sep-palavos-360

Του Γ. Ν. Περαντωνάκη

Το 2012 δεν υστέρησε σε τίποτα σε σχέση με τα άλλα έτη στην παραγωγή πολλών και καλών συλλογών διηγημάτων. Κοντά στα Άπαντα του Η.Χ. Παπαδημητρακόπουλου και στα διηγήματα μιας εικοσιπενταετίας της Μ. Δούκα, δίπλα στα βιβλία παλαιών γραφίδων όπως ο Σ. Δημητρίου, ο Δ. Κούρτοβικ και η Αμ. Μιχαλοπούλου, εμφανίστηκαν τρεις τέσσερις νέες φωνές με κείμενα μικρής φόρμας τα οποία έδειξαν ότι το είδος έχει μέλλον: η Β. Πέτσα, ο Δ. Παπαμάρκος, η Ευγ. Μπογιάνου και τελευταίος αλλά όχι ελάσσων ο Γιάννης Παλαβός. 

Γιατί τα περισσότερα από τα μικρά, λιπόσαρκα, μερικές φορές σαν ιστορίες παλάμης, κειμενάκια του βγάζουν μια άδηλη δύναμη, όταν έρχονται σε επαφή με τον αναγνώστη; Μα γιατί ο διηγηματογράφος μπόρεσε σε λίγες σελίδες να δώσει τον αέρα της φυγής, του φανταστικού και της εξωλογικής πραγματικότητας, η οποία έρχεται να ανανεώσει το καθημερινό μας βίωμα, αλλά και να κάνει το μερικό, το τοπικό, το προερχόμενο από μια αγροτική περιοχή της Ελλάδας γενικό και συγκινητικά διανθρώπινο.

Υπάρχει η λογοτεχνία του ρεαλιστικού λόγου που ακολουθεί τη ζωή χωρίς να επιδιώκει να την υπερκεράσει. Υπάρχει η λογοτεχνία του φανταστικού, της επιστημονικής φαντασίας, του παραλόγου, της ουτοπίας που ανυψώνεται σκόπιμα σε μια υπερβατή σφαίρα. Ο Γ. Παλαβός τροχοδρομεί πάνω στην πρώτη και μας απογειώνει στη δεύτερη. Στα περισσότερα διηγήματα ξεκινά απλά και καθημερινά, από τις συνηθισμένες ανεπαίσθητες ενέργειες κάθε μέσου ανθρώπου. Στήνει το δίχτυ της αφήγησης πάνω σε αληθοφανείς καταστάσεις και καθημερινά στιγμιότυπα. Και σε κάποια στιγμή αφήνει τις ράγες τού ρεαλιστικού και παρεκκλίνει προς το φανταστικό, ξεκολλά από το φυσικό και περνά στο μεταφυσικό, εγκαταλείπει το λογικό και μετακομίζει στο παράλογο.

Αυτά είναι τα μισά διηγήματα. Γιατί στα υπόλοιπα, ο Γ. Παλαβός επιστρέφει στη γη, ανασκαλεύει αναμνήσεις από τον Βελβεντό, ξαναπροσγειώνει τον αναγνώστη στα πεδία της γης και της γραφής του. Το ζητούμενο με την αφήγηση γύρω από τύπους του χωριού, όπως ο Τσούμπας, ή τη διαδικασία περισυλλογής ροδάκινων στα χωράφια της περιοχής δεν είναι να επιστρέψουμε σε μια ηθογραφία παλαιού τύπου, αλλά να ξαναδούμε την καθημερινότητα ως προβολέα ανθρώπινων αντιδράσεων και συλλογικών νοοτροπιών. Και μέσα από εκεί ο συγγραφέας μπόρεσε να στραγγίσει συγκίνηση, ιδιαίτερες ματιές και στιγμές που αποκαλύπτουν μορφές βαθιάς ψυχολογίας.

Φυσικά βρίσκω ότι οι πιο πετυχημένες ιστορίες του είναι αυτές όπου το ρεαλιστικό ανατρέπεται από το παράλογο και το αναμενόμενο ναρκοθετείται σκόπιμα από το φανταστικό. Κι αυτό γιατί ο διηγηματογράφος πετυχαίνει να κάνει αν-οίκειο αυτό που φαίνεται τόσο οικείο, με ορατό σκοπό να δείξει ότι η πραγματικότητα είναι γεμάτη παραλογισμό και απρόοπτα τα οποία δεν την αφήνουν ποτέ να βρει την ισορροπία της. Οι άνθρωποι που κινούνται στα διηγήματά του νιώθουν τη ασφυξία της ζωής και με μια τρέλα τουμπάρουν τα πάντα εκτοξεύοντας τη ζωή τους και ντεραπάροντας τα δεδομένα.

