geometris-685

Για τη συλλογή διηγημάτων της Λίλας Κονομάρα Οι ανησυχίες του γεωμέτρη (εκδ. Κέδρος).

Του Γιώργου Βέη

«Την επόμενη στιγμή, τα κοιλώματα της σπηλιάς άρχισαν αλλού να υποχωρούν και αλλού να διογκώνονται, σχηματίζοντας νέες μορφές». (Από το βιβλίο, σελ. 152)

Δώδεκα ιστορήματα με κεντρικό άξονα την επανεξέταση ορισμένων χαρακτηριστικών δεδομένων της ατομικής και συλλογικής μας μνήμης. Οι θεματικές εναλλαγές σημειώνονται με ιδιαίτερη φροντίδα. Από τον λαβύρινθο των περιπετειών, το κείμενο συλλέγει ό,τι αρμόζει καλύτερα στη συγκεκριμένη περίσταση. Εμφύλια πάθη, απονενοημένα διαβήματα, συμπλέγματα φοβικού χαρακτήρα, απόκρυφες αμαρτίες οικογενειών της ελλαδικής υπαίθρου, βιωματικά στιγμιότυπα στο αχανές εσωτερικό της εικονικής πραγματικότητας του διαδικτύου, εκούσιες κι ακούσιες ενέργειες τυπικών ηρώων της καθημερινότητας ως και θυμοειδείς αντιδράσεις των ατόμων, των εγκλωβισμένων στα στεγανά του βίου, συναποτελούν τις κύριες εστίες της διηγητικής δράσης. Η δε έντονη μεταφυσική απόκλιση στο απρόοπτο «Άλογο» (βλ. σελ. 55 επ.) ή στην εξαιρετικά επεξεργασμένη «Γεωγονία» (βλ. σελ. 69 επ.) προσδίδει στο χτίσιμο των διηγημάτων όχι μόνον μιαν ισχυρή δόση έκπληξης, αλλά κι ένα ικανό εννοιολογικό βάθος.

Άλλωστε η διακεκριμένη πεζογράφος Λίλα Κονομάρα επιδίδεται κατ΄ εξοχήν στη μελέτη και κατανόηση του πλασματικού κόσμου, σύμφωνα με όσα μας έδειξε, μεταξύ άλλων, ο Γουάλας Στήβενς. Τα πράγματα έλκονται από την κατάλληλη λέξη και αποκαλύπτουν προοδευτικά μερικές από τις εσώτερες πτυχές τους. Η οικονομία των εκφραστικών μέσων καθοδηγεί με πρόδηλη ασφάλεια την αφήγηση. Το δε επιλογικό κομμάτι με το γριφώδη τίτλο «Θν» δεν κρύβει τον πυρετό, ο οποίος το προκάλεσε. Οι συνειρμοί κωδικοποιούν εδώ με άνεση το συγγραφικό είναι στο σύνολό του, αλλά και την ειδικότερη υφή της περιρρέουσας ατμόσφαιρας. Οι ενδεικτικές ποιότητες και οι χαρακτηριστικές ποσότητες των τοπίων είναι επίσης παρούσες: ό, τι κατατίθεται είναι απόσταγμα εξειδικευμένων παρατηρήσεων των φαινομένων. Διασώζεται εν τέλει μια περίληψη του κόσμου (μας), όπου τα πρόσωπα αντλούν δύναμη τόσο από τα φωτεινά τους αποθέματα, όσο και από τα σκοτεινά τους κοιτάσματα.

Διασώζεται εν τέλει μια περίληψη του κόσμου (μας), όπου τα πρόσωπα αντλούν δύναμη τόσο από τα φωτεινά τους αποθέματα, όσο και από τα σκοτεινά τους κοιτάσματα.

