Του Ευθύμιου Σακκά
Μια μέρα σαν σήμερα το 1887 είχε έρθει στη ζωή ο Marcel Duchamp. Με τα δύο μεγαλύτερα αδέρφια του να ακολουθούνε καλλιτεχνικό δρόμο σύντομα θα στραφεί κι αυτός στη ζωγραφική και έχοντας την οικονομική στήριξη του πατέρα του θα εγκατασταθεί στο Παρίσι για να παρουσιάσει τα πρώτα του έργα που ήταν επηρεασμένα από τον φωβισμό και τον ιμπρεσιονισμό.
Έπειτα από ένα διάστημα που θα ασχοληθεί με τον κυβισμό θα αρχίσει να εισάγει στους πίνακές του μορφές που θυμίζανε μηχανές. Χαρακτηριστικότερο δείγμα το «Γυμνό που κατεβαίνει τη σκάλα».
Σύντομα έπειτα από αυτή τη περίοδο θα εγκαταλείψει οριστικά την ζωγραφική και θα στραφεί στις ντανταϊστικές κατασκευές. Αφού μετακομίζει στην Νέα Υόρκη το 1915 θα αρχίσει να εργάζεται πάνω στο περίφημο «Μεγάλο Γυαλί», γνωστό κι ως «Η παντρεμένη που ξεγυμνώνεται ακόμη κι από τους εργένηδες». Πρόκειται για μια κατασκευή σε κρύσταλλο που απεικονίζει με μηχανικό τρόπο μια παντρεμένη γυναίκα που την πολιορκεί ένας αριθμός εργένηδων. Χαρακτηριστικό της φιλοσοφίας του Duchamp είναι η αντίδραση που είχε όταν το κρύσταλλο ράγισε έπειτα από μια μεταφορά του. Θεώρησε το περιστατικό ως μια τυχαία εξωγενής καλλιτεχνική επέμβαση που ολοκλήρωσε το έργο.
Ο Duchamp καταπιάστηκε επίσης με τα ready mades, αντικείμενα καθημερινής χρήσης που τα αποσπούσε από το λειτουργικό τους περιβάλλον και τα εξέθετε ως έργα τέχνης, όπως ο περίφημος «Τροχός ποδηλάτου» ή η «Λεκάνη αποχωρητηρίου».
Στα ελληνικά κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Άγρα το βιβλίο «Ο μηχανικός του χαμένου χρόνου» από τον Pierre Cabanne, που πρόκειται για μια συνέντευξη ουσιαστικά που είχε λάβει ο τελευταίος από τον Marcel Duchamp.
