alt

Ενα λεύκωμα αφιερωμένο στον παλαιοπώλη Θόδωρο Μίντζα και στις σπάνιες συλλογές του.

Του Κώστα Αγοραστού

Μπορεί μια ζωή να χωρέσει σε ένα λεύκωμα; Η απάντηση είναι πως όχι. Ιδιαίτερα αν αναφερόμαστε σε μια ζωή τοσο πλούσια και γεμάτη όσο αυτή του Θόδωρου Μίντζα.

Ο Θόδωρος Μίντζας ήταν ο ιδιοκτήτης του παλαιοπωλείου ΑΝΘΕΣ, ενός από τα πιο γνωστά του κέντρου των Αθηνών κατά τις δεκαετία ’70, ’80 και ’90. Εκεί συγκέντρωνε σπουδαία κομμάτια λαϊκής τέχνης τα οποία, με τη φροντίδα και τη βοήθεια του επί χρόνια συνεργάτη του Ανδρέα Σκουργιαλού, αναδείκνυει θέτοντάς τα σε καθημερινή χρήση. Και αυτό γιατί ο Μίντζας δεν ήταν ένας συλλέκτης με τη στενή έννοια του όρου. Όλες του οι συλλογές, μεγάλης αξίας αναμφίβολα, ήταν διασκορπισμένες στο ισόγειο της οδού Πινδάρου, όπου βρισκόταν το παλαιοπωλείο, καθώς και στους επάνω δύο ορόφους, όπου ήταν η ιδιωτική του κατοικία. Όπως διαβάζουμε στο λεύκωμα από ένα δημοσίευμα της εποχής: “Το γοητευτικότερο σ’ αυτό το σπίτι είναι πως ούτε οι συλλογές, ούτε τα άλλα πολύτιμα αντικέιμενα και έπιπλα που βρίσκονται εκεί, το κάνουν να μοιάζει με μουσείο. Τα πολύτιμα κουτιά των γυρολόγων, στολισμένα με φίλντισι ή ξύλο τριανταφυλλιάς, τα βρίσκεις ακουμπισμένα ακόμα και επάνω στην τηλεόραση. Οι κλεψύδρες έχουν τη γωνιά τους και ο καθένας μπορεί να τις αγγίξει, να παίξει μαζί τους. Δεν είναι καθόλου παράξενο όταν ζητήσεις ένα ποτήρι νερό, να σ’το σερβίρουν σ’ ένα πολύτιμο ποτήρι από παλιό κρύσταλλο χαραγμένο στο χέρι”. Αυτό αποτελεί μια ένδειξη για τον χαρακτήρα, τις συνήθειες και τη βαθύτερη σχέση που είχε ο Μίντζας με τα αντικείμενα. Δεν ήταν ένας μεταπράτης, αλλά ένας άνθρωπος που έβαζε όλη του την αγάπη και τη φροντίδα σε κάθε ξεχωριστό κομμάτι.

Οι φίλοι

Δεν ήταν ένας μεταπράτης,{jcomments off} αλλά ένας άνθρωπος που έβαζε όλη του την αγάπη και τη φροντίδα σε κάθε ξεχωριστό κομμάτι

Αγάπη και φροντίδα έδινε επίσης απλόχερα στους φίλους του και στα σκυλιά του (τον Άρη και την Καρίνα). Γενναιόδωρα δείπνα, πολυάριθμες συνάξεις, συζητήσεις με φίλους και ταξίδια για τον εμπλουτισμό της συλλογής του ήταν στην καθημερινότητα του Μίντζα. Σ’ αυτό το λεύκωμα φίλοι, συνάδελφοι αλλά και πολύ κοντινοί του άνθρωποι έχουν γράψει από ένα μικρό σημείωμα, εκφράζοντας την ευγνωμοσύνη τους και τη βαθιά τους αγάπη. Η Πέγκη Ζουμπουλάκη, ο Άγγελος Δεληβοριάς, ο Ντίνος Χριστιανόπουλος και ο Γιώργος Γκούτης, μεταξύ άλλων, θυμούνται περιστατικά αστεία, γεγονότα που τους σημάδεψαν στην επαγγελματική και φιλική τους σχέση.

