alt

Για τη συλλογή διηγημάτων της Μαρίας Στασινοπούλου «Χαμηλή Βλάστηση – Θάμνοι, Πόες και Μπονσάι» (εκδ. Κίχλη).

Του Δημήτρη Βαρβαρήγου

Χαμηλή βλάστηση, το δεύτερο βιβλίο της φιλολόγου, δοκιμιογράφου, κριτικoύ λογοτεχνίας και πεζογράφου, Μαρίας Στασινοπούλου. Στο βιβλίο αυτό υπάρχουν ιστορίες από την καθημερινότητα. Ιστορίες γνωστές και φαινομενικά απλές, αλλά πολύ ουσιαστικές με τον τρόπο που τις απέδωσε η συγγραφέας. Ιδιαιτερότητά τους αποτελεί η μικρή φόρμα, η οποία κρύβει πάντα μια μεγάλη δυσκολία, την πρόκληση να πει μέσα σε λίγες αράδες όσα πιθανόν να λέγονται σε μερικές σελίδες.

Ιδιαιτερότητά τους αποτελεί η μικρή φόρμα, η οποία κρύβει πάντα μια μεγάλη δυσκολία, την πρόκληση να πει μέσα σε λίγες αράδες όσα πιθανόν να λέγονται σε μερικές σελίδες.

Η Μαρία Στασινοπούλου τόλμησε να αντιμετωπίσει αυτή τη δύσκολη εκφορά γραφής αποτυπώνοντας στο χαρτί τα συναισθήματα, τις πράξεις κι εκείνες τις πρακτικές που εμπλέκονται με ήθη και συνθήκες, όπως ενυπάρχουν και βιώνονται στις ζωές των ανθρώπων, μαζί με τις μύχιες σκέψεις τους, με μια χρηστική γλώσσα απολύτως σαφή και κατανοητή. Αυτή η στρωτή θεματική διατύπωση είναι και η επιτυχία του βιβλίου να μεταδίδει τις έννοιες –σε καθεμία ξεχωριστή αφήγηση– με το σημερινό ύφος απόδοσης και σκέψης, όπως όλοι μας άλλωστε, με όσα ζούμε τα αντιμετωπίζουμε – πιθανώς, με τον ίδιο τρόπο.

Από την πρώτη σελίδα είναι εμφανής η έντονη διάθεση της συγγραφέως να μην ξεφύγει στην εξιστόρηση από την καθαρή, μεστή, συνοπτική και αρκετές φορές ρεαλιστική απόδοσή της, αλλά και με την αναγκαία πνοή για την αναζήτηση του ευ να υποφώσκει έντονα σε όλα τα περιστατικά των κειμένων. Γραφή που δημιουργεί ένα ιδιαίτερο ύφος μέσα στην έτσι κι αλλιώς πλούσια ελληνική γλώσσα. Το βιβλίο χωρίζεται σε τρεις ενότητες: «Θάμνοι», «Πόες» και «Μπονσάι», ανάλογα με το μινιμαλιστικό εύρος της καθεμίας, δηλαδή με την απόρριψη των περιττών στοιχείων, ως χρήστης και δημιουργός μιας γλωσσικής γεωμετρίας που κερδίζει τον αναγνώστη από το πρώτο κιόλας κείμενο.

Μικρές ιστορίες που διαβάζοντάς τες ανακαλύπτεις πράγματα πίσω από το φαινομενικό γεγονός. Ανακαλύπτεις πως μέσα σε λίγες αράδες υπάρχει ένας κόσμος γεμάτος στιγμιότυπα και πράξεις από την καθημερινή ζωή, που περιμένει να τον ανακαλύψεις με ξεχωριστό ενδιαφέρον. Η Στασινοπούλου γράφει για περιστατικά που της έκαναν εντύπωση. Απλά καθημερινά συμβάντα, που στο καθένα όμως ενυπάρχει μια προέκταση που οδηγεί στον βαθύτερο πυρήνα τους. Η συνοπτική αναφορά δεν μειώνει σε καμία περίπτωση το ύφος απόδοσης των ιστοριών. Αντίθετα επικεντρώνεται στην ουσία του θέματος, ίσως στην κορύφωσή του, στο σημείο, δηλαδή, που βρίσκεται όλη η ένταση και η ορμή του μύθου.

