
Του Κώστα Κατσουλάρη
Πριν από ακριβώς δύο χρόνια, στις 26 Ιουνίου του 2009, κυκλοφόρησε το πρώτο φύλλο της Book Press, με ένα εξώφυλλο που συνδύαζε τρεις διαφορετικούς «κόσμους»: Ο Ιησούς, παρέα με τη Μαφάλντα και τη Μέριλιν –στη γνωστή φωτογράφηση όπου το σύμβολο της σέξι αφέλειας διαβάζει τον δυσνόητο «Οδυσσέα» του Τζέιμς Τζόις– έκαναν ένα ξεκάθαρο statement.
Στο editorial εκείνου του πρώτου τεύχους, υπό τον τίτλο «Ελάτε να παίξουμε» γράφαμε, μεταξύ άλλων: «Φιλοδοξία μας –πέρα από την αυτονόητη, δηλαδή να αρέσουμε σ’ εσάς που αγαπάτε τα βιβλία, που γνωρίζετε τις κατά μόνας ηδονές της ανάγνωσης–, είναι να απευθυνθούμε σε αυτούς, κυρίως νεότερους, που μας κοιτάνε στραβά. Δύσπιστα. Που τους έχουν πει και συνεχίζουν να τους λένε με κάθε τρόπο ότι η ανάγνωση βιβλίων είναι σκέτη βαρεμάρα. Και να τους πούμε: Παιδιά, σας έχουν κοροϊδέψει. Δεν ξέρετε τι χάνετε! Εκεί έξω, στα μικρά, μεγάλα ή ηλεκτρονικά βιβλιοπωλεία, υπάρχει ένα βιβλίο που μπορεί να σας αλλάξει τη ζωή, κι άλλα χίλια που μπορούν να σας την κάνουν καλύτερη. Το βιβλίο είναι παιχνίδι. Ελάτε να παίξουμε.»
Ακολούθησαν ακόμη εννιά φύλλα. Στο δέκατο φύλλο, με την Κική Δημουλά δια χειρός Έφης Ξένου στο εξώφυλλο, υπό τον τίτλο «Ένας χρόνος μαζί» γράφαμε: «Επιχειρήσαμε μια παρέμβαση στο χώρου του βιβλίου. Θελήσαμε να (απο)δείξουμε ότι μπορείς να είσαι ταυτόχρονα σοβαρός, στιβαρός, αλαφρύς, βαρύς, σέξι, καυστικός, γενναιόδωρος, ξεπερνώντας επιφανειακές αντιφάσεις που χρόνια τώρα ταλανίζουν έντυπα και νοοτροπίες του χώρου μας.» Τα καταφέραμε άραγε;
Στο μεταξύ, από το Μάιο του ίδιου έτους, η χώρα μας είχε μπει στο καθεστώς του Μνημονίου. Η Κρίση είχε αρχίσει να δείχνει τα δόντια της και στο χώρο μας. Κραταιοί μέχρι πρότινος χοντρέμποροι έκλειναν, η FNAC εγκατέλειπε άρον άρον τη χώρα, ενώ τα Ελληνικά Γράμματα, ένας από τους μεγαλύτερους εκδοτικούς οίκους, έβαζαν λουκέτο. Και σαν να μην έφταναν αυτά τα «μεγάλα», άλλο ένα μικρό, συμβολικό, ήρθε να κλονίσει την πίστη μας στις εξελίξεις: Το βιβλιοπωλείο των εκδόσεων Ποταμός, γωνία Σκουφά και Δημοκρίτου, έξω από το οποίο το stand της Book Press δέσποζε κάνοντάς μας περήφανους, έκλεισε αιφνιδιαστικά.
Μες στο καλοκαίρι, τα προβλήματα ρευστότητας που ταλανίζουν πια εντονότατα και το χώρο του βιβλίου, χτύπησαν και τη δική μας, μικρή πόρτα: Οι μεταχρονολογημένες επιταγές άρχισαν να ξεπερνούν το έτος, όταν κι εφόσον τις παίρναμε κι αυτές. Ακόμη δύο μικροί εκδοτικοί οίκοι, που μας όφειλαν σημαντικά για τα δικά μας μεγέθη ποσά, κήρυξαν ατύπως πτώχευση, ενώ κάμποσοι άλλοι εμφάνιζαν προφανή σημάδια οικονομικής δυστοκίας…
Το Σεπτέμβριο του 2010 πήραμε την απόφαση να διακόψουμε την έντυπη έκδοσή μας, ρίχνοντας το βάρος στον ιστότοπό μας. Η Book Press ήταν άλλωστε το πρώτο έντυπο για το βιβλίο που, από την πρώτη μέρα κυκλοφορίας του, διέθετε και δικό του site. Το bookpress.gr αρχικά ήταν παρακολούθημα του εντύπου, πολύ σύντομα όμως είχε εξελιχθεί σε αυτόνομο κόμβο για το βιβλίο, τις ιδέες και τον πολιτισμό, με αυτοτελή και σημαντική, πιστεύουμε, παρουσία στο χώρο μας.
Έκτοτε, η επισκεψιμότητα του bookpress.gr έχει πενταπλασιαστεί, έχοντας πια σταθεροποιηθεί κοντά στους 10000 μοναδικούς επισκέπτες το μήνα – κατά μέσο όρο. Είναι πολύ; Είναι λίγο; Δεν ξέρω. Αν αναλογιστεί κανείς πόσα αντίτυπα πουλούν πραγματικά τα έντυπα περιπτέρου για το βιβλίο, ίσως δεν είναι και τόσο μικρό το νούμερο. Από την άλλη, είμαστε βέβαιοι, το βέλος δείχνει προς τα πάνω.
Σήμερα, δύο χρόνια μετά από την έναρξη αυτής της προσπάθειας, θέλω να ευχαριστήσω θερμά τη στενή ομάδα των ανθρώπων που κατέθεσαν τις ιδέες τους, το ταλέντο τους και την προσωπική τους εργασία για να δημιουργήσουμε μαζί την Book Press: Τον Σωτήρη Βανδώρο, μαζί με τον οποίο ζυμώθηκε και η αρχική ιδέα, τον Σπύρο Πολυκανδριώτη, που έδωσε το «σχεδιαστικό» της στίγμα, τη Σώτη Τριανταφύλλου, που τη στήριξε με πολλές ιδέες και προσωπική εργασία, και την Ελένη Κορόβηλα με την οποία εξαρχής φέραμε, μεταξύ άλλων, και το διαχειριστικό άχθος του εγχειρήματος. Με όλους –πλην του Σπύρου, όπως είναι εύλογο– συνεχίζουμε και σήμερα, μαζί με μια μεγάλη ομάδα σημαντικών ανθρώπων από το χώρο του βιβλίου και της δημιουργίας που μας στηρίζει με τα κείμενα και τις ιδέες της. Τους ευχαριστώ όλους θερμά, όπως και εκείνους που μας βοήθησαν μόνο στην έντυπη φάση του εγχειρήματος.
The beat goes on…