tempo_04

Του Φοίβου Καρζή

Χώρα που προτιμάει να ζει την ιστορία της ως μύθο, η Ελλάδα περιγράφεται αποτελεσματικότερα μέσα από τη λογοτεχνική της διήγηση, παρά στις ιστορικές της καταγραφές. Αν θέλει κανείς να μάθει τι συνέβη μετά τον πόλεμο, η καλύτερη ιδέα είναι να διαβάσει το «Τρίτο Στεφάνι» του Ταχτσή. Για τη δεκαετία του ‘70

είναι η «Αρχαία Σκουριά» της Δούκα. Και για το πώς φτάσαμε εδώ που είμαστε σήμερα, αποκαλυπτικότερη από τους πίνακες του δημοσίου χρέους είναι η «Άμυνα Ζώνης» του Μάρκαρη.

Σοβαρή υποψηφιότητα για μια από τις πιο ενδιαφέρουσες λογοτεχνικές αναγνώσεις της Ελλάδας των δύο τελευταίων δεκαετιών θέτει η νουβέλα του Λάκη Δόλγερα «Mια σκοτεινή υπόθεση» (Γαβριηλίδης 2010). Χρησιμοποιώντας σειρά από γνωστές τεχνικές (όπως ο εγκιβωτισμός και η πολυπρισματική διήγηση του ίδιου μύθου, κυρίως από διαφορετικούς αφηγητές, πρόσωπα του δράματος), υποδύεται τον τύπο ενός αστυνομικού μυθιστορήματος για να παρουσιάσει μια κλασική οικογενειακή τραγωδία, που εκτυλίσσεται στο φόντο μιας κοινωνίας η οποία ζει τη μετάβασή της από τις παραδοσιακές συντεταγμένες στη φάση μιας ανάπτυξης που δημιουργεί βαθύ ρήγμα ανάμεσα στους «επιτυχημένους», που την αξιοποιούν, και τους «περιθωριακούς», που αδυνατούν να την κατανοήσουν και να την ακολουθήσουν.

Πολύ ενδιαφέρον χαρακτηριστικό του βιβλίου είναι ότι οι κοινωνικές διεργασίες δεν επηρεάζουν άμεσα την πλοκή και την τύχη των πρωταγωνιστών – όπως στο συνήθη λογοτεχνικό τύπο. Αντίθετα, τα πρόσωπα εμφανίζονται στο δικό τους επίπεδο, κινούμενα από τις μεταξύ τους σχέσεις, ενώ η Ελλάδα των τελευταίων 25 χρόνων προβάλλει σαν φόντο, ραγδαία μεταβαλλόμενη, αποσπασματική, απρόσωπη, συγκροτημένη από ατομικά ενδιαφέροντα και ολοένα περισσότερο αμέτοχη ψυχικά σε ό,τι εξελίσσεται στις ζωές εκείνων που την συνθέτουν.

Ένα επεισόδιο χαρακτηριστικό της υπαινικτικής παρουσίας της «νέας Ελλάδας» στην πλοκή: Ο κεντρικός ήρωας είναι ύποπτος για τη δολοφονία της γυναίκας του. Έχει εκτίσει πολυετή κάθειρξη, καταδικασμένος (ίσως) άδικα. Περιμένει το Εφετείο και η υπόθεση έχει πάψει να συγκινεί την κοινή γνώμη. Ένας εκδότης, που απορρίπτει την ιστορία του ως «μη εμπορική», εξηγεί πως «οι περισσότεροι θεωρούν τον [ήρωα του βιβλίου] Δεμερτζή τυχερό. Ήταν βοσκός στο βουνό και κατάφερε να γίνει δημόσιος υπάλληλος». Και στην επισήμανση ότι ήταν απλώς «βοηθός μαγειρείου» στο Λαϊκό Νοσοκομείο, απαντά: «βοηθός μαγειρείου, αλλά δημόσιος υπάλληλος. Ξέρεις πόσοι θα ήθελαν να είναι στη θέση του;»

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Χ. Τζ. Γουέλς: «Η ανθρώπινη Ιστορία είναι ο αγώνας της παιδείας ενάντια στην καταστροφή»

Χ. Τζ. Γουέλς: «Η ανθρώπινη Ιστορία είναι ο αγώνας της παιδείας ενάντια στην καταστροφή»

Μια ημέρα σαν σήμερα, στις 21 Σεπτέμβρη 1866, γεννήθηκε στο Κεντ της Αγγλίας ο Χέρμπερτ Τζορτζ Γουέλς [Herbert George Wells], ένας από τους θεμελιωτές της επιστημονικής φαντασίας και ο δημιουργός της «πρώτης» μηχανής του χρόνου.

