«Λέγε με Ισμαήλ» της Τέσυς Μπάιλα (κριτική) – Μικροϊστορίες από το Πέρα μιας άλλη εποχής

Για το μυθιστόρημα της Τέσυς Μπάιλα «Λέγε με Ισμαήλ» (εκδ. Ψυχογιός). Κεντρική εικόνα: © Rostyslav Savchyn (Unsplash).

Γράφει ο Κώστας Δρουγαλάς

Η Τέσυ Μπάιλα στο έβδομο μυθιστόρημά της με τίτλο Λέγε με Ισμαήλ (εκδ. Ψυχογιός) μεταφέρει το αφηγηματικό περιεχόμενο στην Κωνσταντινούπολη, και πιο συγκεκριμένα στο πολυφυλετικό Πέρα κατά την ταραγμένη δεκαετία 1955-1964. Ο τίτλος του μυθιστορήματος παραπέμπει ευθέως στην εναρκτήρια φράση του Μόμπι Ντικ του Χέρμαν Μέλβιλ, που με τον δικό του τρόπο κάνει την εμφάνισή του αρκετές φορές μέσα στο βιβλίο της Μπάιλα.

Ένας πολυφωνικός θίασος

Το μυθιστόρημα αποτελεί έναν πολυφωνικό θίασο με αρκετούς ετερόκλητους πρωταγωνιστές: τον Ισμαήλ, ιδιοκτήτη ενός καφενείου, καλόκαρδο και προσηνή λαϊκό· τον Ισίδωρο, φαινομενικά βλοσυρό αλλά βαθιά ευαίσθητο ιδιοκτήτη του μοναδικού ελληνικού βιβλιοπωλείου στο Πέρα· την περήφανη αρχόντισσα Καλλιάνθη που ξοδεύει τη ζωή της πίσω από κουρτίνες που κρύβουν το μυστικό της παρέα με τη Μέλπω· τη Γιασεμώ, μία αηδονόλαλη πρώην καλλονή που περιφέρεται στη συνοικία συνοδεία ενός αδέσποτου σκύλου· την Αϊσέ που αφήνει πίσω τους φίλους και την κόρη της· τον τυχοδιώκτη κι εμμονικό Ναντίρ και την πανέμορφη Ασλίβ.

Τέσυ Μπάιλα

Η Τέσυ Μπάιλα γεννήθηκε στον Πειραιά. Σπούδασε Ιστορία του Ελληνικού Πολιτισμού και Μετάφραση Λογοτεχνίας. Εμφανίστηκε στην ελληνική λογοτεχνία το 2009. Ασχολείται με τη φωτογραφία, και ατομικές εκθέσεις της έχουν φιλοξενηθεί στο Πανεπιστήμιο Gakugei της Ιαπωνίας και στην Αθήνα. Διατηρεί στήλες λογοτεχνικής αρθρογραφίας και βιβλιοκριτικής σε έγκριτα διαδικτυακά περιοδικά. Είναι επίσης συντάκτρια του λογοτεχνικού περιοδικού Κλεψύδρα και αρχισυντάκτρια του περιοδικού Literature.gr.

Μικροϊστορίες που αθροίζονται, αποδίδοντας τη μεγάλη εικόνα όχι μόνο στα χρόνια της ειρηνικής συνύπαρξης αλλά και στην περίοδο του εθνικισμού και του επακόλουθου πογκρόμ τον Σεπτέμβριο του 1964 καθώς και στις απελάσεις που συντάραξαν τα Βαλκάνια και την Ευρώπη. Οι ιστορίες των πρωταγωνιστών συμπλέκονται με τρόπο αξεδιάλυτο αναδεικνύοντας τη βαθιά ανθρωπινότητα των καθημερινών, απλών ανθρώπων και τον τρόπο που αυτή επηρεάζεται ποικιλοτρόπως από εξωτερικές πολιτικές πιέσεις.

