vila kapatzh

Εδώ και κάποιο καιρό το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης (ΜΙΕΤ) έχει μπει σε «καραντίνα», με άγνωστες συνέπειες για την υγεία ενός σημαντικού εκδοτικού και πολιτιστικού θεσμού. Πρώτο στο στόχαστρο, το Εργαστήρι Επιμέλειας Εκδόσεων, που αλλάζει τρόπο λειτουργίας και χαρακτήρα. Στην κεντρική εικόνα, η Βίλα Καπαντζή όπου στεγάζεται το Πολιτιστικό Κέντρο του ΜΙΕΤ στη Θεσσαλονίκη.

Του Γιώργου Σιακαντάρη

Μέσα στο χάος και την αγωνία για την εξέλιξη της πανδημίας μια είδηση πέρασε στα ψιλά του ειδησεογραφικού ρεπορτάζ. Μαζί με τους ασθενείς απ’ άλλες ασθένειες, εκτός covid-19, στην αναμονή μπαίνει και ο πολιτισμός και πιο συγκεκριμένα το βιβλίο και οι εκδόσεις του περίφημου για την εκδοτική του δραστηριότητα Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τράπεζας (ΜΙΕΤ). Αν έπρεπε να καταγραφούν τα μεγάλα έργα που έχει εκδώσει το ΜΙΕΤ δεν θα έφτανε χώρος για μια ολόκληρη εφημερίδα. Μόνο την τριλογία των Εποχών των Αυτοκρατοριών, του Κεφαλαίου και των Επαναστάσεων του Hosbawm να αναφέρω αρκεί για να καταδειχθεί η σημασία του. Στο πλαίσιο του εκδοτικού λειτουργούσε εδώ και 18 συνεχόμενα χρόνια το Εργαστήρι Επιμέλειας Εκδόσεων του ΜΙΕΤ. Αυτό τώρα κλείνει. Απόφοιτοι/απόφοιτες του Εργαστηρίου καταγγέλλουν αυτό το κλείσιμο και κάνουν έκκληση για ακύρωση της απόφασης. Διαφορετικά αυτό δεν θα συνεχίσει να λειτουργεί κατόπιν της απόφασης της Διευθύντριας του ΜΙΕΤ κυρίας Λουβή, με το απίστευτο επιχείρημα πως λόγω της μεταβατικότητάς (sic) της η διοίκηση δεν μπορεί να λάβει αποφάσεις που θα δεσμεύουν το Ίδρυμα για τα επόμενα χρόνια. Απίστευτη δικαιολογία για την κατάργηση ενός θεσμού που έχει προσφέρει τόσα πολλά στον ελληνικό πολιτισμικό και εκδοτικό χώρο.

Στο πλαίσιο του εκδοτικού λειτουργούσε εδώ και 18 συνεχόμενα χρόνια το Εργαστήρι Επιμέλειας Εκδόσεων του ΜΙΕΤ. Αυτό τώρα κλείνει. Απόφοιτοι/απόφοιτες του Εργαστηρίου καταγγέλλουν αυτό το κλείσιμο και κάνουν έκκληση για ακύρωση της απόφασης.

