Για την πρώτη συλλογή διηγημάτων του Νικόλα Σεβαστάκη Γυναίκα με ποδήλατο.
Του Κώστα Αγοραστού
Αρκετές ενδιαφέρουσες συλλογές διηγημάτων έχουν κυκλοφορήσει μέσα στη χρονιά που διανύουμε. Πρωτοεμφανιζόμενοι καθώς και καταξιωμένοι συγγραφείς αναμετρώνται με τη φόρμα του διηγήματος δίνοντάς μας, συνήθως, άνισες συλλογές, στις οποίες εντοπίζουμε, παρ’ όλα αυτά, και κάποια καλά διηγήματα.
Η συλλογή διηγημάτων Γυναίκα με ποδήλατο (εκδ. Πόλις), του πρωτοεμφανιζόμενου στη πεζογραφία πολιτικού επιστήμονα και ποιητή Νικόλα Σεβαστάκη αποτελεί μια λαμπρή εξαίρεση. Στα τριάντα δύο μικρά πεζά, διηγήματα και βινιέτες συναντούμε ιστορίες μοναδικές, ολόφωτες και χρωματισμένες από την ιδιαίτερη και προσωπική ματιά του συγγραφέα.
Τριάντα δύο στάσεις σε τρεις τόπους
Ο τόπος έχει βαρύνουσα σημασία, καθορίζοντας το ειδικό βάρος των λέξεων καθώς και της κίνησης του σώματος του κάθε ήρωα
Οι τόποι των ιστοριών του Σεβαστάκη είναι το νησί του, η Σάμος, η Θεσσαλονίκη και η Λυών. Στην κάθε επιμέρους ιστορία ο τόπος έχει βαρύνουσα σημασία, καθορίζοντας το ειδικό βάρος των λέξεων καθώς και της κίνησης του σώματος του κάθε ήρωα. Στο νησί οι ρυθμοί είναι αργοί και η σχέση τους με τη θάλασσα καθιστά τους ανθρώπους σοφούς, υπομονετικούς. Βλέπουν όσα ένας θερινός επισκέπτης δεν θα μπορέσει ποτέ να εντοπίσει. Στη Θεσσαλονίκη τα πράγματα αλλάζουν. Η θάλασσα είναι ανταγωνιστής. Είναι συνεχώς απέναντι. Απλώνεται στο βάθος με έναν πέπλο ομίχλης και παίρνει μαζί της σκέψεις και ψυχές προσφιλών πεθαμένων.
Ο Νικόλας Σεβαστάκης
|
Το σκηνικό αλλάζει όταν μεταφερόμαστε στη Λυών. Ο ρυθμός της αφήγησης γίνεται νευρώδης. Οι πρωταγωνιστές, άνθρωποι με διαφορετικές κουλτούρες, με το άχθος των θρησκευτικών αγκυλώσεων και τον αισθησιασμό των ερωτευμένων σωμάτων. Σε ένα από τα καλύτερα διηγήματα του βιβλίου (Ναϊλά-Σκηνές μιας ιστορίας από τη Λυών) ο Σεβαστάκης ισορροπεί με θαυμαστή ακρίβεια ανάμεσα στις μυρωδιές, τους ήχους, τα βλέμματα των μεμονωμένων προσώπων και την πολυπολιτισμική και πολυπρόσωπη ατμόσφαιρα του Πανεπιστημίου της Λυών. Στον αντίποδα αυτού του διηγήματος θα συναντήσουμε μια «ιστορία δωματίου». Η μουσική της αναχώρησης, όπως είναι ο τίτλος της, μιλά για τη σχέση που αναπτύσσεται μεταξύ δύο απομακρυσμένων φίλων, όταν ο ένας, άνεργος, μετακομίζει στο σπίτι του άλλου, ο οποίος πάσχει από καρκίνο. Μέσα σε μερικές εβδομάδες, ιστορίες της ζωής του καθενός μέχρι τις μέρες της συγκατοίκησής τους εκτυλίσσονται μπροστά στα μάτια του αναγνώστη. Με βοηθό τη μουσική και τον χρόνο που τελειώνει για τον έναν από τους δυο, οι λέξεις έπεφταν από το πληγωμένο στόμα του σαν πρόκες, για να αποκαλύψουν πληγές, να θυμηθούν αγάπες, να επιβεβαιώσουν τη ζωή. Η οποία συνεχίζεται αμείλικτη.
Οι ιστορίες του Σεβαστάκη είναι ξεχωριστές, όμως ο συγγραφέας δεν περιορίζεται στο να τις αφηγηθεί. Το ύφος τους μεταβάλλεται διακριτικά, αναλόγως τον τόπο, το χρόνο και τους πρωταγωνιστές, μένοντας πάντα σε χαμηλούς τόνους, φωτίζοντας λεπτομέρειες. Το βιώμα έχει μετασχηματιστεί σε λόγο ακριβό και ό,τι έχει μείνει από τη συγκίνηση είναι η ομορφιά της αψεγάδιαστης ποιότητας του κρυστάλλου.
ΚΩΣΤΑΣ ΑΓΟΡΑΣΤΟΣ
Γυναίκα με ποδήλατο
Μικρά πεζά, διηγήματα και βινιέτες
Νικόλας Σεβαστάκης
Πόλις 2014
Σελ. 232, τιμή € 12,00