kitrinos_stratiotis250

Της Άλκηστης Σουλογιάννη

«ό,τι αξίζει στον άνθρωπο είναι να έχει να πει μια ιστορία συνταρακτική» Γιώργος Χειμωνάς, Ο Γιατρός Ινεότης

Ο Ανδρέας Μήτσου συνεχίζει με συνέπεια να αναπτύσσει ένα κειμενικό σύμπαν διαρθρωμένο σε γεγονότα που παραβιάζουν την αντικειμενική πραγματικότητα, τη γενικώς αποδεκτή λογική και την ισχύουσα φυσική τάξη των πραγμάτων, και ελέγχονται από την ανθρώπινη δυναμική που φαίνεται να εκδηλώνεται σε απόλυτη έννοια καθ’ υπέρβαση όλων των συμβατικών ορίων, όπως αναγνωρίζεται κατεξοχήν στα προγενέστερα βιβλία του συγγραφέα Σφήκες (2001), Ιστορίες συμπτωματικού ρεαλισμού (2005), Η ελεημοσύνη των γυναικών (2009) ή Ο αγαπημένος των μελισσών (2010). 

Το κλίμα αυτό προσδιορίζει τη δομή (και) του βιβλίου με τον τίτλο Ο κίτρινος στρατιώτης, στο οποίο ο Α. Μήτσου έχει οργανώσει μια συνταρακτική υποκειμενική πραγματικότητα βασισμένη σε μια σύνθετη ιστορία που εξελίσσεται σε τέσσερα μέρη με ένδεκα κεφάλαια ανισομερώς κατανεμημένα, που αποτυπώνουν τη λογική του υπο-/κειμενικού κόσμου, και επιστεγασμένα με επίλογο που αποδίδει τη λογική του λεγόμενου αντικειμενικού κόσμου. Η ιστορία αφορά αφενός ένα μη συνηθισμένο άτομο που υπερβαίνει το κοινό ανθρώπινο μέτρο συμπεριφοράς καθώς δεν έχει διαβρωθεί από τα κοινά ανθρώπινα συμβατικά στοιχεία, και αφετέρου τη διαδρομή που αυτό το άτομο ακολουθεί στον μεγάλο κόσμο διασχίζοντας γεωφυσικά και ιστορικο-πολιτισμικά πεδία προσωπικής και ομαδικής δράσης εξ αιτίας μιας σειράς αντικειμενικών όσο και δεσμευτικών γεγονότων, με αφετηρία την οικογενειακή κοιτίδα και με τελική επιστροφή σ’ αυτήν και σε όσα τραγικά αυτή η επιστροφή συνεπάγεται.

Σ’ αυτό το πλαίσιο ο Α. Μήτσου πραγματεύεται με ευρηματικό τρόπο μεγάλα και γενικά θέματα, όπως είναι η φυσική κατάσταση των πραγμάτων και το κατά την κοινή αντίληψη υπερφυσικό, η ισορροπία και οι ανατροπές στις ανθρώπινες σχέσεις, οι ανατροπές στην αντικειμενική πραγματικότητα και κατ’ επέκταση στην ανθρώπινη συμπεριφορά, η σχέση του ανθρώπου με τον εαυτό του και με το φυσικό, κοινωνικό, ιστορικο-πολιτικό περιβάλλον, η σχέση ζωής και θανάτου, η ανθρώπινη βούληση και το ανθρώπινο όριο, η υπέρβαση του ανθρώπινου ορίου και η αντίδραση των φορέων της κοινής λογικής, η αποκοπή του ανθρώπου από το περιβάλλον και η συνακόλουθη μόνωση του ανθρώπου, η σχέση ανάμεσα στο θάρρος και τη δειλία ή ανάμεσα στην τόλμη και τον φόβο. Ακόμα: το προσωπικό περιεχόμενο του χρόνου, η πρόσληψη της εξωτερικής/αντικειμενικής πραγματικότητας και ο βαθμός της υποκειμενικής παρέμβασης, η ισοδυναμία της αντικειμενικής και της υποκειμενικής πραγματικότητας, η ροή των αντικειμενικών γεγονότων και η δέσμευση της ανθρώπινης μοίρας, το άτομο απέναντι στις δομές της συντεταγμένης κοινωνίας, η ύβρις και η αρά με ό,τι αυτές συνεπάγονται σε ατομικό και σε κοινωνικό επίπεδο.

