alt

Για το μυθιστόρημα του Χρίστου Κυθρεώτη «Εκεί που ζούμε» (εκδ. Πατάκη).

Του Διονύση Μαρίνου

Πόσο περίπλοκη, πλούσια γεγονότων και ποικιλόμορφη μπορεί να είναι η ημέρα ενός 35χρονου δικηγόρου έτσι ώστε να πρέπει να απλωθεί σε ένα μυθιστόρημα μακράς πνοής; Η απάντηση ενδέχεται να είναι και αποτέλεσμα αναγκαίας σοφιστείας: αξίζει να αναλυθεί επί μακρόν επειδή ακριβώς δεν διαθέτει σπουδαίες περιπλοκές, δεν βρίθει πολλών δράσεων και μοιάζει να έχει μια μορφή ομοιοτυπίας. Αυτή η συγκεκριμένη ημέρα του δικηγόρου Αντώνη Σπετσιώτη (ξημερώματα της 20ης Ιουλίου 2014 έως το άλλο ξημέρωμα) θα μπορούσε να αποτελεί ένα τυπικό 24ωρο ενός ανθρώπου που έχει χάσει ολότελα το κέντρο βάρους του. Ποιος είναι, άραγε, ο κεντρικός ήρωας του Χρίστου Κυθρεώτη στο πρώτο του μυθιστόρημα Εκεί που ζούμε (εκδ. Πατάκη); 

Αυτή η συγκεκριμένη ημέρα του δικηγόρου Αντώνη Σπετσιώτη (ξημερώματα της 20ης Ιουλίου 2014 έως το άλλο ξημέρωμα) θα μπορούσε να αποτελεί ένα τυπικό 24ωρο ενός ανθρώπου που έχει χάσει ολότελα το κέντρο βάρους του.

Δεν τον μπερδεύεις: είναι ένας άνθρωπος που παίζει με τις πιθανότητες μιας κάποιας αόριστης ευτυχίας, όπου η επιτυχία του στον επαγγελματικό τομέα δείχνει να είναι πιο επισφαλής από ποτέ και η συναισθηματική του ζωή έχει την όψη ενός περίεργου roller coaster από την απογοήτευση στην απομάγευση. Κινούμενος στον προφανή χώρο των δικαστηρίων, από δικογραφία σε δικογραφία, και έχοντας ανοιχτές «τρύπες» σε υποθέσεις που αφορούν παλιές αγάπες και τους γονείς του, ο Σπετσιώτης μοιάζει άλλοτε να σκιαμαχεί με τον εαυτό του κι άλλοτε με εκείνους που του άφησαν ως χνάρι αυτές τις σκιές πάνω του. Η ψυχοσύνθεσή του, επίσης, είναι μια ασταθής ισορροπία ανάμεσα σε εκείνα που του συνέβησαν, σε αυτά που του συμβαίνουν τώρα και στα άλλα που προσδοκά (δίχως όμως περισσή αισιοδοξία) να του προκύψουν στο μέλλον. 

Είναι άβουλος; Μήπως παραιτημένος; Έχουμε να κάνουμε με έναν πρόωρα γερασμένο άνθρωπο όπου η κούραση των συναισθηματικών και επαγγελματικών εμπλοκών του έχουν αφήσει πάνω στο σώμα και την ψυχή του μια πούδρα αδιαφορίας; Κι όμως, δεν πρέπει να παραγνωρίζουμε πως ο Σπετσιώτης, υπάλληλος σε ένα δικηγορικό γραφείο με αμφίβολο μέλλον, ετοιμάζεται να δεχθεί μια πρόταση να δουλέψει στο Λουξεμβούργο για λογαριασμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αντίο, ασκούμενη δικηγορία. Τι άλλο καλύτερο για έναν άνθρωπο που ποτέ του δεν αποφάσισε αν έκανε καλά που ακολούθησε τη Νομική, έγινε δικηγόρος κι όχι δικαστής, και συνεχίζει να βγάζει το μεροκάματό του καθημερινά στην Ευελπίδων; Ενώ φαίνεται πως, όντως, είναι αποφασισμένος να κάνει κάτι στη ζωή του, το παρελθόν του έχει τέτοιο βάρος πάνω του που τελικά λειτουργεί ανασχετικά ακόμη και σε εκείνα τα πράγματα που είναι βέβαιος ότι πρέπει να κάνει. 

