«Λέγε με Ισμαήλ» της Τέσυς Μπάιλα (κριτική) – Μικροϊστορίες από το Πέρα μιας άλλη εποχής

Για το μυθιστόρημα της Τέσυς Μπάιλα «Λέγε με Ισμαήλ» (εκδ. Ψυχογιός). Κεντρική εικόνα: © Rostyslav Savchyn (Unsplash).

Γράφει ο Κώστας Δρουγαλάς

Η Τέσυ Μπάιλα στο έβδομο μυθιστόρημά της με τίτλο Λέγε με Ισμαήλ (εκδ. Ψυχογιός) μεταφέρει το αφηγηματικό περιεχόμενο στην Κωνσταντινούπολη, και πιο συγκεκριμένα στο πολυφυλετικό Πέρα κατά την ταραγμένη δεκαετία 1955-1964. Ο τίτλος του μυθιστορήματος παραπέμπει ευθέως στην εναρκτήρια φράση του Μόμπι Ντικ του Χέρμαν Μέλβιλ, που με τον δικό του τρόπο κάνει την εμφάνισή του αρκετές φορές μέσα στο βιβλίο της Μπάιλα.

Ένας πολυφωνικός θίασος

Το μυθιστόρημα αποτελεί έναν πολυφωνικό θίασο με αρκετούς ετερόκλητους πρωταγωνιστές: τον Ισμαήλ, ιδιοκτήτη ενός καφενείου, καλόκαρδο και προσηνή λαϊκό· τον Ισίδωρο, φαινομενικά βλοσυρό αλλά βαθιά ευαίσθητο ιδιοκτήτη του μοναδικού ελληνικού βιβλιοπωλείου στο Πέρα· την περήφανη αρχόντισσα Καλλιάνθη που ξοδεύει τη ζωή της πίσω από κουρτίνες που κρύβουν το μυστικό της παρέα με τη Μέλπω· τη Γιασεμώ, μία αηδονόλαλη πρώην καλλονή που περιφέρεται στη συνοικία συνοδεία ενός αδέσποτου σκύλου· την Αϊσέ που αφήνει πίσω τους φίλους και την κόρη της· τον τυχοδιώκτη κι εμμονικό Ναντίρ και την πανέμορφη Ασλίβ.

Τέσυ Μπάιλα

Η Τέσυ Μπάιλα γεννήθηκε στον Πειραιά. Σπούδασε Ιστορία του Ελληνικού Πολιτισμού και Μετάφραση Λογοτεχνίας. Εμφανίστηκε στην ελληνική λογοτεχνία το 2009. Ασχολείται με τη φωτογραφία, και ατομικές εκθέσεις της έχουν φιλοξενηθεί στο Πανεπιστήμιο Gakugei της Ιαπωνίας και στην Αθήνα. Διατηρεί στήλες λογοτεχνικής αρθρογραφίας και βιβλιοκριτικής σε έγκριτα διαδικτυακά περιοδικά. Είναι επίσης συντάκτρια του λογοτεχνικού περιοδικού Κλεψύδρα και αρχισυντάκτρια του περιοδικού Literature.gr.

Μικροϊστορίες που αθροίζονται, αποδίδοντας τη μεγάλη εικόνα όχι μόνο στα χρόνια της ειρηνικής συνύπαρξης αλλά και στην περίοδο του εθνικισμού και του επακόλουθου πογκρόμ τον Σεπτέμβριο του 1964 καθώς και στις απελάσεις που συντάραξαν τα Βαλκάνια και την Ευρώπη. Οι ιστορίες των πρωταγωνιστών συμπλέκονται με τρόπο αξεδιάλυτο αναδεικνύοντας τη βαθιά ανθρωπινότητα των καθημερινών, απλών ανθρώπων και τον τρόπο που αυτή επηρεάζεται ποικιλοτρόπως από εξωτερικές πολιτικές πιέσεις.

