zontanoi iskioi

Για τη συλλογή διηγήσεων της Μαίρης Μικέ «Ζωντανοί ίσκιοι» (εκδ. Gutenberg). Φωτογραφία: © Morgan Sessions/Unsplash

Της Ιωάννας Σπηλιοπούλου

«Από χρόνια τώρα καταχωνιασμένες στον Κάτω Κόσμο παράδερναν γαλάζιες σκιές στα μονοπάτια του»: στο βιβλίο Κόκκινες ουλές (εκδ. Ίκαρος), την προηγούμενη συλλογή διηγημάτων της καθηγήτριας Νεοελληνικής Φιλολογίας στο ΑΠΘ Μαίρης Μικέ, οι φασματικές ηρωίδες, στις μυλόπετρες των εμφυλιακών χρόνων έως τη σύγχρονη κοινωνική πραγματικότητα, προσκαλούνται –χορός αρχαίας τραγωδίας– σε εορταστικό νεκρόδειπνο. Στις έντεκα μυθοπλαστικές διηγήσεις των Ζωντανών ίσκιων, μορφές σμιλεμένες στην πέτρα –σαν το χαρακτικό της Βάσως Κατράκη «Η μοναξιά της Αντιγόνης» που κοσμεί το εξώφυλλο– διαβαίνουν στο φως της ομίχλης. Σώματα ευάλωτα, αιχμάλωτα, φέροντα τα σημάδια της αντίστασης, ανασαίνουν αναγεννώμενα στο λογοτεχνικό πεδίο: η γραφή τούς χαρίζει ορατότητα, φωνή, δικαίωση, αιώνια ζωτικότητα μέσω της μαγικής μεταμόρφωσής τους και της συμβιωτικής σχέσης τους με τη φύση.

Συγγραφείς, λογοτεχνικοί χαρακτήρες και επινοημένοι ήρωες, συγκάτοικοι στο δάσος των διακειμενικών συστάδων, διαλέγονται, καθιστώντας περατά τα όρια μεταξύ των διηγήσεων. Σημείο αφετηρίας συνήθως το ταξίδι, η (αναγνωστική) περιπλάνηση, μια συνάντηση, στο έδαφος της ευλάβειας για τα πρόσωπα, για τη δύναμη της γραφής και της μνήμης – χοές διαμέσου των λέξεων («Αυτήν ακριβώς την παρακαταθήκη δίπλωσα προσεκτικά», σ. 58). Κράμα αναπαραστατικών σχημάτων προερχόμενων από ετερογενή κειμενικά είδη (ενσωματώσεις επιστολών, πραγματολογικού υλικού, δοκιμιακού λόγου), σε συστοιχία προς το πρωτότυπο κείμενο-καμβά της αφήγησης, επιφέρει ρωγμές ανάμεσα στην πεζογραφία και την ποίηση (αρμός οι καβαφικοί, καρυωτακικοί και κυρίως σεφερικοί απόηχοι), συνομιλώντας παράλληλα με τις φιλολογικές μελέτες της συγγραφέως.

Κράμα αναπαραστατικών σχημάτων προερχόμενων από ετερογενή κειμενικά είδη (ενσωματώσεις επιστολών, πραγματολογικού υλικού, δοκιμιακού λόγου), σε συστοιχία προς το πρωτότυπο κείμενο-καμβά της αφήγησης, επιφέρει ρωγμές ανάμεσα στην πεζογραφία και την ποίηση (αρμός οι καβαφικοί, καρυωτακικοί και κυρίως σεφερικοί απόηχοι), συνομιλώντας παράλληλα με τις φιλολογικές μελέτες της συγγραφέως.