Η ρουφήχτρα των περασμένων χρόνων τον τραβάει συνεχώς κοντά της. Τρανό παράδειγμα οι δύο γυναίκες με τις οποίες συνδέθηκε περισσότερο: η Άννα και η Στέλλα. Ο εφηβικός έρωτας που έμεινε στα μισά του δρόμου και ο ύστερος της ενηλικίωσης που κάπου σκάλωσε. Και με τις δύο γυναίκες δεν έχει «κάψει» τις γέφυρες. Με κάποιον τρόπο υπάρχουν στη ζωή του, μόνο που αυτό δεν είναι σίγουρα για καλό του. 

Αυτή η περιδίνηση από το παρελθόν στο παρόν και πάλι πίσω (ο Κυθρεώτης ακολουθεί τις περιελίξεις της σκέψης του πηγαίνοντας συνεχώς μπρος-πίσω τη δράση) είναι διαρκής για τον Σπετσιώτη. Άλλοτε αφήνει να άγεται και να φέρεται από τα γεγονότα που προκαλούν οικεία πρόσωπα κι άλλοτε εμφανίζει μια αδιαφορία στα όρια της απάθειας. Όμως, ούτε παραδομένος είναι ούτε και ουδέτερος.

Συντρέχει τον πατέρα του στην τελευταία του επαγγελματική αποστολή (τη μεταφορά ενός γεωτρύπανου αμφιβόλου προελεύσεως και νομιμότητας). Συνομιλεί συνεχώς με τη μητέρα του και γίνεται κοινωνός των λογής προβληματισμών της. Θα έλεγε κανείς πως είναι ο συνδετικός κρίκος των γονιών του που έχουν από καιρό χωρίσει. Αποδέχεται ακόμη κι αυτόν το ρόλο. Μήπως είναι ο μόνος;

Αυτός ο νεαρός δικηγόρος είναι παντού, αλλά και πουθενά. Φέρει μια διττή φύση: είναι σταθερός σαν πέτρα και ταυτοχρόνως κυλάει σαν νερό. Έτσι που κανείς δεν ξέρει αν μπορεί να στηριχθεί πάνω του ή να τον αφήσει στην ησυχία του.

Γίνεται κάτι παραπάνω από συνήγορος μιας αφελούς γυναίκας που έπεσε θύμα εξαπάτησης ενός κέντρου αισθητικής. Συγχρωτίζεται με τον παράξενο γιο της, ο οποίος εκτός της δεξιότητας που έχει στο σκάκι ουδεμία άλλη ικανότητα διαθέτει για να διαχειριστεί τη ζωή του. Άλλωστε, όταν η μητέρα του θα πεθάνει αδόκητα, λίγο μετά το τέλος της ακροαματικής διαδικασίας της υπόθεσής της, ο Σπετσιώτης θα σταθεί δίπλα του – ακόμη και στο νεκροτομείο. 

Ο Σπετσιώτης δεν κλείνει την πόρτα του ούτε στον παράξενο ένοικο της πολυκατοικίας του που του ζητάει συνέχεια δανεικά και αγύριστα. 

Αυτός ο νεαρός δικηγόρος είναι παντού, αλλά και πουθενά. Φέρει μια διττή φύση: είναι σταθερός σαν πέτρα και ταυτοχρόνως κυλάει σαν νερό. Έτσι που κανείς δεν ξέρει αν μπορεί να στηριχθεί πάνω του ή να τον αφήσει στην ησυχία του. Ομοίως, ελάχιστοι γνωρίζουν τι πραγματικά έχει στο μυαλό του. Οι μύχιες σκέψεις του, οι προβληματισμοί του, ακόμη και τα επισφαλή σχέδιά του μένουν καταχωνιασμένα μέσα του. Δεν βρίσκουν δίοδο να εκδηλωθούν προς κάποιον έμπιστο άνθρωπο ή να αναζητήσουν ένα στήριγμα.

