DOUKA2

Έξι επιλογές ελληνικής πεζογραφίας

Του Λεωνίδα Καλούση

Καθώς η «κρίση» βαθαίνει, αγγίζοντας κεκτημένα, νοοτροπίες, σταθερές που συνείχαν για χρόνια την ελληνική κοινωνία, όλο και πιο δύσκολα μπορεί κανείς να φανταστεί το μέλλον. Όλα αυτά, βέβαια, θίγονται εδώ και χρόνια στα σημαντικότερα βιβλία της εγχώριας πεζογραφίας ­–μια και η λογοτεχνία προηγείται τις εποχής της–, κι εξακολουθούν να είναι, πότε ευθέως και πότε συγκαλυμμένα, ο βασικός τροφοδότης της.

Για παράδειγμα, το τελευταίο βιβλίο της Μάρως Δούκα «Το δίκιο είναι ζόρικο πολύ» (εκδ. Πατάκης), με θέμα την προσπάθεια μιας σημερινής νέας κοπέλας να κατανοήσει τι συνέβη με το τέλος της ναζιστικής κατοχής στην πόλη της τα Χανιά, και γιατί εκεί οι κατακτητές παρέμειναν, σε συνεννόηση με τους νικητές Βρετανούς, για μερικούς μήνες ακόμη. Πώς αυτά τα γεγονότα, διαπλοκές τοπικών doukaσυμφερόντων και ιστορικών συμβιβασμών, πολιτικών καταναγκασμών και κοινωνικών εγκλημάτων, με το αίσθημα του αδικαίωτου που φόρτισαν πολλούς ανθρώπους, παράγουν αποτελέσματα μέχρι και σήμερα;

Σε πιο υπαρξιακό καμβά, η Ευγενία Φακίνου επιχειρεί στο νέο της μυθιστόρημα «Οδυσσέας και Μπλουζ» (Καστανιώτης) να φέρει κοντά δυο εντελώς διαφορετικούςfakinou5114-9ανθρώπους, που τίποτε δεν φαίνεται να τους ενώνει. Έναν απομονωμένο συγγραφέα, που αδυνατεί να τελειώσει το δεύτερο βιβλίο του, και την επιμελήτριά του. Ψέματα, προσχήματα, συνθέτουν μια σειρά από κινήσεις στη μεταξύ τους σκακιέρα, κι ενώ γύρω τους οι μικρόψυχοι και σκοτεινοί άνθρωποι του χωριού στο οποίο «κρύβεται» εκείνος ετοιμάζονται με το πρώτο στραβοπάτημα να τους κατασπαράξουν. Έρωτας, αγάπη, συνύπαρξη, είναι τα στοιχήματα μεταξύ ώριμων ανθρώπων, που δεν υποτιμούν πόσο δύσκολο είναι να βρεις κοινό δρόμο με τον άλλον.

karystiani_sakiaΗ Ιωάννα Καρυστιάνη, φορτώνει στα «Σακιά» της (εκδ. Καστανιώτη) όλο το άχθος της μεταπολίτευσης, ψηλαφώντας κι αυτή τις πληγές της βαθύτερης κρίσης που ταλανίζει την ελληνική κοινωνία. Η ηρωίδα της Βιβή Χολέβα είναι μια γυναίκα που προσπαθεί να υπερβεί την καταγωγή και την οικονομική της τάξη, καθηλώνεται προσωρινά από μια αθέλητη εγκυμοσύνη, καταφέρνοντας στο τέλος να βρει τον δρόμο της μέσα στις αξίες της αναδυόμενης μικροαστικής τάξης της Αθήνας.

amanda_exofΚαινούργιο μυθιστόρημα έπειτα από τρία χρόνια έβγαλε στην εκπνοή του 2010 και η νεότερη Αμάντα Μιχαλοπούλου, μια συγγραφέας με σταθερά υψηλή στόχευση. Στο «Πώς να κρυφτείς» (Καστανιώτης) ο ήρωάς της «επιστρέφει» στο σημερινό Βερολίνο αναζητώντας το ζευγάρι των Γερμανών που τον απήγαγε όταν ήταν μικρός. Το αίσθημα της πατρίδας αμβλύνεται, η αναζήτηση του πατέρα και της ταυτότητας εσωτερικοποιείται, όλα μοιάζουν ρευστά και υπό διαρκή διαπραγμάτευση. Γραφή προσεγμένη, μελετημένες κλιμακώσεις και έξυπνες ανατροπές συνθέτουν ένα ιδιαίτερα γοητευτικό σύνολο.

markaris_daneiaΗ οικονομική κρίση, η τρόικα, οι μισθοί που περικόπτονται, οι Αθηναίοι που βρίσκονται σε κατάσταση πανικού, είναι το καύσιμο που κινεί και το τελευταίο βιβλίο του Πέτρου Μάρκαρη με τον εύγλωττο τίτλο «Ληξιπρόθεσμα δάνεια» (εκδ. Γαβριηλίδης). Ένας δολοφόνος (ή τρομοκρατική οργάνωση;) που αποκεφαλίζει, κυριολεκτικά, τραπεζίτες προβληματίζει τον αστυνόμο Χαρίτο, αλλά και τους προϊστάμενούς του, υπηρεσιακούς και πολιτικούς. Ζοφερό θέμα, ορισμένες ακόμη πιο ζοφερές παραδοχές, σ’ ένα καλά στημένο μυθιστόρημα που δεν το αφήνεις από τα χέρια.