Λέγε με ΙσμαήλΣτο μυθιστόρημα είναι πανταχού παρούσες οι ανθρώπινες αισθήσεις· οι μυρωδιές, οι γεύσεις, οι ήχοι κι οι εικόνες από το Πέρα μιας άλλη εποχής: τα κρωξίματα των γλάρων, τα γουργουρητά από τους ναργιλέδες, τα καλέσματα από τους μιναρέδες, η μυρωδιά των παλιών βιβλίων. Η καθημερινότητα των απλών ανθρώπων το ίδιο: οι απογοητεύσεις κι οι συγκινήσεις, μικρές ή μεγάλες, η αφοσίωση κι η προδοσία, η ωμή βία κι η ακατανίκητη ανθρωπιά, ο έρωτας και το μίσος, που πολλαπλασιάζονται ανάλογα με την έννοια του επείγοντος.

Το μυθιστόρημα της Μπάιλα αποτελεί ένα ντοκουμέντο για μία γειτονιά πολυφυλετική και κοσμοπολίτικη που εξακολουθεί να ζει μέσα από τις λογοτεχνικές σελίδες και την ανάγκη της ανάγνωσης. Πέραν όμως των λογοτεχνικών πειστηρίων, αυτό που κυρίως αποκομίζει ο αναγνώστης με την ολοκλήρωση της ανάγνωσης του Λέγε με Ισμαήλ είναι μια αίσθηση τρυφερότητας για τους ανθρώπους, για την αγάπη εκείνη που γαλήνια γυρεύει να τους χωρέσει όλους.


* O ΚΩΣΤΑΣ ΔΡΟΥΓΑΛΑΣ είναι συγγραφέας. Τελευταίο του βιβλίο, η συλλογή διηγημάτων «Από πού έρχεται η νύχτα» (εκδ. Παρατηρητής της Θράκης).

Απόσπασμα από το βιβλίο

«Και τι θα πει δίκιο και άδικο;» ρώτησε άξαφνα το Τουρκάκι.
«Θα πει…» δυσκολεύτηκε για μια στιγμή να απαντήσει ο Ισίδωρος. «Δίκιο θα πει να έχουν όλα τα παιδιά του κόσμου μια φέτα ψωμί να φάνε, Οσμάν, έναν τόπο να ξαποσταίνει η ψυχή τους, μια θέση σ’ αυτή τη ζωή ανεξάρτητα από το χρώμα τους, τη φυλή τους, την καταγωγή τους, την οικονομική τους κατάσταση, τη γλώσσα και τη θρησκεία τους. Καταλαβαίνεις τι θέλω να σου πω;»
«Ναι», απάντησε ο Οσμάν, κι ας μην είχε καταλάβει καλά τι του έλεγε ο κυρ Ισίδωρος.
«Ωραία».
«Το δικό μου όμως το έφαγε σήμερα ο Γιουσούφ», συνέχισε ο Οσμάν ρουφώντας τη μύτη του.
«Ποιο;» ρώτησε ο Ισίδωρος και κοίταξε το παιδί.
«Το ψωμί μου, ντε».
Χαμογέλασε ο Ισίδωρος. «Δεν πειράζει, Οσμάν. Πεινούσε. Κι ο Γιουσούφ έχει δικαίωμα για μια φέτα ψωμί σ’ αυτόν τον κόσμο».

politeia link more

 

 

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Λοιμός» του Αντρέα Φραγκιά – Γιατί να τον διαβάσει ο αναγνώστης του 21ου αιώνα;

«Λοιμός» του Αντρέα Φραγκιά – Γιατί να τον διαβάσει ο αναγνώστης του 21ου αιώνα;

Το μυθιστόρημα του Αντρέα Φραγκιά «Λοιμός» και ο αναγνώστης του 21ου αιώνα. Το μυθιστόρημα κυκλοφόρησε ξανά πριν από λίγο καιρό από τις εκδόσεις Ποταμός.

Γράφει ο Γιώργος Ν. Περαντωνάκης

Το ερώτημα του τίτλου δεν είναι πυροτέχνημα. Όταν ένα βιβλίο...