Γράφει στη σελίδα 88 από την ενότητα «Μπονσάι» με τίτλο:

Πάντα ήθελα να ξέρω τι κάνεις, τι σκέφτεσαι, πού πας. Στην αρχή από έρωτα, έπειτα από ενδιαφέρον, ύστερα από συνήθεια, κάποτε από ζήλια. Μπορεί να ευθυνόταν γι’ αυτό η ανασφάλειά μου. Κάνε, επιτέλους, ό,τι θέλεις. Βαρέθηκα μια ζωή να παρακολουθώ δυο ζωές.

«Κάνε ό,τι θέλεις»

Πόσο μεστός λόγος, μέσα σε αυτές τις λιγοστές λέξεις να αναλύεται το ψυχικό υπόβαθρο μιας ολόκληρης και μεγάλης χρονολογικά πορείας ενός ανθρώπου σε σχέση. Και γίνεται άμεσα κατανοητή από τον αναγνώστη γιατί άγγιξε τον πυρήνα του ζητήματος. Ένας πυρήνας που υπάρχει σε όλους μας και προκαλεί την ταύτιση.

Καθόλου εύκολη η περιεκτική φόρμα που ακολούθησε στη Χαμηλή βλάστηση, έρχεται όμως η στέρεη γραφή να προσδώσει εκείνες τις μικρές λεπτομέρειες που χτίζουν τη γενική εντύπωση με περισσότερο συναίσθημα, σαν να δροσίζει τις ρίζες τους, να τις κάνει να ανθίζουν κι από χαμηλή, αλληγορικά, βλάστηση, να ψηλώνουν, μέσα απ’ το πλούσιο πνεύμα και τη δυναμική της γραφής καθώς μιλάει για αλήθειες της ζωής συνταιριασμένες με φαντασία, υπαινικτικό χιούμορ, διάχυτο συναίσθημα και τρυφερή ειρωνεία απέναντι στην ουτοπία της ίδιας της πραγματικότητας.

alt
Η Μαρία Στασινοπούλου

Οι ιστορίες είναι γραμμένες με συνέπεια, όπου κάθε ενεργούμενος λόγος απορρέει από το κύριο ψυχικό γνώρισμα και τις μοναδικές ανθρώπινες συμπεριφορές και αποκλίσεις, γεμάτες από γεγονότα που αναζητούν και υφαρπάζουν το άμεσο ενδιαφέρον του αναγνώστη.

Ο έρωτας, η αγάπη, ο χρόνος, η φθορά, ο θάνατος κατατίθενται με ευχέρεια γνώσεως, ως να πρόκειται για βιωματικό τρόπο κι όχι αυτοβιογραφικό. Είναι λαθεμένη η εντύπωση που υπάρχει για τους συγγραφείς να τους ταυτίζουν με το εκάστοτε ιστορούμενο έργο τους. Ωστόσο, η συγγραφέας με την αψεγάδιαστη γραφή της έχει καταφέρει να οδηγήσει τον αναγνώστη σε μια τέτοια οδό· κι αυτή είναι η επιτυχία του βιβλίου. Γιατί οι ιστορίες είναι γραμμένες με συνέπεια, όπου κάθε ενεργούμενος λόγος απορρέει από το κύριο ψυχικό γνώρισμα και τις μοναδικές ανθρώπινες συμπεριφορές και αποκλίσεις, γεμάτες από γεγονότα που αναζητούν και υφαρπάζουν το άμεσο ενδιαφέρον του αναγνώστη.

Και στις τρεις ενότητες, οι ιστορίες καταλήγουν σε έκπληξη. Πολύ διαδεδομένη αυτή η κατάληξη ειδικά στο διήγημα. Το στοιχείο της έκπληξης επιτυγχάνεται με την αποσιώπηση ή την απόκρυψη κάποιας ζωτικής πληροφορίας, η οποία συνήθως παρουσιάζεται στην τελευταία πρόταση. Η πληροφορία αυτή μπορεί να αναφέρεται στη χαρακτηριστική ανταπόκριση του κεντρικού ήρωα ή να εξηγεί το πώς προέκυψε κάποια συγκρουσιακή δοκιμασία. Γράφει στο «Γενέθλιον ήμαρ»:

Σήμερα έχει γενέθλια ο Νικήτας Παρίσης, βοηθήστε τον να γιορτάσει τα γενέθλιά του. Σκεφτήκαμε ότι δεν θα θέλατε να χάσετε την ευκαιρία να του ευχηθείτε Χρόνια Πολλά, με πληροφορούσε το facebook πρωί πρωί την ημέρα της κηδείας του.