Μπορεί στις μέρες μας να είναι αυταπόδεικτη η αξία της λαϊκής τέχνης, τότε όμως, πίσω στη δεκαετία του ’80 και του ’90, όταν κυριαρχούσε ο νεοπλουτισμός και η επίδειξη της οικονομικής επιφάνειας, ο Θόδωρος Μίντζας από το παλαιοπωλείο του στο Κολωνάκι, σχεδόν επέβαλε, σε όλους αυτούς το γούστο του και την αισθητική του κόντρα στο ντιζάιν και τα “κλασικά ευρωπαϊκά” κομμάτια. Η τέχνης της ελληνικής επαρχίας, των νησιών και της ηπειρωτικής Ελλάδας αναδείχθηκε, φωτίστηκε μέσα από το μεράκι και την αγάπη του παλαιοπώλη και μπήκε σε μεγάλο αριθμό σπιτιών, συνδέοντας το αδικημένο παρελθόν με το θολό παρόν.

alt

    Κασελάκι πλανόδιων αργυροχρυσοχόων (19ος αι.)
    Δωρεά Θ. Μίντζα στο Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα.

Οι συλλογές

Στο λεύκωμα υπάρχουν επίσης άρθρα από περιοδικά διακόσμησης της εποχής, που παρουσιάζουν τη δουλειά του Θόδωρου Μίντζα, δύο εκτενείς του συνεντεύξεις καθώς και πολλές φωτογραφίες από τις ιδιωτικές του συλλογές. Αν ήταν να ξεχωρίσουμε ορισμένες, μεταξύ αυτών θα ήταν και αυτή με τα κουτιά των χρυσοχόων. Κουτιά πολύπλοκης κατασκευής με πολλά μικρά συρτάρια και κρύπτες. Πολλά από αυτά τα κουτιά είχαν δερμάτινα λουριά, τα οποία έδεναν στην πλάτη του χρυσοχόου για να μεταφέρει τα υλικά του. Άλλη μια πολύ ενδιαφέρουσα σειρά φωτογραφιών είναι αυτή που απεικονίζει τις κασέλες. “Η κασέλα ήταν το κυριότερο αντικείμενο του ελληνικού σπιτιού. Μέσα της φύλαγαν τα πολύτιμα προικιά. Ήταν μάλιστα και η ίδια η κασέλα προικιό, το ΄παιρνε η νύφη όταν έφευγε από το σπίτι της. Πολύ συχνά βρίσκουμε ξυλόγλυπτες. Όμως οι πιο σπάνιες κασέλες είναι οι ζωγραφιστές, που τις βρίσκουμε κυρίως στη Μυτιλήνη. Τις κασέλες αυτές τις ζωγράφιζαν οι ίδιοι οι ζωγράφοι που ζωγράφιζαν και τους τοίχους ή τα ταβάνια, και που συνόδευαν τις γιαννιώτικες κομπανίες των χτιστών, όταν πήγαιναν να κατασκευάσουν ένα σπίτι”.

Το λεύκωμα, που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις του Πελοποννησιακού Λαογραφικού Ιδρύματος, σε επιμέλεια της Ελένης Μαρτίνου, στοχεύει, πέρα από τη σκιαγράφηση της προσωπικότητας του Θόδωρου Μίντζα, και στη ευρύτερη διάδοση της αγάπης του για οτιδήποτε περικλείει η έννοια της ελληνικότητας. Όπως σημειώνει και ο Γιώργος Παναγόπουλος, πολύ κοντινός του άνθρωπος τα τελευταία 25 χρόνια: “Στις 25 Σεπτεμβρίου του 2012 έγειρες στον ώμο μου και κοιμήθηκες. Όμως τίποτε δεν τελείωσε, όλοι είμαστε εδώ μαζί σου και το ταξίδι συνεχίζεται”.