Αυτό το πυκνό υλικό διεκπεραιώνει ο πλήρης συναισθήματος αλλά και σκληρότητας παραστατικός λόγος του συγγραφέα, με την ευρηματική έως απροσδόκητη χρήση της μεταφοράς (όπου εντάσσεται το στοιχείο των μεταμορφώσεων, που οδηγεί και στην ανάγνωση του τίτλου του βιβλίου Ο κίτρινος στρατιώτης), με τη συχνή παρέμβαση της αφοριστικής διατύπωσης και με την ένταση των γραμματικών εικόνων, όπου εμπλέκονται σύνθετες προσωπογραφίες κάτω από την πολυεστιακή οπτική του κεντρικού πρωτοπρόσωπου αφηγητή που λειτουργεί ως φορέας της υπο-/κειμενικής λογικής.

Αυτή ακριβώς η λογική προσδιορίζει την υπο-/κειμενική πραγματικότητα που προβάλλει έναν υπερρεαλιστικό χαρακτήρα και καταλήγει σε σφοδρή σύγκρουση με τις κοινές φυσικές, κοινωνικές, ιστορικο-πολιτικές καταστάσεις. Αυτή η σύγκρουση έχει ένα σημαντικό κόστος για την υποκειμενική πραγματικότητα, στον κειμενικό όμως κόσμο του βιβλίου αποτυπώνονται οι απώλειες που υφίσταται και η αντικειμενική πραγματικότητα.

Μια μορφή ισορροπίας των πραγμάτων με μια συνεπαγόμενη μορφή κάθαρσης αναγνωρίζεται στον επίλογο του βιβλίου, όπου ένας περιστασιακός πρωτοπρόσωπος αφηγητής-φορέας της λογικής που διέπει την αντικειμενική πραγματικότητα, λειτουργεί ως απολογητής ακριβώς της λογικής του υποκειμενικού κόσμου του βιβλίου.

Με τον τρόπο αυτό ο Α. Μήτσου φαίνεται να προτείνει ένα πρωτότυπο περιεχόμενο για τη διελκυστίνδα ανάμεσα στο υποκειμενικό και το αντικειμενικό (αφήνοντας μια αφοριστική υπόνοια ότι τελικά το μόνο που υπάρχει, είναι το υποκειμενικό), πράγμα που οδηγεί στην πολυεπίπεδη δημιουργική ανάγνωση του βιβλίου.                           

kitrinos_stratiotisΑνδρέας Μήτσου
Ο κίτρινος στρατιώτης
Εκδόσεις Καστανιώτη, Αθήνα 2012
Σελ. 304

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Εορταστικό τριήμερο στα Γιάννενα» της Έρσης Σωτηροπούλου (κριτική) – Ριζοσπαστικός φεμινισμός με κουίρ προοπτική σε φόντο εθνικής ανάτασης

«Εορταστικό τριήμερο στα Γιάννενα» της Έρσης Σωτηροπούλου (κριτική) – Ριζοσπαστικός φεμινισμός με κουίρ προοπτική σε φόντο εθνικής ανάτασης

Για τη νουβέλα της Έρσης Σωτηροπούλου «Εορταστικό τριήμερο στα Γιάννενα» (πρώτη έκδοση: 1982), που επανακυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Πατάκη. Μια ανάγνωση που υπογραμμίζει τον «ριζοσπαστικό φεμινισμό» της νουβέλας.