Σε εντελώς άλλο «γήπεδο» παίζει ο Ευάγγελος Μαυρουδής, ο οποίος σε ώριμη ηλικία εξέδωσε πέρυσι το πρώτο μέρος μιας τριλογίας με τον γενικό τίτλο «Επιστροφή στη Σμύρνη», ενώ το πρώτο βιβλίο της σειράς είχε τον τίτλο «Η θάλασσά μας». Ο Μαυρουδής, σμυρνιός από μάνα και πατέρα,ittihat-ve-terakkiέχει μαζέψει ένα τεράστιο βιωματικό και ιστορικό υλικό, το οποίο μοιράζει σχεδόν αναλογικά ανάμεσα στα βιβλία του. Πριν από λίγο καιρό κυκλοφόρησε ο δεύτερος τόμος, με τον τίτλο «Ένωση και Πρόοδος» (Κέδρος, όπως και το προηγούμενο), στο οποίο μεταξύ άλλων εικονίζεται παραστατικά η γέννηση και η άνοδος των Νεότουρκων στην εξουσία, αλλά και τα γεγονότα που οδήγησαν σταδιακά προς την Καταστροφή. Αναμφίβολα το πιο παραστατικό, πλούσιο και σοβαρό μεταξύ των εμπνευσμένων από την Καταστροφή μυθιστορημάτων που είδαν το φως της δημοσιότητας τα τελευταία χρόνια.

 

 

 

 

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Όλες μας» του Λύο Καλοβυρνά (κριτική) – Ισχύς εν τη ενώσει

«Όλες μας» του Λύο Καλοβυρνά (κριτική) – Ισχύς εν τη ενώσει

Για το μυθιστόρημα του Λύο Καλοβυρνά «Όλες μας» (εκδ. Gutenberg). Κεντρική εικόνα: © Diego San / Unsplash.

Γράφει η Χριστίνα Μουκούλη

Γυναικοκτο...

«Ακούω φωνές» της Λουκίας Δέρβη (κριτική) – Ιστορίες που δεν βούτηξαν στα μαύρα νερά της λήθης

«Ακούω φωνές» της Λουκίας Δέρβη (κριτική) – Ιστορίες που δεν βούτηξαν στα μαύρα νερά της λήθης

Για τη συλλογή διηγημάτων της Λουκίας Δέρβη «Ακούω φωνές» (εκδ. Μεταίχμιο).

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Ο συγγραφέας ως αντηχείο ενός παλλόμενου κόσμου. Ο δημιουργός ως γόνιμος υποδοχέας γεγονότων, αδιαμόρφωτων κατά βάση, όπω...

Η πορεία, μοτίβο στο πεδίο του Εμφυλίου

Η πορεία, μοτίβο στο πεδίο του Εμφυλίου

«Όλοι όσοι χρησιμοποίησαν το μοτίβο της πορείας κατέθεσαν άμεσα ή έμμεσα κι ένα λιθαράκι αναστοχασμού στο αφήγημα του σωστού και δίκαιου αγώνα, υιοθετώντας νέα βλέμματα κι υποδεικνύοντας αναθεωρητικά πρίσματα στην παλαιότερη κομματική ορθότητα»: σκέψεις με αφορμή το μοτίβο της «πορείας» όπως αποτυπώνεται σε γεγ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Rohtko», του Λούκας Τβαρκόφσκι, στη Στέγη (κριτική)

«Rohtko», του Λούκας Τβαρκόφσκι, στη Στέγη (κριτική)

Στην κεντρική σκηνή της Στέγης Ιδρύματος Ωνάση είδαμε τη μεγαλειώδη παράσταση «ROHTKO» του Πολωνού σκηνοθέτη Λούκα Τβαρκόφσκι [Lukasz Twarkowski], αποτέλεσμα συνεργασίας του με τον Κρίστιαν Λούπα.

Γράφει ο Νϊκος Ξένιος

Ο Λούκας Τβαρκόφσκι σκηνοθέτησε τ...