ΚΩΣΤΑΣ ΑΓΟΡΑΣΤΟΣ

 

altΟ αγαπητός κ. Θ.Κ. Μίντζας
Επιμέλεια: Ελένη Μαρτίνου
Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα 2014
Σελ. 200, τιμή € 20,00

alt

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Επιβίωση και Ιερότητα: Η πρώιμη ανθρωπότητα, το ελληνικό κοσμοσύστημα και τα μυστήρια της Ελευσίνας» της Αλεξάνδρας Θεοδωροπούλου (κριτική)

«Επιβίωση και Ιερότητα: Η πρώιμη ανθρωπότητα, το ελληνικό κοσμοσύστημα και τα μυστήρια της Ελευσίνας» της Αλεξάνδρας Θεοδωροπούλου (κριτική)

Για το βιβλίο της Αλεξάνδρας Θεοδωροπούλου «Επιβίωση και Ιερότητα: Η πρώιμη ανθρωπότητα, το ελληνικό κοσμοσύστημα και τα μυστήρια της Ελευσίνας» (εκδ. Παπαζήση).

Γράφει ο Κωνσταντίνος Β. Πρώιμος

Ιαχές της φυσικής κα...

«Οι Μυκήνες δεν ήταν το παν – Καμπανελλικά ανάλεκτα» του Γιώργου Π. Πεφάνη (κριτική) – Στη ρωγμή του αθέατου εαυτού

«Οι Μυκήνες δεν ήταν το παν – Καμπανελλικά ανάλεκτα» του Γιώργου Π. Πεφάνη (κριτική) – Στη ρωγμή του αθέατου εαυτού

Για το βιβλίο του Γιώργου Π. Πεφάνη «Οι Μυκήνες δεν ήταν το παν – Καμπανελλικά ανάλεκτα» (εκδ. Κάπα Εκδοτική). Στην κεντρική εικόνα, ο Ιάκωβος Καμπανέλλης.

Γράφει η Ελευθερία Ράπτου

Οι Μυκήνες δεν ήταν το παν ...

«Τετράδια Αμερικής: Περιπλάνηση στην Αμερική του πολιτισμού και της πολιτικής» του Ντίνου Σιώτη (κριτική)

«Τετράδια Αμερικής: Περιπλάνηση στην Αμερική του πολιτισμού και της πολιτικής» του Ντίνου Σιώτη (κριτική)

Για το βιβλίο του Ντίνου Σιώτη «Τετράδια Αμερικής: Περιπλάνηση στην Αμερική του πολιτισμού και της πολιτικής» (εκδ. Καστανιώτη). Κεντρική εικόνα: © Richard Tao (Unsplash).

Γράφει ο Αντώνης Μακρυδημήτρης

Yet the ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Το σπίτι με την κόκκινη πόρτα» του Βαγγέλη Μαργιωρή (προδημοσίευση)

«Το σπίτι με την κόκκινη πόρτα» του Βαγγέλη Μαργιωρή (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το αστυνομικό μυθιστόρημα του Βαγγέλη Μαργιωρή «Το σπίτι με την κόκκινη πόρτα», το οποίο κυκλοφορεί στις 25 Σεπτεμβρίου από τις εκδόσεις Μίνωας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Ήρωες, μίξερ, μανταλάκια, σερβιέτες…» Μέσα στο ...

«Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» της Τζορντάνα Λεβίν (προδημοσίευση)

«Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» της Τζορντάνα Λεβίν (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Τζορντάνα Λεβίν [Jordanna Levin] «Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» (μτφρ. Νοέλα Ελιασά), που θα κυκλοφορήσει στις 25 Σεπτεμβρίου από τις εκδόσεις Μίνωας. 

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

Αυτή είναι η βραχεία λίστα για το Βραβείο Μπούκερ 2023

Αυτή είναι η βραχεία λίστα για το Βραβείο Μπούκερ 2023

Οι έξι συγγραφείς που επιλεχτήκαν από την κριτική επιτροπή «παρουσιάζουν έργα εντυπωσιακής δομής». Ανάμεσά τους βρίσκονται δύο πρωτοεμφανιζόμενοι πεζογράφοι. Στη φωτογραφία, η υποψήφια Σάρα Μπερνστάιν [Sarah Bernstein].

