magritte museum xl

Για τη νουβέλα Η έκτη μέρα της πρωτοεμφανιζόμενης Βασιλείας Γεωργίου (εκδ. Γαβριηλίδη)

Του Αλέξη Ζήρα

Το εύρημα του ζωντανού νεκρού ή του νεκρού που δεν πεθαίνει στη νουβέλα της Βασιλείας Γεωργίου, Η έκτη μέρα (Γαβριηλίδης 2015), έτσι όπως ενσωματώνεται στην αφήγηση κάθε άλλο παρά μας πηγαίνει σε ιστορίες γοτθικού τύπου ή σε ιστορίες μαγικού ρεαλισμού.

Ασφαλώς έχει χρησιμοποιηθεί στην ελληνική λογοτεχνία κι άλλες φορές, λ.χ. στο βιβλίο του Δημήτρη Μίγγα, Των κεκοιμημένων (Πόλις, 1999). Εξάλλου, υπάρχει ως αρχετυπική πηγή η γνωστή και πολυσχολιασμένη νουβέλα της Μεταμόρφωσης του Φ. Κάφκα, αλλά εδώ δεν δημιουργείται εκείνη η ειρωνική απόσταση της αποξένωσης: όλα συμβαίνουν σ΄έναν κόσμο ανθρωπομετρικό, χωρίς μεγάλες διογκώσεις, και για τούτο το δραματικό πρέπει να το αναζητήσει ο αναγνώστης σ΄ένα άλλο επίπεδο του βιβλίου. Ο Αλκιβιάδης ξυπνάει μια μέρα και αντιλαμβάνεται πως πέθανε, δεν το αντιλαμβάνονται όμως εξίσου οι δικοί του και οι φίλοι του. Στις έξι μέρες που ακολουθούν και καθώς το σώμα του διαλύεται, εκείνος είναι ο μόνος που τυραννιέται από αυτό τον παραλογισμό μιας ύπαρξης νεκροζώντανης. Οι άλλοι κάνουν σαν να μη βλέπουν. Γι΄αυτό και στο τέλος, για να επαναφέρει ο ίδιος την τάξη στη διασαλεμένη φύση των πραγμάτων αποφασίζει να αυτοκτονήσει. Παράλογο δηλαδή πάνω στο παράλογο!

Μήπως για τους άλλους, τους γύρω μας, ή για μας προς τους άλλους, το να ζούμε ή να μη ζούμε είναι ένα και το αυτό;

Αλλά έτσι κι αλλιώς το παράλογο στην ιστορία αυτή δεν παραξενίζει, διότι γίνεται μέρος της καθημερινότητας ή η ίδια η καθημερινότητα. Όπως είπαμε, οι οικείοι του Αλκιβιάδη αντιμετωπίζουν αυτή την κατάσταση ως κάτι το σχεδόν φυσιολογικό, κάτι που δεν τους είναι ξένο, όπως υπό άλλες συνθήκες θα έπρεπε να είναι ο θάνατος. Ο νεκρός δεν είναι ένα σώμα χωρίς πνοή και ζωή, από κάπου αντλεί τη δύναμη και συμμετέχει στο γίγνεσθαι, όπως προ του θανάτου του: μιλάει, τρώει, απαντάει στα τηλεφωνήματα. πλένει το πρόσωπό του, σκέπτεται, δεν έχει αποκοπεί από τα τυπικά έμβια ήθη ενός ανθρώπου. Εξακολουθεί να κάνει ό,τι έκανε, ενώ παράλληλα η σήψη προχωρεί. Και στο σημείο αυτό ασφαλώς ανοίγεται στον αναγνώστη η υφέρπουσα σάτιρα ηθών και νοοτροπιών που ενδεχομένως δημιουργεί υπόρρητα η συγγραφέας. Πόσες συμβάσεις και πάγιες αντιλήψεις του τρόπου ζωής μας αποδεικνύονται κενές περιεχομένου! Μήπως για τους άλλους, τους γύρω μας, ή για μας προς τους άλλους, το να ζούμε ή να μη ζούμε είναι ένα και το αυτό; Άπαξ λοιπόν και χάνεται η σημασία της διαχωριστικής γραμμής ανάμεσα στη ζωή και στο θάνατο, άπαξ και έχει χαθεί ο σεβασμός για το θάνατο και η σημασία της σχετικής τελετουργίας που παραπέμπει στην αρχέγονη εννοιολόγηση του κύκλου της ζωής, το απίθανο που προβάλλει η ιστορία του Αλκιβιάδη γίνεται κωμικό και εν τέλει γελοίο.

Χειρουργική διαύγεια και λογική

Δεν διακωμωδεί μέσω των προσώπων αλλά αφήνει τον αναγνώστη να το κάνει, μέσω των καταστάσεων ή των αντιθέσεων.

