«Άκου το λιοντάρι» της Σώτης Τριανταφύλλου (κριτική) – Οι τελευταίες δεκαετίες του εικοστού αιώνα στην Αθήνα

Για το μυθιστόρημα της Σώτης Τριανταφύλλου «Άκου το λιοντάρι» (εκδ. Πατάκη). Στην κεντρική εικόνα, το ζαχαροπλαστείο «Select» στη Φωκίωνος Νέγρη (δεκαετία του 1960). 

Γράφει η Λεύκη Σαραντινού

Η Σώτη Τριανταφύλλου, μία από τις γνωστότερες και πιο παραγωγικές Ελληνίδες συγγραφείς, είναι εκείνη η οποία μπορεί να διεκδικήσει περισσότερο από όλους τους Έλληνες συγγραφείς τον τίτλο της πρωτοτυπίας στα συγγράμματά της. Και αυτό διότι κάθε πόνημά της είναι εντελώς διαφορετικό από τα προηγούμενα. Η Σώτη κινείται σαν χαμαιλέοντας με άνεση στα βιβλία της ανάμεσα στο κοινωνικό μυθιστόρημα, στο ιστορικό μυθιστόρημα, στο πολιτικό, φιλολογικό και το φιλοσοφικό δοκίμιο ή το δοκίμιο τέχνης, ακόμη και στο μυθιστόρημα εποχής, την ταξιδιωτική και την παιδική λογοτεχνία, καθώς και το διήγημα. Κοντά σε αυτά, πρέπει να αναφερθεί και το σπουδαίο μεταφραστικό της έργο.

Ένα ανάλαφρο και σπιρτόζικο βιβλίο

Πάντως, ένα κοινό στοιχείο παρουσιάζουν όλα τα τόσο πρωτότυπα και διαφορετικά μεταξύ τους πονήματα της Σώτης: το αστείρευτο χιούμορ και τον απύθμενο αυτοσαρκασμό με τα  οποία κατασκευάζει πάντοτε την πανέμορφη πρόζα της. Έτσι λοιπόν και το καινούριο βιβλίο της με τον ευφάνταστο τίτλο «Άκου το λιοντάρι» δεν υστερεί σε αυτόν τον τομέα.

Το «Άκου το λιοντάρι» είναι ένα βιβλίο ανάλαφρο, σπιρτόζικο, με μία ευχάριστη θεματική που θα ψυχαγωγήσει τους αναγνώστες, αλλά και θα γυρίσει τους μεγαλύτερους από αυτούς λιγάκι πίσω στον χρόνο, στις τελευταίες δεκαετίες του εικοστού αιώνα, κάτι που όλοι οι αναγνώστες άνω τον σαράντα ετών κατά βάθος επιθυμούν. Το βιβλίο μας μιλάει για την αθηναϊκή οικογένεια των Λεοντάρηδων, κατοίκων της Φωκίωνος Νέγρη, τον βίο και την πολιτεία τους, το πορτρέτο των αναμεταξύ τους σχέσεων, αλλά και συνάμα για μία ολόκληρη εποχή: τις τελευταίες δεκαετίες του εικοστού αιώνα στην πρωτεύουσα.

Το δυστοπικό και δυσάρεστο παρόν στη ΜΕΘ εναλλάσσεται στην αφήγηση με τις ανάλαφρες και ευχάριστες αναμνήσεις των υπόλοιπων μελών της οικογένειας.

Το μυθιστόρημα ακροβατεί διαρκώς ανάμεσα στη ζωή και τον θάνατο. Από τη μία έχουμε τον Ηλία Λεοντάρη, ο οποίος βρίσκεται σε κώμα στην εντατική μετά από ατύχημα, και από την άλλη την υπόλοιπη οικογένεια που συνεχίζει κανονικά τη ζωή της. Το δυστοπικό και δυσάρεστο παρόν στη ΜΕΘ εναλλάσσεται στην αφήγηση με τις ανάλαφρες και ευχάριστες αναμνήσεις των υπόλοιπων μελών της οικογένειας. Και αυτά δεν είναι διόλου λίγα. Εκτός από τον Ηλία, υπάρχει η γυναίκα του η Μυρτώ και τα δυο τους παιδιά, η Χριστίνα και ο Αναστάσης. Υπάρχει ο αδελφός του Ηλία, ο Σαράντης, η γυναίκα του η Μάντυ, η οποία διεκδικεί ίσως και τον τίτλο της πρωταγωνίστριας του βιβλίου, και οι δυο γιοι τους, ο Κωνσταντίνος και ο Φραγκίσκος. Είναι και οι γονείς Λεοντάρη, ο Χρήστος και η Φραγκίσκη. Πέρα από όλους αυτούς, στο πολυάνθρωπο αυτό μυθιστόρημα εμφανίζονται  και άλλα πολλά πρόσωπα, όπως η Ζουζού και η Ελεάννα, οι καρδιακές φίλες της Μάντυ.