Μίτος τριπλός για αυτές τις επανεγγραφές επεισοδίων: η φύση, η ποιητική, η γυναικεία εμπειρία. Σε δύο διηγήσεις πρωταγωνιστούν άνδρες: στις «Υπόγειες διαδρομές» η αγαπητική σχέση των ομοτέχνων Τάσου Χατζητάτση, Μάρκου Μέσκου, Κλείτου Κύρου διηθείται μέσω της φιλίας τους με το γυναικείο αφηγηματικό υποκείμενο, μέσω των στίχων-γεφυρών επικοινωνίας και των κοινών διαδρομών τους στη Θεσσαλονίκη και τη φύση της μακεδονικής ενδοχώρας – πηγή έρωτα (σ. 38), όπου η νέκυια γίνεται προέκταση της ζωής.[2] Παρόμοια, η φιλία-φυλαχτό του Γιάννη Ρίτσου με τη Μαρία Πολυδούρη («Ο χορευτής και η χρυσαλλίδα») στο σανατόριο –δάσος σκοτεινό οι ακτινογραφίες θώρακα– μιλά τη γλώσσα των λουλουδιών («νεκράνθια σπαραγμένα») και των πουλιών (ο Ρίτσος τής αφιερώνει το ποίημα «Σπασμένα φτερά»).

Ένα παγιδευμένο πουλί (σ. 20), σημαδεμένο από το ανεξάλειπτο ίχνος του ναζιστικού εφιάλτη, φτερουγίζει στην ψυχική έρημο: η Εβραία αυστριακής καταγωγής Γερτρούδη Στερν, Η ομορφάσχημη του Νίκου Καχτίτση, επιδίδεται σε σκυταλοδρομία ατέρμονης αφήγησης για τον εγκλεισμό. Στην εναρκτήρια διήγηση («Η πολιορκία του τραύματος») επιτελείται διαμεσολαβημένη ανάγνωση του κειμένου, το οποίο αναδεικνύει τη μαρτυρία ως κατασκευή, μέσω επιστολών που λαμβάνει η επινοημένη αφηγήτρια (καθηγήτρια του ΑΠΘ) από φίλη της ηρωίδας. Οι επιστολές, εστιασμένες στο συμπονετικό γυναικείο βλέμμα, αναπαράγουν, όπως στο πρωτότυπο κείμενο, «την πιστότητα στο ίδιο το τραύμα».[3]

Στις δύο αρχαιόθεμες διηγήσεις επιχειρείται η ανάγνωση της ζωής μέσα από σπαράγματα κειμένων: η Αβαρβαρέη («Το χαμόγελο της ακρωτηριασμένης Νύμφης») γεννιέται από τον Όμηρο (Ζ 20-28), βιώνει τον έρωτα, το πένθος για τη θανάτωση των δίδυμων αγοριών της, πολλαπλούς θανάτους και αναγεννήσεις, καθώς εμφανίζεται σε ποιητικά κείμενα ως ελάσσων μορφή, συνδεδεμένη με υδάτινα πλάσματα, με τη βλάστηση και τις οργιαστικές δυνάμεις της φύσης, για να συνεχίσει τη «μαθητεία» της στο Κιβώτιο του Άρη Αλεξάνδρου, γύψινο ομοίωμα ακρωτηριασμένου αγάλματος (που συνοδοιπορεί με την ηρωίδα Ρένα), και στο Πλήθος του Ανδρέα Φραγκιά ως κλωνοποιημένη νύμφη στη δυστοπία του παγκοσμιοποιημένου χωριού. Στον «Ιστό της Πασιφάης» η μυθική ηρωίδα (αρχετυπική ενσάρκωση της θηλυκής επιθυμίας) στον λαβύρινθο της Κατοχής, του Εμφυλίου και της δικτατορίας, συνδέει ποιήματα του Μίλτου Σαχτούρη με τα Σπαράγματα και το …Και ιδού ίππος χλωρός της Τατιάνας Γκρίτση-Μιλλιέξ, όπου η Αράχνη, υφάντρα-γράφουσα, πλέκει δίχτυ-ασφυκτικό κλοιό – αλληγορία για το ψυχικό αποτύπωμα της δραματικής ιστορικής συγκυρίας[4].