Πρώτο βιβλίο της Βασιλείας Γεωργίου (γεν.1991) Η έκτη μέρα. Δεν της λείπουν τα χαρίσματα. Εκτός από την αναπαραστατική της ικανότητα έχει επίσης αίσθηση του ουσιώδους και του περιττού. Δεν πλατειάζει πουθενά, πηγαίνει καίρια στην εικόνα που την ενδιαφέρει και μένει σ' αυτήν. Επίσης, δεν διακωμωδεί μέσω των προσώπων αλλά αφήνει τον αναγνώστη να το κάνει, μέσω των καταστάσεων ή των αντιθέσεων. Θα έλεγα όμως ότι η χειρουργική διαύγεια και η λογική που κυριαρχούν παντού σ' ένα θέμα εξ ορισμού σκοτεινό έχουν και δυο σημαίνουσες αρνητικές επιπτώσεις στη νουβέλα της : πρώτα, η αφήγηση αποδραματοποιείται σε τέτοιο σημείο ώστε τον βασικό ρόλο να παίζει το εποπτικό βλέμμα και ελάχιστα η φαντασία, δηλαδή το έσω βλέμμα· έπειτα, ο στρωτός, γειωμένος ρεαλισμός, ο χωρίς σκαμπανεβάσματα, δημιουργεί την αίσθηση μιας αφήγησης που μένει στα ορατά, στα ρηχά νερά και που έτσι συν τω χρόνω χάνει τη δύναμή της, δίνει την εντύπωση ότι επαναλαμβάνεται, εξαντλώντας έτσι ακόμα και το κεντρικό εύρημα της ιστορίας.

* Ο ΑΛΕΞΗΣ ΖΗΡΑΣ είναι κριτικός λογοτεχνίας. 

h ekth mera basileia gewgiouΗ έκτη μέρα
Βασιλεία Γεωργίου
Γαβριηλίδης 2015
Σελ.152, τιμή εκδότη €9,54

politeia link 

 

 

 

 

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Το αδελφομοίρι, και άλλες ιστορίες» του Αντώνη Πάσχου (κριτική) – Στη μεθόριο των ρευστών συνόρων

«Το αδελφομοίρι, και άλλες ιστορίες» του Αντώνη Πάσχου (κριτική) – Στη μεθόριο των ρευστών συνόρων

Για τη συλλογή διηγημάτων του Αντώνη Πάσχου «Το αδελφομοίρι – Και άλλες ιστορίες» (εκδ. Στερέωμα). Κεντρική εικόνα: Σπάνια φωτογραφία από συσσίτιο σε δημοτικό σχολείο των Σερρών, από το αρχείο του Βασίλη Τζανακάρη, στα χρόνια αμέσως μετά τη βουλγαρική κατοχή και κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου πολέμου.

Γρ...

«Ο χορός του αετού» της Νάγιας Δαλακούρα (κριτική) – Ένα μυθιστόρημα για τη ζωή και τα έθιμα των Σαρακατσάνων

«Ο χορός του αετού» της Νάγιας Δαλακούρα (κριτική) – Ένα μυθιστόρημα για τη ζωή και τα έθιμα των Σαρακατσάνων

Για το βιβλίο της Νάγιας Δαλακούρα «Ο χορός του αετού» (εκδ. Κλειδάριθμος). 

Γράφει η Λεύκη Σαραντινού

Την Κομοτηναία συγγραφέα Νάγι...

«Χορός στα ποτήρια» της Γεωργίας Τάτση (κριτική) – Δύο καλογραμμένες νουβέλες με ιστορικές και πολιτικές ρίζες

«Χορός στα ποτήρια» της Γεωργίας Τάτση (κριτική) – Δύο καλογραμμένες νουβέλες με ιστορικές και πολιτικές ρίζες

Για την επανακυκλοφορία του βιβλίου της Γεωργίας Τάτση «Χορός στα ποτήρια» (εκδ. Βακχικόν, δύο νουβέλες). Κεντρική εικόνα: Φωτογραφία από την ταινία του Θόδωρου Αγγελόπουλου «Θίασος» (1974-’75) 

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Iεροτελεστικός από τη...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Μαγδαληνή Ρεμούνδου: «Τα προγράμματα σπουδών που παρέχει το Μητροπολιτικό Κολλέγιο είναι προγράμματα δημόσιων Βρετανικών Πανεπιστημίων»

Μαγδαληνή Ρεμούνδου: «Τα προγράμματα σπουδών που παρέχει το Μητροπολιτικό Κολλέγιο είναι προγράμματα δημόσιων Βρετανικών Πανεπιστημίων»

Μιλήσαμε με την κα Μαγδαληνή Ρεμούνδου, Κοσμήτορα της Σχολής Πολιτισμού, στο Μητροπολιτικό Κολλέγιο, για τη Σχολή Πολιτισμού και Επικοινωνίας του Κολλεγίου, που έχει ήδη ξεχωρίσει με τα ποιοτικά της προγράμματα σε τομείς όπως η σκηνοθεσία, η δημιουργική γραφή ή η δημοσιογραφία. 

Συνέντευξη στον ...

Έφυγε από τη ζωή ο βραβευμένος Σύριος συγγραφέας Χάλιντ Χαλίφα

Έφυγε από τη ζωή ο βραβευμένος Σύριος συγγραφέας Χάλιντ Χαλίφα

Ο Χάλιντ Χαλίφα [Khaled Khalifa], ένας από τους γνωστότερους συγγραφείς της Συρίας, έφυγε από τη ζωή στις 30 Σεπτεμβρίου, σε ηλικία 59 ετών, από καρδιακή ανακοπή. Το βιβλίο του «Ο θάνατος είναι ζόρικη δουλειά» κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Καστανιώτη, σε μετάφραση Αγγελικής Σιγούρου.

