alt

Για το βιβλίο της Αθηνάς Ανδρουτσοπούλου «Ταξίδια με τη μαμά» (σύνθεση εικονογράφησης Ρ.Κ., εκδ. Λιβάνης).

Της Άντας Κατσίκη-Γκίβαλου

Το βιβλίο της Αθηνάς Ανδρουτσοπούλου, ψυχολόγου-ψυχοθεραπεύτριας και συγγραφέως παιδικών βιβλίων, θεωρώ ότι είναι ένα πρωτότυπο λογοτεχνικό βιβλίο γνώσεων που κύριο στόχο έχει να γνωρίσει στο μικρό παιδί σημαντικές προσωπικότητες της τέχνης (ζωγραφικής, λογοτεχνίας) και της επιστήμης, ενώ παράλληλα το εξοικειώνει και με το είδος της (αυτο)βιογραφίας, κυρίως με την ημερολογιακή γραφή, με το προσωπικό ημερολόγιο (journal intime), ένα είδος που κυριαρχεί στην Ευρώπη τον 19ο αιώνα. Η έξαρση συγγραφής προσωπικών ημερολογίων τον αιώνα αυτόν και η δημοσίευσή τους στη δεκαετία 1880-1890 δεν είναι άσχετη με τα ατομικά αδιέξοδα που δημιουργούνται, με το ενδιαφέρον της εποχής για την ψυχολογία, καθώς και με τη νέα στροφή στο υποκείμενο.

Η συγγραφέας [...] στρέφει το ενδιαφέρον του αναγνώστη στον εσωτερικό κόσμο των δημιουργών, στα αδιέξοδά τους, στον ψυχισμό τους, στην εσωτερική τους πάλη για την υλοποίηση των ονείρων τους.

Η συγγραφέας στο βιβλίο αυτό, με την προσφυγή στα προσωπικά ημερολόγια των προσωπικοτήτων στις οποίες αναφέρεται, στρέφει το ενδιαφέρον του αναγνώστη στον εσωτερικό κόσμο των δημιουργών, στα αδιέξοδά τους, στον ψυχισμό τους, στην εσωτερική τους πάλη για την υλοποίηση των ονείρων τους. Το βιβλίο αφηγηματολογικά συγκροτείται κυρίως από τους διαλόγους μητέρας και κόρης που προκαλούνται από τα φανταστικά ταξίδια τους στον κόσμο σημαντικών ανθρώπων του πνεύματος. Εμμένοντας στην παιδική ηλικία των δημιουργών, γεγονός που διευκολύνει την ταύτιση της μυθοπλαστικής μικρής ηρωίδας, καθώς και του μικρού αναγνώστη με τον κάθε καλλιτέχνη και συγγραφέα, η Αθηνά Ανδρουτσοπούλου δημιουργεί το κατάλληλο ψυχολογικό κλίμα για να γίνει πιο ευχάριστη η προσέγγιση του έργου τους. Σχολιάζοντας με τρόπο απλό καθοριστικά στοιχεία του έργου και της ζωής του κάθε δημιουργού αποκαλύπτει τόσο τη δική της σε βάθος γνώση του έργου τους όσο και τις τομές τους στο επιστημονικό και στο καλλιτεχνικό πεδίο. Η φυσικότητα του διαλόγου ενηλίκου-ανηλίκου (μητέρας-κόρης) υπηρετείται με αναφορές και συγκρίσεις ανάμεσα στη ζωή των σημαντικών αυτών ανθρώπων της τέχνης με αυτήν της κόρης, γεγονός που συμβάλλει στην ευχαρίστηση και στην παιδική ματιά που κυριαρχεί στην πρόσληψη της γνώσης.