Επιμέλεια: Book Press

...
Πιερ Σοντερλό ντε Λακλό: «Κάθε εγκληματίας έχει τις αρετές του, όπως και κάθε έντιμος άνθρωπος τις αδυναμίες του»

Πιερ Σοντερλό ντε Λακλό: «Κάθε εγκληματίας έχει τις αρετές του, όπως και κάθε έντιμος άνθρωπος τις αδυναμίες του»

Μια ημέρα σαν σήμερα, στις 5 Σεπτέμβρη 1803, πέθανε στον Τάραντα της Ιταλίας ο Γάλλος συγγραφέας Pierre Choderlos de Laclos [Πιερ Σοντερλό ντε Λακλό], γνωστός για το μυθιστόρημά του «Οι επικίνδυνες σχέσεις», που κυκλοφόρησε πρόσφατα ξανά στα ελληνικά από τις εκδόσεις Ψυχογιός, σε μετάφραση Κώστα Κατσουλάρη.

...
Ντέιβιντ Φόστερ Γουάλας: «Είτε θα αποκτήσεις μια μορφή είτε θα σπάσεις»

Ντέιβιντ Φόστερ Γουάλας: «Είτε θα αποκτήσεις μια μορφή είτε θα σπάσεις»

Μια ημέρα σαν σήμερα, στις 12 Σεπτεμβρίου 2008, αυτοκτόνησε στην Καλιφόρνια ο Αμερικανός συγγραφέας David Foster Wallace [Ντέιβιντ Φόστερ Γουάλας]. Τα βιβλία του κυκλοφορούν στα ελληνικά από τις εκδόσεις Κριτική, Κέδρος, Πλήθος και Τραυλός.

Επιμέλεια: Book Press ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Το ζοφερό «Σπίτι» του Δημήτρη Καραντζά, στη Στέγη (κριτική)

Το ζοφερό «Σπίτι» του Δημήτρη Καραντζά, στη Στέγη (κριτική)

Την ώρα που το ευρύ τηλεοπτικό κοινό παρακολουθεί με ενδιαφέρον κάποιες εξαιρετικές σειρές του Netflix και της HBO, όμως δεν ενοχλείται καθόλου από τα νέα ελληνικά σήριαλ, που σταθερά θέματά τους έχουν «τη βεντέτα, την τιμή της αδερφής και την κατσίκα του γείτονα» -όπως εύγλωττα είπε σε συνέντευξή του-, ο Δημήτρης Κ...

«Ο Πολωνός» του Τζ.Μ. Κουτσί (προδημοσίευση)

«Ο Πολωνός» του Τζ.Μ. Κουτσί (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Τζ.Μ. Κουτσί [J.M. Coetzee] «Ο Πολωνός» (μτφρ. Χριστίνα Σωτηροπούλου), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 4 Οκτωβρίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

Βίος και Πολιτεία #11: Η Σώτη Τριανταφύλλου, ζωντανά από το «υπόγειο» της Πολιτείας

Βίος και Πολιτεία #11: Η Σώτη Τριανταφύλλου, ζωντανά από το «υπόγειο» της Πολιτείας

Στο 11ο επεισόδιο της σειράς συζητήσεων με ανθρώπους από το χώρο του βιβλίου, με τον Κώστα Κατσουλάρη θα συνομιλήσει η συγγραφέας και ιστορικός Σώτη Τριανταφύλλου, σε μια κουβέντα εφ' όλης της ύλης, από τα παιδικά της χρόνια στην Κυψέλη μέχρι τα νεανικά της χρόνια στη Νέα Υόρκη, τη ζωή της στο Παρίσι, τα ταξίδια της...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Ο μάγος» του Κολμ Τόιμπιν (προδημοσίευση)

«Ο μάγος» του Κολμ Τόιμπιν (προδημοσίευση)

Προδημοσίευσητο από το μυθιστόρημα του Κολμ Τόιμπιν [Colm Tóibín] «Ο μάγος» (μτφρ. Αθηνά Δημητριάδου), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 9 Οκτωβρίου από τις εκδόσεις Ίκαρος.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Λίμπεκ, 1892

Η ορχήστρα έπαιζε το Πρ...

