alt

Του Γιώργου Ν. Περαντωνάκη 

Η απόπειρα δολοφονίας ανακοινώνεται -ήδη εξ αρχής- από τις στήλες μιας εφημερίδας, και μετά ξεχνιέται. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα από τη μία η αστυνομική πλοκή να εξαρθρώνεται, καθώς ο αναγνώστης απομακρύνεται συνεχώς από το έγκλημα και στρέφει την προσοχή του στις εξομολογήσεις εννέα προσώπων, τα οποία συνδέονται με συγγενικές ή κοινωνικές σχέσεις μεταξύ τους.

Από την άλλη, η σκέψη μας όλο και γυρνάει στην παρ’ ολίγον δολοφονημένη, στην προσπάθειά μας να εξακριβώσουμε ποια είναι η σχέση όλων αυτών με το θύμα κι έτσι επιχειρούμε, συνάμα με την ανάγνωση, να συνδυάσουμε τις ιστορίες και να ανιχνεύσουμε τι συνδέει τον καθένα με το προαναφερθέν έγκλημα.

Παρ' ολίγον θύμα αναζητά θύτη

Σ’ αυτό το πλαίσιο ο αναγνώστης είναι ο ντετέκτιβ που έχει μπροστά του τις καταθέσεις των εμπλεκομένων και προσπαθεί να σταθμίσει τα στοιχεία, ώστε να οδηγηθεί στη λύση. Το έργο της Κουντούρη επιφανειακά κινείται στη γραμμή φόνος–έρευνα–διαλεύκανση, όμως όλα αυτά μεταστοιχειώνονται σε μια ψυχολογικού και κοινωνικού τύπου διερεύνηση γύρω από τις αντοχές των ανθρωπίνων σχέσεων και την απόσταση μεταξύ των οπτικών γωνιών του καθενός, οι οποίες αλληλοσυμπληρώνονται.

Το έργο της Κουντούρη κινείται στη γραμμή φόνος–έρευνα–διαλεύκανση, αλλά όλα αυτά μεταστοιχειώνονται σε μια ψυχολογικού και κοινωνικού τύπου διερεύνηση γύρω από τις αντοχές των ανθρωπίνων σχέσεων 

Το γαϊτανάκι ξεκινά από τον χρεωμένο σύζυγο της Νίκης Χριστοφή, του θύματος δηλαδή που τελικά γλίτωσε, συνεχίζεται με τον βασικό ύποπτο Τζόνι τον Αίλουρο, που αυτοκτόνησε μετά τον πυροβολισμό, προχωράει στις δύο αδελφές του, την Ελισάβετ και τη Χρυσάνθη, ακολουθεί η εξομολόγηση του άνδρα της Ελισάβετ, του Σταύρου, που δεν φαίνεται άνθρωπος περιωπής, και του νεαρού συζύγου της Χρυσάνθης, του Φιλ κ.λπ. Λίγοι απ’ αυτούς γνώριζαν το θύμα, σχεδόν καθόλου δεν φαίνεται ότι η αφήγηση οδηγεί σ’ αυτό, αλλά σχεδόν όλοι είχαν την άποψή τους για τον θύτη, που είχε μπλέξει από νωρίς και έκανε δουλειές με τον υπόκοσμο. Ο Τζόνι ήταν ο ενδιάμεσος κυκλώματος τοκογλυφίας, το οποίο περιελάμβανε γνωστούς επιχειρηματίες, κι έτσι στη δράση του συνοψίζονται οι μέθοδοι εκβιασμού απέναντι σε όποιους δεν ήταν συνεπείς στις αποπληρωμές των χρεών τους.

Τα συστατικά του εγκλήματος και οι αυτουργοί του

Το σημαντικό όμως δεν είναι, όπως έχω υπαινιχθεί, να μάθουμε την ευθεία γραμμή που συνδέει το αίτιο με την απόπειρα φόνου, αλλά να συνειδητοποιήσουμε τις σχέσεις των προσώπων, να τις εντάξουμε στο κοινωνικό πλαίσιο και έτσι να χαρτογραφήσουμε θύτες και θύματα σε ένα ευρύτερο δίκτυο εκμεταλλευτών και αντικειμένων εκμετάλλευσης, εκβιαστών και εκβιαζομένων, ενόχων και αθώων. Οι διαπροσωπικές επαφές χαρακτηρίζονται από ιδιοτέλεια αλλά και από εξατομικευμένες επιδιώξεις, υστερόβουλα κίνητρα και λοξές βλέψεις, προσωπικές εκτιμήσεις και παρασκηνιακές κατηγορίες.