Γράφει ο Αντώνης Γουλιανός

...
«Αδύνατες πόλεις» του Νίκου Α. Μάντη (κριτική) – Μεταλλαγμένη Σεχραζάτ στον λαβύρινθο πολλαπλών αφηγήσεων

«Αδύνατες πόλεις» του Νίκου Α. Μάντη (κριτική) – Μεταλλαγμένη Σεχραζάτ στον λαβύρινθο πολλαπλών αφηγήσεων

Για το μυθιστόρημα του Νίκου Α. Μάντη «Αδύνατες πόλεις» (εκδ. Καστανιώτη), μια δαιδαλώδης πολυαφήγηση με «χιμαιρικές μορφές, υπερμεγέθεις δαίμονες, ζηλωτές μιας νέας θρησκείας που καταργεί όλες τις άλλες, παραισθητικούς κόσμους και ένα σωρό άλλα πράγματα». 

Γράφει ο ...

Γιάννης Σκαρίμπας & Δημοσθένης Βουτυράς – Από τη σαγήνη της ερωτικής έλξης στον υπαρξιακό τρόμο και στη σκοτεινιά

Γιάννης Σκαρίμπας & Δημοσθένης Βουτυράς – Από τη σαγήνη της ερωτικής έλξης στον υπαρξιακό τρόμο και στη σκοτεινιά

Για τα βιβλία «Ο Αυτοκράτωρ της Κίνας και άλλες ιστορίες» του Γιάννη Σκαρίμπα και «Το καράβι του θανάτου και άλλες ιστορίες» του Δημοσθένη Βουτυρά, που κυκλοφορούν στη σειρά «Τα αειθαλή» των εκδόσεων Τόπος.

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Ροζ γλίτσα» της Φερνάντα Τρίας – Νερά κόκκινα, ψάρια νεκρά, ζωή αφόρητη

«Ροζ γλίτσα» της Φερνάντα Τρίας – Νερά κόκκινα, ψάρια νεκρά, ζωή αφόρητη

Για το μυθιστόρημα της Φερνάντα Τρίας (Fernanda Trías) «Ροζ γλίτσα», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Carnívora, σε μετάφραση Ιφιγένειας Ντούμη. 

Γράφει η Ιωάννα Φωτοπούλου

«Ο Μωυσής με τον Ααρών έκαναν όπως ακριβώς του...

«Το αίνιγμα της Γενέσεως» του Άντριου Πάρκερ (κριτική) – Μια «Εξαήμερος» για τον 21ο αιώνα;

«Το αίνιγμα της Γενέσεως» του Άντριου Πάρκερ (κριτική) – Μια «Εξαήμερος» για τον 21ο αιώνα;

Για το θεολογικό δοκίμιο του Άντριου Πάρκερ (Andrew Parker) «Το αίνιγμα της Γενέσεως», που κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Ουρανός, σε μετάφραση Μαρτίνας Κόφφα. 

Γράφει ο Μύρων Ζαχαράκης

Ο Βρετανός συγγρα...

«Οι απαντήσεις» – ένα ποίημα της Νίκης-Ρεβέκκας Παπαγεωργίου (1948-2000)

«Οι απαντήσεις» – ένα ποίημα της Νίκης-Ρεβέκκας Παπαγεωργίου (1948-2000)

«Απαντήσεις», από τη συλλογή «Του λιναριού τα πάθη – Ο Μέγας Μυρμηκοφάγος», εκδ. Άγρα, της Νίκης-Ρεβέκκας Παπαγεωργίου (1948-2000). Κεντρική εικόνα, «Ρόδια» του Γεώργιου Ιακωβίδη.