Η επιλογή προσωπικοτήτων όπως ο Ντα Βίντσι, ο Δαρβίνος, η Κιουρί, ο Φρόιντ, η Βιρτζίνια Γουλφ και ο Βαν Γκογκ, ίσως θα μπορούσε, σε πρώτη ματιά, να μη θεωρηθεί η πιο κατάλληλη για να μυήσει κανείς ένα παιδί στην επιστήμη – όσο στην τέχνη. Η θεωρία του Δαρβίνου που αντιτίθεται στην κοσμοθεωρία της θρησκείας (η οποία ευκολότερα υιοθετείται συναισθηματικά από το μικρό παιδί), ο homo universalis που εκπροσωπείται από τον Ντα Βίντσι, η ανακάλυψη του ραδίου αλλά και η επισήμανση των κινδύνων από τη ραδιενέργεια από μια γυναίκα επιστήμονα στις αρχές του 20ού αιώνα, η κατά Φρόιντ ερμηνεία των ονείρων και η συμβολή του στην κατανόηση του εσώτερου εαυτού μας, η σημασία της λογοτεχνικής γραφής για έναν συγγραφέα όπως φανερώνεται μέσα από την εξιστόρηση της ζωής της Βιρτζίνια Γουλφ και οι δυο αντιτιθέμενες φωνές του Βαν Γκογκ, η αισιόδοξη και η απαισιόδοξη, προσεγγίζονται από τον νεαρό αναγνώστη με τρόπο που βασίζεται στη βιωματική εμπλοκή του στις «ζωές των άλλων».

Μέσα από την εξιστόρηση βιογραφικών στιγμών η συγγραφέας έχει την ευκαιρία να αναφερθεί και σε σύγχρονα κοινωνικά ζητήματα του στενότερου και ευρύτερου περιβάλλοντος.

Το ημερολόγια και τα όνειρα είναι οι κρίκοι που συνδέουν τις ζωές των παραπάνω προσωπικοτήτων μεταξύ τους. Μέσα από την εξιστόρηση βιογραφικών στιγμών η συγγραφέας έχει την ευκαιρία να αναφερθεί και σε σύγχρονα κοινωνικά ζητήματα του στενότερου και ευρύτερου περιβάλλοντος και να εξοικειώσει τους αναγνώστες με ζητήματα που αφορούν τον σεβασμό στον Άλλο, τη βία, τη διαφορετικότητα (όχι μόνο τη φυλετική), τη σημασία της οικογενειακής αγάπης και της ψυχικής υγείας. Ωστόσο, τα όνειρα και οι επιθυμίες των σημαντικών αυτών ανθρώπων που καταγράφονται στις ημερολογιακές τους σελίδες είναι εκείνες που κινητοποιούν τη μικρή μυθοπλαστική ηρωίδα και τον αναγνώστη να ονειρευτούν και αυτοί και να αγωνιστούν να πραγματοποιήσουν τους δικούς τους πόθους.

Η θαυμαστή μετάβαση από τον ένα δημιουργό στον άλλο και από έργο σε έργο, επιστημονικό και καλλιτεχνικό, ενισχύεται από τη ευρηματική σύνθεση εικονογράφησης (Ρ.Κ.), η οποία κατορθώνει να συνδέσει αρμονικά το ποικίλο φωτογραφικό υλικό που αναφέρεται σε στιγμές της καθημερινής ζωής των πνευματικών αυτών προσωπικοτήτων ή σε έργα τους –πίνακες ή συγγράμματα–, χάρτες που μας μεταφέρουν από τη μία χώρα στην άλλη, ενώ τα σκίτσα αποδίδουν ανάλαφρα στιγμές από την καθημερινότητα των μυθοπλαστικών ηρωίδων.

Η φαντασία, το χιούμορ, η αμεσότητα στη γραφή, που σκοπίμως διακρίνεται για την προφορικότητά της στα διαλογικά μέρη της αφήγησης, η έκπληξη που ενισχύεται από τις εναλλαγές γεωγραφικού, χρονικού, πνευματικού και ψυχολογικού περιβάλλοντος, καθιστούν το λογοτεχνικό αυτό βιβλίο γνώσεων ιδιαίτερα πρωτότυπο και ελκυστικό για μικρούς και μεγάλους.

* Η ΑΝΤΑ ΚΑΤΣΙΚΗ-ΓΚΙΒΑΛΟΥ είναι ομ. καθηγήτρια Ελληνικής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών.

