whispering-secrets

Του Γιώργου Ν. Περαντωνάκη

Το κείμενο, το οποίο στην ουσία εισάγει τον δημιουργό του στην πεζογραφία, προκαλεί στην αρχή της ανάγνωσης αμφίθυμα συναισθήματα. Από τη μία, βλέπει κανείς μια γλώσσα που, χωρίς να ξεφεύγει από τη νόρμα, αφήνει τα ίχνη της μέχρι σημείου να μπορεί ο αναγνώστης να μιλήσει για ύφος. Ένα ύφος απλό αλλά και στοχαστικό, στιβαρό αλλά καθόλου στάσιμο, που παρακολουθεί την αφήγηση και εν μέρει την προωθεί. Από την άλλη, ο αναγνώστης φοβάται ότι έπεσε πάλι πάνω σε ένα μυθιστόρημα ομφαλοσκοπικό, που πιάνει ένα ψυχικό τραύμα και το περιφέρει μέχρι να το ζαλίσει, μέχρι να ζαλίσει και όλους εμάς που το διαβάζουμε. 

Ο Μιχάλης έχασε τη γυναίκα του Λιλίκα μετά από τρία χρόνια γάμο και όλη του η ζωή καταστράφηκε. Παράλληλα, του έχει μπει η ιδέα ότι η γυναίκα του τον απατούσε και αναζητεί ενδείξεις-αποδείξεις που να επιβεβαιώσουν την υπόνοιά του. Τα ψυχολογικά αδιέξοδά του τον οδηγούν στον ψυχολόγο, όπου καταθέτει τις κινδυνολογικές του φοβίες για θεομηνίες και καταστροφές, όλες, όπως αποδεικνύεται, βγαλμένες από το καταστροφικό έτος 1986, όταν ήταν έντεκα χρονών. Ανάμεσα στις συνεδρίες βλέπει τον φίλο του Άλκη και ξαναθυμάται τη Λιλίκα, τη μάνα του, τον πατέρα του, που του μετέδωσε το καχύποπτο βλέμμα για την παγκόσμια ιστορία.

Το κείμενο χαρακτηρίζεται από αυτό που ονομάζεται «οργανική δομή». Αν και ξεκινά δήθεν αδιάφορα, η συνολική στρατηγική του συνδέει τα επιμέρους σημεία.

Και τότε, δύο ανακαλύψεις με έκαναν να δω το βιβλίο με μεγαλύτερο ενδιαφέρον. Αφενός, η αυτοψυχανάλυση του Μιχάλη δεν οδηγεί στη θολή συναισθηματικότητα και τη στατική αφήγηση των ονείρων, των φοβιών και των εσωτερικών συγκρούσεων, αλλά όλα αυτά δίνονται με μέτρο και κυρίως με αφηγηματικό στόχο. Η ενδοσκόπηση με τη βοήθεια του ψυχολόγου οδηγεί στο συμπέρασμα ότι το 1986 έμεινε χαραγμένο στην ψυχή του, επειδή εκείνη τη χρονιά έπιασε στα πράσα τον πατέρα του με τη γειτόνισσα, κι από τότε ενσωμάτωσε μια ανθρωποφοβική διάθεση και μια καταστροφολογική νοοτροπία, που γέννησε τραύματα και ανησυχίες.

Κι αφετέρου, και πιο σημαντικό, ανακαλύπτω ότι το κείμενο χαρακτηρίζεται από αυτό που ονομάζεται «οργανική δομή». Αν και ξεκινά δήθεν αδιάφορα, η συνολική στρατηγική του συνδέει άλλοτε ανεπαίσθητα κι άλλοτε αισθητά τα επιμέρους σημεία, με αποτέλεσμα νήματα που βρίσκονται στην αρχή να συνεχίζονται κάπου στη μέση και να δένονται με άλλα νήματα που ξεπήδησαν από το πουθενά. Αυτό καταξιώνει την προσπάθεια του Γ. Πλιάγκου, η οποία, αν και πρωτολειακή, διακρίνεται από οικονομία, πλοκή, νομοτέλεια, καλά υπολογισμένη δράση που δεν προδίδει απειρία.

Η έννοια «πατέρας», που αποτελεί συχνά το κέντρο της ψυχαναλυτικής πρακτικής, έχει καθορίσει τόσο τον ίδιο τον Μιχάλη όσο και τη νεκρή σύζυγό του. Ο υποτιθέμενος εραστής αποδεικνύεται φίλος και μεταδότης μυστικών, που αναθεωρούν πάγιες αντιλήψεις και αποκαλύπτουν καθοριστικά μυστικά, τα οποία σχετίζονται με το παρελθόν αλλά επηρεάζουν ψυχικά και το παρόν. Έτσι μαθαίνουμε τον ρόλο του πατέρα της Λιλίκας στον τραυματισμό της ψυχοσύνθεσής της.