Θεωρώ εν ολίγοις ότι πρόκειται για ένα ανοικτό εργαστήριο υφολογικών εκδοχών. Φαίνεται από τις πρώτες σελίδες ότι η γλώσσα ελέγχει πλήρως τον εαυτό της. Το συγκεκριμένο ιστορικό δεδομένο τεκμαίρεται εξ ορισμού αναπαλλοτρίωτο έδαφός της. Η ανασκευή, η ανάπλαση και η διόρθωσή του δεν αποτελούν πράξεις καθοσιώσεως ή άκαιρους ευτελισμούς του, αλλά συνθήκες αναγνωστικής τέρψης. Μάλιστα επαναλαμβανόμενης. Το ειδικότερο τοπίο διευρύνεται κατά συνέπεια επαρκώς για να χωρέσει όσο περισσότερες χρονικότητες γίνεται. Το τελικό αισθητικό προϊόν δικαιώνει την αφετηριακή πρόταση. Η γραφή είναι κάτοχος εν ολίγοις των μυστικών της λυσιτελώς συγκερασμένης αποτύπωσης τόσο ιδιαζόντως καθοριστικών στιγμών της πραγματικότητας, όσο και ειδοποιών περιστατικών ενός απέραντου, αλλά όχι άτακτου, σαφώς επινοημένου υλικού. Ανώνυμοι συμπολίτες, περσόνες που διασχίζουν τους αιώνες, εμβληματικοί χαρακτήρες, αλλά και θλιβερά απορρίμματα του βίου, φασματικοί περιηγητές, πολιτικά διωκόμενοι, φερέλπιδες ή απλώς απογοητευμένοι μετανάστες, μυστικοπαθείς ιερουργοί, σαλοί σεσημασμένοι ή ανένταχτοι σε κατηγορίες, παραλλαγές, αναμοχλεύσεις και βελτιώσεις μυθικών κεκτημένων, ιδεοληψίες, κοσμοθεωρίες και καταστατικές εμμονές της ύπαρξης πυκνώνουν τις σελίδες. Το πάγιο αίτημα της συγγραφέως αφορά στην προκειμένη περίπτωση την πρόσκτηση, την καλλιέργεια και την περαιτέρω διατήρηση ικανού και αναγκαίου ζωτικού διαστήματος. Η πρόσληψη και η κατοχή του ανήκουν ασφαλώς στα αναφαίρετα δικαιώματα της εν λόγω κειμενικής τάξης

konomara-photo
   Η Λίλα Κονομάρα
 

Ο χορός των προαναφερομένων προσώπων δεν φωνασκεί. Δεν θα μπορούσε και δεν θα ήθελε άλλωστε. Όσοι και όσες τον στελεχώνουν έχουν μάθει άλλωστε προ πολλού να υπακούουν στις αυστηρές οδηγίες της συγγραφέως. Τα περί τον Θουκυδίδη, τον Μακρυγιάννη, τον Οιδίποδα, τον Ορφέα, αλλά και τον ομιλητικότατο και άλλο τόσο ευπρόσδεκτο Καραγκιόζη συναποτελούν ορισμένες ευδιάκριτες κειμενικές εστίες αναφορών και αυτοαναφορών. Εκεί ακριβώς υφαίνεται ένα μεγάλο μέρος του τάπητα των διαχρονικών παλιμψήστων. Δεν δημιουργείται αδιαχώρητο, όπως θα συνέβαινε σε λιγότερο ευτυχείς εμπεδώσεις, διότι η λεπτή, η συνειδητή επεξεργασία, η οποία προηγήθηκε, φρόντισε να αποδώσει την αρμόζουσα τιμή και ανάλογη θέση σε όλα τα διηγητικά σύνολα. Η σύγκληση ανομοιογενών κατ΄ αρχήν υλικών είναι καθόλα πειστική: είμαστε μέρη ενός ενιαίου χωρόχρονου παθών, αμφισβητήσεων του γίγνεσθαι, παροδικών ή μονίμων ψευδαισθήσεων και θλιβερών αυταπατών. Η αδυναμία μας να υπερβούμε το περιορισμένο μας γνωσιολογικό επίπεδο των συγκεκριμένων καντιανών ορίων είναι βεβαίως συγγνωστή. Τότε η προσφυγή στο μυθικό στοιχείο του βίου συνιστά την απαραίτητη διαφυγή προς την απώτερη αλήθεια. Στο σημείο αυτό η συγγραφέας αποδεικνύει άλλη μια φορά την ικανότητά της να ανάγεται στη σφαίρα του φαντασιακού, χωρίς να παρασύρεται όμως σε μη παραγωγικές συνδηλώσεις. Η διατήρηση των ισορροπιών συνιστά άλλωστε σημαίνον κειμενικό καθήκον.

Το κείμενο είναι χάρτης συγκινησιακών τοπίων. Η οικονομία των εκφραστικών μέσων καθοδηγεί την αφήγηση.

Η εισαγωγική, εικοσασέλιδη «Εποποιία» παρέχει το μέτρο των όσων έπονται. Η εξ αντικειμένου λεγομένη πραγματικότητα είναι το απολύτως αναγκαίο στερεό υπόβαθρο, πάνω στο οποίο στήνεται με τη δέουσα προσοχή το σκηνικό της ονειρικής πράξης. Η ώσμωση είναι εμφανής. Η συναλληλία αξιοποιείται ακωλύτως: το κείμενο είναι χάρτης συγκινησιακών τοπίων. Το όλο εγχείρημα, περιττό να το υπογραμμίσω περαιτέρω, αποδίδει πολλούς καρπούς. Αυτό που εισπράττουμε είναι καλειδοσκοπικά επαρκές: ο ίδιος ο κόσμος των ορατών και των αοράτων υποστηρίζει αφ΄ εαυτού την πληθώρα των πολλαπλών, αντιφατικών ή μη, ερμηνειών του. Τονίζω ότι στάθηκα στους ειδολογικά εμφανέστερους για ευνόητους λόγους. Με άλλη ευκαιρία θα μπορούσα ενδεχομένως να διερευνήσω επί πλέον σημάνσεις, αφετηρίες και πέρατα ετέρων δοκιμών.

* Ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΒΕΗΣ είναι ποιητής. 

konomara2Οι ανησυχίες του γεωμέτρη
Λίλα Κονομάρα
Κέδρος 2014
Σελ. 184, τιμή € 12,50

alt

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΗΣ ΛΙΛΑΣ ΚΟΝΟΜΑΡΑ

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Πλατεία Κλαυθμώνος» του Γιώργου Συμπάρδη (κριτική) – Μυστικά και ψέματα σε καιρούς σκοτεινούς

«Πλατεία Κλαυθμώνος» του Γιώργου Συμπάρδη (κριτική) – Μυστικά και ψέματα σε καιρούς σκοτεινούς

Για το μυθιστόρημα του Γιώργου Συμπάρδη «Πλατεία Κλαυθμώνος» (εκδ. Μεταίχμιο). 

Γράφει η Άννα Αφεντουλίδου

Η ...

«Φλόρενς Μπλαντ» του Ανδρέα Νικολακόπουλου (κριτική) – Πεθαίνοντας σαν ήπειρος

«Φλόρενς Μπλαντ» του Ανδρέα Νικολακόπουλου (κριτική) – Πεθαίνοντας σαν ήπειρος

Για το μυθιστόρημα του Ανδρέα Νικολακόπουλου «Φλόρενς Μπλαντ» (εκδ. Ίκαρος). Κεντρική εικόνα: Ο πίνακας του Jean Siméon Chardin, «The Kitchen Maid» (1738), λάδι σε καμβά.

Γράφει ο Γιώργος Ν. Περαντωνάκης

Έπειτα από δύο παρόμοιας λογικής συλλογές δ...

«Ανάληψη» του Ηλία Λ. Παπαμόσχου (κριτική) – Η αταξίδευτη μοίρα των ανθρώπων

«Ανάληψη» του Ηλία Λ. Παπαμόσχου (κριτική) – Η αταξίδευτη μοίρα των ανθρώπων

Για το μυθιστόρημα του Ηλία Λ. Παπαμόσχου «Ανάληψη» (εκδ. Πατάκη) – Για ένα πραγματικό ναυάγιο στην Καστοριά του 1929. 

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Θλίψη σαν κάρβουνο αναμμένο, πένθος που τυλίγει όπως η αράχνη τα σώ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Βασίλης Βασιλικός (1934-2023): Η Εταιρεία Συγγραφέων αφιερώνει στη μνήμη του την επόμενη Ημέρα Ποίησης

Βασίλης Βασιλικός (1934-2023): Η Εταιρεία Συγγραφέων αφιερώνει στη μνήμη του την επόμενη Ημέρα Ποίησης

Με ανακοίνωσή της η Εταιρεία Συγγραφέων αποχαιρετά των δύο φορές Πρόεδρό της Βασίλη Βασιλικό και ανακοινώνει ότι η Ημέρα Ποίησης 2024 θα είναι αφιερωμένη στη μνήμη του ανθρώπου που εισηγήθηκε στην UNESCO την 21 Μαρτίου ως Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης

...
Βασίλης Βασιλικός (1934-2023): Ένας αποχαιρετισμός από τον Αλέξη Ζήρα

Βασίλης Βασιλικός (1934-2023): Ένας αποχαιρετισμός από τον Αλέξη Ζήρα

Ακολουθεί επιμνημόσυνο κείμενο του Αλέξη Ζήρα, πρώην Προέδρου της Εταιρείας Συγγραφέων, για τον Βασίλη Βασιλικό.

Ένας αποχαιρετισμός στον Βασίλη Βασιλικό

Για πολλά χρόνια, τουλάχιστον από τη δεκαετία του 1970 ως το κλείσιμο...