Τι ήταν αυτό το Εργαστήρι; Αυτό εκπαίδευε επιμελητές εκδόσεων και εκεί μπορούσε να φοιτήσει κανείς μόνο μετά από αρκετά δύσκολες και απαιτητικές χωρίς δίδακτρα εξετάσεις. Οι φοιτητές/ φοιτήτριές του υποχρεούνταν να το παρακολουθούν δύο φορές την εβδομάδα επί δύο χρόνια. Αυτοί με το πέρας της φοίτησής τους ήταν έτοιμοι να εργαστούν ως επιμελητές εκδόσεων. Ήταν έτοιμοι για συνεργασία με όλους τους επαγγελματίες της παραγωγής του βιβλίου (εκδότες, στοιχειοθέτες, τυπογράφους, βιβλιοδέτες). Το όλο εγχείρημα, σύμφωνα με όσα ισχυρίζονται οι ίδιοι οι απόφοιτοι, στηριζόταν στις δυο εξαιρετικές διδάσκουσες την Αντιγόνη Φιλιπποπούλου και την Κωστούλα Σκλαβενίτη. Στο πλαίσιο της εδώ και λίγα χρόνια απαξίωσης και του ίδιου του ΜΙΕΤ ως εκδοτικού εντάσσεται και το κλείσιμο του Εργαστηρίου. Στο ΜΙΕΤ όμως θα συνεχίσει να λειτουργεί με πληρωμή σεμιναριακή κατάρτιση διορθωτών. Ας ελπίζουμε όχι επιπέδου «σκοιλ ελικικού».

Δεν ξεχνώ πως με την είσοδο μας στα μνημόνια ένα από τα πρώτα προγράμματα της ΕΡΤ που ζητήθηκε η κατάργησή του, η οποία και έγινε το 2013, ήταν το εκπληκτικό «Οι κεραίες της εποχής μας» της Μικέλας Χαρτουλάρη και του αείμνηστου Ανταίου Χρυσοστομίδη. Ήταν ένα εξαιρετικό ταξίδι με συνεντεύξεις από τους μεγαλύτερους λογοτέχνες της εποχής μας. Αυτή η χώρα δεν πάσχει μόνο από την πανδημία, πάσχει και από την πανδημία της εγκατάλειψης του πολιτισμού, η οποία δεν μετριέται με το χρήμα. Στη συνείδηση πλέον πολλών πολιτών επικρατεί η άποψη πως ότι δεν έχει ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς, δεν αξίζει να ζει. Και ο πολιτισμός, συνήθως, δεν φέρνει κέρδη και πλεονάσματα. Κατά τα άλλα όλοι κόπτονται για τον πολιτισμό και διεκδικούν τα ελγίνεια. Και μετά μπορούμε όλοι να ξυπνήσουμε χαρούμενοι και να φανταστούμε πως στα όνειρά μας διαβάσαμε επιγραφές όπως «ο πολιτισμός ευγνώμων, ω πολιτικό και κομματικό σύστημα».


* Ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΙΑΚΑΝΤΑΡΗΣ είναι συγγραφέας και δρ Κοινωνιολογίας. Τελευταίο βιβλίο του, η μελέτη «Το πρωτείο της δημοκρατίας - Σοσιαλδημοκρατία μετά τη σοσιαλδημοκρατία» (εκδ. Αλεξάνδρεια).

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Γνώμη μου!» –  Ο υποκειμενισμός στην τέχνη ως σύμπτωμα της εποχής της μετριότητας

«Γνώμη μου!» – Ο υποκειμενισμός στην τέχνη ως σύμπτωμα της εποχής της μετριότητας

«Πόσο αντικειμενικός μπορείς να είσαι όταν έχεις να επιλέξεις μεταξύ τεράστιου όγκου μετριοτήτων όπου τίποτα δεν ξεχωρίζει τόσο ώστε να στεφθεί με τον κότινο του αριστουργήματος;». 

Γράφει ο Φώτης Καραμπεσίνης

Η άνοδος και η εδραίωση του άκρατου υ...

«Φίλε, έλα απόψε που γιορτάζουμε...» – Μια προσωπική καταγραφή για τη φιλία σε κορυφαία λογοτεχνικά έργα

«Φίλε, έλα απόψε που γιορτάζουμε...» – Μια προσωπική καταγραφή για τη φιλία σε κορυφαία λογοτεχνικά έργα

Μια προσωπική καταγραφή για το πώς η φιλία παρουσιάζεται σε κορυφαία λογοτεχνικά βιβλία, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Φιλίας (30 Ιουλίου). Κεντρική εικόνα: από την κινηματογραφική μεταφορά του μυθιστορήματος του Στίβεν Κινγκ [Stephen King] «Στάσου πλάι μου». 