ΓΙΩΡΓΟΣ Ν. ΠΕΡΑΝΤΩΝΑΚΗΣ

 

ena trito alithia kai dio trita psemataΈνα τρίτο αλήθεια και δύο τρίτα ψέματα
Γιάννης Πλιάγκος
Κέδρος 2013
Σελ. 320, τιμή € 12,50

politeia-link

 

 

 

 

 

 

 

  

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Χορός στα ποτήρια» της Γεωργίας Τάτση (κριτική) – Δύο καλογραμμένες νουβέλες με ιστορικές και πολιτικές ρίζες

«Χορός στα ποτήρια» της Γεωργίας Τάτση (κριτική) – Δύο καλογραμμένες νουβέλες με ιστορικές και πολιτικές ρίζες

Για την επανακυκλοφορία του βιβλίου της Γεωργίας Τάτση «Χορός στα ποτήρια» (εκδ. Βακχικόν, δύο νουβέλες). Κεντρική εικόνα: Φωτογραφία από την ταινία του Θόδωρου Αγγελόπουλου «Θίασος» (1974-’75) 

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Iεροτελεστικός από τη...

«Η λίμπιντο των αγγέλων» του Νίκου Μάντζιου (κριτική) – Όταν η τέχνη ευαισθητοποιεί

«Η λίμπιντο των αγγέλων» του Νίκου Μάντζιου (κριτική) – Όταν η τέχνη ευαισθητοποιεί

Για το μυθιστόρημα του Νίκου Μάντζιου «Η λίμπιντο των αγγέλων» (εκδ. Γραφή).

Γράφει ο Γιώργος Ν. Περαντωνάκης

Για μας τους κριτικούς δεν πρέπει να παίζει ρόλο το όνομα του συγγραφέα: αν είναι γνωστός με περγαμηνές στο ενεργητικό του, δεν σημαίνει ...

«Ένα κομμάτι χαρτί» του Δημήτρη (Τάκη) Φραγκούλη (κριτική) – Ένα διαφορετικό μυθιστόρημα για τη μαυρίλα του Εμφυλίου

«Ένα κομμάτι χαρτί» του Δημήτρη (Τάκη) Φραγκούλη (κριτική) – Ένα διαφορετικό μυθιστόρημα για τη μαυρίλα του Εμφυλίου

Για το μυθιστόρημα του Δημήτρη (Τάκη) Φραγκούλη «Ένα κομμάτι χαρτί» (εκδ. Αλεξάνδρεια). Κεντρική εικόνα: © Roman Kraft (Unsplash). 

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Το μόνο που αλλάζει είναι το παρελθόν, όλες οι άλλ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«2071» του Ντάνκαν ΜακΜίλλαν, σε σκηνοθεσία Μάνου Καρατζογιάννη, στο θέατρο Σταθμός (κριτική) – Κάνοντας τα μηνύματα του πλανήτη προσωπική υπόθεση

«2071» του Ντάνκαν ΜακΜίλλαν, σε σκηνοθεσία Μάνου Καρατζογιάννη, στο θέατρο Σταθμός (κριτική) – Κάνοντας τα μηνύματα του πλανήτη προσωπική υπόθεση

Το «2071» του Ντάνκαν ΜακΜίλλαν [Duncan Macmillan] παρουσιάζεται στο θέατρο Σταθμός σε σκηνοθεσία Μάνου Καρατζογιάννη. Φωτογραφίες: © Σπύρος Περδίου.

Γράφει ο Νίκος Ξένιος

Το 2071, η σημαντική διάλεξη του...

«Elon Musk: Η επίσημη βιογραφία» του Γουόλτερ Άιζακσον (κριτική) – Μια αμφιλεγόμενη φυσιογνωμία

«Elon Musk: Η επίσημη βιογραφία» του Γουόλτερ Άιζακσον (κριτική) – Μια αμφιλεγόμενη φυσιογνωμία

Για το βιβλίο του Γουόλτερ Άιζακσον [Walter Isaacson] «Elon Musk: Η επίσημη βιογραφία» (μτφρ. Γιώργος Μαραγκός, εκδ. Κλειδάριθμος).

Γράφει ο  Διονύσης Μαρίνος

Πριν από λίγες ημέρες ο ...

