαρο εθνικισμό που προσπαθεί να αγνοεί ή να παρερμηνεύει τα τραύματα μιας ομάδας ανθρώπων που δεν θέλει να τους αποδεχτεί με τη δική τους ταυτότητα, αλλά αντίθετα να τους την ξεριζώσει και να τους την αλλοιώσει. Η προσπάθεια της καθηγήτριας να κρατήσει ζωντανή μια προοδευτική στάση ζωής, που πάνω της έχει στηρίξει τη δημιουργία της δικής της οικογένειας, θα την ωθήσει να κατευθύνει μια ομάδα μαθητών της να αναζητήσουν το αφτιασίδωτο παρελθόν του τόπου τους, μέσα από συνεντεύξεις ανθρώπων που βιώσανε με τρόπο τραγικό την πρόσφατη ιστορία της περιοχής. Οι ενέργειές της αυτές θα τη φέρουν αντιμέτωπη με το συντηρητικό κατεστημένο, θα προκαλέσουν βίαιες αντιδράσεις εκ μέρους φασιστικών ομάδων, αλλά παράλληλα θα οδηγήσει και στην αφύπνιση των περισσότερων μαθητών της, ενώ και η ίδια μέσα από τις ατομικές εμπειρίες των άλλων, που όλες μαζί συνθέτουν τη συλλογική μνήμη, θα οδηγηθεί σε μια δομική επανατοποθέτηση ως προς τα τραύματα της παιδικής της ηλικίας.

Φιλόδοξο συγγραφικό τόλμημα καθώς τέμνει ένα θέμα που απασχολεί δεκαετίες την κοινωνία μας και που πάνω του έχουν στηριχτεί πρακτικές πολιτικών σχεδιασμών. Αλλά και ιδιαιτέρως πολυεπίπεδο καθώς καταφέρνει να συνδέει το ατομικό με το ομαδικό, το ψυχολογικό με το πολιτικό. Το έργο αποτελείται από τρεις ενότητες που όμως εμπλέκονται αναμεταξύ τους. Οι εξιστορήσεις της καθημερινότητας της καθηγήτριας στην ακριτική περιοχή, οι επίσης δικές της αναμοχλεύσεις του τραυματικού παρελθόντος και οι απομαγνητοφωνημένες αφηγήσεις των παλαιών κατοίκων της περιοχής, συνθέτουν μια μυθιστορηματική ενότητα που ξέρει να χρησιμοποιεί με σωστές αναλογίες άλλοτε τον ρεαλισμό, άλλοτε τον εσωτερικό μονόλογο κι άλλοτε την προφορική γλώσσα.

Μυθιστόρημα που ολοκληρώνει την πρόταση της ιδεολογικής θέσης του με μια ίσως αποσπασματική αυτάρκεια, αλλά –επίσης γι’ αυτό– και ίσως καθίσταται περισσότερο πρόσφορο προς μια ελεύθερη συνάντησή του με τον αναγνώστη. Σίγουρα πάντως με την τολμηρή και καλά λογοτεχνικά εφοδιασμένη πρώτη της εμφάνιση, η Ελευθερία Κυρίμη καταφέρνει με το Η θάλασσα στο χιόνι να ξεκινήσει την πορεία της στη λογοτεχνία μας με μια ιδιαιτέρως ενδιαφέρουσα αποσκευή.

* Ο ΜΑΝΟΣ ΚΟΝΤΟΛΕΩΝ είναι συγγραφέας.
Τελευταίο του βιβλίο, το μυθιστόρημα «Η Κασσάνδρα στη μαύρη άμμο» (εκδ. Πατάκη).


altΗ θάλασσα στο χιόνι
Ελευθερία Κυρίμη
Μεταίχμιο 2019
Σελ. 144, τιμή εκδότη €11,00

alt

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Καλυψώ» της Δήμητρας Κολλιάκου (κριτική) – Μυθιστόρημα όπου «η μαγεία του παραμυθιού συναντά την ομορφιά του ποιητικού λόγου»

«Καλυψώ» της Δήμητρας Κολλιάκου (κριτική) – Μυθιστόρημα όπου «η μαγεία του παραμυθιού συναντά την ομορφιά του ποιητικού λόγου»

Για το μυθιστόρημα της Δήμητρας Κολλιάκου «Καλυψώ» (εκδ. Πατάκη). Κεντρική εικόνα: ο κλασικός πίνακας «Το νησί της Καλυψώς» του Herbert James Draper (1863-1620) © Manchester Art Gallery

Γράφει η Χριστίνα Μουκούλη

Μπορεί κάτι να συμβαίνει...