Mνήμες των τελών του 1970 και του 1980

Άκου το λιοντάριΤο δυστύχημα του Ηλία στην παραλιακή λεωφόρο φαίνεται πως σημαδεύει οριστικά τη ζωή της οικογένειας, μήπως όμως δεν είναι τελικά μόνο αυτό; Ίσως τελικά άλλα πράγματα, από εκείνα που έχουν ήδη συμβεί, να είναι αυτά που να έχουν μεγαλύτερη σημασία. Ίσως να είναι όλες εκείνες οι μνήμες των τελών του 1970 και του 1980, η ροκ μουσική, η Μονόπολη, το Τρίβιαλ Περσούτ, η Βουγιουκλάκη, ο Μπονάτσος, ο λιμός στην Αιθιοπία και όλα εκείνα τα γεγονότα που σημάδεψαν το τέλος μιας εποχής. Όλα αυτά αντιπαρατίθενται με το παρόν του 21ου αιώνα, το παρόν της κρίσης, των Λεξοτανίλ, της νοσταλγίας και της ΜΕΘ στην οποία βρίσκεται ο Ηλίας.

Η συγγραφέας, συν τοις άλλοις, καταφεύγει σε ένα έξυπνο και παιχνιδιάρικο εφεύρημα στην αρχή του βιβλίου της: βάζει την Έρση Μυλωνά στη δική της θέση, εκείνη της συγγραφέως που θα γράψει ένα μυθιστόρημα για την αθηναϊκή οικογένεια των Αρκουδέων με τίτλο «Άκου την αρκούδα». Αυτό που διαβάζουμε εμείς δηλαδή στη συνέχεια είναι η ιστορία της Έρσης και όχι της Σώτης! «Όλα τακτοποιούνται στο τέλος. […] Οι κακοί τιμωρούνται ή πεθαίνουν. Όμως δεν υπάρχει «χάπι εντ» χωρίς ένα «αλλά» που να το συνοδεύει». Αυτή είναι η κατακλείδα του βιβλίου της και αυτή είναι η αλήθεια για το τέλος όλων των ιστοριών.

Η Σώτη Τριανταφύλλου είναι μία συγγραφέας που δεν παύει να μας εκπλήσσει. Γι’ αυτό και θα συνεχίζουμε να τη διαβάζουμε όσο αυτή γράφει. Διότι είναι διαφορετική σε κάθε βιβλίο της, μας κάνει πάντοτε να γελάμε και μας διασκεδάζει με την πνευματώδη και καλοδουλεμένη γραφή της.


*Η ΛΕΥΚΗ ΣΑΡΑΝΤΙΝΟΥ είναι συγγραφέας, ιστορικός και καθηγήτρια μουσικής. Τελευταίο της βιβλίο, ο τόμος «Γραφο... σκιάσεις: Ασκήσεις δημιουργικής γραφής για εφήβους και ενήλικες» (εκδ. 24 Γράμματα).

Απόσπασμα από το βιβλίο

«Όταν δεχόμαστε ένα ψέμα, δεχόμαστε και όλα όσα συνεπάγεται» σκέφτηκε η Μυρτώ. «Ο Ηλίας ζούσε σε μια αλληλουχία από ωραία ψέματα». Σε αναλαμπές ειλικρίνειας της έλεγε γελώντας: «Μην πιστεύεις ούτε τα μισά απ’ όσα λέω» – εντάξει, αλλά ποια μισά; Το μόνο που ένοιαζε τώρα τη Μυρτώ ήταν να βρει τον τρόπο να ζήσει χωρίς τον Ηλία και τα παραμύθια του. Οι νεκροί δεν ήταν απλώς αόρατοι. Ήταν ανύπαρκτοι.

politeia link more

 

 

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Ήλιος με ξιφολόγχες» του Γιώργου Σκαμπαρδώνη (κριτική) – Μεσοπόλεμος εντός, εκτός και επί ταυτά

«Ήλιος με ξιφολόγχες» του Γιώργου Σκαμπαρδώνη (κριτική) – Μεσοπόλεμος εντός, εκτός και επί ταυτά

Για το μυθιστόρημα του Γιώργου Σκαμπαρδώνη «Ήλιος με ξιφολόγχες» (εκδ. Πατάκη).