«Συνθετική ορμόνη» της Κατερίνας Ι. Παπαντωνίου (κριτική) – Η γυναικεία γραφή ως πράξη αντίστασης ενάντια στην αποσιώπηση

«Συνθετική ορμόνη» της Κατερίνας Ι. Παπαντωνίου (κριτική) – Η γυναικεία γραφή ως πράξη αντίστασης ενάντια στην αποσιώπηση

Για το μυθιστόρημα της Κατερίνας Ι. Παπαντωνίου «Συνθετική ορμόνη» (εκδ. Καστανιώτη).

Γράφει η Νατάσσα Ρεμούνδου-Χάουλι

Η ...

Γιώτα Ιωαννίδου «Coffee time», Λεύκη Σαραντινού «Ψυχή από πέτρα»: Με πυξίδα τον έρωτα και την ιστορία

Γιώτα Ιωαννίδου «Coffee time», Λεύκη Σαραντινού «Ψυχή από πέτρα»: Με πυξίδα τον έρωτα και την ιστορία

Για τη νουβέλα της Γιώτας Ιωαννίδου «Coffee time» και τη συλλογή διηγημάτων της Λεύκης Σαραντινού «Ψυχή από πέτρα» (εκδ. Βακχικόν).

Γράφει ο Παναγιώτης Γούτας

...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Η χορτοφάγος» της Χαν Γκανγκ, σε σκηνοθεσία της Ντάρια Ντεφλοριάν (κριτική) – Ξεριζώνοντας πατριαρχικές αντιλήψεις επί σκηνής

«Η χορτοφάγος» της Χαν Γκανγκ, σε σκηνοθεσία της Ντάρια Ντεφλοριάν (κριτική) – Ξεριζώνοντας πατριαρχικές αντιλήψεις επί σκηνής

Για την παράσταση «Η χορτοφάγος», βασισμένη στο μυθιστόρημα της Χαν Γκανγκ (Han Kang), σε σκηνοθεσία Ντάρια Ντεφλοριάν (Daria Deflorian), στην Πειραιώς 260. © εικόνας: Andrea Pizzalis 

Γράφει ο Νίκος Ξένιος

Σ...

Είναι ο νέος Σούπερμαν «υπερβολικά woke»; Μια αναδρομή στην έντυπη ιστορία του φανερώνει έναν ήρωα διαφορετικό από τα στερεότυπα

Είναι ο νέος Σούπερμαν «υπερβολικά woke»; Μια αναδρομή στην έντυπη ιστορία του φανερώνει έναν ήρωα διαφορετικό από τα στερεότυπα

Με αφορμή την κυκλοφορία της πρόσφατης ταινίας «Superman» (2025) και τον ισχυρισμό ορισμένων πως η νέα εκδοχή «παραείναι woke», διατρέχουμε την έντυπη ιστορία του ήρωα, ο οποίος ανέκαθεν πρέσβευε τις αξίες της δικαιοσύνης και της βοήθειας προς τους καταπιεσμένους. 

Γράφει ο Αντώνης Γουλιανός ...

«Ο τάφος της Αντιγόνης» της Μαρία Θαμπράνο (κριτική) – Πεδίο όπου συγκλίνουν προβληματισμοί για τη δικαιοσύνη, το φύλο, την ταυτότητα

«Ο τάφος της Αντιγόνης» της Μαρία Θαμπράνο (κριτική) – Πεδίο όπου συγκλίνουν προβληματισμοί για τη δικαιοσύνη, το φύλο, την ταυτότητα

Για το θεατρικό κείμενο της Μαρία Θαμπράνο (María Zambrano) «Ο τάφος της Αντιγόνης» (μτφρ. Μαίρη Ι. Γιόση, Χρήστος Σιορίκης, εκδ. Loggia). Κεντρική εικόνα: Η συγγραφέας.

