alt

Ενα λεύκωμα αφιερωμένο στον παλαιοπώλη Θόδωρο Μίντζα και στις σπάνιες συλλογές του.

Του Κώστα Αγοραστού

Μπορεί μια ζωή να χωρέσει σε ένα λεύκωμα; Η απάντηση είναι πως όχι. Ιδιαίτερα αν αναφερόμαστε σε μια ζωή τοσο πλούσια και γεμάτη όσο αυτή του Θόδωρου Μίντζα.

Ο Θόδωρος Μίντζας ήταν ο ιδιοκτήτης του παλαιοπωλείου ΑΝΘΕΣ, ενός από τα πιο γνωστά του κέντρου των Αθηνών κατά τις δεκαετία ’70, ’80 και ’90. Εκεί συγκέντρωνε σπουδαία κομμάτια λαϊκής τέχνης τα οποία, με τη φροντίδα και τη βοήθεια του επί χρόνια συνεργάτη του Ανδρέα Σκουργιαλού, αναδείκνυει θέτοντάς τα σε καθημερινή χρήση. Και αυτό γιατί ο Μίντζας δεν ήταν ένας συλλέκτης με τη στενή έννοια του όρου. Όλες του οι συλλογές, μεγάλης αξίας αναμφίβολα, ήταν διασκορπισμένες στο ισόγειο της οδού Πινδάρου, όπου βρισκόταν το παλαιοπωλείο, καθώς και στους επάνω δύο ορόφους, όπου ήταν η ιδιωτική του κατοικία. Όπως διαβάζουμε στο λεύκωμα από ένα δημοσίευμα της εποχής: “Το γοητευτικότερο σ’ αυτό το σπίτι είναι πως ούτε οι συλλογές, ούτε τα άλλα πολύτιμα αντικέιμενα και έπιπλα που βρίσκονται εκεί, το κάνουν να μοιάζει με μουσείο. Τα πολύτιμα κουτιά των γυρολόγων, στολισμένα με φίλντισι ή ξύλο τριανταφυλλιάς, τα βρίσκεις ακουμπισμένα ακόμα και επάνω στην τηλεόραση. Οι κλεψύδρες έχουν τη γωνιά τους και ο καθένας μπορεί να τις αγγίξει, να παίξει μαζί τους. Δεν είναι καθόλου παράξενο όταν ζητήσεις ένα ποτήρι νερό, να σ’το σερβίρουν σ’ ένα πολύτιμο ποτήρι από παλιό κρύσταλλο χαραγμένο στο χέρι”. Αυτό αποτελεί μια ένδειξη για τον χαρακτήρα, τις συνήθειες και τη βαθύτερη σχέση που είχε ο Μίντζας με τα αντικείμενα. Δεν ήταν ένας μεταπράτης, αλλά ένας άνθρωπος που έβαζε όλη του την αγάπη και τη φροντίδα σε κάθε ξεχωριστό κομμάτι.

Οι φίλοι

Δεν ήταν ένας μεταπράτης,{jcomments off} αλλά ένας άνθρωπος που έβαζε όλη του την αγάπη και τη φροντίδα σε κάθε ξεχωριστό κομμάτι

Αγάπη και φροντίδα έδινε επίσης απλόχερα στους φίλους του και στα σκυλιά του (τον Άρη και την Καρίνα). Γενναιόδωρα δείπνα, πολυάριθμες συνάξεις, συζητήσεις με φίλους και ταξίδια για τον εμπλουτισμό της συλλογής του ήταν στην καθημερινότητα του Μίντζα. Σ’ αυτό το λεύκωμα φίλοι, συνάδελφοι αλλά και πολύ κοντινοί του άνθρωποι έχουν γράψει από ένα μικρό σημείωμα, εκφράζοντας την ευγνωμοσύνη τους και τη βαθιά τους αγάπη. Η Πέγκη Ζουμπουλάκη, ο Άγγελος Δεληβοριάς, ο Ντίνος Χριστιανόπουλος και ο Γιώργος Γκούτης, μεταξύ άλλων, θυμούνται περιστατικά αστεία, γεγονότα που τους σημάδεψαν στην επαγγελματική και φιλική τους σχέση.