Η αφήγηση ακολουθώντας τις καταθέσεις/οπτικές γωνίες των «μαρτύρων» κάνει τον κύκλο της, με αποτέλεσμα, αφού ξεκινάει από τον Πέτρο Χριστοφή, να καταλήγει στη γυναίκα του. Στο πέρασμά της παρασέρνει πρόσωπα και στιγμιότυπα, τα οποία σαν ένα σοφά κατασκευασμένο παζλ κουμπώνουν με προσεκτικά ζυγισμένες αποκαλύψεις. Οι αποκαλύψεις αυτές δεν συνταράσσουν –δεν υπήρχε λόγος άλλωστε–, αλλά ξεδιπλώνουν το κουβάρι κατεστραμμένων ζωών, μικρών τραγωδιών και αφανών ευεργεσιών.

Η Ζέτα Κουντούρη δεν αφηγείται ένα έγκλημα, αλλά πολλά· δεν εξιχνιάζει μια απόπειρα φόνου αλλά τις συνθήκες που όπλισαν τον δράστη και κυρίως που δημιούργησαν το πλαίσιο μέσα στο οποίο ο φυσικός αυτουργός συνδέεται με τα θύματα αλλά και τους ηθικούς αυτουργούς. Η συγγραφέας, η οποία και σε άλλα της βιβλία ερωτοτροπεί με το αστυνομικό είδος, επιχειρεί –κι εδώ το καταφέρνει απόλυτα– να εξαρθρώσει τα συστατικά του, ώστε να δείξει πίσω από την εγκληματική πράξη τους κοινωνικούς αυτουργούς που συνετέλεσαν σ’ αυτήν.

ΓΙΩΡΓΟΣ Ν. ΠΕΡΑΝΤΩΝΑΚΗΣ

altΠίστωση χρόνου
Ζέτα Κουντούρη
Κέδρος, 2013
ΣΕΛ. 176, ΤΙΜΗ € 12,00

alt

 

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΗΣ ΖΕΤΑΣ ΚΟΥΝΤΟΥΡΗ

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Σα μαγεμένο το μυαλό μου» του Θανάση Σκρουμπέλου (κριτική) – Τα παλιόπαιδα τ’ ατίθασα

«Σα μαγεμένο το μυαλό μου» του Θανάση Σκρουμπέλου (κριτική) – Τα παλιόπαιδα τ’ ατίθασα

Για το βιβλίο του Θανάση Σκρουμπέλου «Σα μαγεμένο το μυαλό μου – Ιστορίες και εικόνες, ταξίμια της λαϊκής ψυχής» (εκδ. Τόπος). Κεντρική εικόνα: Ο Βασίλης Αυλωνίτης από την ταινία «Ο θησαυρός του μακαρίτη» (1959) σε σενάριο και σκηνοθεσία του Νίκου Τσιφόρου.

Γράφει ο Γιώργος Ν. Περαντωνάκης ...

«Τέλος πάντων» του Αχιλλέα ΙΙΙ (κριτική) – Ευφάνταστες λεπτομέρειες από το τέλος του κόσμου

«Τέλος πάντων» του Αχιλλέα ΙΙΙ (κριτική) – Ευφάνταστες λεπτομέρειες από το τέλος του κόσμου

Για τη συλλογή διηγημάτων του Αχιλλέα ΙΙΙ «Τέλος πάντων» (εκδ. Ίκαρος). Κεντρική εικόνα: από την ταινία «Αιώνια λιακάδα ενός καθαρού μυαλού» του Michel Gondry.

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Τέλος ατελεύτητο για κάτι που ουδείς ...