«Κακό ανήλιο» του Κωνσταντίνου Δομηνίκ (κριτική) – Δαιμονικά θαύματα, αγγελικές επιδράσεις

«Κακό ανήλιο» του Κωνσταντίνου Δομηνίκ (κριτική) – Δαιμονικά θαύματα, αγγελικές επιδράσεις

Για τη συλλογή διηγημάτων του Κωνσταντίνου Δομηνίκ «Κακό ανήλιο» (εκδ. Ίκαρος). 

Γράφει ο Γιώργος Ν. Περαντωνάκης

Όταν πρωτοεμφανίστηκε ο εκ Πιερίας ορμώμενος νεαρός συγγραφέας το 2021 με το Ώπα-ώπα μπλάτιμοι, το ρεύμα της νεο-ηθογραφίας,...

«Μύρων η Aράχνη» της Λίλας Τρουλινού (κριτική) – Η μεταμόρφωση ως δύναμη ζωής

«Μύρων η Aράχνη» της Λίλας Τρουλινού (κριτική) – Η μεταμόρφωση ως δύναμη ζωής

Για τη νουβέλα της Λίλας Τρουλινού «Μύρων η Aράχνη», Μεταμορφώσεις ΙΙ, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Περισπωμένη, για τη «διαρκή μεταμόρφωση ως μια δυνατότητα της ζωής να μεταλλάσσει τις μορφές της, χάριν προσαρμογής στις κοινωνικές απαιτητικές συμβατικότητες». Κεντρική εικόνα: Έργο της Παγώνας Ξενάκη.

Γρά...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Ο μύθος του Προμηθέα και άλλα δοκίμια» του Πολ Λαφάργκ (κριτική) – Ένας «αιρετικός» μαρξιστής ιδεολόγος

«Ο μύθος του Προμηθέα και άλλα δοκίμια» του Πολ Λαφάργκ (κριτική) – Ένας «αιρετικός» μαρξιστής ιδεολόγος

Με μια άγνωστη πλευρά του έργου του Πολ Λαφάργκ [Paul Lafargue] έρχεται να μας γνωρίσει το βιβλίο «Ο μύθος του Προμηθέα και άλλα δοκίμια» (μτφρ. Χρήστος Κεφαλής, εκδ. Εύμαρος). Περιλαμβάνει αμετάφραστα στα ελληνικά δοκίμια του Λαφάργκ για τις αρχαίες μυθολογίες και κοινωνίες, εστιασμένα μάλιστα στην Αρχαία Ελλάδα. Μ...

5 λεπτά με την Κατερίνα Καζολέα

5 λεπτά με την Κατερίνα Καζολέα

Πέντε λεπτά με έναν συγγραφέα. Σήμερα, με την Κατερίνα Καζολέα με αφορμή το θεατρικό της έργο «Η δαμασκηνιά» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Book Press

Έχετε συγγράψει ήδη αρκετά θεατρικά έργα. Τι σας ώθησε τούτη τη φορά, μ...

«Αθέατος πόνος» της Έμιλι Γουέλς (κριτική) – Από την υστερία στην προσωπική ιστορία και τη θεραπεία

«Αθέατος πόνος» της Έμιλι Γουέλς (κριτική) – Από την υστερία στην προσωπική ιστορία και τη θεραπεία

Για το βιβλίο της Έμιλι Γουέλς [Emily Wells] «Αθέατος πόνος» (μτφρ. Βαγγέλης Προβιάς, εκδ. Ίκαρος). Στην κεντρική εικόνα, ο πίνακας του André Brouillet (1857–1914) «Ένα μάθημα κλινικής ιατρικής στην Σαλπετιέρ» (1887), απ' όπου εμπνεύστηκε η συγγραφέας μέρος του βιβλίου της. Ο πίνακας απεικονίζει την ασθενή του ...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Μαρξ, Βάγκνερ, Νίτσε – Ένας κόσμος σε αναταραχή» του Χέρφριντ Μίνκλερ (προδημοσίευση)

«Μαρξ, Βάγκνερ, Νίτσε – Ένας κόσμος σε αναταραχή» του Χέρφριντ Μίνκλερ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο του Χέρφριντ Μίνκλερ [Herfried Münkler] «Μαρξ, Βάγκνερ, Νίτσε – Ένας κόσμος σε αναταραχή» (μτφρ. Έμη Βαϊκούση), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 9 Οκτωβρίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Ο Μ...