Λέγε με ΙσμαήλΣτο μυθιστόρημα είναι πανταχού παρούσες οι ανθρώπινες αισθήσεις· οι μυρωδιές, οι γεύσεις, οι ήχοι κι οι εικόνες από το Πέρα μιας άλλη εποχής: τα κρωξίματα των γλάρων, τα γουργουρητά από τους ναργιλέδες, τα καλέσματα από τους μιναρέδες, η μυρωδιά των παλιών βιβλίων. Η καθημερινότητα των απλών ανθρώπων το ίδιο: οι απογοητεύσεις κι οι συγκινήσεις, μικρές ή μεγάλες, η αφοσίωση κι η προδοσία, η ωμή βία κι η ακατανίκητη ανθρωπιά, ο έρωτας και το μίσος, που πολλαπλασιάζονται ανάλογα με την έννοια του επείγοντος.

Το μυθιστόρημα της Μπάιλα αποτελεί ένα ντοκουμέντο για μία γειτονιά πολυφυλετική και κοσμοπολίτικη που εξακολουθεί να ζει μέσα από τις λογοτεχνικές σελίδες και την ανάγκη της ανάγνωσης. Πέραν όμως των λογοτεχνικών πειστηρίων, αυτό που κυρίως αποκομίζει ο αναγνώστης με την ολοκλήρωση της ανάγνωσης του Λέγε με Ισμαήλ είναι μια αίσθηση τρυφερότητας για τους ανθρώπους, για την αγάπη εκείνη που γαλήνια γυρεύει να τους χωρέσει όλους.


* O ΚΩΣΤΑΣ ΔΡΟΥΓΑΛΑΣ είναι συγγραφέας. Τελευταίο του βιβλίο, η συλλογή διηγημάτων «Από πού έρχεται η νύχτα» (εκδ. Παρατηρητής της Θράκης).

Απόσπασμα από το βιβλίο

«Και τι θα πει δίκιο και άδικο;» ρώτησε άξαφνα το Τουρκάκι.
«Θα πει…» δυσκολεύτηκε για μια στιγμή να απαντήσει ο Ισίδωρος. «Δίκιο θα πει να έχουν όλα τα παιδιά του κόσμου μια φέτα ψωμί να φάνε, Οσμάν, έναν τόπο να ξαποσταίνει η ψυχή τους, μια θέση σ’ αυτή τη ζωή ανεξάρτητα από το χρώμα τους, τη φυλή τους, την καταγωγή τους, την οικονομική τους κατάσταση, τη γλώσσα και τη θρησκεία τους. Καταλαβαίνεις τι θέλω να σου πω;»
«Ναι», απάντησε ο Οσμάν, κι ας μην είχε καταλάβει καλά τι του έλεγε ο κυρ Ισίδωρος.
«Ωραία».
«Το δικό μου όμως το έφαγε σήμερα ο Γιουσούφ», συνέχισε ο Οσμάν ρουφώντας τη μύτη του.
«Ποιο;» ρώτησε ο Ισίδωρος και κοίταξε το παιδί.
«Το ψωμί μου, ντε».
Χαμογέλασε ο Ισίδωρος. «Δεν πειράζει, Οσμάν. Πεινούσε. Κι ο Γιουσούφ έχει δικαίωμα για μια φέτα ψωμί σ’ αυτόν τον κόσμο».

politeia link more

 

 

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Χορός στα ποτήρια» της Γεωργίας Τάτση (κριτική) – Δύο καλογραμμένες νουβέλες με ιστορικές και πολιτικές ρίζες

«Χορός στα ποτήρια» της Γεωργίας Τάτση (κριτική) – Δύο καλογραμμένες νουβέλες με ιστορικές και πολιτικές ρίζες

Για την επανακυκλοφορία του βιβλίου της Γεωργίας Τάτση «Χορός στα ποτήρια» (εκδ. Βακχικόν, δύο νουβέλες). Κεντρική εικόνα: Φωτογραφία από την ταινία του Θόδωρου Αγγελόπουλου «Θίασος» (1974-’75) 

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Iεροτελεστικός από τη...