Δεν έχει σημασία ποιο συστατικό πλοκής θα τραβήξει το ενδιαφέρον του αναγνώστη. Ίσως το θέμα ή ο ήρωας ή μια κατάσταση. Σημασία έχει ότι όλες οι ιστορίες θα σας μαγέψουν γιατί είναι αληθινές, όμοιες με αυτές που ζούμε όλοι μας.

* Ο ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΒΑΡΒΑΡΗΓΟΣ είναι συγγραφέας. 
Τελευταίο του βιβλίο, το μυθιστόρημα «Anima mia» (εκδ. Εντύποις).


altΧαμηλή Βλάστηση
Θάμνοι, Πόες και Μπονσάι
Μαρία Στασινοπούλου
Κίχλη 2018
Σελ. 120, τιμή εκδότη €10,00

alt

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΗΣ ΜΑΡΙΑΣ ΣΤΑΣΙΝΟΠΟΥΛΟΥ

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Σα μαγεμένο το μυαλό μου» του Θανάση Σκρουμπέλου (κριτική) – Τα παλιόπαιδα τ’ ατίθασα

«Σα μαγεμένο το μυαλό μου» του Θανάση Σκρουμπέλου (κριτική) – Τα παλιόπαιδα τ’ ατίθασα

Για το βιβλίο του Θανάση Σκρουμπέλου «Σα μαγεμένο το μυαλό μου – Ιστορίες και εικόνες, ταξίμια της λαϊκής ψυχής» (εκδ. Τόπος). Κεντρική εικόνα: Ο Βασίλης Αυλωνίτης από την ταινία «Ο θησαυρός του μακαρίτη» (1959) σε σενάριο και σκηνοθεσία του Νίκου Τσιφόρου.

Γράφει ο Γιώργος Ν. Περαντωνάκης ...

«Τέλος πάντων» του Αχιλλέα ΙΙΙ (κριτική) – Ευφάνταστες λεπτομέρειες από το τέλος του κόσμου

«Τέλος πάντων» του Αχιλλέα ΙΙΙ (κριτική) – Ευφάνταστες λεπτομέρειες από το τέλος του κόσμου

Για τη συλλογή διηγημάτων του Αχιλλέα ΙΙΙ «Τέλος πάντων» (εκδ. Ίκαρος). Κεντρική εικόνα: από την ταινία «Αιώνια λιακάδα ενός καθαρού μυαλού» του Michel Gondry.

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Τέλος ατελεύτητο για κάτι που ουδείς ...

«Δυναμώστε τη μουσική, παρακαλώ» του Μιχάλη Μαλανδράκη (κριτική) – Ανάμεσα στη φρίκη και στην ελαφρότητα

«Δυναμώστε τη μουσική, παρακαλώ» του Μιχάλη Μαλανδράκη (κριτική) – Ανάμεσα στη φρίκη και στην ελαφρότητα

Για το μυθιστόρημα του Μιχάλη Μαλανδράκη «Δυναμώστε τη μουσική, παρακαλώ» (εκδ. Πόλις). Κεντρική εικόνα: φωτογραφία από το Σεράγεβο.

Γράφει η Χριστίνα Μουκούλη

Λένε ότι ένας δημοσιογράφος πρέπει «να κρατάει απόσταση απ’ όλα...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Ο «Νευρομάντης» του Ουίλιαμ Γκίμπσον μεταφέρεται στην οθόνη: μεγάλο συνδρομητικό κανάλι ανακοίνωσε ότι αγόρασε τα δικαιώματα

Ο «Νευρομάντης» του Ουίλιαμ Γκίμπσον μεταφέρεται στην οθόνη: μεγάλο συνδρομητικό κανάλι ανακοίνωσε ότι αγόρασε τα δικαιώματα

Το πασίγνωστο μυθιστόρημα του «πατέρα» του Cyberpunk Ουίλιαμ Γκίμπσον [William Gibson] «Νευρομάντης» αναμένεται να γίνει σειρά 10 επεισοδίων από το συνδρομητικό κανάλι Apple TV. Κεντρική εικόνα: ο συγγραφέας Ουίλιαμ Γκίμπσον © Wikipedia. 