Επιμέλεια: Οράτιος

Οι απαντήσεις

Σ’ αυτό που ρω...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Η χλωμή κυρία» του Αλέξανδρου Δουμά (προδημοσίευση)

«Η χλωμή κυρία» του Αλέξανδρου Δουμά (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από την νουβέλα του Αλέξανδρου Δουμά [Alexandre Dumas], «Η χλωμή κυρία» (εισαγωγή – μτφρ. – επίμετρο: Γιώργος Θάνος), η οποία θα κυκλοφορήσει στις 28 Απριλίου στη σειρά «microMEGA/Λογοτεχνία», των εκδόσεων Ροές.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...
«Αυτό έκανες πάντα» του Νίκου Ιατρού (προδημοσίευση)

«Αυτό έκανες πάντα» του Νίκου Ιατρού (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη νουβέλα του Νίκου Ιατρού «Αυτό έκανες πάντα», η οποία θα κυκλοφορήσει στις 28 Απριλίου από τις εκδόσεις Ίκαρος.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Περπατώ κάτω από τον δυνατό ήλιο. Το δέρμα μου αντιστέκεται, τα πνευμόνια...

«Η λάθος πλευρά» του Νταβίντε Κόπο (προδημοσίευση)

«Η λάθος πλευρά» του Νταβίντε Κόπο (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Νταβίντε Κόπο [Davide Coppo] «Η λάθος πλευρά» (μτφρ. Μαρία Οικονομίδου), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 24 Απριλίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Στην αρχή του ντοκιμαντ...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Πέντε αξιοπρόσεκτες συλλογές από γυναίκες συγγραφείς – Διηγήματα μεταξύ υπογείωσης και απογείωσης

Πέντε αξιοπρόσεκτες συλλογές από γυναίκες συγγραφείς – Διηγήματα μεταξύ υπογείωσης και απογείωσης

Πέντε αξιοπρόσεκτες συλλογές διηγημάτων από γυναίκες συγγραφείς, που κυκλοφόρησαν μέσα στο 2024 και ενδεχομένως πέρασαν κάτω από το ραντάρ μας. 

Γράφει ο Γιώργος Ν. Περαντωνάκης

Το διήγημα μένει συνήθως χαμηλόφωνο...

«Εις οσμήν ευωδίας πνευματικής» – Τρεις εκδόσεις με θεολογική αφετηρία και ανοιχτούς ορίζοντες

«Εις οσμήν ευωδίας πνευματικής» – Τρεις εκδόσεις με θεολογική αφετηρία και ανοιχτούς ορίζοντες

Για τα βιβλία «Ο παράδεισος και η κόλαση στη γη. Προσωπικές εμπειρίες του Βασιλείου Καισαρείας, του Γρηγορίου Νύσσης και του Ιωάννου Κωνσταντινουπόλεως» (εκδ. ΠΕΚ), «Αυγούστας Ευδοκίας, Βίος Κυπριανού» (εκδ. Αρμός) και για το λεύκωμα «Εις οσμήν ευωδίας πνευματικής. Φώτη Κόντογλου, διαχρονικές δημιουργίες» (εκδ....

Τι διαβάζουμε τώρα; 12 επιλεγμένα βιβλία ψυχολογίας, αυτοβοήθειας και αυτογνωσίας

Τι διαβάζουμε τώρα; 12 επιλεγμένα βιβλία ψυχολογίας, αυτοβοήθειας και αυτογνωσίας

Δώδεκα βιβλία ψυχολογίας, αυτοβοήθειας και αυτογνωσίας διαλεγμένα από τις πρόσφατες εκδόσεις στους πάγκους των βιβλιοπωλείων.  

Γράφει ο Σόλωνας Παπαγεωργίου

Αρκετοί θεωρούν πως οι οδηγοί αυτοβοήθειας κι αυτογνωσίας είναι μόδα που θα περ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

12 Δεκεμβρίου 2024 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2024

Mυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα: Εκατό καλά λογοτεχνικά βιβλία που κυκλοφόρησαν το 2024 από τα πολλά περισσότερα που έπεσαν στα χέρια μας, με τη μεταφρασμένη πεζογρα

ΦΑΚΕΛΟΙ