Τα «Σφαλιστά βλέφαρα» εκκινούν από τη δημόσια έκκληση της μητέρας του Γεωργίου Βιζυηνού λίγο πριν από τον θάνατό του, για να ιχνηλατήσουν τη σχέση μητέρας-γιου, με συγκίνηση και σεβασμό εκ μέρους της ομοδιηγητικής αφηγήτριας, η οποία της απευθύνει επιστολή, συμπληρώνοντας με υλικό ονείρου τα ελλιπή τεκμήρια για το βίο της: η Μιχαλιέσσα μεταμορφώνεται σε γυναίκα-χελώνα που ίπταται. Οι τρεις ηρωίδες των διηγημάτων του Κωνσταντίνου Θεοτόκη «Πίστομα», «Ακόμα;», «Αγάπη παράνομη» –ευαίσθητες στα κελεύσματα της ερωτικής επιθυμίας, κοινωνικά στιγματισμένες– και δύο των διηγημάτων του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, «Το νησί της Ουρανίτσας» και «Η φωνή του δράκου» (στο ίδιο νησί θαμμένες, ορφανές μητέρες), δεμένες με ακατάλυτους δεσμούς συντροφικότητας, εξομολογούνται τα πάθη τους-κατοπτρικές αφηγήσεις «Ολόγυρα στο πηγάδι» (σύμβολο επικοινωνίας με τους νεκρούς, δίοδος προς την αλήθεια). Κοινός στέφανος ύστατης δικαίωσης μια ταπεινή μοβ γλυτσίνα.

Οι τρεις ηρωίδες των διηγημάτων του Κωνσταντίνου Θεοτόκη «Πίστομα», «Ακόμα;», «Αγάπη παράνομη» –ευαίσθητες στα κελεύσματα της ερωτικής επιθυμίας, κοινωνικά στιγματισμένες– και δύο των διηγημάτων του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, «Το νησί της Ουρανίτσας» και «Η φωνή του δράκου» (στο ίδιο νησί θαμμένες, ορφανές μητέρες), δεμένες με ακατάλυτους δεσμούς συντροφικότητας, εξομολογούνται τα πάθη τους.

Στην «Υδροχαρή νήσο» η «Νήσος Άνυδρος» του Δημήτρη Χατζή αναπλάθεται από την οπτική γωνία της γυναίκας, που βρίσκει «καταφύγιο στον σιωπηλό και μοναχικό κόσμο της γραφής» (σ. 175). Η ηρωίδα, παύοντας να είναι ένας «σκελετώδης ίσκιος» του φιλόδοξου συζύγου της, αναζωογονεί τη συντροφική σχέση, ενώ στα «Αβυσσαλέα αστραποβόλα βάθη» (Δημοσθένη Βουτυρά «Ο γερο-Μούγας» και «Το ερηµόσπιτο») φιλτράρεται µέσα από τη µνήµη της αφηγήτριας η τριπλή εγκιβωτισμένη αφήγηση ενός ταβερνιάρη για την ερωτική σχέση του με μια από τις σειρήνες (φορείς σαγήνης και ψυχοπομποί-συνοδοί της Περσεφόνης) – «ένα ζώο αλλά ταυτόχρονα και μία Αθάνατη», σαν τη Λίγεια[5] του Τζουζέπε Τομάζι ντι Λαμπεντούζα.