«Η λίμπιντο των αγγέλων» του Νίκου Μάντζιου (κριτική) – Όταν η τέχνη ευαισθητοποιεί

«Η λίμπιντο των αγγέλων» του Νίκου Μάντζιου (κριτική) – Όταν η τέχνη ευαισθητοποιεί

Για το μυθιστόρημα του Νίκου Μάντζιου «Η λίμπιντο των αγγέλων» (εκδ. Γραφή).

Γράφει ο Γιώργος Ν. Περαντωνάκης

Για μας τους κριτικούς δεν πρέπει να παίζει ρόλο το όνομα του συγγραφέα: αν είναι γνωστός με περγαμηνές στο ενεργητικό του, δεν σημαίνει ...

«Ένα κομμάτι χαρτί» του Δημήτρη (Τάκη) Φραγκούλη (κριτική) – Ένα διαφορετικό μυθιστόρημα για τη μαυρίλα του Εμφυλίου

«Ένα κομμάτι χαρτί» του Δημήτρη (Τάκη) Φραγκούλη (κριτική) – Ένα διαφορετικό μυθιστόρημα για τη μαυρίλα του Εμφυλίου

Για το μυθιστόρημα του Δημήτρη (Τάκη) Φραγκούλη «Ένα κομμάτι χαρτί» (εκδ. Αλεξάνδρεια). Κεντρική εικόνα: © Roman Kraft (Unsplash). 

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Το μόνο που αλλάζει είναι το παρελθόν, όλες οι άλλ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Τζο Νέσμπο: «Η κόρη μου δεν εντυπωσιάζεται με τίποτα από όσα κάνω, αλλά όταν της είπα ότι θα γίνω επίτιμος διδάκτωρ στην Αθήνα έμεινε με το στόμα ανοιχτό»

Τζο Νέσμπο: «Η κόρη μου δεν εντυπωσιάζεται με τίποτα από όσα κάνω, αλλά όταν της είπα ότι θα γίνω επίτιμος διδάκτωρ στην Αθήνα έμεινε με το στόμα ανοιχτό»

Ο δημοφιλής συγγραφέας αστυνομικής λογοτεχνίας Τζο Νέσμπο [Jo Nesbø] αναγορεύτηκε επίτιμος διδάκτωρ του Τμήματος Αρχειονομίας, Βιβλιοθηκονομίας και Συστημάτων Πληροφόρησης του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής.

Επιμέλεια: Ευλαλία Πάνου

...
Βίος και Πολιτεία #10: Ο Παναγής Παναγιωτόπουλος ζωντανά από το «υπόγειο» της Πολιτείας

Βίος και Πολιτεία #10: Ο Παναγής Παναγιωτόπουλος ζωντανά από το «υπόγειο» της Πολιτείας

Στο 10ο επεισόδιο της σειράς συζητήσεων με ανθρώπους από το χώρο του βιβλίου, με τον Κώστα Κατσουλάρη θα συνομιλήσει ο συγγραφέας και πανεπιστημιακός Παναγής Παναγιωτόπουλος. Η συζήτηση θα μεταδοθεί ζωντανά, την Πέμπτη, 28 Σεπτεμβρίου, στις 7μμ.

Επιμέλεια: Book Press

Βίος ...

«Κάποιοι μήνες της ζωής μου» του Μισέλ Ουελμπέκ – ή πώς να μην αποφεύγεις τις παγίδες της δημοσιότητας (κριτική)

«Κάποιοι μήνες της ζωής μου» του Μισέλ Ουελμπέκ – ή πώς να μην αποφεύγεις τις παγίδες της δημοσιότητας (κριτική)

Για το βιβλίο του Μισέλ Ουελμπέκ [Michel Houellebecq] «Κάποιοι μήνες της ζωής μου» (μτφρ. Γιώργος Καράμπελας, εκδ. Εστία). 