 

altΤαξίδια με τη μαμά
Αθηνά Ανδρουτσοπούλου
Εικονογράφηση Ρ.Κ.
Λιβάνης 2017
Σελ. 96, τιμή εκδότη €10,00

alt

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ ΑΝΔΡΟΥΤΣΟΠΟΥΛΟΥ

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Δημιουργική Γραφή – “Παίζουμε Λογοτεχνία”» του Ανδρέα Καρακίτσιου

«Δημιουργική Γραφή – “Παίζουμε Λογοτεχνία”» του Ανδρέα Καρακίτσιου

Για το βιβλίο «Δημιουργική Γραφή – “Παίζουμε Λογοτεχνία”» του Ανδρέα Καρακίτσιου (εκδ. Ζυγός, σελ. 668)

Του Γιάννη Σ. Παπαδάτου

Ο Ανδρέας Καρακίτσιος αποτελεί μια ξεχωριστή παρουσία στον χώρο της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης...

«Έρχεται ο γίγαντας» του Μάκη Τσίτα (κριτική)

«Έρχεται ο γίγαντας» του Μάκη Τσίτα (κριτική)

Για το βιβλίο του Μάκη Τσίτα «Έρχεται ο γίγαντας» (εικόνες: Νικόλας Χατζησταμούλος, εκδ. Μεταίχμιο), μια ιστορία για τις ψεύτικες ειδήσεις που τρομοκρατούν τον πληθυσμό. 

Του Μάνου Κοντολέων

Ο Μάκης Τσίτας σίγουρα είναι μια ιδιαίτερη περίπτωση στη...

«Η χώρα των τεράτων» του Μωρίς Σέντακ – Εικονοβιβλίο μαγικού ρεαλισμού

«Η χώρα των τεράτων» του Μωρίς Σέντακ – Εικονοβιβλίο μαγικού ρεαλισμού

Για το εικονοβιβλίο μαγικού ρεαλισμού «H χώρα των τεράτων» του Maurice Sendak (μτφρ. Γιάννης Παλαβός) που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Παπαδόπουλος. 

Του Γιάννη Σ. Παπαδάτου

Σε μια καλαίσθητη έκδοση μαζί με δυο αφίσες, σε μια χρηστική πάνινη τσάντα...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Βίος και Πολιτεία» – μια νέα εκπομπή για τους ανθρώπους του βιβλίου απευθείας από το «υπόγειο» της Πολιτείας

«Βίος και Πολιτεία» – μια νέα εκπομπή για τους ανθρώπους του βιβλίου απευθείας από το «υπόγειο» της Πολιτείας

Το πρώτο επεισόδιο της εκπομπής «Βίος και Πολιτεία» μεταδόθηκε ζωντανά την Παρασκευή και βρίσκεται ήδη στον «αέρα» του διαδικτύου. Μια πρωτοβουλία του μεγαλύτερου και πιο εν...

Λάνα Μπάστασιτς: «Στο βιβλίο μου, η Βοσνία θυμίζει τη Χώρα των Θαυμάτων του Λιούις Κάρολ»

Λάνα Μπάστασιτς: «Στο βιβλίο μου, η Βοσνία θυμίζει τη Χώρα των Θαυμάτων του Λιούις Κάρολ»

Σε συνέντευξή της στο American Booksellers Association, η Βόσνια συγγραφέας Lana Bastašić μίλησε για το βιβλίο της «Πιάσε το λαγό», που κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Gutenberg, σε μετάφραση Ισμήνης Ραντούλοβιτς.

Επιμέλεια: Book Press

...
Φεστιβάλ ΛΕΑ: Ανακοινώθηκε η λίστα με τους φιναλίστ για το 3ο Βραβείο Λογοτεχνικής Μετάφρασης

Φεστιβάλ ΛΕΑ: Ανακοινώθηκε η λίστα με τους φιναλίστ για το 3ο Βραβείο Λογοτεχνικής Μετάφρασης

Δημοσιοποιήθηκε η λίστα με τους φιναλίστ για το 3ο Βραβείο Λογοτεχνικής Μετάφρασης ΛΕΑ.

Επιμέλεια: Book Press

Δημοσιοποιείται η λίστα των φιναλίστ για το 3ο Βραβείο Λογοτεχνικής Μετάφρασης ΛΕΑ, υπό την Αιγίδα της Α.Ε. ...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Τα ρόδα δεν πεθαίνουν ποτέ» του Γκούναρ Στόλεσεν (προδημοσίευση)

«Τα ρόδα δεν πεθαίνουν ποτέ» του Γκούναρ Στόλεσεν (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Γκούναρ Στόλεσεν [Gunnar Staalesen] «Τα ρόδα δεν πεθαίνουν ποτέ» (μτφρ. Βαγγέλης Γιαννίσης), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 7 Ιουνίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Υπάρχουν κάποιε...