Στο Ανατολικό Βερολίνο το 1950 συναντιούνται[6] η Άννα Ζέγκερς και η Μέλπω Αξιώτη: πλάνητες, νομαδικά υποκείμενα, Τράνζιτο και Κοντραμπάντο. Συντρόφισσες, ζουν και γράφουν με «μαχητική αθωότητα», σε «ξεριζωμένες εξόριστες γλώσσες» (σ. 136), για τα κύματα αίματος «στις ξόβεργες του θανάτου» (σ. 150). Συνομιλούν, ούσα η μια για την άλλη ένα αντηχείο εκτίμησης, μέσα από τα βιβλία τους Εκδρομή των κοριτσιών που χάθηκαν και Εικοστός αιώνας αντιστοίχως (που είχαν εκδοθεί πριν από τέσσερα χρόνια). Τους διαύλους επικοινωνίας μεταξύ αυτών των κειμένων (και ιδιαίτερα την ανάγνωση της Ζέγκερς για το μυθιστόρημα της Αξιώτη, ως μυθοπλασία γυναικείας μύησης και αντιφασιστική κληρονομιά) διερευνά η Μ. Μικέ στη μελέτη της Η ποιητική της τέφρας και το πένθος του βλέμματος[7]. Με δομικά υλικά τους συνειρμούς, τη ζωντανή εικονοποιία από το σύνολο του έργου τους, χτίζει την αφήγηση ανιχνεύοντας ψήγματα ταυτότητας (για παράδειγμα, την εβραϊκότητα της Ζέγκερς), αναδεικνύοντας την ισοδυναμία ζωής-γραφής[8], την υλικότητα της ανάγνωσης: «ότι όπου δεν υπήρχε ελπίδα ζωής υπήρχε μνήμη, μνήμη της ανάγνωσης και ότι οι χορταριασμένες ράχες των βιβλίων ανθούσαν ξανά και ξανά μόνον όταν τα έπαιρναν στα χέρια τους οι νέοι αναγνώστες και τα ξεφύλλιζαν» (σ. 139). Ήδη ο τίτλος εστιάζει στη λεπτομέρεια: «Στο χρώμα του φρέσκου αμύγδαλου» (σύμβολο του μυστικού, πρόδρομος της άνοιξης) είναι το καπελάκι (σ. 134-135) από τις Δύσκολες νύχτες της Αξιώτη, το παγκάκι του πάρκου στην υπερορία (σ. 151), το εξώφυλλο των βιβλίων ζωγραφικής που ανταλλάσσουν ως δώρα οι δύο γράφουσες.

Στην ακροτελεύτια διήγηση «Τα σπίτια που είχα μου τα πήραν (;)» η ζωγράφος και γλύπτρια Σοφία, «ανέστια και ξυλάρμενη», επανοικειοποιείται σε ένα σημείο καμπής το οικογενειακό σπίτι, όπου κατοικούν οι προγονικές ανάσες. Με πλοηγό Τα δέντρα της Μαργαρίτας Λυμπεράκη, της αποκαλύπτεται το μεταφορικό ισοδύναμο της καλλιτεχνικής δημιουργίας (σ. 226): οι μυστικές διαδρομές, η αέναη κίνηση των δέντρων μέσω των ριζικών συστημάτων ως το ζωογόνο νερό. Γίνεται «σύντροφος των αγέρηδων» και, σαν άλλη αμαδρυάδα, βρίσκει ιαματική θαλπωρή στην κουφάλα των ιερών δέντρων, τη μήτρα τους. Μετουσιώνει την ομορφιά περνώντας μέσα από την αδυναμία και την απελπισία, όπως γράφει ο Δημήτρης Χατζής στο Φονικό της Ιζαμπέλας Μόλναρ (αγαπημένο ανάγνωσμα της ηρωίδας). Σαν να διαγράφεται επομένως ένας κύκλος από την πρώτη διήγηση –όπου πρωταγωνιστεί μια πολιορκημένη του τραύματος, αποκομμένη από τη φύση (σ. 22-23)– ως την τελευταία, όπου μια ελεύθερη, δραπέτισσα από όσα αποτεφρώνουν τη χαρά, βαδίζει στα αρχαία μονοπάτια της φύσης και της τέχνης. Ο νόστος, η σύνδεση με το δέντρο-κέντρο της παιδικής ηλικίας με όρους παιχνιδιού, αποδεσμεύουν το φαντασιακό της. Η χρυσαλλίδα προηγούμενων διηγήσεων της συλλογής γίνεται πεταλούδα, ανθίζει ο ίσκιος της γυναίκας-δέντρου, καθώς συμφιλιώνεται με τους νεκρούς της και τις εσωτερικές σκιές και εμπεριέχει σταδιακά «όλες [τις] μορφές της αγάπης και του πόνου». (σ. 231)

Ως κείμενο ανάγνωσης άλλων κειμένων και του ίδιου εαυτού του, οι Ζωντανοί ίσκιοι προσκαλούν σε πολλαπλά στρώματα ανάγνωσης. 