Γράφει ο Γιώργος Ν. Περαντωνάκης

Το τελευταίο μυθιστόρημα του Γιώργου Σκαμπαρδώνη ξεκινάει άκρως δελεαστικά. Εν έτει 1931 μια τυχαία φωτιά σε χαμοκέλα της Θεσσαλο...

«Όχι δεν χωριζόμαστε» του Γιώργου Στόγια (κριτική) – Ενίοτε συμβαίνουν «ατυχήματα»

«Όχι δεν χωριζόμαστε» του Γιώργου Στόγια (κριτική) – Ενίοτε συμβαίνουν «ατυχήματα»

Για το μυθιστόρημα του Γιώργου Στόγια «Όχι δεν χωριζόμαστε» (εκδ. Μελάνι). Κεντρική εικόνα: © Tegan Mierle (Unsplash).

Γράφει ο Νίκος Σαλτερής

Ο Γιώργος Στόγιας, γεννημένος στην Αθήνα (1973) σπούδασε στην Κρήτη και στη...

«Όλες μας» του Λύο Καλοβυρνά (κριτική) – Ισχύς εν τη ενώσει

«Όλες μας» του Λύο Καλοβυρνά (κριτική) – Ισχύς εν τη ενώσει

Για το μυθιστόρημα του Λύο Καλοβυρνά «Όλες μας» (εκδ. Gutenberg). Κεντρική εικόνα: © Diego San / Unsplash.

Γράφει η Χριστίνα Μουκούλη

Γυναικοκτο...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Ήλιος με ξιφολόγχες» του Γιώργου Σκαμπαρδώνη (κριτική) – Μεσοπόλεμος εντός, εκτός και επί ταυτά

«Ήλιος με ξιφολόγχες» του Γιώργου Σκαμπαρδώνη (κριτική) – Μεσοπόλεμος εντός, εκτός και επί ταυτά

Για το μυθιστόρημα του Γιώργου Σκαμπαρδώνη «Ήλιος με ξιφολόγχες» (εκδ. Πατάκη).

Γράφει ο Γιώργος Ν. Περαντωνάκης

Το τελευταίο μυθιστόρημα του Γιώργου Σκαμπαρδώνη ξεκινάει άκρως δελεαστικά. Εν έτει 1931 μια τυχαία φωτιά σε χαμοκέλα της Θεσσαλο...

«Στο σπίτι των ονείρων» της Κάρμεν Μαρία Ματσάδο (κριτική) – Γιατί μια κουίρ γυναίκα παραμένει σε μια κακοποιητική σχέση;

«Στο σπίτι των ονείρων» της Κάρμεν Μαρία Ματσάδο (κριτική) – Γιατί μια κουίρ γυναίκα παραμένει σε μια κακοποιητική σχέση;

Για το βιβλίο της Κάρμεν Μαρία Ματσάδο «Στο σπίτι των ονείρων»  (μτφρ. Άγγελος Αγγελίδης, Μαρία Αγγελίδου, εκδ. Αντίποδες). Κεντρική εικόνα, πλάνο από την ταινία Ταρ, του Τοντ Φιλντ, όπου μεταξύ άλλων παρουσιάζεται μια κακοποιητική σχέση ανάμεσα σε δύο γυναίκες.

Γράφει η ...

Άνα Μαρία Σούα: «Η ζωή είναι τρελή, παράλογη, κωμική και τραγική – το ίδιο και οι ιστορίες μου!»

Άνα Μαρία Σούα: «Η ζωή είναι τρελή, παράλογη, κωμική και τραγική – το ίδιο και οι ιστορίες μου!»

Συνέντευξη με την Αργεντινή συγγραφέα Άνα Μαρία Σούα [Ana María Shua], με αφορμή την ανθολογία διηγημάτων της «Σκυλίσια ζωή και άλλες ακροβασίες» (μτφρ. Άννα Βερροιοπούλου, εκδ. Βακχικόν). Η συγγραφέας θα βρεθεί στην Αθήνα τις επόμενες μέρες, καλεσμένη του 15ου Φεστιβάλ ΛΕΑ.