Ο Γ. Παλαβός, υιοθετώντας τη μεταμοντέρνα λογική των παράλληλων συμπάντων, ξαναδιαβάζει την καθημερινότητα, χρησιμοποιώντας κοφτές προτάσεις και φαινομενικά στρωτή αφήγηση, αλλά αλατίζοντάς την περαιτέρω με πλάγια ειρωνεία και αύρα φανταστικού, η οποία αιφνιδίως ξυπνάει τον αναγνώστη με ένα ανεπαίσθητο σκούντημα.

sep-palavos-asteio-cover-big
Γιάννης Παλαβός
Νεφέλη 2012
Σελ. 109, τιμή € 8,90

alt

 

 

 

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΠΑΛΑΒΟΥ

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Πλατεία Κλαυθμώνος» του Γιώργου Συμπάρδη (κριτική) – Μυστικά και ψέματα σε καιρούς σκοτεινούς

«Πλατεία Κλαυθμώνος» του Γιώργου Συμπάρδη (κριτική) – Μυστικά και ψέματα σε καιρούς σκοτεινούς

Για το μυθιστόρημα του Γιώργου Συμπάρδη «Πλατεία Κλαυθμώνος» (εκδ. Μεταίχμιο). 

Γράφει η Άννα Αφεντουλίδου

Η ...

«Φλόρενς Μπλαντ» του Ανδρέα Νικολακόπουλου (κριτική) – Πεθαίνοντας σαν ήπειρος

«Φλόρενς Μπλαντ» του Ανδρέα Νικολακόπουλου (κριτική) – Πεθαίνοντας σαν ήπειρος

Για το μυθιστόρημα του Ανδρέα Νικολακόπουλου «Φλόρενς Μπλαντ» (εκδ. Ίκαρος). Κεντρική εικόνα: Ο πίνακας του Jean Siméon Chardin, «The Kitchen Maid» (1738), λάδι σε καμβά.

Γράφει ο Γιώργος Ν. Περαντωνάκης

Έπειτα από δύο παρόμοιας λογικής συλλογές δ...

«Ανάληψη» του Ηλία Λ. Παπαμόσχου (κριτική) – Η αταξίδευτη μοίρα των ανθρώπων

«Ανάληψη» του Ηλία Λ. Παπαμόσχου (κριτική) – Η αταξίδευτη μοίρα των ανθρώπων

Για το μυθιστόρημα του Ηλία Λ. Παπαμόσχου «Ανάληψη» (εκδ. Πατάκη) – Για ένα πραγματικό ναυάγιο στην Καστοριά του 1929. 

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Θλίψη σαν κάρβουνο αναμμένο, πένθος που τυλίγει όπως η αράχνη τα σώ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Το βιβλίο της μορφής και του κενού» της Ρουθ Οζέκι (κριτική) – Αναζητώντας διέξοδο από το χάος

«Το βιβλίο της μορφής και του κενού» της Ρουθ Οζέκι (κριτική) – Αναζητώντας διέξοδο από το χάος

Για το μυθιστόρημα της Ρουθ Οζέκι [Ruth Ozeki] «Το βιβλίο της μορφής και του κενού» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά, εκδ. Κλειδάριθμος). Κεντρική εικόνα: Στιγμιότυπο από την ταινία «Τhe Book of Henry». 

Γράφει η Χριστίνα Μουκούλη

...
Με τον «Ντετέκτιβ» του Δημήτρη Χατζή συνεχίζονται οι «Παραβάσεις / Αναγνώσεις», το αναλόγιο του Κέντρου Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος

Με τον «Ντετέκτιβ» του Δημήτρη Χατζή συνεχίζονται οι «Παραβάσεις / Αναγνώσεις», το αναλόγιο του Κέντρου Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος

Τρίτη παρουσίαση για τις «Παραβάσεις / Αναγνώσεις» –το θεατρικό αναλόγιο του ΚΠΙΣΝ στον Φάρο– την Κυριακή 10 Δεκεμβρίου με τη Μαρία Σκουλά να διαβάζει το διήγημα «Ο Ντέτεκτιβ» του Δημήτρη Χατζή, σε επιμέλεια του συνθέτη Κορνήλιου Σελαμσή.