Το ζοφερό «Σπίτι» του Δημήτρη Καραντζά, στη Στέγη (κριτική)

Το ζοφερό «Σπίτι» του Δημήτρη Καραντζά, στη Στέγη (κριτική)

Ο Δημήτρης Καραντζάς σε συνεργασία με την Γκέλυ Καλαμπάκα, έγραψε και σκηνοθέτησε «Το Σπίτι», την πρώτη του παράσταση έπειτα από δώδεκα χρόνια, ύστερα από ανάθεση της Στέγης για τη δημιουργία ενός πρωτότυπου έργου. «Το Σπίτι» παρουσιάζεται στη Μικρή Σκηνή της Στέγης Τετάρτη - Κυριακή μέχρι και τις 19 Νοεμβρίου. Φωτο...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Ο μάγος» του Κολμ Τόιμπιν (προδημοσίευση)

«Ο μάγος» του Κολμ Τόιμπιν (προδημοσίευση)

Προδημοσίευσητο από το μυθιστόρημα του Κολμ Τόιμπιν [Colm Tóibín] «Ο μάγος» (μτφρ. Αθηνά Δημητριάδου), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 9 Οκτωβρίου από τις εκδόσεις Ίκαρος.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Λίμπεκ, 1892

Η ορχήστρα έπαιζε το Πρ...

«Όσα σκέφτεται ο βιβλιοπώλης σου για σένα» του Σον Μπίθελ (προδημοσίευση)

«Όσα σκέφτεται ο βιβλιοπώλης σου για σένα» του Σον Μπίθελ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο του Σον Μπίθελ [Shaun Bythell] «Όσα σκέφτεται ο βιβλιοπώλης σου για σένα» (μτφρ. Μαριάννα Καλέμη) το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 18 Οκτωβρίου από τις εκδόσεις Key Books.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Τύπος τρία

ΕΙΔΟΣ: PARENTE...

«Οδός Ευτυχίδου» της Χρύσας Φάντη (προδημοσίευση)

«Οδός Ευτυχίδου» της Χρύσας Φάντη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Χρύσας Φάντη «Οδός Ευτυχίδου», το οποίο κυκλοφορεί τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Σμίλη.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Πέτρο;»
«Εμένα φωνάζεις, γιαγιά;»
«Εσένα, γιε μου. Πάμε να δούμε τη θ...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Μεσογειακό νουάρ, δικαστικό θρίλερ, whodunnit κι ένα ασήμαντο περιστατικό: 4 δυνατά ευρωπαϊκά αστυνομικά μυθιστορήματα

Μεσογειακό νουάρ, δικαστικό θρίλερ, whodunnit κι ένα ασήμαντο περιστατικό: 4 δυνατά ευρωπαϊκά αστυνομικά μυθιστορήματα

Τέσσερα πρόσφατα αστυνομικά μυθιστορήματα ανανεώνουν τις γνωστές υποκατηγορίες της αστυνομικής λογοτεχνίας. «Η σκοτεινή μούσα» του Άρμιν Έρι, «Ο κώδικας του θησαυρού» της Τζάνις Χάλετ, «Θάνατος ενός ταξιδιώτη» του Ντιντιέ Φασέν και «Η στρατηγική του πεκινουά» του Αλέξις Ραβέλο.

Γράφει η Χίλ...

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Επιλογές από τις προσεχείς εκδόσεις ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας, ποίησης, βιογραφιών, θεάτρου, δοκιμίων, μελετών και γκράφικ νόβελ.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Επιλέξαμε και φέτος όχι την εξαντλητική παρουσίαση των νέων εκδόσεων αλλά την στ...

22 σημαντικοί συγγραφείς που έγραψαν μόνο ένα μυθιστόρημα

22 σημαντικοί συγγραφείς που έγραψαν μόνο ένα μυθιστόρημα

Τι κοινό θα μπορούσε να έχει η Έμιλι Μπροντέ [Emily Brontë] με τον Χουάν Ρούλφο [Juan Rulfo] και τον εικονιζόμενο Άρη Αλεξάνδρου; Και οι τρεις τους, όπως και πολλοί ακόμα σημαντικοί συγγραφείς, έγραψαν και εξέδωσαν ένα μόνο μυθιστόρημα στη διάρκεια της ζωής τους, που ωστόσο αρκούσε για να τους καθιερώσει στο λογοτεχ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ

22 Σεπτεμβρίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Επιλογές από τις προσεχείς εκδόσεις ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας, ποίησης, βιογραφιών, θεάτρου, δοκιμίων, μελετών και γκράφικ νόβελ. Επιμέλεια: Κώστας Αγορα

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

ΦΑΚΕΛΟΙ