Μπορεί στις μέρες μας να είναι αυταπόδεικτη η αξία της λαϊκής τέχνης, τότε όμως, πίσω στη δεκαετία του ’80 και του ’90, όταν κυριαρχούσε ο νεοπλουτισμός και η επίδειξη της οικονομικής επιφάνειας, ο Θόδωρος Μίντζας από το παλαιοπωλείο του στο Κολωνάκι, σχεδόν επέβαλε, σε όλους αυτούς το γούστο του και την αισθητική του κόντρα στο ντιζάιν και τα “κλασικά ευρωπαϊκά” κομμάτια. Η τέχνης της ελληνικής επαρχίας, των νησιών και της ηπειρωτικής Ελλάδας αναδείχθηκε, φωτίστηκε μέσα από το μεράκι και την αγάπη του παλαιοπώλη και μπήκε σε μεγάλο αριθμό σπιτιών, συνδέοντας το αδικημένο παρελθόν με το θολό παρόν.

alt

    Κασελάκι πλανόδιων αργυροχρυσοχόων (19ος αι.)
    Δωρεά Θ. Μίντζα στο Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα.

Οι συλλογές

Στο λεύκωμα υπάρχουν επίσης άρθρα από περιοδικά διακόσμησης της εποχής, που παρουσιάζουν τη δουλειά του Θόδωρου Μίντζα, δύο εκτενείς του συνεντεύξεις καθώς και πολλές φωτογραφίες από τις ιδιωτικές του συλλογές. Αν ήταν να ξεχωρίσουμε ορισμένες, μεταξύ αυτών θα ήταν και αυτή με τα κουτιά των χρυσοχόων. Κουτιά πολύπλοκης κατασκευής με πολλά μικρά συρτάρια και κρύπτες. Πολλά από αυτά τα κουτιά είχαν δερμάτινα λουριά, τα οποία έδεναν στην πλάτη του χρυσοχόου για να μεταφέρει τα υλικά του. Άλλη μια πολύ ενδιαφέρουσα σειρά φωτογραφιών είναι αυτή που απεικονίζει τις κασέλες. “Η κασέλα ήταν το κυριότερο αντικείμενο του ελληνικού σπιτιού. Μέσα της φύλαγαν τα πολύτιμα προικιά. Ήταν μάλιστα και η ίδια η κασέλα προικιό, το ΄παιρνε η νύφη όταν έφευγε από το σπίτι της. Πολύ συχνά βρίσκουμε ξυλόγλυπτες. Όμως οι πιο σπάνιες κασέλες είναι οι ζωγραφιστές, που τις βρίσκουμε κυρίως στη Μυτιλήνη. Τις κασέλες αυτές τις ζωγράφιζαν οι ίδιοι οι ζωγράφοι που ζωγράφιζαν και τους τοίχους ή τα ταβάνια, και που συνόδευαν τις γιαννιώτικες κομπανίες των χτιστών, όταν πήγαιναν να κατασκευάσουν ένα σπίτι”.

Το λεύκωμα, που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις του Πελοποννησιακού Λαογραφικού Ιδρύματος, σε επιμέλεια της Ελένης Μαρτίνου, στοχεύει, πέρα από τη σκιαγράφηση της προσωπικότητας του Θόδωρου Μίντζα, και στη ευρύτερη διάδοση της αγάπης του για οτιδήποτε περικλείει η έννοια της ελληνικότητας. Όπως σημειώνει και ο Γιώργος Παναγόπουλος, πολύ κοντινός του άνθρωπος τα τελευταία 25 χρόνια: “Στις 25 Σεπτεμβρίου του 2012 έγειρες στον ώμο μου και κοιμήθηκες. Όμως τίποτε δεν τελείωσε, όλοι είμαστε εδώ μαζί σου και το ταξίδι συνεχίζεται”.

ΚΩΣΤΑΣ ΑΓΟΡΑΣΤΟΣ

 

altΟ αγαπητός κ. Θ.Κ. Μίντζας
Επιμέλεια: Ελένη Μαρτίνου
Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα 2014
Σελ. 200, τιμή € 20,00

alt

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Κολυμπώντας στη λιμνούλα υπό βροχή» του Τζορτζ Σόντερς (κριτική) – Για την αυθεντική αγάπη της γραφής και της ανάγνωσης

«Κολυμπώντας στη λιμνούλα υπό βροχή» του Τζορτζ Σόντερς (κριτική) – Για την αυθεντική αγάπη της γραφής και της ανάγνωσης

Για το βιβλίο του Τζορτζ Σόντερς [George Sauders] «Κολυμπώντας στη λιμνούλα υπό βροχή» (μτφρ. Ανδρέας Παππάς, εκδ. Πατάκη). Οι Ρώσοι «μάστορες» της γραφής, τα μαθήματα δημιουργικής γραφής, αλλά και η χαρά της ανάγνωσης. Kεντρική εικόνα: © Syracuse.edu.

Γράφει ο Διονύ...