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Προβοκάτορας, φίλεχθρος, άνθρωπος που ζει από τις αντιπαραθέσεις και...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Το σπίτι με την κόκκινη πόρτα» του Βαγγέλη Μαργιωρή (προδημοσίευση)

«Το σπίτι με την κόκκινη πόρτα» του Βαγγέλη Μαργιωρή (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το αστυνομικό μυθιστόρημα του Βαγγέλη Μαργιωρή «Το σπίτι με την κόκκινη πόρτα», το οποίο κυκλοφορεί στις 25 Σεπτεμβρίου από τις εκδόσεις Μίνωας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Ήρωες, μίξερ, μανταλάκια, σερβιέτες…» Μέσα στο ...

«Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» της Τζορντάνα Λεβίν (προδημοσίευση)

«Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» της Τζορντάνα Λεβίν (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Τζορντάνα Λεβίν [Jordanna Levin] «Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» (μτφρ. Νοέλα Ελιασά), που θα κυκλοφορήσει στις 25 Σεπτεμβρίου από τις εκδόσεις Μίνωας. 

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Ηλίας Πετρόπουλος: Σκληρός από τρυφερότητα» του Τζον Τέιλορ (προδημοσίευση)

«Ηλίας Πετρόπουλος: Σκληρός από τρυφερότητα» του Τζον Τέιλορ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση του προλόγου του μεταφραστή Γιώργου Ι. Αλλαμανή, στο βιβλίο του Τζον Τέιλορ [John Taylor] «Σκληρός από τρυφερότητα – Ο Έλληνας ποιητής και λαογράφος του άστεως Ηλίας Πετρόπουλος», το οποίο κυκλοφορεί αυτές τις μέρες από τις εκδόσεις Δίχτυ.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Μεσογειακό νουάρ, δικαστικό θρίλερ, whodunnit κι ένα ασήμαντο περιστατικό: 4 δυνατά ευρωπαϊκά αστυνομικά μυθιστορήματα

Μεσογειακό νουάρ, δικαστικό θρίλερ, whodunnit κι ένα ασήμαντο περιστατικό: 4 δυνατά ευρωπαϊκά αστυνομικά μυθιστορήματα

Τέσσερα πρόσφατα αστυνομικά μυθιστορήματα ανανεώνουν τις γνωστές υποκατηγορίες της αστυνομικής λογοτεχνίας. «Η σκοτεινή μούσα» του Άρμιν Έρι, «Ο κώδικας του θησαυρού» της Τζάνις Χάλετ, «Θάνατος ενός ταξιδιώτη» του Ντιντιέ Φασέν και «Η στρατηγική του πεκινουά» του Αλέξις Ραβέλο.

Γράφει η Χίλ...

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Επιλογές από τις προσεχείς εκδόσεις ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας, ποίησης, βιογραφιών, θεάτρου, δοκιμίων, μελετών και γκράφικ νόβελ.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Επιλέξαμε και φέτος όχι την εξαντλητική παρουσίαση των νέων εκδόσεων αλλά την στ...

22 σημαντικοί συγγραφείς που έγραψαν μόνο ένα μυθιστόρημα

22 σημαντικοί συγγραφείς που έγραψαν μόνο ένα μυθιστόρημα

Τι κοινό θα μπορούσε να έχει η Έμιλι Μπροντέ [Emily Brontë] με τον Χουάν Ρούλφο [Juan Rulfo] και τον εικονιζόμενο Άρη Αλεξάνδρου; Και οι τρεις τους, όπως και πολλοί ακόμα σημαντικοί συγγραφείς, έγραψαν και εξέδωσαν ένα μόνο μυθιστόρημα στη διάρκεια της ζωής τους, που ωστόσο αρκούσε για να τους καθιερώσει στο λογοτεχ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ

22 Σεπτεμβρίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Επιλογές από τις προσεχείς εκδόσεις ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας, ποίησης, βιογραφιών, θεάτρου, δοκιμίων, μελετών και γκράφικ νόβελ. Επιμέλεια: Κώστας Αγορα

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

ΦΑΚΕΛΟΙ