«Αρκτικό καλοκαίρι» του Ντέιμον Γκάλγκατ (προδημοσίευση)

«Αρκτικό καλοκαίρι» του Ντέιμον Γκάλγκατ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Ντέιμον Γκάλγκατ [Damon Galgut] «Αρκτικό καλοκαίρι» (μτφρ. Κλαίρη Παπαμιχαήλ), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 24 Μαΐου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Οι δύο άντρες κάθονταν στις πο...

«Ο γυάλινος κήπος» της Τατιάνας Τσιμπουλεάκ (προδημοσίευση)

«Ο γυάλινος κήπος» της Τατιάνας Τσιμπουλεάκ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Τατιάνας Τσιμπουλεάκ [Tatiana Ţîbuleac] «Ο γυάλινος κήπος» (μτφρ. Άντζελα Μπράτσου), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 15 Μαΐου από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Πατριαρχία, φεμινισμός και κουίρ λογοτεχνία – Μιχαλοπούλου, Αλεξάνδρα Κ* και Καλοβυρνάς δίνουν απαντήσεις

Πατριαρχία, φεμινισμός και κουίρ λογοτεχνία – Μιχαλοπούλου, Αλεξάνδρα Κ* και Καλοβυρνάς δίνουν απαντήσεις

Λογοτεχνία, έμφυλες ταυτότητες, πατριαρχία, φεμινιστικό κίνημα, γυναικεία γραφή. Αμάντα Μιχαλοπούλου, Αλεξάνδρα Κ*, Λύο Καλοβυρνάς φωτίζουν όψεις ενός ζητήματος που μας αφορά περισσότερο απ΄ όσο ίσως πιστεύουμε, ενώ ακολουθεί επιλογή βιβλίων ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας από τις πρόσφατες ...

Τα 25 καλύτερα λογοτεχνικά έργα γραμμένα από γυναίκες συγγραφείς – από τη Μέρι Σέλεϊ στην Έλενα Φερράντε

Τα 25 καλύτερα λογοτεχνικά έργα γραμμένα από γυναίκες συγγραφείς – από τη Μέρι Σέλεϊ στην Έλενα Φερράντε

Σε δημοσίευσή της στον Independent, η αρθρογράφος Clarisse Loughrey ξεχώρισε τα εικοσιπέντε σημαντικότερα λογοτεχνικά έργα που γράφτηκαν από γυναίκες συγγραφείς. Στη φωτογραφία, μία από αυτές, η Octavia E. Butler [1947 - 2006], συγγραφέας μυθιστορημάτων επιστημονικής φαντασίας με έντονο κοινωνικό και πολιτικό υ...

«Φάκελος αρχαιοκαπηλία»: Νικόλας Ζηργάνος, Ανδρέας Αποστολίδης και Γιάννης Μαρής

«Φάκελος αρχαιοκαπηλία»: Νικόλας Ζηργάνος, Ανδρέας Αποστολίδης και Γιάννης Μαρής

Φάκελος αρχαιοκαπηλία με προτάσεις τριών βιβλίων: «Επιχείρηση “Νόστος”: Ένα χρυσό στεφάνι και μια Κόρη για τον Αλέξη Καρρά» (εκδ. Τόπος), του Νικόλα Ζηργάνου, «Αρχαιοκαπηλία και εμπόριο αρχαιοτήτων – Μουσεία, έμποροι τέχνης, οίκοι δημοπρασιών, ιδιωτικές συλλογές» (εκδ. Άγρα), του Ανδρέα Αποστολίδη και  «Ίλ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

13 Δεκεμβρίου 2022 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2022

Έφτασε η στιγμή και φέτος για την καθιερωμένη εδώ και χρόνια επιλογή των εκατό από τα καλύτερα βιβλία λογοτεχνίας της χρονιάς που φτάνει σε λίγες μέρες στο τέλος της. Ε

ΦΑΚΕΛΟΙ