sep-palavos-360

Του Γ. Ν. Περαντωνάκη

Το 2012 δεν υστέρησε σε τίποτα σε σχέση με τα άλλα έτη στην παραγωγή πολλών και καλών συλλογών διηγημάτων. Κοντά στα Άπαντα του Η.Χ. Παπαδημητρακόπουλου και στα διηγήματα μιας εικοσιπενταετίας της Μ. Δούκα, δίπλα στα βιβλία παλαιών γραφίδων όπως ο Σ. Δημητρίου, ο Δ. Κούρτοβικ και η Αμ. Μιχαλοπούλου, εμφανίστηκαν τρεις τέσσερις νέες φωνές με κείμενα μικρής φόρμας τα οποία έδειξαν ότι το είδος έχει μέλλον: η Β. Πέτσα, ο Δ. Παπαμάρκος, η Ευγ. Μπογιάνου και τελευταίος αλλά όχι ελάσσων ο Γιάννης Παλαβός. 

Γιατί τα περισσότερα από τα μικρά, λιπόσαρκα, μερικές φορές σαν ιστορίες παλάμης, κειμενάκια του βγάζουν μια άδηλη δύναμη, όταν έρχονται σε επαφή με τον αναγνώστη; Μα γιατί ο διηγηματογράφος μπόρεσε σε λίγες σελίδες να δώσει τον αέρα της φυγής, του φανταστικού και της εξωλογικής πραγματικότητας, η οποία έρχεται να ανανεώσει το καθημερινό μας βίωμα, αλλά και να κάνει το μερικό, το τοπικό, το προερχόμενο από μια αγροτική περιοχή της Ελλάδας γενικό και συγκινητικά διανθρώπινο.

Υπάρχει η λογοτεχνία του ρεαλιστικού λόγου που ακολουθεί τη ζωή χωρίς να επιδιώκει να την υπερκεράσει. Υπάρχει η λογοτεχνία του φανταστικού, της επιστημονικής φαντασίας, του παραλόγου, της ουτοπίας που ανυψώνεται σκόπιμα σε μια υπερβατή σφαίρα. Ο Γ. Παλαβός τροχοδρομεί πάνω στην πρώτη και μας απογειώνει στη δεύτερη. Στα περισσότερα διηγήματα ξεκινά απλά και καθημερινά, από τις συνηθισμένες ανεπαίσθητες ενέργειες κάθε μέσου ανθρώπου. Στήνει το δίχτυ της αφήγησης πάνω σε αληθοφανείς καταστάσεις και καθημερινά στιγμιότυπα. Και σε κάποια στιγμή αφήνει τις ράγες τού ρεαλιστικού και παρεκκλίνει προς το φανταστικό, ξεκολλά από το φυσικό και περνά στο μεταφυσικό, εγκαταλείπει το λογικό και μετακομίζει στο παράλογο.

Αυτά είναι τα μισά διηγήματα. Γιατί στα υπόλοιπα, ο Γ. Παλαβός επιστρέφει στη γη, ανασκαλεύει αναμνήσεις από τον Βελβεντό, ξαναπροσγειώνει τον αναγνώστη στα πεδία της γης και της γραφής του. Το ζητούμενο με την αφήγηση γύρω από τύπους του χωριού, όπως ο Τσούμπας, ή τη διαδικασία περισυλλογής ροδάκινων στα χωράφια της περιοχής δεν είναι να επιστρέψουμε σε μια ηθογραφία παλαιού τύπου, αλλά να ξαναδούμε την καθημερινότητα ως προβολέα ανθρώπινων αντιδράσεων και συλλογικών νοοτροπιών. Και μέσα από εκεί ο συγγραφέας μπόρεσε να στραγγίσει συγκίνηση, ιδιαίτερες ματιές και στιγμές που αποκαλύπτουν μορφές βαθιάς ψυχολογίας.

Φυσικά βρίσκω ότι οι πιο πετυχημένες ιστορίες του είναι αυτές όπου το ρεαλιστικό ανατρέπεται από το παράλογο και το αναμενόμενο ναρκοθετείται σκόπιμα από το φανταστικό. Κι αυτό γιατί ο διηγηματογράφος πετυχαίνει να κάνει αν-οίκειο αυτό που φαίνεται τόσο οικείο, με ορατό σκοπό να δείξει ότι η πραγματικότητα είναι γεμάτη παραλογισμό και απρόοπτα τα οποία δεν την αφήνουν ποτέ να βρει την ισορροπία της. Οι άνθρωποι που κινούνται στα διηγήματά του νιώθουν τη ασφυξία της ζωής και με μια τρέλα τουμπάρουν τα πάντα εκτοξεύοντας τη ζωή τους και ντεραπάροντας τα δεδομένα.