Στα παραμύθια το δέντρο, με τις ρίζες στη γη και τα κλαδιά στον ουρανό, συναρθρώνει χθόνιες και ουράνιες δυνάμεις, συμβάλλοντας στη μυητική διαδικασία: από τη γη ορύσσει κοιτάσματα δύναμης, καταγράφει στους δακτυλίους του τις αναμνήσεις, μετέχει στην ειρηνική, μη παρεμβατική ανάπτυξη, τρέφει. Θεϊκές ενσαρκώσεις, τα δέντρα είναι αθάνατα χάρη στους αλλεπάλληλους κύκλους των σπόρων, ενώ το παραμυθικό μοτίβο της μεταμόρφωσης σε δέντρο συνιστά υπέρβαση: η Χρυσαυγή του Ασπρέα γίνεται μετά θάνατον δέντρο που αγκαλιάζει εσαεί τον τάφο του μωρού της – με κόκκινα άνθη και καρπούς τα κρυσταλλωμένα δάκρυά της (σ. 168). Κατά το αρχέτυπο της Περσεφόνης (σ. 102), η καταδυόμενη στον κάτω κόσμο αναδύεται με το δώρο της γνώσης, ως όρο για την ψυχική ανθοφορία. Η Σοφία, ανακαλώντας διαμελισμένες νεκρές πλευρές της ζωής[9], σκάβει λαγούμι για να βρει την πηγή της αυθεντικής, μη εξημερωμένης δημιουργικότητας (σ. 229), λασπώνεται – κατάκτηση χειροποίητης αυτονομίας. Και όπως εκείνη, η γυναίκα-δημιουργός «ζύμωνε με μανία τη μάζα από πηλό, την ένιωθε να αποκτά θερμότητα, να ζωντανεύει όπως η σάρκα κι όταν έπαιρνε το σχήμα του κεφαλιού, προτού στεγνώσει, βύθιζε τα δυο δάχτυλα βαθιά στο πάνω μέρος, εκεί που θα ήταν τα μάτια» (σ. 224), παρόμοια οι δύο παπαδιαμαντικές ηρωίδες γεννούν ξανά τα νεκρά παιδιά τους πλάθοντάς τα από λάσπη και πνοή (σ. 171) και η μητέρα του Βιζυηνού παλεύει να αναστήσει τα δικά της, «να ενσαρκώσ[ει] τους ίσκιους τους» (σ. 75)[10].

Αυτό το έργο επιτελεί η γραφή: οι ίσκιοι γίνονται «πράγμα στερεό», συρράπτονται «τα κομμάτια της σπασμένης ζωής» (σ. 26), οι λέξεις κεντούν το υφάδι της ύπαρξης. Η συγγραφέας συνδέεται με τα πρόσωπα –και μέσω της κυρίαρχης πρωτοπρόσωπης αφήγησης–, ενσφηνώνει λέξεις τους (η ογνήστρα του Θεοτόκη, τα τσιμπλίδια της Μιχαλιέσσας), κάποτε μετατοπίζοντας, εκτρέποντας την πρωτότυπη ιστορία σε άλλη κοίτη, γέφυρα προς μια αέναα παλίμψηστη διαδικασία. Ως κείμενο ανάγνωσης άλλων κειμένων και του ίδιου εαυτού του, οι Ζωντανοί ίσκιοι προσκαλούν σε πολλαπλά στρώματα ανάγνωσης. Κι αν, κατά το αυτοαναφορικό σχόλιο, τα πρόσωπα που σμιλεύει η γλύπτρια «έδιναν την εντύπωση στον αμέτοχο θεατή μιας θρυμματισμένης μορφής που αγωνιζόταν να σταθεί στα πόδια της, να υψώσει το κορμί της και να αντικρίσει με πείσμα και θέληση τον κόσμο που την περιέβαλλε» (σ. 224), η μαύρη απουσία αίρεται, καθώς το ασαφές περίγραμμα των σκιών στη γη γίνεται κήπος που θάλλει όταν διαχέεται το φως της (επαν)ανάγνωσης.

