alt

Του Γιώργου Ν. Περαντωνάκη 

Η απόπειρα δολοφονίας ανακοινώνεται -ήδη εξ αρχής- από τις στήλες μιας εφημερίδας, και μετά ξεχνιέται. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα από τη μία η αστυνομική πλοκή να εξαρθρώνεται, καθώς ο αναγνώστης απομακρύνεται συνεχώς από το έγκλημα και στρέφει την προσοχή του στις εξομολογήσεις εννέα προσώπων, τα οποία συνδέονται με συγγενικές ή κοινωνικές σχέσεις μεταξύ τους.

Από την άλλη, η σκέψη μας όλο και γυρνάει στην παρ’ ολίγον δολοφονημένη, στην προσπάθειά μας να εξακριβώσουμε ποια είναι η σχέση όλων αυτών με το θύμα κι έτσι επιχειρούμε, συνάμα με την ανάγνωση, να συνδυάσουμε τις ιστορίες και να ανιχνεύσουμε τι συνδέει τον καθένα με το προαναφερθέν έγκλημα.

Παρ' ολίγον θύμα αναζητά θύτη

Σ’ αυτό το πλαίσιο ο αναγνώστης είναι ο ντετέκτιβ που έχει μπροστά του τις καταθέσεις των εμπλεκομένων και προσπαθεί να σταθμίσει τα στοιχεία, ώστε να οδηγηθεί στη λύση. Το έργο της Κουντούρη επιφανειακά κινείται στη γραμμή φόνος–έρευνα–διαλεύκανση, όμως όλα αυτά μεταστοιχειώνονται σε μια ψυχολογικού και κοινωνικού τύπου διερεύνηση γύρω από τις αντοχές των ανθρωπίνων σχέσεων και την απόσταση μεταξύ των οπτικών γωνιών του καθενός, οι οποίες αλληλοσυμπληρώνονται.

Το έργο της Κουντούρη κινείται στη γραμμή φόνος–έρευνα–διαλεύκανση, αλλά όλα αυτά μεταστοιχειώνονται σε μια ψυχολογικού και κοινωνικού τύπου διερεύνηση γύρω από τις αντοχές των ανθρωπίνων σχέσεων 

Το γαϊτανάκι ξεκινά από τον χρεωμένο σύζυγο της Νίκης Χριστοφή, του θύματος δηλαδή που τελικά γλίτωσε, συνεχίζεται με τον βασικό ύποπτο Τζόνι τον Αίλουρο, που αυτοκτόνησε μετά τον πυροβολισμό, προχωράει στις δύο αδελφές του, την Ελισάβετ και τη Χρυσάνθη, ακολουθεί η εξομολόγηση του άνδρα της Ελισάβετ, του Σταύρου, που δεν φαίνεται άνθρωπος περιωπής, και του νεαρού συζύγου της Χρυσάνθης, του Φιλ κ.λπ. Λίγοι απ’ αυτούς γνώριζαν το θύμα, σχεδόν καθόλου δεν φαίνεται ότι η αφήγηση οδηγεί σ’ αυτό, αλλά σχεδόν όλοι είχαν την άποψή τους για τον θύτη, που είχε μπλέξει από νωρίς και έκανε δουλειές με τον υπόκοσμο. Ο Τζόνι ήταν ο ενδιάμεσος κυκλώματος τοκογλυφίας, το οποίο περιελάμβανε γνωστούς επιχειρηματίες, κι έτσι στη δράση του συνοψίζονται οι μέθοδοι εκβιασμού απέναντι σε όποιους δεν ήταν συνεπείς στις αποπληρωμές των χρεών τους.

Τα συστατικά του εγκλήματος και οι αυτουργοί του

Το σημαντικό όμως δεν είναι, όπως έχω υπαινιχθεί, να μάθουμε την ευθεία γραμμή που συνδέει το αίτιο με την απόπειρα φόνου, αλλά να συνειδητοποιήσουμε τις σχέσεις των προσώπων, να τις εντάξουμε στο κοινωνικό πλαίσιο και έτσι να χαρτογραφήσουμε θύτες και θύματα σε ένα ευρύτερο δίκτυο εκμεταλλευτών και αντικειμένων εκμετάλλευσης, εκβιαστών και εκβιαζομένων, ενόχων και αθώων. Οι διαπροσωπικές επαφές χαρακτηρίζονται από ιδιοτέλεια αλλά και από εξατομικευμένες επιδιώξεις, υστερόβουλα κίνητρα και λοξές βλέψεις, προσωπικές εκτιμήσεις και παρασκηνιακές κατηγορίες.