Μόνος σε μια πόλη, την Αθήνα, που την περιζώνει το χάος της οικονομικής και πολιτικής κρίσης, εν μέσω θέρους που λιώνει τα πάντα, ο Σπετσιώτης διαγράφει συνεχείς κύκλους ιστοριών. Κάποιες τις δημιουργεί, κάποιες τον έβαλαν με το ζόρι μέσα και κάποιες απλώς τις αποδέχεται ως μέρος της καθημερινότητας. Οι άνθρωποι είναι οι ιστορίες τους. Οι άνθρωποι είναι ιστορίες εν εξελίξει.

alt
Ο Χρίστος Κυθρεώτης με το διήγημά του «Σκόνη
από κιμωλία» κέρδισε το 2007 το πρώτο βραβείο
στον διαγωνισμό των εκδόσεων Πατάκη «Hotel
"Μετανάστευση"».
Το 2014 κυκλοφόρησε η πρώτη του συλλογή
διηγημάτων Μια χαρά (εκδ. Πατάκη) με την
οποία απέσπασε το Κρατικό Βραβείο
Πρωτοεμφανιζόμενου Συγγραφέα.


Ο Σπετσιώτης, όπως και κάθε άντρας, δεν είναι νησί, αλλά η θάλασσα τον περιζώνει. Θα έλεγε κανείς πως κατοικεί στον εαυτό του κι αυτός δεν είναι ένας εύκολος συγχρωτισμός. Από όλες τις συγκατοικήσεις που μπορεί να προκύψουν στη ζωή, αυτή με τον εαυτό μας είναι πάντα η δυσκολότερη. Είναι η μόνη που θέτει συνεχώς εμπόδια, χαρτογραφεί δυνατότητες, αφαιρεί πιθανότητες και μας εξουσιοδοτεί να κάνουμε ή να μην κάνουμε το ένα ή το άλλο. Ο Σπετσιώτης δεν ξεφεύγει απ’ αυτή τη νόρμα – κανείς δεν μπορεί να ξεφύγει.

Το μυθιστόρημα του Κυθρεώτη θυμίζει τον ήρεμο –πλην ύπουλο– τρόπο που ο Ρίτσαρντ Φορντ ή ο Τομπάιας Γουλφ σκάβουν τους ήρωές τους. Επιφανειακά τίποτα το άξιο λόγου δεν συμβαίνει. Εχουμε να κάνουμε με ένα διαρκές πήγαινε έλα στο όριο της πνιγηρής κούρασης. Αν ξύσεις, όμως, την επιφάνεια θα δεις αυτό ακριβώς το ά-τοπο της βιωτής. Ας μην κρυβόμαστε: κανένας μας δεν διάγει ηρωικό βίο. Είμαστε παιδιά μιας πόλης που μας ρίχνει σε ένα πηγάδι. Αυτός είναι ο τρόπος για να μάθουμε κολύμπι. Ο Κυθρεώτης μάς παρουσιάζει έναν ήρωα που είναι ερασιτέχνης κολυμβητής σε ρηχά νερά. Κι επειδή ο ήρωας είναι αυτός κι όχι άλλος, έρχεται το ύφος της γραφής να ακολουθήσει τη διαδρομή του, αλλά και να του υποσκάψει την πορεία του. 

Η χαμηλή ένταση του κειμένου, η απλότητα της γραφής, ο ρεαλισμός των σκηνών, προοδευτικά αυτό που κάνουν είναι να αφαιρούν –χειρουργικά– τις στοιβάδες που κάθονται πάνω στα γεγονότα της ζωής και της προσδίδουν μεγαλύτερη αξία από όση πραγματικά έχει. Εκεί που ζούμε σημαίνει: εκεί που βρισκόμαστε τη δεδομένη στιγμή της ζωής μας είτε γιατί έτσι ήρθαν τα πράγματα είτε γιατί δεν υπήρχε καλύτερη εναλλακτική. Στην πραγματικότητα, ακόμη και αν μεταφερθούμε κάπου αλλού (όπως πιθανότατα ο Σπετσιώτης στο Λουξεμβούργο), πάντα θα μας ακολουθεί ο εαυτός μας. Αυτό το πιστό και συνάμα άπιστο σκυλί που δεν μπορεί χωρίς εμάς. Ούτε κι εμείς. 

* Ο ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΜΑΡΙΝΟΣ είναι δημοσιογράφος και συγγραφέας.
Το τελευταίο βιβλίο του, η ποιητική συλλογή «Ποτέ πια εμείς» κυκλοφορεί τις επόμενες μέρες από τις εκδ. Μελάνι.


altΕκεί που ζούμε
Χρίστος Κυθρεώτης
Πατάκης 2019
Σελ. 448, τιμή εκδότη €17,90

alt

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΚΥΘΡΕΩΤΗ

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Λοιμός» του Αντρέα Φραγκιά – Γιατί να τον διαβάσει ο αναγνώστης του 21ου αιώνα;

«Λοιμός» του Αντρέα Φραγκιά – Γιατί να τον διαβάσει ο αναγνώστης του 21ου αιώνα;

Το μυθιστόρημα του Αντρέα Φραγκιά «Λοιμός» και ο αναγνώστης του 21ου αιώνα. Το μυθιστόρημα κυκλοφόρησε ξανά πριν από λίγο καιρό από τις εκδόσεις Ποταμός.