Συνέ...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Τα ρόδα δεν πεθαίνουν ποτέ» του Γκούναρ Στόλεσεν (προδημοσίευση)

«Τα ρόδα δεν πεθαίνουν ποτέ» του Γκούναρ Στόλεσεν (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Γκούναρ Στόλεσεν [Gunnar Staalesen] «Τα ρόδα δεν πεθαίνουν ποτέ» (μτφρ. Βαγγέλης Γιαννίσης), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 7 Ιουνίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Υπάρχουν κάποιε...

«Έρωτες, έρωτες, έρωτες» του Βαγγέλη Ραπτόπουλου (προδημοσίευση)

«Έρωτες, έρωτες, έρωτες» του Βαγγέλη Ραπτόπουλου (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο του Βαγγέλη Ραπτόπουλου «Έρωτες, έρωτες, έρωτες» – δώδεκα ιστορίες με πρωταγωνιστές που επιμένουν να παλεύουν για την ικανοποίηση της ερωτικής τους επιθυμίας. Δώδεκα παραλλαγές πάνω στο ίδιο θέμα, με την τελευταία και μεγαλύτερη να αγκαλιάζει όλες τις προηγούμενες. Κυκλο...

«Αρκτικό καλοκαίρι» του Ντέιμον Γκάλγκατ (προδημοσίευση)

«Αρκτικό καλοκαίρι» του Ντέιμον Γκάλγκατ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Ντέιμον Γκάλγκατ [Damon Galgut] «Αρκτικό καλοκαίρι» (μτφρ. Κλαίρη Παπαμιχαήλ), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 24 Μαΐου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Οι δύο άντρες κάθονταν στις πο...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Πατριαρχία, φεμινισμός και κουίρ λογοτεχνία – Μιχαλοπούλου, Αλεξάνδρα Κ* και Καλοβυρνάς δίνουν απαντήσεις

Πατριαρχία, φεμινισμός και κουίρ λογοτεχνία – Μιχαλοπούλου, Αλεξάνδρα Κ* και Καλοβυρνάς δίνουν απαντήσεις

Λογοτεχνία, έμφυλες ταυτότητες, πατριαρχία, φεμινιστικό κίνημα, γυναικεία γραφή. Αμάντα Μιχαλοπούλου, Αλεξάνδρα Κ*, Λύο Καλοβυρνάς φωτίζουν όψεις ενός ζητήματος που μας αφορά περισσότερο απ΄ όσο ίσως πιστεύουμε, ενώ ακολουθεί επιλογή βιβλίων ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας από τις πρόσφατες ...

Τα 25 καλύτερα λογοτεχνικά έργα γραμμένα από γυναίκες συγγραφείς – από τη Μέρι Σέλεϊ στην Έλενα Φερράντε

Τα 25 καλύτερα λογοτεχνικά έργα γραμμένα από γυναίκες συγγραφείς – από τη Μέρι Σέλεϊ στην Έλενα Φερράντε

Σε δημοσίευσή της στον Independent, η αρθρογράφος Clarisse Loughrey ξεχώρισε τα εικοσιπέντε σημαντικότερα λογοτεχνικά έργα που γράφτηκαν από γυναίκες συγγραφείς. Στη φωτογραφία, μία από αυτές, η Octavia E. Butler [1947 - 2006], συγγραφέας μυθιστορημάτων επιστημονικής φαντασίας με έντονο κοινωνικό και πολιτικό υ...

«Φάκελος αρχαιοκαπηλία»: Νικόλας Ζηργάνος, Ανδρέας Αποστολίδης και Γιάννης Μαρής

«Φάκελος αρχαιοκαπηλία»: Νικόλας Ζηργάνος, Ανδρέας Αποστολίδης και Γιάννης Μαρής

Φάκελος αρχαιοκαπηλία με προτάσεις τριών βιβλίων: «Επιχείρηση “Νόστος”: Ένα χρυσό στεφάνι και μια Κόρη για τον Αλέξη Καρρά» (εκδ. Τόπος), του Νικόλα Ζηργάνου, «Αρχαιοκαπηλία και εμπόριο αρχαιοτήτων – Μουσεία, έμποροι τέχνης, οίκοι δημοπρασιών, ιδιωτικές συλλογές» (εκδ. Άγρα), του Ανδρέα Αποστολίδη και  «Ίλ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

13 Δεκεμβρίου 2022 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2022

Έφτασε η στιγμή και φέτος για την καθιερωμένη εδώ και χρόνια επιλογή των εκατό από τα καλύτερα βιβλία λογοτεχνίας της χρονιάς που φτάνει σε λίγες μέρες στο τέλος της. Ε

ΦΑΚΕΛΟΙ