Ο Γ. Παλαβός, υιοθετώντας τη μεταμοντέρνα λογική των παράλληλων συμπάντων, ξαναδιαβάζει την καθημερινότητα, χρησιμοποιώντας κοφτές προτάσεις και φαινομενικά στρωτή αφήγηση, αλλά αλατίζοντάς την περαιτέρω με πλάγια ειρωνεία και αύρα φανταστικού, η οποία αιφνιδίως ξυπνάει τον αναγνώστη με ένα ανεπαίσθητο σκούντημα.

sep-palavos-asteio-cover-big
Γιάννης Παλαβός
Νεφέλη 2012
Σελ. 109, τιμή € 8,90

alt

 

 

 

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΠΑΛΑΒΟΥ

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Όλες μας» του Λύο Καλοβυρνά (κριτική) – Ισχύς εν τη ενώσει

«Όλες μας» του Λύο Καλοβυρνά (κριτική) – Ισχύς εν τη ενώσει

Για το μυθιστόρημα του Λύο Καλοβυρνά «Όλες μας» (εκδ. Gutenberg). Κεντρική εικόνα: © Diego San / Unsplash.

Γράφει η Χριστίνα Μουκούλη

Γυναικοκτο...

«Η τρέλα ν’ αλλάξουν τον κόσμο» του Ξενοφώντα Κοντιάδη (κριτική) – Μυθιστορηματική και συναισθηματική προσέγγιση του Νίκου Μπελογιάννη και των συντρόφων του

«Η τρέλα ν’ αλλάξουν τον κόσμο» του Ξενοφώντα Κοντιάδη (κριτική) – Μυθιστορηματική και συναισθηματική προσέγγιση του Νίκου Μπελογιάννη και των συντρόφων του

Για το μυθιστόρημα του Ξενοφώντα Κοντιάδη «Η τρέλα ν’ αλλάξουν τον κόσμο» (εκδ. Τόπος). Στην κεντρική εικόνα, ο Νίκος Μπελογιάννης. 

Γράφει ο Γιώργος Σιακαντάρης

Τι άνθρωποι ήταν αυτοί που μετά την ήττα του ΚΚΕ κα...

«Ακούω φωνές» της Λουκίας Δέρβη (κριτική) – Ιστορίες που δεν βούτηξαν στα μαύρα νερά της λήθης

«Ακούω φωνές» της Λουκίας Δέρβη (κριτική) – Ιστορίες που δεν βούτηξαν στα μαύρα νερά της λήθης

Για τη συλλογή διηγημάτων της Λουκίας Δέρβη «Ακούω φωνές» (εκδ. Μεταίχμιο).

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Ο συγγραφέας ως αντηχείο ενός παλλόμενου κόσμου. Ο δημιουργός ως γόνιμος υποδοχέας γεγονότων, αδιαμόρφωτων κατά βάση, όπω...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Βίος και Πολιτεία» – μια νέα εκπομπή για τους ανθρώπους του βιβλίου απευθείας από το «υπόγειο» της Πολιτείας

«Βίος και Πολιτεία» – μια νέα εκπομπή για τους ανθρώπους του βιβλίου απευθείας από το «υπόγειο» της Πολιτείας

Το πρώτο επεισόδιο της εκπομπής «Βίος και Πολιτεία» μεταδόθηκε ζωντανά την Παρασκευή και βρίσκεται ήδη στον «αέρα» του διαδικτύου. Μια πρωτοβουλία του μεγαλύτερου και πιο εν...

Λάνα Μπάστασιτς: «Στο βιβλίο μου, η Βοσνία θυμίζει τη Χώρα των Θαυμάτων του Λιούις Κάρολ»

Λάνα Μπάστασιτς: «Στο βιβλίο μου, η Βοσνία θυμίζει τη Χώρα των Θαυμάτων του Λιούις Κάρολ»

Σε συνέντευξή της στο American Booksellers Association, η Βόσνια συγγραφέας Lana Bastašić μίλησε για το βιβλίο της «Πιάσε το λαγό», που κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Gutenberg, σε μετάφραση Ισμήνης Ραντούλοβιτς.

Επιμέλεια: Book Press

...
Φεστιβάλ ΛΕΑ: Ανακοινώθηκε η λίστα με τους φιναλίστ για το 3ο Βραβείο Λογοτεχνικής Μετάφρασης

Φεστιβάλ ΛΕΑ: Ανακοινώθηκε η λίστα με τους φιναλίστ για το 3ο Βραβείο Λογοτεχνικής Μετάφρασης

Δημοσιοποιήθηκε η λίστα με τους φιναλίστ για το 3ο Βραβείο Λογοτεχνικής Μετάφρασης ΛΕΑ.