* Η ΙΩΑΝΝΑ ΣΠΗΛΙΟΠΟΥΛΟΥ είναι φιλόλογος.


mike exΖωντανοί ίσκιοι
ΜΑΙΡΗ ΜΙΚΕ
GUTENBERG 2020
Σελ. 240, τιμή εκδότη €10,00

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΗΣ ΜΑΙΡΗΣ ΜΙΚΕ

 

 


ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

[1] Ίκαρος, Αθήνα 2015, σ. 119.
[2] Αγαθή Γεωργιάδου, «Όταν ο θάνατος ανθίζει: σχόλιο στην ποίηση του Μάρκου Μέσκου», Πάροδος, τχ. 28 (Μάιος 2009), σ. 3177-3182 (https://www.greek-language.gr/periodika/mags/parodos/2009/28/125533).
[3] Ηλίας Γιούρης, «Τραύμα και μαρτυρία στην Ομορφάσχημη του Νίκου Καχτίτση», επίμετρο στο: Νίκος Καχτίτσης, Η Ομορφάσχημη (άσκηση), Κίχλη, Αθήνα 2019, σ. 134.
[4] Μαίρη Μικέ, Δοκιμασίες. Όψεις του οικογενειακού πλέγματος στο νεοελληνικό μυθιστόρημα 1922-1974, Gutenberg, Αθήνα 2019, σ. 337.
[5] Μετάφραση: Νάσος Βαγενάς, Στιγμή, Αθήνα 1996, σ. 99.
[6] Η Zέγκερς σκηνοθετεί στη νουβέλα Η συνάντηση (μτφρ. Γιώργος Δεπάστας, Άγρα, Αθήνα 2005) μια φανταστική συνεύρεση των E.T.A. Xόφφμαν, Nικολάι Γκόγκολ και Φραντς Kάφκα σε ένα καφενείο της Πράγας.
[7] Περάσματα, μεταβάσεις, διελεύσεις: όψεις μιας λογοτεχνίας εν κινήσει, Πρακτικά ΙΕ΄ Διεθνούς Επιστημονικής Συνάντησης (1-4 Μαρτίου 2017), Μνήμη Δ.Ν. Μαρωνίτη, Τομέας ΜΝΕΣ, Τμήμα Φιλολογίας, ΑΠΘ, Θεσσαλονίκη 2018, σ. 303-311.
[8] «Επικίνδυνες ακροβασίες. Για τον Εικοστό Αιώνα (1946)», στο: Μαίρη Μικέ, Μέλπω Αξιώτη. Κριτικές περιπλανήσεις, Κέδρος, Αθήνα 1996, σ. 31.
[9] Clarissa Pinkola Estés, Γυναίκες που τρέχουν με τους λύκους. Μύθοι και ιστορίες για το αρχέτυπο της Άγριας Γυναίκας, μτφρ. Δέσποινα Παπαγιαννοπούλου, Κέλευθος, Αθήνα 2020, σ. 49.
[10] Αντίστοιχο μοτίβο συναντάται στο παραμύθι για τη Γυναίκα Σκελετό: Λίλη Λαμπρέλλη, Η γυναίκα με τα χέρια από φως. Εφτά παραμύθια σχέσης από την προφορική παράδοση, Πατάκης, Αθήνα 2014, σ. 49 («Το μαγικό ταμπούρλο»).

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Αμαλία, μία πόρνη στα αζήτητα» του Βασίλη Τζανακάρη (κριτική) – Τόσα δίνω, πόσα θες;

«Αμαλία, μία πόρνη στα αζήτητα» του Βασίλη Τζανακάρη (κριτική) – Τόσα δίνω, πόσα θες;

Για το μυθιστόρημα του Βασίλη Τζανακάρη «Αμαλία, μια πόρνη στα αζήτητα» (Ελληνοεκδοτική). Κεντρική εικόνα: Η συνοικία «Μπάρα» στη Θεσσαλονίκη την περίοδο 1916-1918. 

Γράφει η Φανή Κεχαγιά

...