«Όσα σκέφτεται ο βιβλιοπώλης σου για σένα» του Σον Μπίθελ (προδημοσίευση)

«Όσα σκέφτεται ο βιβλιοπώλης σου για σένα» του Σον Μπίθελ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο του Σον Μπίθελ [Shaun Bythell] «Όσα σκέφτεται ο βιβλιοπώλης σου για σένα» (μτφρ. Μαριάννα Καλέμη) το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 18 Οκτωβρίου από τις εκδόσεις Key Books.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Τύπος τρία

ΕΙΔΟΣ: PARENTE...

«Το σπίτι με την κόκκινη πόρτα» του Βαγγέλη Μαργιωρή (προδημοσίευση)

«Το σπίτι με την κόκκινη πόρτα» του Βαγγέλη Μαργιωρή (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το αστυνομικό μυθιστόρημα του Βαγγέλη Μαργιωρή «Το σπίτι με την κόκκινη πόρτα», το οποίο κυκλοφορεί στις 25 Σεπτεμβρίου από τις εκδόσεις Μίνωας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Ήρωες, μίξερ, μανταλάκια, σερβιέτες…» Μέσα στο ...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Μεσογειακό νουάρ, δικαστικό θρίλερ, whodunnit κι ένα ασήμαντο περιστατικό: 4 δυνατά ευρωπαϊκά αστυνομικά μυθιστορήματα

Μεσογειακό νουάρ, δικαστικό θρίλερ, whodunnit κι ένα ασήμαντο περιστατικό: 4 δυνατά ευρωπαϊκά αστυνομικά μυθιστορήματα

Τέσσερα πρόσφατα αστυνομικά μυθιστορήματα ανανεώνουν τις γνωστές υποκατηγορίες της αστυνομικής λογοτεχνίας. «Η σκοτεινή μούσα» του Άρμιν Έρι, «Ο κώδικας του θησαυρού» της Τζάνις Χάλετ, «Θάνατος ενός ταξιδιώτη» του Ντιντιέ Φασέν και «Η στρατηγική του πεκινουά» του Αλέξις Ραβέλο.

Γράφει η Χίλ...

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Επιλογές από τις προσεχείς εκδόσεις ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας, ποίησης, βιογραφιών, θεάτρου, δοκιμίων, μελετών και γκράφικ νόβελ.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Επιλέξαμε και φέτος όχι την εξαντλητική παρουσίαση των νέων εκδόσεων αλλά την στ...

22 σημαντικοί συγγραφείς που έγραψαν μόνο ένα μυθιστόρημα

22 σημαντικοί συγγραφείς που έγραψαν μόνο ένα μυθιστόρημα

Τι κοινό θα μπορούσε να έχει η Έμιλι Μπροντέ [Emily Brontë] με τον Χουάν Ρούλφο [Juan Rulfo] και τον εικονιζόμενο Άρη Αλεξάνδρου; Και οι τρεις τους, όπως και πολλοί ακόμα σημαντικοί συγγραφείς, έγραψαν και εξέδωσαν ένα μόνο μυθιστόρημα στη διάρκεια της ζωής τους, που ωστόσο αρκούσε για να τους καθιερώσει στο λογοτεχ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ

22 Σεπτεμβρίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Επιλογές από τις προσεχείς εκδόσεις ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας, ποίησης, βιογραφιών, θεάτρου, δοκιμίων, μελετών και γκράφικ νόβελ. Επιμέλεια: Κώστας Αγορα

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

ΦΑΚΕΛΟΙ