«Πώς να διαβάζουμε λογοτεχνία» του Τέρυ Ίγκλετον – Μια γλαφυρή εισαγωγή στον κόσμο της ανάγνωσης

«Πώς να διαβάζουμε λογοτεχνία» του Τέρυ Ίγκλετον – Μια γλαφυρή εισαγωγή στον κόσμο της ανάγνωσης

Για το βιβλίο του Τέρυ Ίγκλετον [Τerry Eagleton] «Πώς να διαβάσουμε λογοτεχνία» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά, εκδ. Πεδίο]. Κεντρική εικόνα: (© Unsplash). 

Γράφει ο Φώτης Καραμπεσίνης

Το ερώτημα του τίτλου ...

«Τα όνειρα της καμήλας και άλλες ιστορίες για τη Συρία» της Ελένης Παπανδρέου (κριτική) – Στην επικράτεια του παραμυθιού

«Τα όνειρα της καμήλας και άλλες ιστορίες για τη Συρία» της Ελένης Παπανδρέου (κριτική) – Στην επικράτεια του παραμυθιού

Για το λεύκωμα της Ελένης Παπανδρέου «Τα όνειρα της καμήλας και άλλες ιστορίες για τη Συρία» (εκδ. Ιωλκός). Κεντρική εικόνα: Φωτογραφία της Ελένης Παπανδρέου από την έκδοση. 

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Στο ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

Η νικήτρια του βραβείου Women's Prize για non-fiction βιβλία θα ανακοινωθεί στις 13 Ιουνίου. Κεντρική εικόνα, μια από τις υποψήφιες για το βραβείο: η συγγραφέας και αρθρογράφος Ναόμι Κλάιν © The University of British Columbia.

Επιμέλεια: Book Press

...
Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

Ο «Νευρομάντης» του Ουίλιαμ Γκίμπσον μεταφέρεται στην οθόνη: μεγάλο συνδρομητικό κανάλι ανακοίνωσε ότι αγόρασε τα δικαιώματα

Ο «Νευρομάντης» του Ουίλιαμ Γκίμπσον μεταφέρεται στην οθόνη: μεγάλο συνδρομητικό κανάλι ανακοίνωσε ότι αγόρασε τα δικαιώματα

Το πασίγνωστο μυθιστόρημα του «πατέρα» του Cyberpunk Ουίλιαμ Γκίμπσον [William Gibson] «Νευρομάντης» αναμένεται να γίνει σειρά 10 επεισοδίων από το συνδρομητικό κανάλι Apple TV. Κεντρική εικόνα: ο συγγραφέας Ουίλιαμ Γκίμπσον © Wikipedia. 

Επιμέλεια: Book Press

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Βαγγέλη Γιαννίση «Μακγκάφιν», το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 21 Μαρτίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΤΟΥΡΙΣΤΑΣ
37.947408, 23.641584

 «Αφού σου ...


«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο του Κωνσταντίνου Κυριακού «Το μποστάνι του Μποστ – Μια σύνθεση / συμπλήρωση / διασκευή κειμένων του Μποστ», το οποίο κυκλοφορεί σε λίγες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Δήμητρας Παπαδήμα «Όλα μαύρα», το οποίο θα κυκλοφορήσει την επόμενη εβδομάδα από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Τι είμαστε εμείς μπροστά σε αυτά τα κτήνη, ρε; Τι είμαστε; Άγιοι. Και φόνο να...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Ενόψει της 25ης Μαρτίου, επιλέγουμε έντεκα βιβλία που μας βοηθούν να κατανοήσουμε τα περίπλοκλη όσο και μοναδική διαδοχή γεγονότων που ήταν η Ελληνική Επανάσταση. Kεντρική εικόνα: έργο του Λουντοβίκο Λιπαρίνι «Ο όρκος του λόρδου Βύρωνα στο Μεσολόγγι» (περίπου 1850), μουσείο Μπενάκη.

...
Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Όσο μακρινή κι αν φαντάζει η Ιαπωνία, δεν παύει να μας ελκύει, μεταξύ άλλων και για την ιδιαίτερη και τολμηρή λογοτεχνία της. Από τον κλασικό Καουαμπάτα έως τον ευφάνταστο Μουρακάμι, επιλέγουμε δέκα βιβλία που κυκλοφόρησαν σχετικά πρόσφατα και μπορούν να μας ανοίξουν νέα παράθυρα στον κόσμο του Ανατέλλοντος Ήλιου. K...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

02 Απριλίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα μεγαλύτερα μυθιστορήματα όλων των εποχών: 20 έργα-ποταμοί από την παγκόσμια λογοτεχνία

Πολύτομα λογοτεχνικά έργα, μυθιστορήματα-ποταμοί, βιβλία που η ανάγνωσή τους μοιάζει με άθλο. Έργα-ορόσημα της παγκόσμιας πεζογραφίας, επικές αφηγήσεις από την Άπω Ανατ

ΦΑΚΕΛΟΙ