«Απομονωτήριο λοιμύποπτων ζώων» του Νικήτα Σινιόσογλου – Μια «ριζοσπαστική ποιητική του σώματος»

«Απομονωτήριο λοιμύποπτων ζώων» του Νικήτα Σινιόσογλου – Μια «ριζοσπαστική ποιητική του σώματος»

Για το πεζογράφημα του Νικήτα Σινιόσογλου «Απομονωτήριο λοιμύποπτων ζώων» (εκδ. Κίχλη). Φωτογραφία, από το έργο-παρέμβαση ZOO του Βραζιλιάνου καλλιτέχνη Eduardo Srur.

Γράφει ο Ηλίας Γιούρης 

Ένας από τους πιο διαδ...

«Όνομα πατρός: Δούναβης» του Κώστα Ακρίβου (κριτική) – Μια μυθιστορηματική βιογραφία φέρνει κοντά δύο συγγραφείς

«Όνομα πατρός: Δούναβης» του Κώστα Ακρίβου (κριτική) – Μια μυθιστορηματική βιογραφία φέρνει κοντά δύο συγγραφείς

Για το μυθιστόρημα του Κώστα Ακρίβου «Όνομα πατρός: Δούναβης» (εκδ. Μεταίχμιο). Στην κεντρική εικόνα, ο Παναΐτ Ιστράτι, συγγραφέας και πρωταγωνιστής του μυθιστορήματος του Κώστα Ακρίβου. 

Γράφει η Διώνη Δημητριάδου

...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΒΘ 2025: Μέρα 3η – Κορύφωση συμμετοχής και ακύρωση της εκδήλωσης για την εβραϊκή λογοτεχνία μετά από παρέμβαση ομάδας εκδοτών

ΔΕΒΘ 2025: Μέρα 3η – Κορύφωση συμμετοχής και ακύρωση της εκδήλωσης για την εβραϊκή λογοτεχνία μετά από παρέμβαση ομάδας εκδοτών

Η τρίτη μέρα της ΔΕΒΘ έφερε και την αναμενόμενη κορύφωση των εκδηλώσεων και δράσεων. Πολύς κόσμος, κατάμεστες αίθουσες και ένα πρόγραμμα με πολλές ενδιαφέρουσες παράλληλες συζητήσεις και παρουσιάσεις. Το περιστατικό όμως που ξεχωρίζει από τη χθεσινή μέρα είναι η ακύρωση εκδήλωσης της Πρεσβείας του Ισραήλ έπειτα από ...

ΔΕΒΘ 2025: Μέρα 2η –  Τεχνητή Νοημοσύνη, Ιταλία και εκδηλώσεις που ξεχώρισαν

ΔΕΒΘ 2025: Μέρα 2η – Τεχνητή Νοημοσύνη, Ιταλία και εκδηλώσεις που ξεχώρισαν

Η δεύτερη μέρα της 21ης ΔΕΒΘ κινήθηκε μακριά από τη νηνεμία της πρώτης μέρας. Γέμισε ασφυκτικά ήδη από νωρίς το απόγευμα τόσο στις παράλληλες εκδηλώσεις όσο και στα περίπτερα. Τεχνητή νοημοσύνη, Ιταλία και πλήθος παρουσιάσεων βιβλίων τράβηξαν το ενδιαφέρον του κοινού που ανταποκρίθηκε στο ραντεβού με τους συγγραφείς...

11ο Φεστιβάλ Νέων Λογοτεχνών στη Διεθνή Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης: 12 νέες λογοτεχνικές φωνές

11ο Φεστιβάλ Νέων Λογοτεχνών στη Διεθνή Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης: 12 νέες λογοτεχνικές φωνές

Στο Περίπτερο 14 της Διεθνούς Έκθεσης Βιβλίου Θεσσαλονίκης φιλοξενείται το 11ο Φεστιβάλ Νέων Λογοτεχνών. Δώδεκα ποιητές/ποιήτριες και πεζογράφοι της νέας γενιάς θα παρουσιάσουν το έργο τους και θα συζητήσουν ζητήματα της σύγχρονης ποίησης και πεζογραφίας. 