Γράφει ο ...

Ο Προκρούστης και η λογοτεχνία – σκέψεις για τον αναπόφευκτο υποκειμενισμό της κριτικής

Ο Προκρούστης και η λογοτεχνία – σκέψεις για τον αναπόφευκτο υποκειμενισμό της κριτικής

Κανείς δεν έχει το αλάθητο και δεν μπορεί να βγει από τον υποκειμενισμό του. Έχει ενδιαφέρον να διαφωνούμε αν ο «Στόουνερ» του Τζον Γουίλιαμς [John Williams] ή οποιοδήποτε άλλο μυθιστόρημα είναι καλό ή όχι, αλλά ας μην θεωρούμε πως η άποψή μας είναι η μόνη σωστή. Κεντρική εικόνα: ο συγγραφέας Τζον Γουίλιαμς.

...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Στα κάτεργα του θανάτου» του Ανδρέα Ασσαέλ (κριτική) – Καρυά Φθιώτιδας, το ελληνικό Μαουτχάουζεν

«Στα κάτεργα του θανάτου» του Ανδρέα Ασσαέλ (κριτική) – Καρυά Φθιώτιδας, το ελληνικό Μαουτχάουζεν

Για το βιβλίο του Ανδρέα Ασσαέλ «Στα κάτεργα του θανάτου – Ένα οδοιπορικό στα καταναγκαστικά ναζιστικά έργα Χριστιανών και Εβραίων στην Ελλάδα με 350 ανέκδοτες εικόνες» (εκδ. University Studio Press). Κεντρική εικόνα: © Συλλογή Ανδρέα Ασσαέλ, στην Καρυά Φθιώτιδας, όπου διακρίνεται Έλληνας χωροφύλακας.

...
Από το βιβλίο στο σινεμά: Δύο σημαντικά μυθιστορήματα έγιναν ταινίες

Από το βιβλίο στο σινεμά: Δύο σημαντικά μυθιστορήματα έγιναν ταινίες

Δύο σημαντικά και πολυδιαβασμένα μυθιστορήματα έγιναν ταινίες σε παραγωγή Netflix. Πρόκειται για τα: «Πέδρο Παράμο» (μτφρ. Έφη Γιαννοπούλου, Πατάκης) του Χουάν Ρούλφο και «Το τρένο των παιδιών» (μτφρ. Φωτεινή Ζερβού, Πατάκης) της Βιόλα Αρντόνε, από όπου και η κεντρική φωτογραφία.

...
«Το σπίτι του Οδυσσέα Ελύτη»:  Εγκαινιάστηκε στην Πλάκα μουσείο αφιερωμένο στον νομπελίστα ποιητή

«Το σπίτι του Οδυσσέα Ελύτη»: Εγκαινιάστηκε στην Πλάκα μουσείο αφιερωμένο στον νομπελίστα ποιητή

Το μουσείο «Το σπίτι του Ελύτη» εγκαινιάστηκε στην Πλάκα. Ένας μικρός και λιτός χώρος σε νεοκλασικό σπίτι που παραχωρήθηκε από το υπουργείο Πολιτισμού, στεγάζει και περικλείει το ποικίλο αρχειακό υλικό από την ιδιωτική συλλογή της Ιουλίτας Ηλιοπούλου. 

Επιμέλεια Book Press

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Σου γράφω από την κοιλιά του κτήνους» του Μίνου Ευσταθιάδη (προδημοσίευση)

«Σου γράφω από την κοιλιά του κτήνους» του Μίνου Ευσταθιάδη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Μίνου Ευσταθιάδη «Σου γράφω από την κοιλιά του κτήνους», το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 5 Νοεμβρίου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΤΑ ΤΥΜΠΑΝΑ

...
«Το Τέλος. Και Ξανά» του Ντίνο Μπάουκ (προδημοσίευση)

«Το Τέλος. Και Ξανά» του Ντίνο Μπάουκ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Σλοβένου συγγραφέα Ντίνο Μπάουκ (Dino Bauk) «Το Τέλος. Και Ξανά» (μτφρ. Γιούλη Σταματίου) το οποίο θα κυκλοφορήσει αρχές Νοεμβρίου από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Αγαπητή μητέρα, ...