Επιμέλεια: Book Press

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Το σπίτι με την κόκκινη πόρτα» του Βαγγέλη Μαργιωρή (προδημοσίευση)

«Το σπίτι με την κόκκινη πόρτα» του Βαγγέλη Μαργιωρή (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το αστυνομικό μυθιστόρημα του Βαγγέλη Μαργιωρή «Το σπίτι με την κόκκινη πόρτα», το οποίο κυκλοφορεί στις 25 Σεπτεμβρίου από τις εκδόσεις Μίνωας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Ήρωες, μίξερ, μανταλάκια, σερβιέτες…» Μέσα στο ...

«Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» της Τζορντάνα Λεβίν (προδημοσίευση)

«Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» της Τζορντάνα Λεβίν (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Τζορντάνα Λεβίν [Jordanna Levin] «Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» (μτφρ. Νοέλα Ελιασά), που θα κυκλοφορήσει στις 25 Σεπτεμβρίου από τις εκδόσεις Μίνωας. 

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Ηλίας Πετρόπουλος: Σκληρός από τρυφερότητα» του Τζον Τέιλορ (προδημοσίευση)

«Ηλίας Πετρόπουλος: Σκληρός από τρυφερότητα» του Τζον Τέιλορ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση του προλόγου του μεταφραστή Γιώργου Ι. Αλλαμανή, στο βιβλίο του Τζον Τέιλορ [John Taylor] «Σκληρός από τρυφερότητα – Ο Έλληνας ποιητής και λαογράφος του άστεως Ηλίας Πετρόπουλος», το οποίο κυκλοφορεί αυτές τις μέρες από τις εκδόσεις Δίχτυ.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Επιλογές από τις προσεχείς εκδόσεις ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας, ποίησης, βιογραφιών, θεάτρου, δοκιμίων, μελετών και γκράφικ νόβελ.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Επιλέξαμε και φέτος όχι την εξαντλητική παρουσίαση των νέων εκδόσεων αλλά την στ...

22 σημαντικοί συγγραφείς που έγραψαν μόνο ένα μυθιστόρημα

22 σημαντικοί συγγραφείς που έγραψαν μόνο ένα μυθιστόρημα

Τι κοινό θα μπορούσε να έχει η Έμιλι Μπροντέ [Emily Brontë] με τον Χουάν Ρούλφο [Juan Rulfo] και τον εικονιζόμενο Άρη Αλεξάνδρου; Και οι τρεις τους, όπως και πολλοί ακόμα σημαντικοί συγγραφείς, έγραψαν και εξέδωσαν ένα μόνο μυθιστόρημα στη διάρκεια της ζωής τους, που ωστόσο αρκούσε για να τους καθιερώσει στο λογοτεχ...

4 σημαντικές εκδόσεις για την Αθήνα – Όψεις μιας πόλης σε διαρκή κίνηση

4 σημαντικές εκδόσεις για την Αθήνα – Όψεις μιας πόλης σε διαρκή κίνηση

Τέσσερις εκδόσεις για τη μελέτη, το σήμερα και το άλλοτε της Αθήνας. Στην κεντρική εικόνα, φωτογραφία της Διονυσίας Αλεξιάδου, από το λεύκωμα των εκδόσεων Καπόν «Η Αθήνα στον καιρό της πανδημίας».

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ

03 Σεπτεμβρίου 2023 ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΝΕΑ

23 σημαντικές εκδηλώσεις στο πλαίσιο του 51ου Φεστιβάλ Βιβλίου στο Πεδίον του Άρεως

Πρόγραμα σημαντικών εκδηλώσεων στην Κεντρική Σκηνή «Μελίνα Μερκούρη» στη διάρκεια όλων των ημερών του 51ου Φεστιβάλ Βιβλίου στο Πεδίον του Άρεως. Επιμέλεια: Book Press

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

ΦΑΚΕΛΟΙ