Επιμέλεια: Book Press ...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Μια τρίχα που γίνεται άλογο» της Λίλας Κονομάρα (προδημοσίευση)

«Μια τρίχα που γίνεται άλογο» της Λίλας Κονομάρα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη νουβέλα της Λίλας Κονομάρα «Μια τρίχα που γίνεται άλογο», η οποία κυκλοφορεί τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Καστανιώτη.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Κι όμως κάποτε ήμασταν εμείς, ψιθυρίζει κι αμέσως σκέψεις κα...

«Νάρκισσος και Χρυσόστομος» του Χέρμαν Έσσε (προδημοσίευση)

«Νάρκισσος και Χρυσόστομος» του Χέρμαν Έσσε (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Χέρμαν Έσσε [Hermann Hesse] «Νάρκισσος και Χρυσόστομος» (μτφρ. Μαρία Αγγελίδου, Άγγελος Αγγελίδης), το οποίο κυκλοφορεί στις 7 Μαΐου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Στην πραγματικό...

«Αιχμάλωτοι της γεωγραφίας – Βιβλίο κουίζ» του Τιμ Μάρσαλ (προδημοσίευση)

«Αιχμάλωτοι της γεωγραφίας – Βιβλίο κουίζ» του Τιμ Μάρσαλ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο του Τιμ Μάρσαλ [Tim Marshall] «Αιχμάλωτοι της γεωγραφίας – Βιβλίο κουίζ» (μτφρ. Σπύρος Κατσούλας), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 7 Μαΐου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Στο βιβλίο...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τι διαβάζουμε τώρα; 10 φεμινιστικά βιβλία ξένης πεζογραφίας

Τι διαβάζουμε τώρα; 10 φεμινιστικά βιβλία ξένης πεζογραφίας

Δέκα πρόσφατα βιβλία πεζογραφίας από όλον τον κόσμο, γραμμένα από γυναίκες, με πρωταγωνίστριες θηλυκότητες, που απευθύνονται σε όλους. Ιστορίες για τις ηχηρές ή σιωπηρές επαναστάσεις των γυναικών εντός και εκτός των έμφυλων ρόλων τους, τις εκφάνσεις της αυτενέργειας και χειραφέτησής τους. Μυθιστορήματα και διηγήματα...

Τι διαβάζουμε τώρα; 6 πολύ καλά βιβλία για την επιστήμη και τον άνθρωπο

Τι διαβάζουμε τώρα; 6 πολύ καλά βιβλία για την επιστήμη και τον άνθρωπο

Τι γνωρίζουμε για τον ανθρώπινο εγκέφαλο; Τι γνωρίζουμε για την κλιματική κρίση στην Ελλάδα; Πώς καταπολεμούμε το ψυχικό τραύμα; Έξι βιβλία που προσφέρουν γνώσεις, αλλά και ελπίδα.

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

ΕΠΙΣΤΗΜΗ

...
«Τι θέλει να μας πει;» – Δύο οδηγοί συνύπαρξης μας μαθαίνουν τη γλώσσα του σώματος του σκύλου και της γάτας

«Τι θέλει να μας πει;» – Δύο οδηγοί συνύπαρξης μας μαθαίνουν τη γλώσσα του σώματος του σκύλου και της γάτας

Δύο οδηγοί συνύπαρξης με τα αγαπημένα μας κατοικίδια, τη γάτα και τον σκύλο, απαντούν στο ερώτημα «Τι θέλει να μας πει;» το ζωάκι μας. «Γάτα - Τι θέλει να μας πει;» και «Σκύλος - Τι θέλει να μας πει;» της Lili Chin σε μετάφραση Κωνσταντίνας Τσιάγκα από τις εκδόσεις Πεδίο.

Επιμέλεια: Book Press ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

12 Δεκεμβρίου 2024 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2024

Mυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα: Εκατό καλά λογοτεχνικά βιβλία που κυκλοφόρησαν το 2024 από τα πολλά περισσότερα που έπεσαν στα χέρια μας, με τη μεταφρασμένη πεζογρα

ΦΑΚΕΛΟΙ