Γράφει η Ιωάννα Φωτοπούλου 

Οι μύ...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Τα μπλουζ της οδού Γκλιμπ Πόιντ σε πρόζα και στίχο» του Βρασίδα Καραλή (προδημοσίευση-βίντεο)

«Τα μπλουζ της οδού Γκλιμπ Πόιντ σε πρόζα και στίχο» του Βρασίδα Καραλή (προδημοσίευση-βίντεο)

Προδημοσιεύση αποσπάσματος από το βιβλίο του Βρασίδα Καραλή «Τα μπλουζ της οδού Γκλιμπ Πόιντ» (μτφρ. Σοφία Τρουλλινού), το οποίο θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Petites Maisons. Μαζί, ένα πολύ προσωπικό βίντεο με τον συγγραφέα στο Σίδνεϊ.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός ...

«Η κοιλάδα της αταξίας» του Φρήντριχ Ντύρρενματτ (προδημοσίευση)

«Η κοιλάδα της αταξίας» του Φρήντριχ Ντύρρενματτ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Φρήντριχ Ντύρρενματτ [Friedrich Dürrenmatt] «Η κοιλάδα της αταξίας» (σε νέα μτφρ. του Βασίλη Πατέρα, με επίμετρο της Πελαγίας Τσινάρη), το οποίο θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Ροές.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός ...

«Με στέβια και αγαύη» του Γιώργου Μπουρονίκου (προδημοσίευση)

«Με στέβια και αγαύη» του Γιώργου Μπουρονίκου (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βραβευμένο θεατρικό του Γιώργου Μπουρονίκου «Με στέβια και αγαύη», το οποίο θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΖΕΝΙΕ: Συγγνώμη που θα ρωτήσω: Παιδιά δεν έχε...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τι διαβάζουμε τώρα; 15 βιβλία ελληνικής πεζογραφίας που επανεκδόθηκαν πρόσφατα

Τι διαβάζουμε τώρα; 15 βιβλία ελληνικής πεζογραφίας που επανεκδόθηκαν πρόσφατα

Δεκαπέντε βιβλία ελληνικής πεζογραφίας, πρόσφατα και παλιότερα, που εκδόθηκαν το προηγούμενο διάστημα.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστός

Δεκαπέντε βιβλία ελληνικής πεζογραφίας, πρόσφατα και παλιότερα, που εκδόθηκαν το προηγούμενο διάστημα, φέρνουν ξανά στις πρ...

Άγνωστες πτυχές της Ιστορίας, απλοί άνθρωποι, λοξές αφηγήσεις: Οκτώ ελληνικά μυθιστορήματα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα και ξεχωρίζουν

Άγνωστες πτυχές της Ιστορίας, απλοί άνθρωποι, λοξές αφηγήσεις: Οκτώ ελληνικά μυθιστορήματα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα και ξεχωρίζουν

Άγνωστες πτυχές της Ιστορίας ξεδιπλώνονται, ο παραλογισμός εισβάλλει, οι «απλοί» άνθρωποι παλεύουν κόντρα στις εξελίξεις, τους Άλλους και τους ίδιους τους εαυτούς τους – αυτά και πολλά ακόμα συναντάμε σε οκτώ μυθιστορήματα από Έλληνες συγγραφείς που κυκλοφόρησαν πρόσφατα.

Γράφει ...

Βιβλία για ένα καλοκαίρι με μυστήριο και ανατριχίλες: 21 αστυνομικά που ξεχωρίζουν

Βιβλία για ένα καλοκαίρι με μυστήριο και ανατριχίλες: 21 αστυνομικά που ξεχωρίζουν

20 αστυνομικά βιβλία που κυκλοφόρησαν πρόσφατα, ελληνικά και μεταφρασμένα, συν το γνωστό μας Κάσκο του Σέργιου Γκάκα, που είναι επανέκδοση. Για ένα καλοκαίρι γεμάτο μυστήριο και ανατριχίλες, αλλά και με κοινωνικό προβληματισμό. 

Γράφει η Χίλντα Παπαδημητρίου

...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

12 Δεκεμβρίου 2024 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2024

Mυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα: Εκατό καλά λογοτεχνικά βιβλία που κυκλοφόρησαν το 2024 από τα πολλά περισσότερα που έπεσαν στα χέρια μας, με τη μεταφρασμένη πεζογρα

ΦΑΚΕΛΟΙ