«Η κωμωδία του θανάτου 
ή Ο μακαρίτης Μαύσωλος», ανέκδοτο θεατρικό του Γρηγορίου Ξενόπουλου (προδημοσίευση)

«Η κωμωδία του θανάτου 
ή Ο μακαρίτης Μαύσωλος», ανέκδοτο θεατρικό του Γρηγορίου Ξενόπουλου (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το ανέκδοτο θεατρικό έργο του Γρηγορίου Ξενόπουλου «Η κωμωδία του θανάτου 
ή Ο μακαρίτης Μαύσωλος», σε επιμέλεια & εισαγωγή της Κυριακής Πετράκου, το οποίο θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Νίκας το επόμενο διάστημα. 

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός ...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

  «Η δική μου Αμερική»: 25 Έλληνες συγγραφείς και μεταφραστές γράφουν για το μυθιστόρημα που τους αποκάλυψε τη Χώρα

«Η δική μου Αμερική»: 25 Έλληνες συγγραφείς και μεταφραστές γράφουν για το μυθιστόρημα που τους αποκάλυψε τη Χώρα

«Η δική μου Αμερική»: 25 Έλληνες και Ελληνίδες συγγραφείς και μεταφραστές μας αποκαλύπτουν το μυθιστόρημα που τους μύησε στην αχανή χώρα. Οι επιλογές τους κυμαίνονται από εφηβικά αναγνώσματα μέχρι ένα πολύ επίκαιρο (και μη λογοτεχνικό) βιβλί...

Κατασκοπικά μυθιστορήματα: Οι πρωτοπόροι, οι συνεχιστές, οι κορυφαίοι – Ένας συνοπτικός οδηγός με τα καλύτερα του τότε και του σήμερα

Κατασκοπικά μυθιστορήματα: Οι πρωτοπόροι, οι συνεχιστές, οι κορυφαίοι – Ένας συνοπτικός οδηγός με τα καλύτερα του τότε και του σήμερα

Επιλογή από τα καλύτερα κατασκοπευτικά μυθιστορήματα που έχουν κυκλοφορήσει τελευταία, συν λίγα παλαιότερα, από τα κορυφαία του είδους. Ταυτόχρονα, μια ευσύνοπτη μα πλήρης παρουσίαση της ιστορίας του είδους, μαζί με έναν αναστοχασμό πάνω στα όρια και τις συντεταγμένες του.

Γράφει η Χίλντα Παπαδημητρί...

Τι διαβάζουμε τώρα; 25 βιβλία λογοτεχνίας που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ή… μόλις

Τι διαβάζουμε τώρα; 25 βιβλία λογοτεχνίας που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ή… μόλις

Ο Οκτώβριος οδεύει προς το τέλος του, οι εκδότες έχουν ήδη βγάλει, ή βγάζουν αυτές τις μέρες, σημαντικά βιβλία που θα διαβαστούν και θα συζητηθούν τους μήνες που έρχονται. Επιλέξαμε ορισμένα από αυτά, ελληνικής και ξένης πεζογραφίας, κυρίως. Θα ακολουθήσουν, το επόμενο διάστημα, πολλά περισσότερα. 

Γράφ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

15 Δεκεμβρίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2023

Mυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα, ποιήματα: Επιλογή 100 βιβλίων, ελληνικών και μεταφρασμένων, από τη βιβλιοπαραγωγή του 2023. Επιλογή: Συντακτική ομάδα της Book

ΦΑΚΕΛΟΙ