Η αφήγηση ακολουθώντας τις καταθέσεις/οπτικές γωνίες των «μαρτύρων» κάνει τον κύκλο της, με αποτέλεσμα, αφού ξεκινάει από τον Πέτρο Χριστοφή, να καταλήγει στη γυναίκα του. Στο πέρασμά της παρασέρνει πρόσωπα και στιγμιότυπα, τα οποία σαν ένα σοφά κατασκευασμένο παζλ κουμπώνουν με προσεκτικά ζυγισμένες αποκαλύψεις. Οι αποκαλύψεις αυτές δεν συνταράσσουν –δεν υπήρχε λόγος άλλωστε–, αλλά ξεδιπλώνουν το κουβάρι κατεστραμμένων ζωών, μικρών τραγωδιών και αφανών ευεργεσιών.

Η Ζέτα Κουντούρη δεν αφηγείται ένα έγκλημα, αλλά πολλά· δεν εξιχνιάζει μια απόπειρα φόνου αλλά τις συνθήκες που όπλισαν τον δράστη και κυρίως που δημιούργησαν το πλαίσιο μέσα στο οποίο ο φυσικός αυτουργός συνδέεται με τα θύματα αλλά και τους ηθικούς αυτουργούς. Η συγγραφέας, η οποία και σε άλλα της βιβλία ερωτοτροπεί με το αστυνομικό είδος, επιχειρεί –κι εδώ το καταφέρνει απόλυτα– να εξαρθρώσει τα συστατικά του, ώστε να δείξει πίσω από την εγκληματική πράξη τους κοινωνικούς αυτουργούς που συνετέλεσαν σ’ αυτήν.

ΓΙΩΡΓΟΣ Ν. ΠΕΡΑΝΤΩΝΑΚΗΣ

altΠίστωση χρόνου
Ζέτα Κουντούρη
Κέδρος, 2013
ΣΕΛ. 176, ΤΙΜΗ € 12,00

alt

 

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΗΣ ΖΕΤΑΣ ΚΟΥΝΤΟΥΡΗ

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Γιώτα Ιωαννίδου «Coffee time», Λεύκη Σαραντινού «Ψυχή από πέτρα»: Με πυξίδα τον έρωτα και την ιστορία

Γιώτα Ιωαννίδου «Coffee time», Λεύκη Σαραντινού «Ψυχή από πέτρα»: Με πυξίδα τον έρωτα και την ιστορία

Για τη νουβέλα της Γιώτας Ιωαννίδου «Coffee time» και τη συλλογή διηγημάτων της Λεύκης Σαραντινού «Ψυχή από πέτρα» (εκδ. Βακχικόν).

Γράφει ο Παναγιώτης Γούτας

...

«Δύο παράξενα πλάσματα» του Ανδρέα Μήτσου – Το ναυάγιο που γεννά ατομικά και συλλογικά τραύματα

«Δύο παράξενα πλάσματα» του Ανδρέα Μήτσου – Το ναυάγιο που γεννά ατομικά και συλλογικά τραύματα

Για τη νουβέλα του Ανδρέα Μήτσου «Δύο παράξενα πλάσματα» (εκδ. Καστανιώτη).

Γράφει ο Σπύρος Γ. Μπρίκος

Στη νέα νουβέλα του Ανδρέα Μήτσου ...

«Η υπόθεση της ερυθράς βασίλισσας» του Μιχάλη Μοδινού (κριτική) – Ζωή που μιμείται τη λογοτεχνία

«Η υπόθεση της ερυθράς βασίλισσας» του Μιχάλη Μοδινού (κριτική) – Ζωή που μιμείται τη λογοτεχνία

Για τη συλλογή διηγημάτων του Μιχάλη Μοδινού «Η υπόθεση της ερυθράς βασίλισσας» (εκδ. Καστανιώτη). 

Γράφει η Διώνη Δημητριάδου

Το κατά πόσον η τέχνη, εν προκειμένω η λογοτεχνία, αντανακλά την πραγματική ζωή (όχι, φυσι...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«

«"Λέω παραμύθια να ξορκίσω το κακό" – Σχεδίασμα ποιητικής βιογραφίας του Σωκράτη Μάλαμα» του Λέοντα Ναρ

Για τη βιογραφία «Λέω παραμύθια να ξορκίσω το κακό... – Σχεδίασμα ποιητικής βιογραφίας του Σωκράτη Μάλαμα» (εκδ. Πατάκη) του Λέοντα Α. Ναρ. Κεντρική εικόνα: Ο Σωκράτης Μάλαμας. 

Γράφει ο Κώστας Φρουζάκης

Το ν...

«Η νύφη και το “Καληνύχτα Σταχτοπούτα”» της Καρολίνα Μπιάνκι (κριτική) – Η ιστορία της σφαγής των γυναικών

«Η νύφη και το “Καληνύχτα Σταχτοπούτα”» της Καρολίνα Μπιάνκι (κριτική) – Η ιστορία της σφαγής των γυναικών

Για την παράσταση «Η νύφη και το “Καληνύχτα Σταχτοπούτα”» της Καρολίνα Μπιάνκι (Carolina Bianchi) και της κολλεκτίβας Cara de Cavalo στην Πειραιώς 260, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών. 