«Κωνσταντινούπολη – Τα γεγονότα της 6ης - 7ης Σεπτεμβρίου 1955», από το αρχείο του στρατοδίκη Φαχρί Τσοκέρ (προδημοσίευση)

«Κωνσταντινούπολη – Τα γεγονότα της 6ης - 7ης Σεπτεμβρίου 1955», από το αρχείο του στρατοδίκη Φαχρί Τσοκέρ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση του προλόγου της ελληνικής έκδοσης του αρχείου του στρατοδίκη Φαχρί Τσοκέρ [Fahri Çoker] «Κωνσταντινούπολη – Τα γεγονότα της 6ης - 7ης Σεπτεμβρίου 1955 – Φωτογραφίες και Έγγραφα», η οποία κυκλοφορεί τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστ...

«Ύμνος» της Άυν Ραντ (προδημοσίευση)

«Ύμνος» της Άυν Ραντ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη νουβέλα της Άυν Ραντ [Ayn Rand] «Ύμνος» (μτφρ. Κλαίρη Παπαμιχαήλ), το οποίο κυκλοφορεί στις 14 Οκτωβρίου από τις εκδόσεις Παπαδόπουλος.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Κεφάλαιο Ένα

...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τέσσερα δοκίμια και μία συλλογή διηγημάτων μας βοηθούν να κατανοήσουμε πλευρές της σύγκρουσης Ισραήλ - Παλαιστίνης

Τέσσερα δοκίμια και μία συλλογή διηγημάτων μας βοηθούν να κατανοήσουμε πλευρές της σύγκρουσης Ισραήλ - Παλαιστίνης

Τέσσερα δοκίμια και μια συλλογή διηγημάτων μας βοηθούν να προσεγγίσουμε το παλαιστινιακό ζήτημα, που έναν χρόνο μετά την άνευ προηγουμένου επίθεση της παλαιστιανικής Χαμάς στο Ισραήλ, έχει μπει σε έναν νέο κύκλο ραγδαίας κλιμάκωσης, όπως και γενικότερα όλη η περιοχή. 

Επιμέλεια: Ελεάνα Κολο...

«Εδώ είναι Βαλκάνια» – 9 λογοτεχνικά έργα από συγγραφείς της γειτονιάς μας

«Εδώ είναι Βαλκάνια» – 9 λογοτεχνικά έργα από συγγραφείς της γειτονιάς μας

Από τη Σερβία έως το Κόσοβο κι από τη Ρουμανία έως τη Β. Μακεδονία. Τα τελευταία χρόνια μεταφράζονται στα ελληνικά περισσότερα βιβλία συγγραφέων από τα Βαλκάνια. Προτείνουμε ορισμένα από τα καλύτερα που κυκλοφόρησαν ή επανακυκλοφόρησαν πρόσφατα. Στην κεντρική εικόνα, πλάνο από την ταινία «Ο μπαμπάς λείπει σε ταξίδι ...

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2024: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες και τις εβδομάδες που έρχονται

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2024: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες και τις εβδομάδες που έρχονται

Επιλογές από τις προσεχείς εκδόσεις ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας, ποίησης, γκράφικ νόβελ, βιογραφιών, δοκιμίων, μελετών, βιβλίων επιστημονικής εκλαΐκευσης κ.ά.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ

01 Οκτωβρίου 2024 ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΝΕΑ

Νόμπελ Λογοτεχνίας 2024: Κι όμως, η Έρση Σωτηροπούλου «παίζει δυνατά»

Μια ανάρτηση στη σελίδα της συγγραφέα και τα στοιχεία των στοιχηματικών που δίνουν προβλέψεις και αποδόσεις για το ποιος είναι πιθανότερο να βραβευτεί φέτος με το Νόμπε

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

15 Δεκεμβρίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2023

Mυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα, ποιήματα: Επιλογή 100 βιβλίων, ελληνικών και μεταφρασμένων, από τη βιβλιοπαραγωγή του 2023. Επιλογή: Συντακτική ομάδα της Book

ΦΑΚΕΛΟΙ