«Δυναμώστε τη μουσική, παρακαλώ» του Μιχάλη Μαλανδράκη (κριτική) – Ανάμεσα στη φρίκη και στην ελαφρότητα

«Δυναμώστε τη μουσική, παρακαλώ» του Μιχάλη Μαλανδράκη (κριτική) – Ανάμεσα στη φρίκη και στην ελαφρότητα

Για το μυθιστόρημα του Μιχάλη Μαλανδράκη «Δυναμώστε τη μουσική, παρακαλώ» (εκδ. Πόλις). Κεντρική εικόνα: φωτογραφία από το Σεράγεβο.

Γράφει η Χριστίνα Μουκούλη

Λένε ότι ένας δημοσιογράφος πρέπει «να κρατάει απόσταση απ’ όλα...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Ανορθογραφίες επιμελητών» – Μια επιστολή του Διονύση Χαριτόπουλου

«Ανορθογραφίες επιμελητών» – Μια επιστολή του Διονύση Χαριτόπουλου

Λάβαμε από τον Διονύση Χαριτόπουλο την παρακάτω επιστολή, σχετικά με την επιλογή κριτικών κειμένων του Κωστή Παπαγιώργη που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Καστανιώτη με τον τίτλο «Κωστής Παπαγιώργης: Τα βιβλία των άλλων 1, Έλληνες συγγραφείς», το 2020. 

Επιμέλεια: Book Press

...
«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

Η νικήτρια του βραβείου Women's Prize για non-fiction βιβλία θα ανακοινωθεί στις 13 Ιουνίου. Κεντρική εικόνα, μια από τις υποψήφιες για το βραβείο: η συγγραφέας και αρθρογράφος Ναόμι Κλάιν © The University of British Columbia.

Επιμέλεια: Book Press

...
Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Βαγγέλη Γιαννίση «Μακγκάφιν», το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 21 Μαρτίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΤΟΥΡΙΣΤΑΣ
37.947408, 23.641584

 «Αφού σου ...


«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο του Κωνσταντίνου Κυριακού «Το μποστάνι του Μποστ – Μια σύνθεση / συμπλήρωση / διασκευή κειμένων του Μποστ», το οποίο κυκλοφορεί σε λίγες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Δήμητρας Παπαδήμα «Όλα μαύρα», το οποίο θα κυκλοφορήσει την επόμενη εβδομάδα από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Τι είμαστε εμείς μπροστά σε αυτά τα κτήνη, ρε; Τι είμαστε; Άγιοι. Και φόνο να...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

Τι διαβάζουμε τώρα; 21 καλά βιβλία λογοτεχνίας που βγήκαν πρόσφατα

Τι διαβάζουμε τώρα; 21 καλά βιβλία λογοτεχνίας που βγήκαν πρόσφατα

Επιλέξαμε 21 βιβλία ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας που κυκλοφόρησαν πρόσφατα.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστός

Οι πρώτοι μήνες του 2024 έχουν φέρει πολλά και καλά βιβλία πεζογραφίας. Κι αν ο μέσος αναγνώστης βρίσκεται στην καλύτερη περίπτωση σε σύγχυση, στη χειρότερη σε άγχ...

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Ενόψει της 25ης Μαρτίου, επιλέγουμε έντεκα βιβλία που μας βοηθούν να κατανοήσουμε τα περίπλοκλη όσο και μοναδική διαδοχή γεγονότων που ήταν η Ελληνική Επανάσταση. Kεντρική εικόνα: έργο του Λουντοβίκο Λιπαρίνι «Ο όρκος του λόρδου Βύρωνα στο Μεσολόγγι» (περίπου 1850), μουσείο Μπενάκη.

...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

02 Απριλίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα μεγαλύτερα μυθιστορήματα όλων των εποχών: 20 έργα-ποταμοί από την παγκόσμια λογοτεχνία

Πολύτομα λογοτεχνικά έργα, μυθιστορήματα-ποταμοί, βιβλία που η ανάγνωσή τους μοιάζει με άθλο. Έργα-ορόσημα της παγκόσμιας πεζογραφίας, επικές αφηγήσεις από την Άπω Ανατ

ΦΑΚΕΛΟΙ