Επιμέλεια: Book Press

...
Λογοτεχνικό Βραβείο Δουβλίνου 2024: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα με γνωστούς συγγραφείς

Λογοτεχνικό Βραβείο Δουβλίνου 2024: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα με γνωστούς συγγραφείς

Ο νικητής θα ανακοινωθεί στις 23 Μαΐου κατά τη διάρκεια του Διεθνούς Φεστιβάλ Λογοτεχνίας του Δουβλίνου. Κεντρική εικόνα: ο συγγραφέας Σεμπάστιαν Μπάρυ © Faber & Faber. 

Επιμέλεια: Book Press

Ανακοινώθηκε η βρ...

Παρουσίαση βιβλίου: «Πατρίδα από βαμβάκι», της Έλενας Χουζούρη

Παρουσίαση βιβλίου: «Πατρίδα από βαμβάκι», της Έλενας Χουζούρη

Την Τρίτη 2 Απριλίου, στις 20:30 η Αλυσίδα Πολιτισμού IANOS και οι εκδόσεις Πατάκη, διοργανώνουν παρουσίαση του βιβλίου της Έλενας Χουζούρη, με τίτλο «Πατρίδα από βαμβάκι» (νέα, αναθεωρημένη έκδοση). 

Επιμέλεια: Book Press

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Βαγγέλη Γιαννίση «Μακγκάφιν», το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 21 Μαρτίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΤΟΥΡΙΣΤΑΣ
37.947408, 23.641584

 «Αφού σου ...


«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο του Κωνσταντίνου Κυριακού «Το μποστάνι του Μποστ – Μια σύνθεση / συμπλήρωση / διασκευή κειμένων του Μποστ», το οποίο κυκλοφορεί σε λίγες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Δήμητρας Παπαδήμα «Όλα μαύρα», το οποίο θα κυκλοφορήσει την επόμενη εβδομάδα από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Τι είμαστε εμείς μπροστά σε αυτά τα κτήνη, ρε; Τι είμαστε; Άγιοι. Και φόνο να...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Ενόψει της 25ης Μαρτίου, επιλέγουμε έντεκα βιβλία που μας βοηθούν να κατανοήσουμε τα περίπλοκλη όσο και μοναδική διαδοχή γεγονότων που ήταν η Ελληνική Επανάσταση. Kεντρική εικόνα: έργο του Λουντοβίκο Λιπαρίνι «Ο όρκος του λόρδου Βύρωνα στο Μεσολόγγι» (περίπου 1850), μουσείο Μπενάκη.

...
Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Όσο μακρινή κι αν φαντάζει η Ιαπωνία, δεν παύει να μας ελκύει, μεταξύ άλλων και για την ιδιαίτερη και τολμηρή λογοτεχνία της. Από τον κλασικό Καουαμπάτα έως τον ευφάνταστο Μουρακάμι, επιλέγουμε δέκα βιβλία που κυκλοφόρησαν σχετικά πρόσφατα και μπορούν να μας ανοίξουν νέα παράθυρα στον κόσμο του Ανατέλλοντος Ήλιου. K...

«Μικρή Στίξις»: Νέα σειρά βιβλίων και εκδήλωση για τα 7 χρόνια παρουσίας στον εκδοτικό χώρο

«Μικρή Στίξις»: Νέα σειρά βιβλίων και εκδήλωση για τα 7 χρόνια παρουσίας στον εκδοτικό χώρο

Με τη συμπλήρωση επτά συναπτών ετών στο εκδοτικό στερέωμα, οι εκδόσεις Στίξις κάνουν το επόμενο βήμα με μια νέα σειρά τεσσάρων βιβλίων, υπό τον τίτλο «Μικρή Στίξις», των Γιώργου Δουατζή, Χρυσοξένης Προκοπάκη, Στέφανου Τζουβάρα και Μιχάλη Σηφάκη.  

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος  ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

02 Απριλίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα μεγαλύτερα μυθιστορήματα όλων των εποχών: 20 έργα-ποταμοί από την παγκόσμια λογοτεχνία

Πολύτομα λογοτεχνικά έργα, μυθιστορήματα-ποταμοί, βιβλία που η ανάγνωσή τους μοιάζει με άθλο. Έργα-ορόσημα της παγκόσμιας πεζογραφίας, επικές αφηγήσεις από την Άπω Ανατ

ΦΑΚΕΛΟΙ