«Ο βίος βραχύς, η δε τέχνη μακρή» – Αυτοβιογραφίες και βιογραφίες, 15+1 επιλογές από τις πρόσφατες εκδόσεις

«Ο βίος βραχύς, η δε τέχνη μακρή» – Αυτοβιογραφίες και βιογραφίες, 15+1 επιλογές από τις πρόσφατες εκδόσεις

Τι κοινό μπορεί να έχει η Μαρινέλλα με τον Έλον Μάσκ; Η Μαρία Κάλλας με τον Ανδρέα Παπανδρέου και ο Πρίγκιπας Χάρι με τον Διονύση Σιμόπουλο; Οι βιογραφίες όλων αυτών, και μερικές ακόμη, κυκλοφόρησαν τους προηγούμενους μήνες και σας τις παρουσιάζουμε.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστό...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Το τέλος της Αισθητικής; Τεχνομηδενισμός και Σύγχρονη Τέχνη» του Δημοσθένη Δαββέτα (προδημοσίευση)

«Το τέλος της Αισθητικής; Τεχνομηδενισμός και Σύγχρονη Τέχνη» του Δημοσθένη Δαββέτα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από βιβλίο του Δημοσθένη Δαββέτα «Το τέλος της Αισθητικής; Τεχνομηδενισμός και Σύγχρονη Τέχνη» (Επίμετρο: Μάνος Στεφανίδης) το οποίο θα κυκλοφορήσει το επόμενο διάστημα από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Χωριό Ποτέμκιν» του Γιώργου Παναγή (προδημοσίευση)

«Χωριό Ποτέμκιν» του Γιώργου Παναγή (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Γιώργου Παναγή «Χωριό Ποτέμκιν», που κυκλοφορεί στις 28 Νοεμβρίου από τις εκδόσεις Τόπος. [Η έκφραση «Χωριό Ποτέµκιν» (ρωσικά: по­тёмкинские деревни) περιγράφει ένα κατασκεύασµα που έχει στόχο να αποκρύψει την αλήθεια ή να εξωραΐσει µια κατάσταση].

Επιμέλεια:...

«Ο Γιουγκοσλάβος» της Άνα Βούτσκοβιτς (προδημοσίευση)

«Ο Γιουγκοσλάβος» της Άνα Βούτσκοβιτς (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Άνα Βούτσκοβιτς [Ana Vučković] «Ο Γιουγκοσλάβος» (μτφρ. Απόστολος Θηβαίος), το οποίο κυκλοφορεί αρχές Δεκεμβρίου από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Η ΜΠΑΝΑΝΑ

...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

«Ο βίος βραχύς, η δε τέχνη μακρή» – Αυτοβιογραφίες και βιογραφίες, 15+1 επιλογές από τις πρόσφατες εκδόσεις

«Ο βίος βραχύς, η δε τέχνη μακρή» – Αυτοβιογραφίες και βιογραφίες, 15+1 επιλογές από τις πρόσφατες εκδόσεις

Τι κοινό μπορεί να έχει η Μαρινέλλα με τον Έλον Μάσκ; Η Μαρία Κάλλας με τον Ανδρέα Παπανδρέου και ο Πρίγκιπας Χάρι με τον Διονύση Σιμόπουλο; Οι βιογραφίες όλων αυτών, και μερικές ακόμη, κυκλοφόρησαν τους προηγούμενους μήνες και σας τις παρουσιάζουμε.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστό...

Κλερ Κίγκαν – Η Ιρλανδή που ανέδειξε τις χάρες της μικρής φόρμας

Κλερ Κίγκαν – Η Ιρλανδή που ανέδειξε τις χάρες της μικρής φόρμας

Η Ιρλανδή συγγραφέας έχει αγαπηθεί από το ελληνικό αναγνωστικό κοινό και όχι άδικα. Τι είναι αυτό που την κάνει ιδιαίτερη και γιατί η πρόσφατη νουβέλα της «Πολύ αργά πια» (μτφρ. Μαρτίνα Ασκητοπούλου, εκδ. Μεταίχμιο) την καταξιώνει. 

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος ...

12 βιβλία που μας φέρνουν κοντά στην επιστήμη: Από την Τεχνητή Νοημοσύνη στα Φράκταλ, από τον Χρόνο στους Αλγόριθμους

12 βιβλία που μας φέρνουν κοντά στην επιστήμη: Από την Τεχνητή Νοημοσύνη στα Φράκταλ, από τον Χρόνο στους Αλγόριθμους

Είναι βιβλία που φέρνουν τις επιστήμες (κυρίως θετικές) πιο κοντά μας και τις κάνουν πιο εύληπτες και γοητευτικές. Επιλέγουμε ορισμένα από τα καλύτερα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα. Κεντρική εικόνα: Ο Ράσελ Κρόου, ως ο μαθηματικός Τζον Νας, στην ταινία «Ενας υπέροχος άνθρωπος», του Ρον Χάουαρντ.

...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

13 Δεκεμβρίου 2022 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2022

Έφτασε η στιγμή και φέτος για την καθιερωμένη εδώ και χρόνια επιλογή των εκατό από τα καλύτερα βιβλία λογοτεχνίας της χρονιάς που φτάνει σε λίγες μέρες στο τέλος της. Ε

ΦΑΚΕΛΟΙ