Το Dublin Literary Award 2023 στη Γερμανίδα Katja Oskamp

Το Dublin Literary Award 2023 στη Γερμανίδα Katja Oskamp

Απονεμήθηκε στην Katja Oskamp και τη μεταφράστριά της στα αγγλικά Jo Heinrich, το «Dublin Literary Award 2023» για το μυθιστόρημά της Katja Oskam «Marzahn, Mon Amour». Σύντομα θα κυκλοφορήσει και στα ελληνικά από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Book Press

...
Χαρούκι Μουρακάμι: Τιμήθηκε με το βραβείο «Πριγκίπισσα των Αστουριών»

Χαρούκι Μουρακάμι: Τιμήθηκε με το βραβείο «Πριγκίπισσα των Αστουριών»

Ο Haruki Murakami [Χαρούκι Μουρακάμι] είναι ο πρώτος Ιάπωνας συγγραφέας που έλαβε το Βραβείο «Πριγκίπισσα των Αστουριών». Η συλλογή διηγημάτων του «Σε πρώτο ενικό» κυκλοφόρησε προσφάτως από τις εκδόσεις Ψυχογιός, σε μετάφραση Βασίλη Κιμούλη.

Επιμέλεια: Book Press...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Αρκτικό καλοκαίρι» του Ντέιμον Γκάλγκατ (προδημοσίευση)

«Αρκτικό καλοκαίρι» του Ντέιμον Γκάλγκατ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Ντέιμον Γκάλγκατ [Damon Galgut] «Αρκτικό καλοκαίρι» (μτφρ. Κλαίρη Παπαμιχαήλ), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 24 Μαΐου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Οι δύο άντρες κάθονταν στις πο...

«Ο γυάλινος κήπος» της Τατιάνας Τσιμπουλεάκ (προδημοσίευση)

«Ο γυάλινος κήπος» της Τατιάνας Τσιμπουλεάκ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Τατιάνας Τσιμπουλεάκ [Tatiana Ţîbuleac] «Ο γυάλινος κήπος» (μτφρ. Άντζελα Μπράτσου), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 15 Μαΐου από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Κήπος βιβλίων» του Παναγιώτη Γούτα (προδημοσίευση)

«Κήπος βιβλίων» του Παναγιώτη Γούτα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τον πρόλογο του συγγραφέα Παναγιώτη Γούτα της ανθολογίας κειμένων του «Κήπος βιβλίων – Διαβάζοντας Θεσσαλονικείς και Αμερικανούς πεζογράφους», που θα κυκλοφορήσει στις 17 Μαΐου από τις εκδόσεις Νησίδες.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 25 καλύτερα λογοτεχνικά έργα γραμμένα από γυναίκες συγγραφείς – από τη Μέρι Σέλεϊ στην Έλενα Φερράντε

Τα 25 καλύτερα λογοτεχνικά έργα γραμμένα από γυναίκες συγγραφείς – από τη Μέρι Σέλεϊ στην Έλενα Φερράντε

Σε δημοσίευσή της στον Independent, η αρθρογράφος Clarisse Loughrey ξεχώρισε τα εικοσιπέντε σημαντικότερα λογοτεχνικά έργα που γράφτηκαν από γυναίκες συγγραφείς. Στη φωτογραφία, μία από αυτές, η Octavia E. Butler [1947 - 2006], συγγραφέας μυθιστορημάτων επιστημονικής φαντασίας με έντονο κοινωνικό και πολιτικό υ...

«Φάκελος αρχαιοκαπηλία»: Νικόλας Ζηργάνος, Ανδρέας Αποστολίδης και Γιάννης Μαρής

«Φάκελος αρχαιοκαπηλία»: Νικόλας Ζηργάνος, Ανδρέας Αποστολίδης και Γιάννης Μαρής

Φάκελος αρχαιοκαπηλία με προτάσεις τριών βιβλίων: «Επιχείρηση “Νόστος”: Ένα χρυσό στεφάνι και μια Κόρη για τον Αλέξη Καρρά» (εκδ. Τόπος), του Νικόλα Ζηργάνου, «Αρχαιοκαπηλία και εμπόριο αρχαιοτήτων – Μουσεία, έμποροι τέχνης, οίκοι δημοπρασιών, ιδιωτικές συλλογές» (εκδ. Άγρα), του Ανδρέα Αποστολίδη και  «Ίλ...

Bιβλία αυτοβοήθειας, αυτογνωσίας και προσωπικής βελτίωσης: 20 επιλογές από τις καλύτερες πρόσφατες εκδόσεις

Bιβλία αυτοβοήθειας, αυτογνωσίας και προσωπικής βελτίωσης: 20 επιλογές από τις καλύτερες πρόσφατες εκδόσεις

Κανείς δεν μπορεί να λύσει το πρόβλημά σου, αν δεν κάνεις ο ίδιος την αρχή για να βοηθήσεις τον εαυτό σου. Είκοσι επιλογές από τις καλύτερες πρόσφατες εκδόσεις βιβλίων αυτοβοήθειας, αυτογνωσίας και προσωπικής βελτίωσης από τους επαγγελματίες του είδους.

Επιμέλεια: Book Press...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

13 Δεκεμβρίου 2022 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2022

Έφτασε η στιγμή και φέτος για την καθιερωμένη εδώ και χρόνια επιλογή των εκατό από τα καλύτερα βιβλία λογοτεχνίας της χρονιάς που φτάνει σε λίγες μέρες στο τέλος της. Ε

ΦΑΚΕΛΟΙ