Γράφει ο Νίκος Ξένιος

...
«Βίος και Πολιτεία»: Ο Δημήτρης Σίμος έρχεται στο Υπόγειο

«Βίος και Πολιτεία»: Ο Δημήτρης Σίμος έρχεται στο Υπόγειο

Στο 85ο επεισόδιο της σειράς συζητήσεων στο Βιβλιοπωλείο της Πολιτείας με ανθρώπους από το χώρο του βιβλίου και των ιδεών, o Κώστας Κατσουλάρης συνομιλεί με τον συγγραφέα αστυνομικών μυθιστορημάτων Δημήτρη Σίμο, με αφορμή το τελευταίο του μυθιστόρημα «Κανονικά παιδιά» (εκδ. Μεταίχμιο). Η συζήτηση θα μεταδοθεί την Πέ...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Κοίτα τα φώτα, αγάπη μου» της Ανί Ερνό (προδημοσίευση)

«Κοίτα τα φώτα, αγάπη μου» της Ανί Ερνό (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Ανί Ερνό [Annie Ernaux], «Κοίτα τα φώτα, αγάπη μου» (μτφρ. Ρίτα Κολαΐτη), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 24 Ιουνίου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο 

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Τα σουπερμάρκετ και ο...

«Η απόδραση της τελείας» του Γιάννη Ζευγώλη (προδημοσίευση)

«Η απόδραση της τελείας» του Γιάννη Ζευγώλη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη νουβέλα του Γιάννη Ζευγώλη «Η απόδραση της τελείας», η οποία θα κυκλοφορήσει τις επόμενες ημέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Σας μάζεψα, αγαπημένα μου σημεία, όλα εδώ για να σας ανακοινώσω την ...

«Μου πέθανες» του Ζοζέ Λουίς Πεϊσότο (προδημοσίευση)

«Μου πέθανες» του Ζοζέ Λουίς Πεϊσότο (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το αφήγημα του Πορτογάλου συγγραφέα Ζοζέ Λουίς Πεϊσότο [José Luís Peixoto], «Μου πέθανες» (μτφρ. Ζωή Καραμπέκιου), το οποίο θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Μπήκα σ...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Καλοκαίρι 2025: «Διαβάζοντας σε ανοιχτούς ορίζοντες» – 50 λογοτεχνικά βιβλία για όλες τις διαθέσεις και για κάθε στιγμή

Καλοκαίρι 2025: «Διαβάζοντας σε ανοιχτούς ορίζοντες» – 50 λογοτεχνικά βιβλία για όλες τις διαθέσεις και για κάθε στιγμή

Διηγήματα, νουβέλες και μυθιστορήματα, σύγχρονα και κλασικά, όλα μαζί ανοίγουν μια αναγνωστική βεντάλια για όλες τις διαθέσεις και προτιμήσεις και για κάθε στιγμή. 

Επιλογή-κείμενα: Κώστας Αγοραστός, Διονύσης Μαρίνος

Π...

Πού πάει ο κόσμος μας: 50 βιβλία για την Ιστορία, την πολιτική, την κοινωνία, την επιστήμη

Πού πάει ο κόσμος μας: 50 βιβλία για την Ιστορία, την πολιτική, την κοινωνία, την επιστήμη

Επιλογή πενήντα βιβλίων από την πρόσφατη βιβλιοπαραγωγή, εστιάζοντας στην Ιστορία, ελληνική και διεθνή, στην πολιτική και τη φιλοσοφία, αλλά και σε βιβλία που αφορούν τον πολιτισμό, την κοινωνία, τη θρησκεία, την ψυχολογία, την επιστήμη. Πενήντα δοκίμια ή μελέτες που μπορούν να μας κάνουν καλύτερους και πιο ενημερωμ...

Επτά νέες ποιητικές συλλογές από τις εκδόσεις Βακχικόν

Επτά νέες ποιητικές συλλογές από τις εκδόσεις Βακχικόν

Επτά ποιητές και ποιήτριες παραδίδουν τους στίχους τους στο αναγνωστικό κοινό μέσα από τις νέες τους ποιητικές συλλογές που κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Book Press

Επτά ποιητικά βιβλία από τις εκδόσεις Βακχικόν. 

...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

12 Δεκεμβρίου 2024 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2024

Mυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα: Εκατό καλά λογοτεχνικά βιβλία που κυκλοφόρησαν το 2024 από τα πολλά περισσότερα που έπεσαν στα χέρια μας, με τη μεταφρασμένη πεζογρα

ΦΑΚΕΛΟΙ