Επιμέλεια: ...

«Πολύ αργά πια» της Κλερ Κίγκαν (προδημοσίευση)

«Πολύ αργά πια» της Κλερ Κίγκαν (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Κλερ Κίγκαν [Claire Keegan] «Πολύ αργά πια» (μτφρ. Μαρτίνα Ασκητοπούλου), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 7 Δεκεμβρίου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Την Παρασκευή, 29 Ιουλίου, το...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Πολύ αργά πια» της Κλερ Κίγκαν (προδημοσίευση)

«Πολύ αργά πια» της Κλερ Κίγκαν (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Κλερ Κίγκαν [Claire Keegan] «Πολύ αργά πια» (μτφρ. Μαρτίνα Ασκητοπούλου), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 7 Δεκεμβρίου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Την Παρασκευή, 29 Ιουλίου, το...

«Η εμμονή» της Ανί Ερνό (προδημοσίευση)

«Η εμμονή» της Ανί Ερνό (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Ανί Ενρό [Annie Ernaux] «Η εμμονή» (μτφρ. Ρίτα Κολαΐτη), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 7 Δεκεμβρίου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Δεν ήθελε να μου πει το όνομά της.

...
«Μερικές ακόμα σημειώσεις ενός πορνόγερου» του Τσαρλς Μπουκόβσκι (προδημοσίευση)

«Μερικές ακόμα σημειώσεις ενός πορνόγερου» του Τσαρλς Μπουκόβσκι (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το αυτοβιογραφικό βιβλίο του Τσαρλς Μπουκόβσκι [Charles Bukowski] «Μερικές ακόμα σημειώσεις ενός πορνόγερου» (νέα μτφρ. Γιάννης Λειβαδάς), που κυκλοφορεί στις 7 Δεκεμβρίου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα δέκα καλύτερα βιβλία του 2023 σύμφωνα με τους New York Times

Τα δέκα καλύτερα βιβλία του 2023 σύμφωνα με τους New York Times

Η συντακτική ομάδα των New York Times ξεχώρισε τα καλύτερα βιβλία που κυκλοφόρησαν το 2023, επιλέγοντας πέντε έργα μυθοπλασίας και πέντε δοκίμια. Στην κεντρική εικόνα, η Ζέιντι Σμιθ [Zadie Smith], συγγραφέας του «The fraud», το οποίο αναφέρεται στη λίστα ως ένα από τα πέντε σημαντικότερα μυθιστορήματα του έτους που ...

«Ο βίος βραχύς, η δε τέχνη μακρή» – Αυτοβιογραφίες και βιογραφίες, 15+1 επιλογές από τις πρόσφατες εκδόσεις

«Ο βίος βραχύς, η δε τέχνη μακρή» – Αυτοβιογραφίες και βιογραφίες, 15+1 επιλογές από τις πρόσφατες εκδόσεις

Τι κοινό μπορεί να έχει η Μαρινέλλα με τον Έλον Μάσκ; Η Μαρία Κάλλας με τον Ανδρέα Παπανδρέου και ο Πρίγκιπας Χάρι με τον Διονύση Σιμόπουλο; Οι βιογραφίες όλων αυτών, και μερικές ακόμη, κυκλοφόρησαν τους προηγούμενους μήνες και σας τις παρουσιάζουμε.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστό...

Κλερ Κίγκαν – Η Ιρλανδή που ανέδειξε τις χάρες της μικρής φόρμας

Κλερ Κίγκαν – Η Ιρλανδή που ανέδειξε τις χάρες της μικρής φόρμας

Η Ιρλανδή συγγραφέας έχει αγαπηθεί από το ελληνικό αναγνωστικό κοινό και όχι άδικα. Τι είναι αυτό που την κάνει ιδιαίτερη και γιατί η πρόσφατη νουβέλα της «Πολύ αργά πια» (μτφρ. Μαρτίνα Ασκητοπούλου, εκδ. Μεταίχμιο) την καταξιώνει. 

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

13 Δεκεμβρίου 2022 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2022

Έφτασε η στιγμή και φέτος για την καθιερωμένη εδώ και χρόνια επιλογή των εκατό από τα καλύτερα βιβλία λογοτεχνίας της χρονιάς που φτάνει σε λίγες μέρες στο τέλος της. Ε

ΦΑΚΕΛΟΙ