...
Διεθνείς Εκθέσεις Βιβλίου: Μαδρίτη, Φρανκφούρτη, Σάρζα, Γουαδαλαχάρα – Τέσσερις σταθμοί για το ελληνικό βιβλίο

Διεθνείς Εκθέσεις Βιβλίου: Μαδρίτη, Φρανκφούρτη, Σάρζα, Γουαδαλαχάρα – Τέσσερις σταθμοί για το ελληνικό βιβλίο

Η χώρα μας θα πάρει μέρος σε τέσσερις Διεθνείς Εκθέσεις Βιβλίου έως το τέλος του 2023. Στην αποστολή μετέχουν συγγραφείς, μεταφραστές, κριτικοί λογοτεχνίας, πανεπιστημιακοί, εκδότες, πολιτιστικοί οργανισμοί και φορείς.

Επιμέλεια: Book Press

Μαδρίτη, Φρ...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Ο μάγος» του Κολμ Τόιμπιν (προδημοσίευση)

«Ο μάγος» του Κολμ Τόιμπιν (προδημοσίευση)

Προδημοσίευσητο από το μυθιστόρημα του Κολμ Τόιμπιν [Colm Tóibín] «Ο μάγος» (μτφρ. Αθηνά Δημητριάδου), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 9 Οκτωβρίου από τις εκδόσεις Ίκαρος.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Λίμπεκ, 1892

Η ορχήστρα έπαιζε το Πρ...

«Όσα σκέφτεται ο βιβλιοπώλης σου για σένα» του Σον Μπίθελ (προδημοσίευση)

«Όσα σκέφτεται ο βιβλιοπώλης σου για σένα» του Σον Μπίθελ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο του Σον Μπίθελ [Shaun Bythell] «Όσα σκέφτεται ο βιβλιοπώλης σου για σένα» (μτφρ. Μαριάννα Καλέμη) το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 18 Οκτωβρίου από τις εκδόσεις Key Books.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Τύπος τρία

ΕΙΔΟΣ: PARENTE...

«Οδός Ευτυχίδου» της Χρύσας Φάντη (προδημοσίευση)

«Οδός Ευτυχίδου» της Χρύσας Φάντη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Χρύσας Φάντη «Οδός Ευτυχίδου», το οποίο κυκλοφορεί τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Σμίλη.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Πέτρο;»
«Εμένα φωνάζεις, γιαγιά;»
«Εσένα, γιε μου. Πάμε να δούμε τη θ...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Μεσογειακό νουάρ, δικαστικό θρίλερ, whodunnit κι ένα ασήμαντο περιστατικό: 4 δυνατά ευρωπαϊκά αστυνομικά μυθιστορήματα

Μεσογειακό νουάρ, δικαστικό θρίλερ, whodunnit κι ένα ασήμαντο περιστατικό: 4 δυνατά ευρωπαϊκά αστυνομικά μυθιστορήματα

Τέσσερα πρόσφατα αστυνομικά μυθιστορήματα ανανεώνουν τις γνωστές υποκατηγορίες της αστυνομικής λογοτεχνίας. «Η σκοτεινή μούσα» του Άρμιν Έρι, «Ο κώδικας του θησαυρού» της Τζάνις Χάλετ, «Θάνατος ενός ταξιδιώτη» του Ντιντιέ Φασέν και «Η στρατηγική του πεκινουά» του Αλέξις Ραβέλο.

Γράφει η Χίλ...

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Επιλογές από τις προσεχείς εκδόσεις ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας, ποίησης, βιογραφιών, θεάτρου, δοκιμίων, μελετών και γκράφικ νόβελ.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Επιλέξαμε και φέτος όχι την εξαντλητική παρουσίαση των νέων εκδόσεων αλλά την στ...

22 σημαντικοί συγγραφείς που έγραψαν μόνο ένα μυθιστόρημα

22 σημαντικοί συγγραφείς που έγραψαν μόνο ένα μυθιστόρημα

Τι κοινό θα μπορούσε να έχει η Έμιλι Μπροντέ [Emily Brontë] με τον Χουάν Ρούλφο [Juan Rulfo] και τον εικονιζόμενο Άρη Αλεξάνδρου; Και οι τρεις τους, όπως και πολλοί ακόμα σημαντικοί συγγραφείς, έγραψαν και εξέδωσαν ένα μόνο μυθιστόρημα στη διάρκεια της ζωής τους, που ωστόσο αρκούσε για να τους καθιερώσει στο λογοτεχ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ

22 Σεπτεμβρίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Επιλογές από τις προσεχείς εκδόσεις ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας, ποίησης, βιογραφιών, θεάτρου, δοκιμίων, μελετών και γκράφικ νόβελ. Επιμέλεια: Κώστας Αγορα

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

ΦΑΚΕΛΟΙ