Επιμέλεια: Book Press

Δημοσιοποιείται η λίστα των φιναλίστ για το 3ο Βραβείο Λογοτεχνικής Μετάφρασης ΛΕΑ, υπό την Αιγίδα της Α.Ε. ...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Τα ρόδα δεν πεθαίνουν ποτέ» του Γκούναρ Στόλεσεν (προδημοσίευση)

«Τα ρόδα δεν πεθαίνουν ποτέ» του Γκούναρ Στόλεσεν (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Γκούναρ Στόλεσεν [Gunnar Staalesen] «Τα ρόδα δεν πεθαίνουν ποτέ» (μτφρ. Βαγγέλης Γιαννίσης), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 7 Ιουνίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Υπάρχουν κάποιε...

«Αρκτικό καλοκαίρι» του Ντέιμον Γκάλγκατ (προδημοσίευση)

«Αρκτικό καλοκαίρι» του Ντέιμον Γκάλγκατ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Ντέιμον Γκάλγκατ [Damon Galgut] «Αρκτικό καλοκαίρι» (μτφρ. Κλαίρη Παπαμιχαήλ), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 24 Μαΐου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Οι δύο άντρες κάθονταν στις πο...

«Ο γυάλινος κήπος» της Τατιάνας Τσιμπουλεάκ (προδημοσίευση)

«Ο γυάλινος κήπος» της Τατιάνας Τσιμπουλεάκ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Τατιάνας Τσιμπουλεάκ [Tatiana Ţîbuleac] «Ο γυάλινος κήπος» (μτφρ. Άντζελα Μπράτσου), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 15 Μαΐου από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Πατριαρχία, φεμινισμός και κουίρ λογοτεχνία – Μιχαλοπούλου, Αλεξάνδρα Κ* και Καλοβυρνάς δίνουν απαντήσεις

Πατριαρχία, φεμινισμός και κουίρ λογοτεχνία – Μιχαλοπούλου, Αλεξάνδρα Κ* και Καλοβυρνάς δίνουν απαντήσεις

Λογοτεχνία, έμφυλες ταυτότητες, πατριαρχία, φεμινιστικό κίνημα, γυναικεία γραφή. Αμάντα Μιχαλοπούλου, Αλεξάνδρα Κ*, Λύο Καλοβυρνάς φωτίζουν όψεις ενός ζητήματος που μας αφορά περισσότερο απ΄ όσο ίσως πιστεύουμε, ενώ ακολουθεί επιλογή βιβλίων ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας από τις πρόσφατες ...

Τα 25 καλύτερα λογοτεχνικά έργα γραμμένα από γυναίκες συγγραφείς – από τη Μέρι Σέλεϊ στην Έλενα Φερράντε

Τα 25 καλύτερα λογοτεχνικά έργα γραμμένα από γυναίκες συγγραφείς – από τη Μέρι Σέλεϊ στην Έλενα Φερράντε

Σε δημοσίευσή της στον Independent, η αρθρογράφος Clarisse Loughrey ξεχώρισε τα εικοσιπέντε σημαντικότερα λογοτεχνικά έργα που γράφτηκαν από γυναίκες συγγραφείς. Στη φωτογραφία, μία από αυτές, η Octavia E. Butler [1947 - 2006], συγγραφέας μυθιστορημάτων επιστημονικής φαντασίας με έντονο κοινωνικό και πολιτικό υ...

«Φάκελος αρχαιοκαπηλία»: Νικόλας Ζηργάνος, Ανδρέας Αποστολίδης και Γιάννης Μαρής

«Φάκελος αρχαιοκαπηλία»: Νικόλας Ζηργάνος, Ανδρέας Αποστολίδης και Γιάννης Μαρής

Φάκελος αρχαιοκαπηλία με προτάσεις τριών βιβλίων: «Επιχείρηση “Νόστος”: Ένα χρυσό στεφάνι και μια Κόρη για τον Αλέξη Καρρά» (εκδ. Τόπος), του Νικόλα Ζηργάνου, «Αρχαιοκαπηλία και εμπόριο αρχαιοτήτων – Μουσεία, έμποροι τέχνης, οίκοι δημοπρασιών, ιδιωτικές συλλογές» (εκδ. Άγρα), του Ανδρέα Αποστολίδη και  «Ίλ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

13 Δεκεμβρίου 2022 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2022

Έφτασε η στιγμή και φέτος για την καθιερωμένη εδώ και χρόνια επιλογή των εκατό από τα καλύτερα βιβλία λογοτεχνίας της χρονιάς που φτάνει σε λίγες μέρες στο τέλος της. Ε

ΦΑΚΕΛΟΙ