Γράφει ο Γιώργος Ν. Περαντωνάκης

Το ερώτημα του τίτλου δεν είναι πυροτέχνημα. Όταν ένα βιβλίο...

«Συνθετική ορμόνη» της Κατερίνας Ι. Παπαντωνίου (κριτική) – Η γυναικεία γραφή ως πράξη αντίστασης ενάντια στην αποσιώπηση

«Συνθετική ορμόνη» της Κατερίνας Ι. Παπαντωνίου (κριτική) – Η γυναικεία γραφή ως πράξη αντίστασης ενάντια στην αποσιώπηση

Για το μυθιστόρημα της Κατερίνας Ι. Παπαντωνίου «Συνθετική ορμόνη» (εκδ. Καστανιώτη).

Γράφει η Νατάσσα Ρεμούνδου-Χάουλι

Η ...

Γιώτα Ιωαννίδου «Coffee time», Λεύκη Σαραντινού «Ψυχή από πέτρα»: Με πυξίδα τον έρωτα και την ιστορία

Γιώτα Ιωαννίδου «Coffee time», Λεύκη Σαραντινού «Ψυχή από πέτρα»: Με πυξίδα τον έρωτα και την ιστορία

Για τη νουβέλα της Γιώτας Ιωαννίδου «Coffee time» και τη συλλογή διηγημάτων της Λεύκης Σαραντινού «Ψυχή από πέτρα» (εκδ. Βακχικόν).

Γράφει ο Παναγιώτης Γούτας

...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Ένας Αιγύπτιος, ένας Βαβυλώνιος και ένας Βίκινγκ μπαίνουν σε ένα μπαρ» του Θεόδωρου Παπακώστα – Μιλώντας για την ιστορία και τη μυθολογία με μια φίλη στο ποτό σας

«Ένας Αιγύπτιος, ένας Βαβυλώνιος και ένας Βίκινγκ μπαίνουν σε ένα μπαρ» του Θεόδωρου Παπακώστα – Μιλώντας για την ιστορία και τη μυθολογία με μια φίλη στο ποτό σας

Για το δοκίμιο εκλαϊκευμένης ιστορίας του Θεόδωρου Παπακώστα «Ένας Αιγύπτιος, ένας Βαβυλώνιος και ένας Βίκινγκ μπαίνουν σε ένα μπαρ» (εκδ. Key Books).

Γράφει ο Σόλωνας Παπαγεωργίου

Στο δοκίμιο του ...

«Μπουμπουλίνας 18» & «Εγώ, μια δούλα» στο Φεστιβάλ Αθηνών: Για τον φανερό και για τον κρυφό φασισμό

«Μπουμπουλίνας 18» & «Εγώ, μια δούλα» στο Φεστιβάλ Αθηνών: Για τον φανερό και για τον κρυφό φασισμό

Για τις παραστάσεις «Μπουμπουλίνας 18» της Κίττυς Αρσένη, σε σκηνοθεσία Σοφίας Καραγιάννη και «Εγώ, μια δούλα» του Βαγγέλη Χατζηγιαννίδη, σε σκηνοθεσία Νίκου Χατζόπουλου, στην Πειραιώς 260 στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών. Κεντρική εικόνα: Από την παράσταση «Μπουμπουλίνας 18».

...
Τι διαβάζουμε τώρα; Πέντε κλασικά «τούβλα» για ένα μακρύ αναγνωστικό καλοκαίρι

Τι διαβάζουμε τώρα; Πέντε κλασικά «τούβλα» για ένα μακρύ αναγνωστικό καλοκαίρι

Ουγκό, Σταντάλ, Αν Μπροντέ, Αραγκόν και Αγκάθα Κρίστι: Πέντε κλασικά «τούβλα», πολυσέλιδα και βαριά, που στηρίζουν το μακρύ ελληνικό καλοκαίρι μας.

Γράφει η Φανή Χατζή

Πέντε χορταστικά βιβλία που κυκλοφόρησαν πρόσφατα, βαρι...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Τα μπλουζ της οδού Γκλιμπ Πόιντ σε πρόζα και στίχο» του Βρασίδα Καραλή (προδημοσίευση-βίντεο)

«Τα μπλουζ της οδού Γκλιμπ Πόιντ σε πρόζα και στίχο» του Βρασίδα Καραλή (προδημοσίευση-βίντεο)

Προδημοσιεύση αποσπάσματος από το βιβλίο του Βρασίδα Καραλή «Τα μπλουζ της οδού Γκλιμπ Πόιντ» (μτφρ. Σοφία Τρουλλινού), το οποίο θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Petites Maisons. Μαζί, ένα πολύ προσωπικό βίντεο με τον συγγραφέα στο Σίδνεϊ.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός ...

«Η κοιλάδα της αταξίας» του Φρήντριχ Ντύρρενματτ (προδημοσίευση)

«Η κοιλάδα της αταξίας» του Φρήντριχ Ντύρρενματτ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Φρήντριχ Ντύρρενματτ [Friedrich Dürrenmatt] «Η κοιλάδα της αταξίας» (σε νέα μτφρ. του Βασίλη Πατέρα, με επίμετρο της Πελαγίας Τσινάρη), το οποίο θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Ροές.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός ...

«Με στέβια και αγαύη» του Γιώργου Μπουρονίκου (προδημοσίευση)

«Με στέβια και αγαύη» του Γιώργου Μπουρονίκου (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βραβευμένο θεατρικό του Γιώργου Μπουρονίκου «Με στέβια και αγαύη», το οποίο θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΖΕΝΙΕ: Συγγνώμη που θα ρωτήσω: Παιδιά δεν έχε...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τι διαβάζουμε τώρα; Πέντε κλασικά «τούβλα» για ένα μακρύ αναγνωστικό καλοκαίρι

Τι διαβάζουμε τώρα; Πέντε κλασικά «τούβλα» για ένα μακρύ αναγνωστικό καλοκαίρι

Ουγκό, Σταντάλ, Αν Μπροντέ, Αραγκόν και Αγκάθα Κρίστι: Πέντε κλασικά «τούβλα», πολυσέλιδα και βαριά, που στηρίζουν το μακρύ ελληνικό καλοκαίρι μας.

Γράφει η Φανή Χατζή

Πέντε χορταστικά βιβλία που κυκλοφόρησαν πρόσφατα, βαρι...

Τι διαβάζουμε τώρα; 15 βιβλία ελληνικής πεζογραφίας που επανεκδόθηκαν πρόσφατα

Τι διαβάζουμε τώρα; 15 βιβλία ελληνικής πεζογραφίας που επανεκδόθηκαν πρόσφατα

Δεκαπέντε βιβλία ελληνικής πεζογραφίας, πρόσφατα και παλιότερα, που εκδόθηκαν το προηγούμενο διάστημα.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστός

Δεκαπέντε βιβλία ελληνικής πεζογραφίας, πρόσφατα και παλιότερα, που εκδόθηκαν το προηγούμενο διάστημα, φέρνουν ξανά στις πρ...

Άγνωστες πτυχές της Ιστορίας, απλοί άνθρωποι, λοξές αφηγήσεις: Οκτώ ελληνικά μυθιστορήματα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα και ξεχωρίζουν

Άγνωστες πτυχές της Ιστορίας, απλοί άνθρωποι, λοξές αφηγήσεις: Οκτώ ελληνικά μυθιστορήματα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα και ξεχωρίζουν

Άγνωστες πτυχές της Ιστορίας ξεδιπλώνονται, ο παραλογισμός εισβάλλει, οι «απλοί» άνθρωποι παλεύουν κόντρα στις εξελίξεις, τους Άλλους και τους ίδιους τους εαυτούς τους – αυτά και πολλά ακόμα συναντάμε σε οκτώ μυθιστορήματα από Έλληνες συγγραφείς που κυκλοφόρησαν πρόσφατα.

Γράφει ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

12 Δεκεμβρίου 2024 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2024

Mυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα: Εκατό καλά λογοτεχνικά βιβλία που κυκλοφόρησαν το 2024 από τα πολλά περισσότερα που έπεσαν στα χέρια μας, με τη μεταφρασμένη πεζογρα

ΦΑΚΕΛΟΙ